Bogowie jak ludzie: bogowie na niby (VI)

Na czym to konkretnie polega? Każdy kto pokusi się o próbę zrozumienia religijnych „prawd” zauważy zapewne dużą, a nawet niepokojąco dużą dysproporcję pomiędzy tym, co nasi różni bogowie obiecują swym wyznawcom po śmierci w nagrodę za wierność i służenie sobie – a tym, co mogą dla nich uczynić podczas ich krótkiego życia, w realnym świecie, pełnym przemocy, niebezpieczeństw, niesprawiedliwości, niepewności i troski o własną przyszłość, jak i przyszłość swych potomków. Cóż takiego więc nasze religie obiecują swym wiernym w zaświatach?

Niektóre religie poszły w swych obietnicach tak daleko, iż przekroczyły granicę zdrowego rozsądku. Dlaczego? Otóż pomimo tego, że każdy człowiek jest ponoć obdarzony przez Boga nieśmiertelną duszą (dotyczy to nie tylko chrześcijaństwa), to na dodatek będzie po śmierci zbawiony dzięki odkupicielskiej ofierze Jezusa Chrystusa, co jest równoznaczne ponoć z życiem wiecznym w niebie. Jedyna „niedogodność” w powyższym rozwiązaniu jest taka, iż trzeba będzie zaliczyć surowy ale sprawiedliwy ponoć Sąd Ostateczny (też po śmierci).

Jakby tego było mało, kiedyś na końcu dziejów ludzkości ci wszyscy, którzy „umarli w Panu”, dostąpią zmartwychwstania swych ciał. Jakiś sceptyk powie w tym miejscu: no i co z tego? Jaką korzyść będzie miał ze swego rachitycznego ciała zmartwychwstały 70-80-cio letni staruszek lub staruszka? Wielkie mecyje! Otóż nic bardziej błędnego; według teologów zmartwychwstali ludzie będą mieli 30-letnie ciała i nie będą się więcej starzeć. Ciekawe tylko czy zachowają wspomnienia z całego życia, czy tylko te do 30-tki? A dzieci?

To jest dopiero dbałość ze strony religii o spełnienie potrzeb jej klientów! Nie tylko zapewnia nieśmiertelną duszę, nie tylko perspektywę wiecznego życia w niebie i duchowe rozrywki podczas tej nieskończonej i wyłącznie szczęśliwej egzystencji, ale też dodatkowo (aby się zapewne ludziom nie nudziło przez wieczność) sugeruje uciechy cielesne, które bez naszego młodego i pełnego wigoru ciała, niestety nie są w pełni możliwe. Po to właśnie jest owo zmartwychwstanie ciał, jako szczególny „bonus od Boga” dla swych wiernych wyznawców.

Wszystko to jednak jest „mały pikuś” podług bajecznych wizji muzułmańskiego raju, które swym rozmachem i bogactwem wyobraźni mogą przyprawić o zawrót głowy i zazdrość pośród wyznawców innych religii. Michel Onfray w Traktacie ateologicznym w rozdziale pt. „Rzeczywistość na opak”tak je opisuje:

„W Księdze Rodzaju nie brakuje wzmianek o tej zdumiewającej krainie, ale najpełniejszy, najbardziej szczegółowy opis znajduje się w Koranie. Opis? Raczej barwny monumentalny fresk. Strumyki, ogrody, rzeki, źródła, kwietniki, owoce, cudowne napoje, wielkookie i wiecznie dziewicze hurysy, /../ łóż pod dostatkiem, eleganckie stroje /../ wykwintne ozdoby, złoto, perły, perfumy, cenne naczynia. O niczym nie zapomniano w tym folderze biura podróży ontologicznej. 

 

Definicja raju? Antyświat, przeciwieństwo rzeczywistości. Muzułmanie skrupulatnie przestrzegają rytuałów, ich wspólnota opiera się na ścisłym rozgraniczeniu tego, co dozwolone i niedozwolone, wykazują się posłuszeństwem wobec drobiazgowych wskazówek, dzielących cały świat na rzeczy czyste i nieczyste. W ogrodzie te wszystkie zasady tracą ważność: nie ma już nakazów, obrządków, modlitw.

 

Podczas niebiańskiej uczty sprawiedliwi piją wino (LXXXIII,25 i XLVII,15) jedzą wieprzowinę (LII,22), śpiewają, noszą złote ozdoby (XVIII,31) – zakazane za życia – jedzą i piją z naczyń wykonanych ze szlachetnych kruszców – co na ziemi jest zabronione – ubierają się w szaty z jedwabiu – w świecie doczesnym uchodzące za nieczyste, nici są bowiem wydzieliną larwy jedwabnika – spółkują z hurysami (XLIV,54), korzystają z posług wiecznych dziewic (LV,70), odpoczywając na posłaniu wysadzanym drogocennymi kamieniami – na pustyni w swoich namiotach musieli się zadowolić zwykłym kocem i ślubną małżonką, góra trzema.

 

W gruncie rzeczy wszystko, co było zakazane, staje się dozwolone i dostępne ad li bitum. Na co dzień muzułmanie korzystali z glinianych naczyń – w raju będą mieli zastawy wysadzane kosztownościami. Pod namiotem, klęcząc na dywanach z szorstkiej sierści, dzielili się skąpą strawą: mlekiem wielbłądzim, baraniną, miętą – w niebie będą mieli pod dostatkiem wyszukanych potraw i trunków, podanych na eleganckich obrusach z zielonej tkaniny i brokatu.

 

W plemiennych osadach brzydkie zapachy uprzykrzały ludziom życie: pot, brud, dym, zwierzęce skóry, sierść, łój – u boku Mahometa same cudowne wonności: kamfora, piżmo, imbir, kadzidło, mirra, cynamon, ambra. Gdy śmiertelnik spożywa alkohol, grozi mu zamroczenie, a następnie kac – w muzułmańskim niebie można chlać do woli, alkohol nie powoduje skutków ubocznych (XXXVII,47 i LVI,19), co więcej nikt nie wytyka opojom zaglądania do kieliszka: picie w raju nie jest przecież grzechem.

 

Raj to godny pożądania kontrświat wymyślony po to, aby ludzie cierpliwie znosili utrapienia i udręki w realnym świecie. /../ W raju panuje wieczna wiosna, nie ma słońca ani księżyca, dnia ani nocy, tylko nieustająca światłość. Sirocco daje się we znaki, harmatan wysusza skórę na wiór? W islamskim niebie rześka bryza wiejąca od rzek płynących mlekiem, miodem, winem i krystaliczną wodą przynosi sprawiedliwym słodycz i ukojenie. Ciężka praca zbieraczy daje skąpy plon, czasem tylko rachityczną jagodę, kilka daktyli, garść fig?

 

W ogrodzie Mahometa można znaleźć winne grona tak wielkie, że kruk, który chciałby okrążyć owoc, musiałby lecieć nieprzerwanie przez cały miesiąc! Na bezkresnym piaszczystym pustkowiu spłachetek ocienionej ziemi jest największym skarbem? W hotelu muzułmańskich Idei chyży rumak potrzebuje stu lat, żeby wydostać się z cienia bananowca. Karawany mozolnie torują sobie drogę pośród wydm, z najwyższym trudem pokonując ogrom pustyni? W stajni Proroka znajdziemy skrzydlate wierzchowce ze szkarłatnych rubinów galopujące z szybkością światła, tak iż nawet najdłuższy dystans pokonują w okamgnieniu.

 

To samo można powiedzieć o ludzkim ciele: kłopotliwy kompan, stale domagający się wody, pożywienia, zaspokojenia żądz i naturalnych potrzeb, ustawicznie wystawiający wiernych na pokuszenie, odwodzący ich od modlitw, sprawiający, że oddalają się od Proroka. Ciało w raju zaspokaja się własną niematerialnością: zaspokajanie pragnień nie jest już konieczne, staje się czystą rozkoszą. Żadnych kłopotów z trawieniem, brak potrzeby wydalania (zauważmy, że Jezus, choć spożywał chleb, ryby i wino, nigdy się nie wypróżniał): nikt nie narzeka na wzdęcia czy gazy, to, co na ziemi jest smrodliwym wiatrem, w niebie staje się piżmowym tchnieniem wiecznie zdrowego, bezcielesnego organizmu.

 

Nie trzeba już rodzić dzieci, zmęczenie jest nieznane, wraz z nim zanikła potrzeba snu; nikt nie wyciera sobie nosa, nikt nie pluje, nikogo nie trapią już choroby; ze słownika można wykreślić smutek, strach i ból tak powszechne na ziemi; pragnienie zgodnie z tradycja platońską, to cierpienie i brak, w raju nie ma więc dla niego miejsca. Teraz  zanim jeszcze pragnienie da o sobie znać, już jest zaspokojone, przeradza się natychmiast w przyjemność i rozkosz: wystarczy spojrzeć łakomym wzrokiem na owoc, aby poczuć w ustach jego smak, sycić się jego jędrnością i wonią. Któż mógłby odrzucić taką wizję? /../ Oczywiście wpierw trzeba jeszcze uwierzyć w te bajki,a więc zadać gwałt własnej inteligencji”.   

No, właśnie! Któż mógłby odrzucić takie podniecające i działające na wyobraźnię wizje? Przypuszczam, iż wiernym tej religii nie będzie też przeszkadzał oczywisty paradoks: to wszystko co (ponoć) Allah zabrania swym wyznawcom na Ziemi i co (ponoć) według niego jest nieczyste czyli złe i godne potępienia – tam w raju jest jak najbardziej w porządku; jest dozwolone, czyste i dobre. Jednym słowem te wszystkie „nieczyste” rzeczy nie są ZŁE same w sobie, jedynie miejsce i czas w których występują takimi je czyni lub nie. Piękny teologiczno-relatywistyczny paradoks.

Jednakże perfidia tych obietnic polega głównie na tym, iż w żaden sposób nie można ich zweryfikować pod kątem prawdziwości, ponieważ ich realizację przewidziano na czas po naszej śmierci w wymyślonej „rzeczywistości zaświatów”. Można tylko wierzyć ślepo, iż ci co je głoszą mówią prawdę, albo je odrzucić jako niezgodne z rozumem i logiką. Jak natomiast „nasi bogowie” radzą sobie z naszą rzeczywistością, którą łatwo zweryfikować empirycznie? Tutaj także wielką rolę odgrywa pomysłowość ich prawdziwych twórców – ludzi (kapłanów, teologów itp.), która już bardzo dawno temu musiała zmierzyć się z tym niełatwym problemem.

A problem ów można zdefiniować następująco: „Jak pogodzić wszechmoc Boga, który słowami: „Niechaj się stanie!” stworzył cały Wszechświat, a nie może spowodować, by na Ziemi nie istniało ZŁO, a ludzie – ta jego „korona stworzenie” byli doskonali i dobrzy dla siebie. Ale przede wszystkim, by nie nienawidzili się wzajemnie i nie zabijali, niczym bezrozumne zwierzęta kierujące się jedynie instynktem nakazującym im przetrwać bez względu na cenę”. I trzeba przyznać, iż kapłani doskonale poradzili sobie z tym wyzwaniem.

Weźmy na przykład biblijnego Boga – Jestem, który Jestem - który został w bardzo sprytny i pomysłowy sposób uniewinniony za istnienie zła w swoim dziele, przez twórców/twórcę mitu o upadku człowieka w raju, obarczając w to miejsce winą ludzi, którzy rzekomo „sprzeciwili się” Bogu (wszechmocnemu!?). W taki oto prosty sposób odpowiedzialność za istnienie zła w dziele Bożym została przeniesiona na jego ułomne stworzenia, zamiast na Stwórcę: on ponoć stworzył ludzi doskonałych, a oni sami „popsuli się” i Bóg nie mógł już nic uczynić w tym względzie. Co go powstrzymywało?

Ten ciekawy problem teologiczny tłumaczy „Deklaracja o wolności religijnej”, przyjęta na Soborze Watykańskim II, która m.in. mówi: „Jednym z zasadniczych punktów nauki katolickiej, zawartym w słowie Bożym i nieustannie głoszonym przez Ojców, jest zdanie, że człowiek powinien dobrowolnie odpowiedzieć Bogu wiarą; nikogo wbrew jego woli nie wolno do przyjęcia wiary przymuszać”. Zaś św.Tomasz z Akwinu tak to widział: „Tak bardzo Bóg umiłował człowieka, iż zechciał, by ten służył mu bez przymusu i dlatego obdarował go wolną wolą, dopuszczając by mógł oddalić się od Prawdy i zbliżyć się do nicości”.

Otóż właśnie: Bóg obdarował człowieka wolną wolą gdyż chciał, aby ten służył mu bez przymusu. A co, jeśli człowiek skorzysta z owego bożego daru i nie zechce służyć Bogu? Czy owo boże „umiłowanie” człowieka nie kłóci się przypadkiem z jego potrzebą „służenia” sobie? Jakież wtedy ono jest? Czy nie takie, jakim darzy niewolnika jego pan i władca, od którego zależy życie jego sługi we wszystkich aspektach? Dlaczego nie przejawiło się ono w wolności od religii i Boga? A poza tym, czy kiedykolwiek człowiek miał możliwość dobrowolnie „odpowiadać Bogu” swoją wiarą?  Czy to w ogóle możliwe przy religijnej indoktrynacji małych dzieci? (jedno z większych zakłamań religii).

No i najważniejsze, apologetyka tak to ujmuje: „Bóg tylko dopuszcza grzech, ale go nie chce. Dlaczego jednak dopuszcza grzech? Ponieważ szanuje wolną wolę ludzką”. Pytam więc: dlaczego wolna wola dana człowiekowi od Boga powoduje grzech, czy też prowadzi człowieka do grzechu? Otóż dlatego, że zachodzi tu sytuacja „małpy z brzytwą”: wolna wola jest DAREM dla stworzeń znajdujących się na takim poziomie świadomości, iż potrafią z niej korzystać nie wyrządzając przy tym krzywdy innym stworzeniom, także nią obdarzonym. A jak to jest w przypadku ludzi?

Po upadku w raju ich natura nabrała grzesznych skłonności, czyli przestali się nadawać na protoplastów ludzkości. A mimo to Bóg postanowił wywieść z nich rodzaj ludzki, dlatego też pozostawił im tę „wolną wolę”, co w kontekście wielce ułomnych stworzeń jakimi są ludzie, przynosi im więcej szkody niż pożytku (potwierdza to nasza historia, pełna przemocy, krzywd, cierpienia i przelanej krwi). To znane przysłowie o „małpie z brzytwą” doskonale oddaje naszą groteskową sytuację: „Bóg” dobrze wiedział, że wolna wola dana stworzeniom mającym grzeszną naturę będzie prowadzić ich do grzechu, a jednak nic w tym kierunku nie zrobił, by poprawić ich los. Tak bardzo nas „umiłował”?

Przyznajmy otwarcie: mamy dość paskudną naturę odziedziczoną po zwierzęcych przodkach. Uwielbiamy rządzić innymi (przewodzenie w stadzie), narzucać im swoją wolę i swoje poglądy, choćby były najgłupsze i zawsze uważamy się za lepszych od innych. Uwielbiamy też przemoc, rywalizację i silne emocje z tym związane, a nie współpracę, empatię i rozumowe rozwiązywanie problemów. Uwielbiamy też identyfikować się ze zwycięzcami i wygrywającymi, a nie z przegranymi i oszukanymi przez cwaniaków. Lubimy także mieć zawsze rację i bardzo trudno jest nam pogodzić się z sugestią, iż możemy się mylić w wielu  problemach życiowych.

Uwielbiamy być ignorantami i nie wstydzimy się tego, a wręcz przeciwnie; podnosimy swoją ignorancję do rangi świętości: „Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi, że zakryłeś te rzeczy przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś je prostaczkom. Tak, Ojcze, gdyż takie było Twoje upodobanie” (Mt 11,25,26). Jesteśmy zawistni i zazdrośni o cudze sukcesy, a odmiennie myślących chcemy zawsze sprowadzić do własnego poziomu, a nie podnieść swój poziom świadomości, by móc zrozumieć innych ludzi. Jaki jest człowiek chyba każdy widzi, że strawestuję znane powiedzenie o koniu.

Jeśli jest prawdą, że sami ludzie stworzyli swoich bogów w długim procesie kulturotwórczym – to dlaczego niby ci nasi bogowie mieliby być inni niż ich prawdziwi stwórcy i twórcy? Przecież oni wszyscy są lustrzanym odbiciem naszego ułomnego człowieczeństwa. Nie powinno więc nas dziwić, iż ten „nasz bóg” rzucał głazami z nieba we wrogów swego ludu wybranego,.. że „nakazywał” im zabijać swych „nieprzyjaciół”; mężczyzn, kobiety i dzieci (a konie okulawiać),.. że pomógł Izraelitom złupić Egipcjan, kiedy opuszczali miejsce niewoli itd., itp. Czyż „nasi bogowie” nie robią tego, czego oczekują po nich ich twórcy i wyznawcy?

Tak właśnie się dzieje, ponieważ w rzeczywistości, to nie ludzie „służą” swym bogom (chociaż są o tym święcie przekonani, gdyż wmawiają im to kapłani we wszystkich czasach i religiach) lecz idea bogów/Boga służy ludziom. W tym celu została stworzona i doskonale wyraża to ów cytat z Biblii: „Z całej swej duszy czcij Pana i szanuj Jego kapłanów. Z całej siły miłuj Tego, co stworzył, i nie porzucaj sług Jego ołtarza! Bój się Pana i oddawaj cześć kapłanowi, oddaj cześć mu należną, jak ci nakazano” (Syr 7,29-31). Nic dodać, nic ująć.

Kiedyś pewien filozof z Królewca rzekł: „Z krzywego pnia człowieczeństwa, nic prostego nie da się wyciosać”, czemu więc mielibyśmy oczekiwać, że z owego „krzywego pnia religii” da się „wyciosać” jakąś „prostą”, doskonałą ideę, pozbawioną sprzeczności i wad, które są immanentne wszystkim naszym systemom religijnym i ich bogom?       

„Pojęcie „boga” wynaleziono jako przeciwieństwo pojęcia życia – wszystko, co szkodliwe, trujące, oszczercze, całą śmiertelną wrogość względem życia, zebrano w nim w przerażającą jedność! Pojęcie „zaświata”, „świata prawdziwego” wynaleziono, by pozbawić wartości świat jedyny jaki mamy – by żadnego celu, rozumu, zadania nie pozostawić dla naszej rzeczywistości ziemskiej! Pojęcie „duszy”, „ducha”, w końcu zwłaszcza jeszcze „duszy nieśmiertelnej” wynaleziono, by pogardzać ciałem, by je uczynić chorym /../ by wszystkim rzeczom, które na powagę w życiu zasługują /../ przeciwstawić straszliwą lekkomyślność! Zamiast zdrowia – „zbawienie duszy” /../ Pojęcie „grzechu” wynaleziono wraz z przynależnym narzędziem tortury, pojęciem „wolnej woli”, by zakłócić instynkty, by nieufność względem instynktów uczynić drugą naturą” (Fryderyk Nietzsche, Ecce homo, tłum. Leopold Staff).

 

„Tylko ludzie wymyślają zaświaty, bogów lub Boga; jedynie oni korzą się, klęczą, padają plackiem; konstruują fikcje i ślepo wierzą w fabuły własnego autorstwa, aby uciec przed rzeczywistością doczesną; tylko oni dodają do tych fabuł obłąkańcze i groźne niedorzeczności, piętrząc eskapistyczne fantazje. Jedynie oni wybierają zawsze  większe zło, niestrudzenie wytwarzając to, czego lękają się najbardziej: śmierć” (Michel Onfray Traktat ateologiczny).

Lipiec 2018 r.                                     ----- KONIEC-----