Prawda

Wtorek, 15 lipca 2025 - 23:27

« Poprzedni Następny »

The Spirituality of an Atheist

The Spirituality of an Atheist


Andrzej Koraszewski 2015-03-08


Do atheists have any spirituality? A certain internaut wracked his brain about this problem in a comment to one of our articles, and he was not alone. I used to get this question at various meetings and was met with astonishment when I asked for a definition of spirituality.

Spirituality seems to imply a soul. It is not mentioned in a passport, but if there were a place for it, in mine I would have to write: N/A. But can there be a soulless spirituality? An atheist has consciousness, but you may search and search for a soul. Moreover, he/she is skeptical about the existence of a soul in a believer as well, and this skepticism shades into irony or even mockery. Indeed, various investigations and measurements have been carried out, with nary a result.


If this spirituality, as some desire, should be associated with activities of supernatural forces or with some “dimension” of the psyche which differentiates us from the animal kingdom and therefore (for some unknown reason) comes from a being that is more intelligent than we are, then this type of spirituality is nothing more than a clumsy profession of faith and, indeed, an atheist has no business having it.


Spirituality based on a foundation of souls and ghosts requires a belief in ghosts. So, can spirituality acquire a more solid foundation? Maybe, but more about this later.


Let us consider another version of spirituality – spirituality as spiritualism. Here ghosts and spirits are even perceptible. We sit down at the appropriate table and with the help of an appropriate medium we cry: O spirit, speak to me! From a suitably spiritual wall comes a spirit visible only to the medium and sometimes even to the equally spiritual participant of the spectacle. This type of spirituality is profitable (but then, so are others). This is a spirituality connected to parapsychology, telekinesis, occultism and the like.


There is also an existential spirituality, the spirituality of philosophers and poets. Among the former it seems to be linked to elation about a thought, sometimes eschatological, sometimes narcissistic. Sometimes philosophers’ spirits jump out of their skins, sits beside them and wait for applause. A poet’s spirituality tends to be different; more often it is a product of sensual delight, sometimes caused by a muse’s bosom, sometimes by a sunset enhanced by a hangover.


The market for spiritual practices seems to be older than a creative attempt to give us some explanation for our raptures. Our internaut ponders whether an atheist can be capable of raptures, if he/she can love mama, refrain from biting off children’s ears and distinguish between good and evil. With a spiritual rapture he concludes that, no, never ever, because spirituality in his opinion is “the exchange of thought with a being of higher thoughts”. He continues with a slightly more intelligible text: “Atheism is empty and naked, it is a bird which pulled out all its feathers and is running around claiming that it flies, but you have to kick his ass for him to fly”. Apparently the thought of “kicking ass” makes him feel more spiritual.


Evolutionary psychology is not going to help in this discussion, because first you have to agree that evolution of life exists. Meanwhile the arguments of science cannot be accepted (what’s more, it is forbidden) because of a toxic spirituality.


I encountered the notion of toxic spirituality on “The Catholic Guide” website, where those inspired by the spirit of a St. John Bosco are writing about the regions of activity of contemporary evil spirits, listing: “Antrovis, Hare Krishna, Himawanti, Jehovah’s Witnessess, Raelians, scientology, Moonies, Heaven Family and Amway as well as psychomanipulative movements and groups and New Age ideology”.


I totally agree with the thesis of the said text, though I have a feeling that this list of vehicles of toxic spirituality is overly modest. I would put Islam in the most prominent place on a list of toxic spirituality. After all, both quantity and quality count, and Islam is a great religion and it’s spirituality is as toxic as Hell.


There is a double problem with toxic spirituality, for we have here two words fuzzily defined. Toxicity, when related to living organisms that really exist, is well defined. Not so well when it comes to toxic spirituality, i.e. poisoning something which is difficult to grasp with something which is equally difficult to determine.


As with mind so with spirituality – we know what a brain is, we can put it into a jar and place it on the mantelpiece, we know more and more about the brain, we understand better and better how it works. Not so with mind, and the question of how the mind works is not the same as how the brain works.


It is mind which seems to be a footbridge to spirituality. I can’t take a mind into my hand, but still it exists. We are dangerously close to the soul here. Can we talk legitimately about the mind of a dog, a cat, a mouse or a crocodile? There is a huge difference between the mind of a crocodile and that of a cat. A cat’s mind is capable of processing a much greater amount of information (which also translates into higher emotions like attachment, jealousy, and analytical ability). A cat’s mind is a wonderful computing machine but also a center of emotions. While the crocodile’s mind is limited to simple emotional reactions, to the need to “kick somebody’s ass”, a cat is more spiritual and is capable of slightly more unbridled calculation.


But let us return to the toxic spirituality. If we say, for the sake of argument, that the concepts of spirituality and mind are close to each other in meaning, that spirituality is merely (and exclusively) a product of the complex brain, capable of social bonds not based on instinct alone, then toxic spirituality leads to a scrambled mind.


A mind scrambled by toxic spirituality is worthy of study. Following the ideas of “The Catholic Guide”, we usually have psychomanipulation here which normally starts in infancy, is continued through the formative years, and maintained in maturity. In the case of Islam (as well as any other religion) it can lead to such strong faith in the afterlife that it triggers the desire to autodestruct in order to gain access to 72 imaginary virgins, waiting for a martyr dripping with blood – both his own and his victims’. In this case scrambling a mind by toxic spirituality attains the level of an absolute.


The spiritual interpretation of good is interesting here. Religions speak, quite in concert, about the divine (or spiritual) origin of morality. The holy books of different religions recommend, quite in concert, murdering infidels, and they similarly formulate the first and most supreme moral commandment: “You shall have no other gods before me”. Gods are tribal, therefore morality is tribal as well. To begin with, the order not to kill was related to a clan—a kinship group—so it was wrong to kill a member of the same clan and right to kill a member of a neighboring clan. (It was the same with stealing goods—material and living—like wives). The development of morality went in tandem with the development of a social organization and with the transition from a kinship society (i.e. clans) to a broader society based on an abstract kinship in which the “brotherhood” was symbolic. A spirituality which strengthened social bonds entered the phase of symbolic spirituality, i.e. it was based on symbols, usually simple ones and stemming from a totem in one way or another.


None of it would be possible without a language. Language plays a very special role in the history of spirituality. A myth about ancestors, based on a dream about ancestors, would not be possible without a way to describe that dream about ancestors. Animals dream just as we do, and anybody who has observed a dreaming dog knows that those dreams are often very complex. However, a dog who dreams about a huge menacing barking rabbit has no way to share his dream with anybody. A chimpanzee watching a film featuring an enemy whom he murdered after a hard struggle, is terrified.[1] But he can’t describe this experience to others. The presence of dreamed spirits becomes a social fact only when the dream is the subject of a narrative, which in a blink of an eye can become the subject of psychomanipulation. It is safe to assume that religious spirituality was begotten by a spirit and this spirit was the creation of a dreaming mind.


But is religious spirituality always toxic? It can be said that already on the clan-religion level religious spirituality could contribute to the reduction of the number of killings inside a clan and to raising morale in order to increase the number of killings (also rapes, plunder, and kidnappings) of other clans. The commandment by a symbolic supreme being gave a moral sanction to slaughtering inhabitants of a neighboring village, town, and—in time—country, while calling for (at least verbally) a toning down of cruelty inside one’s own society. Because we can observe fights between neighboring groups of chimpanzees in nature, we can tell that together with language and religion came the spiritualization of behaviors that also exist in the animal world.


Our internaut and other theologians try to convince us that morality comes from God and is transmitted orally by religious instruction. Divine instructions in the matter of morality are doubly dubious. First, there are serious reservations concerning their origin: do they really come from God (or gods) or from usurpers claiming that they recently had a meeting with God and industriously wrote down all His words? Second, the quality of those instructions gives rise to huge reservations of a moral nature, and theologians themselves generally do not recommend a too serious adherence to the purported words of God. (Sometimes it is recommended to omit commandments about gouging out eyes, beheading, cutting off hands, selling into slavery, stoning and the like.) Nonetheless, an intelligent interpretation of those divine commandments can lead to the conclusion that many religions promote similar moral directives and that they are also compatible with normal decency. Those are directives that recommend sympathy for a fellow human being, and empathy, co-operation, and help instead of enmity. This openness, or rather kindness towards another human being, is also thrown into the same ragbag of religious spirituality. If any religion really produced kindly humans, we could start wondering about it. (The successes of Quakers are very interesting here, but unfortunately their attempts to base a state organization on their moral system collapsed.)


The ubiquity of a positive assessment of moral norms appealing to sympathy, protectiveness, and friendship prompts us to look for patterns of those behaviors in nature. One of the most interesting instincts shaped by evolution is the maternal instinct. There is a strong correlation between the degree of an organism’s complexity and the development of the brain and the lengths of necessary parental care. The maternal instinct can lead to sacrificing one’s own life for one’s offspring in exceptional circumstances, and always leads to a long-term and dedicated sacrifice of one’s own interests for the sake of one’s children. Is the maternal instinct the “mother” of all other moral impulses? The matter is more complicated than that, but there is a great deal of evidence pointing to the fact that God got attached to moral questions very late indeed.


Adoptions are extremely intriguing in animal behavior. Among more developed mammals adoptions take place very often among relatives. But some absolutely stupefying adoptions also take place. The film about a lioness that adopted a baby oryx is well worth watching. The domestication of many species of animals most probably was not the effect of a divine plan but a consequence of the protectiveness instinct towards everything which is small and helpless. The observation of sexual selection in social animals also shows a peculiar competition between the attraction of naked power and the attraction of tenderness, co-operation and loyalty. Research shows that in many species brawn and brutality do not guarantee to the tough guys the greatest number of offspring, and character is often competitive with purely physical features. Researchers have also noted numerous cases of inter-species friendship in nature. (One of the most beautiful I have ever seen is a story about a friendship between an orangutan and a hound.)


Since spirituality is also associated with such emotions as friendship, love, and admiration of beauty, we can without difficulty prove that this type of spirituality manages perfectly well without religion, and that the tendency toward such behaviors (as well as toward cruelty) can be derived from biology. Evolutionary psychology tells us much more about the bases of morality than all the religions of the world. But if we assume that both kindness and cruelty are in nature, what was the role of religion in strengthening the positive assessment of those behaviors we judge as moral? The answer is simple: a complex one. They encouraged moral reflection and served as a tool to enforce social order. They strengthened equally behaviors we describe today as morally positive, as well as behaviors which are today morally abhorrent. They supported gentleness and they supported cruelty.


When I write “equally” it could be interpreted as a researched and measured phenomenon. No, we cannot quantitatively describe religious spirituality: was it, historically speaking, more often toxic or was it more often conducive to moral progress, reducing killings, violence, and promoting cooperation instead of fighting? But a claim that it strengthened good behaviors only is a plain falsehood.


If we base spirituality on a grounding of biology, if we connect it with sensitivity, altruism, friendship and co-operation, curiosity, and admiration for beauty, there is a place for spirituality without religion and without a belief in souls, ghosts and spirits.


We are still left with a question: can the spirituality of an atheist be toxic? Many believers think that it is toxic just because it is bereft of faith in God. Those I can only ignore. But let’s remember that atheism as such means only that I treat a God hypothesis as one that is very poorly backed up and with so small a probability that it is not worth bothering with. Here, though, atheism ends and its combination with other ideas, such as rationalism, humanism, and democracy begins, and so it can also appear in conjunction with totalitarian ideas, which can push it towards secular toxic spirituality.


Atheism, contrary to religion, does not insist on its moral superiority. An atheist’s spirituality manages without a soul and without ghosts, it takes advantage of the beauty our mind allows us to discover, but discovering our biological heritage – our tendency both to altruistic and cruel behaviors – we live in fear of having our minds scrambled by spirituality either based on kitschy religious instructions or kitschy little red books with the thoughts of Chairman Mao. We are threatened not only by the temptation of spiritual villainy but also spiritual obtuseness. The toxicity of barbaric spirituality restricts the possibilities of our perception and communication with others.


Atheism does not eliminate those threats, it can merely lessen them.


Notes

[1] Franz de Waal describes this situation in one of his books.

Translated by Małgorzata Koraszewska and Sarah Lawson

First published in “Butterflies and Wheels” in 2010


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj









Ja: Chcesz wejść do środka? Otworzyć ci okno?
Hili: Nie, posiedzę tutaj. 

Wersja angielska:

Me: Do you want to come in? Shall I open a window for you?

Hili: No, I'll sit here.

Więcej

Ogólnoświatowy konkurs
na zakup fajki
KONKURS 

Model preferowany.

Ogłaszam dwudniowy konkurs na zakup elektronicznej fajki dla starego durnia, czyli mnie. Papierosy stały się teraz jedną z trzech zmiennych zagrażających mojemu dalszemu trwaniu. Dziś spędzam dzień w klinice okulistycznej, gdzie rozstrzygnie się sprawa mojego jedynego oka. Z chwila kiedy stracę możliwość pisania wybieram spokojne odejście zgodnie z szekspirowska frazą „umrzeć, zasnąć”. Nie będę ukrywał, że nic mnie tu nie trzyma oprócz szaleństwa.

Więcej

Cudowna podróż
autora i administratora WEIT
Jerry Coyne


Autor zamieścił na swojej stronie krótką informację dla swoich czytelników: Po pierwsze, jeśli próbujesz wysłać do mnie maila, wstrzymaj się przez około pięć dni – do czasu, aż dotrzemy na Islandię – ponieważ na statku nie mam dostępu do poczty elektronicznej. Dziś płyniemy z Svalbardu na wyspę Jan Mayen. 

Więcej
Blue line

Jak zostałem chłopskim
dziennikarzem
Andrzej Koraszewski


Mieszkamy w Dobrzyniu nad Wisłą (tym, do którego Konrad Mazowiecki sprowadził Krzyżaków). Miasteczko nie jest piękne, jest tylko kochane. Mam tu pół setki przyjaciół bliższych i dalszych, znajomych bez liku. Wybór tego miejsca był przypadkowy, okazał się wspaniały. Pierwszy raz byłem w Dobrzyniu latem 1961 roku albo o rok później. Tak czy inaczej – jeszcze z Krystyną. Zalewu Włocławskiego oczywiście nie było, pośrodku były dwie wyspy. Rozbiliśmy namiot na jednej z nich. Mieliśmy motorówkę z radzieckim silnikiem Moskwa (dość udana kopia szwedzkiego silnika; umiałem go rozbierać jak żołnierz kałacha).

Więcej

Kanadyjskie wybory
i handel strachem
Paul Finlayson


Mark Carney nie wszedł do kanadyjskiej polityki jak rutynowy konik stajenny — wpadł z impetem, jak rasowy koń wyścigowy wyrywający się w stronę bram na torze Belmont, niepotrzebnie rozdygotany, górując nad stawką, w której był już koń faworyzowany w 90 procentach.

Kiedy Carney dołączył do wyścigu, Pierre Poilievre był murowanym kandydatem — sondaże pokazywały, że niemal 90 procent społeczeństwa uważa go za pewnego zwycięzcę następnych wyborów.

Więcej
Blue line

Odpowiedź do Petera Oborne’a
i Irfana Chowdhury’ego
David Collier

David Collier

Mój list do Davida (Autora poniższego tekstu), który wyślę dopiero po publikacji:

Drogi Davidzie,

Zapewne kojarzysz nazwisko Malgorzata Koraszewska, prosiła cię o pozwolenie na tłumaczenie twoich tekstów na język polski i publikację na naszym blogu. Prawdopodobnie, (podobnie jak to stało się z kilkoma innymi zaprzyjaźnionymi autorami), wysyłała już tylko linki do polskiej wersji, informując, że tekst został opublikowany. Małgorzata zmarła 17 czerwca, a ja udaję, że to nie jest prawdą i ciągnę ten wózek dalej. Można powiedzieć, że to zabawne, albo makabryczne. Pracuję na dwóch komputerach, bo wszystkie nasze źródła przychodzą na jej komputer, więc rano siadam w fotelu, na którym umarła, przeglądam jej pocztę i wysyłam do siebie to, nad czym będę pracował. Nadal codziennie dostaję od Malgorzaty kilka, czasem kilkanaście listów. Dziś przysłała ten tekst i natychmiast go opublikowałem. Jeśli ci się to nie podoba możesz mnie pozwać. (Świetny tekst, idealnie pasuje do mojego agresywnego nastroju. )

Pieprzyć tych sukinsynów

Andrzej  

Więcej

Dramat uchodźców
wczoraj i dziś
Z archiwum "Listów"

Zaporoże (Źródło zdjęcia https://war.ukraine.ua/)

Wspomnienia Richarda Kernera o Ludwiku Lewinie skłoniły profesor Romanę Kolarzową do bardzo osobistego komentarza. W prywatnej korespondencji pojawiło się nazwisko Chaima Potoka, znakomitego amerykańskiego pisarza, który podczas wojny koreańskiej był wojskowym kapelanem (rabinem). Wymieniając to nazwisko, poruszyłem jedną strunę, odpowiedziała druga. Romana odpisała: „O, Chaim Potok, którego w Polsce nikt wydać nie był łaskaw, choć tłumaczony na tyle języków, z czeskim i włoskim włącznie. Mało czytałam, ale My Name Is Asher Lev zrobiła wrażenie. No i ciepła, a przy tym diabelnie zabawna My First 79 Years, napisana w osobliwej spółce z Izaakiem Sternem. To wtedy 'namierzyłam' Potoka – wszystko przez to, że bez opamiętania wielbiłam (do dziś wielbię) ten klezmerski Schnitt, którego Stern nie wahał się używać w najszacowniejszej klasyce. Koncert A-dur Mozarta ma z tym 'podcięciem' zupełnie niesamowity, bynajmniej nie 'turecki' charakter. Spróbuję poszukać francuskiego wydania Harfy Dawida, bo jednak powieści, zwłaszcza takie wielowarstwowe, lepiej mi się w tym języku czyta.” A duchy mnie od wczoraj srodze obsiadły, tylko w jednym Broscianum. Tyle Romana Kolarzowa, której w odpowiedzi posłałem nasz tekst z 2022 roku. „Nasz”, bo tłumaczenie książki Potoka było wspólne. Zachwyciliśmy się nią oboje. Małgorzata jęczała, że nie uniesie trudu tłumaczenia poetyckiej prozy. 

Więcej

Chochlik buszujący
w starym łbie
Andrzej Koraszewski


Czytaliście może Marchołta grubego a sprośnego? Mnie go podsunęła moja nauczycielka języka polskiego, Maria Baranowska, była studentka Tadeusza Kotarbińskiego, która po wojnie mieszkała z córką Basią w Poznaniu i uczyła polskiego w technikum księgarskim. O swoim mężu nie wspominała nigdy, co — w przeciwieństwie do dzisiejszych czasów — oznaczało raczej śmierć niż rozwód. O naszej klasie mówiła, że jest „słoneczna”. Pani Maria twierdziła, że szkolne roczniki są jak wina: słoneczne i kwaśne. Kółko polonistyczne sejmikowało w jej maleńkim mieszkaniu, bez wiedzy i zgody władz szkolnych. Po każdym spotkaniu wychodziliśmy z książkami z jej biblioteki, które dobierała starannie, podług naszych duchowych potrzeb. Wspominałem już wcześniej, jak zareagowała na moją sprośną recenzję lirycznego wiersza. Zataiłem przeto późniejszą rozmowę w cztery oczy. 

Więcej

Taliban ma wiele twarzy
na Zachodzie
Phyllis Chesler


Co zrobi z tym ONZ?
Siódmego lipca, niemal cztery lata po tym, jak Ameryka opuściła Afganistan, a władzę przejął Taliban, Organizacja Narodów Zjednoczonych „wezwała” Talibów do „zaprzestania represyjnych działań” wobec kobiet i do „zapewnienia inkluzywnego systemu rządów”.

Więcej

Świat wciąż próbuje
odbudować Gazę
Oren Kessler

Dym unosi się po ataku w Gazie. (Zdjęcie: Mohammed Ibrahim / Unsplash)

Kilka miesięcy temu opinią publiczną wstrząsnęła wiadomość, że prezydent USA Donald Trump ogłosił plan wyludnienia, zrównania z ziemią i odbudowy zniszczonej wojną Strefy Gazy.

Wkrótce potem zaprezentował wygenerowane przez AI wideo, na którym popija drinka i zajada się przysmakami morza przy plaży z Elonem Muskiem i półnagim Benjaminem Netanjahu, podczas gdy dolary spadają na dzieci z Gazy. (Izraelscy twórcy klipu później wyjaśnili, że miała to być „satyra” i nie wiedzą, jak materiał trafił do Białego Domu).

Więcej

A P i propozycja
utworzenia Emiratu Hebronu
Itamar Macus

Ten palestyński szejk ma plan na pokój z Izraelem. Źródło: Times of Israel. 

PMW poinformowała o planie szejka Wadee'ego al-Jaabari'ego, który zakłada likwidację Autonomii Palestyńskiej (AP) i utworzenie rządzonych przez klany rodzinne emiratów, uznających państwo Izrael. Choć kilka dni temu AP nie wydała w tej sprawie oficjalnego oświadczenia – i nadal tego nie zrobiła – już rozpoczęła kontrkampanię: przedstawia tę koncepcję nie jako inicjatywę wpływowej rodziny Jaabari z Hebronu, lecz jako izraelski projekt.

Więcej
Blue line

Mały problem 
z kontynuacją „Listów”
Andrzej Koraszewski

To zdjęcie zrobił kilkanaście lat temu Jerry Coyne. Byliśmy w dobrzyńskim porcie, Jerry coś oglądał czy robił jakieś zdjęcia, a my poszliśmy do przodu gadając o swoich sprawach. Jerry zrobił nam zdjęcie, obiecał, że nikomu nie pokaże, a ja je zamieściłem w informacji o autorach założonych w tym okresie \

Muszę się z Wami naradzić, Drodzy Czytelnicy. Tak, wiem, ta formuła „drodzy czytelnicy” jest okropnie staroświecka, ale ja mam 85 lat i jestem staroświecki. Jest gorzej — mam teraz obsesję nagości, potrzebuję bliskości. Ludziom, których lubię, zakazuję mówić do mnie „pan” (potrzebuję również dystansu od tych, którzy mnie drażnią). Moja obsesja nagości psychicznej przechodzi chwilami w potrzebę fizyczną — dotyku nagiej skóry, przenikania ludzkiego ciepła, nagości psychicznej i fizycznej, totalnej bliskości. Jestem ekshibicjonistą — opowiadam o sprawach najbardziej intymnych, bez cienia wstydu. Wczoraj niespodziewanie opowiedziałem młodej kobiecie o mojej inicjacji seksualnej. Opowieść była barwna, słuchaczka słuchała z zainteresowaniem historii o mnie, siedemnastoletnim.

Więcej

Poranny przegląd
doniesień z mediów
Uwagi Redaktora


Times of Israel informuje, że Trump pozwala decydować Netanjahu w sprawie Hamasu, ale naciska na porozumienie dotyczące zakończenia wojny.

Nie otwieram, nie mam czasu. Sprawa jest właściwie jasna. Trump i Netanjahu rozmawiali i coś powiedzieli dziennikarzom na odczepnego. (Oficjalnej konferencji prasowej po tym spotkaniu nie było, a jakby była, to informuję, że wiele razy wyjaśniałem uczniom, iż język częściej służy do ukrywania myśli niż do ich przekazywania).

Izrael kreśli nowe linie, do których IDF wycofa się w Gazie, po tym jak Hamas odmówił zaakceptowania przedstawionych wcześniej map. (Gry planszowe.)

Iran nie będzie wolny, dopóki wszystkie kobiety nie będą wolne”; ucisk kobiet w centrum irańskiego systemu. Wywiad z brytyjsko-irańskim dziennikarzem.

Notuję: do przeczytania koniecznie, natychmiast po wstępnym przeglądzie.

Więcej
Blue line

O życiu i twórczości
Ludwika Lewina
Richard (Ryszard) Kerner


Mój nieodżałowany, najbliższy przyjaciel Ludwik zmarł w klinice paryskiej ponad rok temu, 8 maja 2022 roku, po długiej i wyczerpującej chorobie. Ostatnie miesiące, spędzone na przemian w domu lub w szpitalu, były szczególnie ciężkie. Mimo to, w coraz krótszych okresach trochę lepszego samopoczucia, Ludwik nadal pisał teksty do „Słowa Żydowskiego”, z którym współpracował od wielu lat. Pisanie było dlań tak samo naturalne i konieczne jak oddychanie – od kiedy go pamiętam, a poznaliśmy się w Paryżu ponad 50 lat temu – teksty rodziły się podczas rozmów, opowiadania nabierały kształtu sprawozdań, reportaży lub esejów.

Więcej

Ostatni bastion
starożytnego chrześcijaństwa
Alberto M. Fernandez


Górska przystań


Azja jest najludniejszym kontynentem, ale jednocześnie tym, na którym chrześcijanie stanowią najmniejszy odsetek ludności. Oczywiście, żyje tu ponad dwieście milionów chrześcijan, rozciągających się od Bliskiego Wschodu po Daleki Wschód. Dwa azjatyckie państwa mają większość chrześcijańską – Timor Wschodni i Filipiny. Wyspa Flores w Indonezji jest w większości katolicka, a trzy z 28 stanów Indii – Nagaland, Mizoram i Meghalaya – mają większość chrześcijańską. Wszystkie te wspólnoty są efektem działalności misjonarskiej krajów zachodnich – od XVI do XX wieku – zarówno katolickiej Portugalii i Hiszpanii, jak i anglo-amerykańskich protestantów.

Więcej

Historyczne ostrzeżenie
od Franklina
Bob Goldberg

<strong data-start=\

Benjamin Franklin, pisząc w 1788 roku w obronie Konstytucji Stanów Zjednoczonych, posłużył się mocną analogią zaczerpniętą z Tory i Talmudu. Ostrzegał, że cnota publiczna może zostać przejęta przez ludzi udających obrońców wolności, którzy w rzeczywistości dążą do władzy. Jako przykład przywołał bunt Koracha przeciwko Mojżeszowi:


„U Józefa Flawiusza i w Talmudzie znajdujemy szczegóły, których nie przedstawiono w pełni w Piśmie Świętym… Korach oskarżył Mojżesza o to, że rozmaitymi podstępami i oszustwami zdobył władzę i odebrał ludowi wolność.”
„Uchodził za gorliwego orędownika wolności i równych praw, wzywał do ustanowienia wolnej konstytucji… Ludzie byli skłonni go słuchać; niektórzy proponowali nawet, by został królem.”
„Skutki były straszliwe… a 250 ich przywódców… pochłonął ogień wychodzący z sanktuarium.”
„Czytając ten opis, można odnieść wrażenie, że to współczesny świat. Sceny są takie same, a natura ludzka najwyraźniej niewiele się zmieniła.”
„Konstytucja zatem nie będzie ani bezpieczna, ani trwała, jeśli ludzie nie będą dostatecznie oświeceni i cnotliwi, by odróżniać fałszywych przyjaciół wolności od prawdziwych.”


Słowa Franklina powinny być ostrzeżeniem również dla naszych czasów. Nie każdy krzyk „wyzwolenia” jest sprawiedliwy. Nie każdy ruch odwołujący się do praw człowieka jest moralny. I nie każda instytucja, która głosi inkluzywność, ma na myśli Żydów.

Więcej

Nieświęty sojusz marksizmu
i radykalnego islamizmu
Paul Finlayson 


Osobliwe zjawisko „nigdy bym ich razem nie połączył” — jak Liberace i Torquemada, albo Freud i burka — mamy teraz do czynienia z groteską tak ostrą, że Orwell wyplułby whisky do najbliższej popielniczki i przeładowałby pióro: mowa o nienaturalnym, bluźnierczym sojuszu marksizmu i radykalnego islamizmu.
To nie jest koalicja — to czołowe zderzenie dwóch ideologicznych pijaków, pędzących w przeciwnych kierunkach tą samą jednokierunkową ulicą, dzieląc się piersiówką z napisem „Śmierć Zachodowi”. Wyobraźcie sobie, jeśli zdołacie to znieść, ślub z przymusu między Che Guevarą a ajatollahem, udzielany przez zapłakanego biurokratę z ONZ, mruczącego uznania dla rdzennych ludów w dwunastu językach.

Więcej

Niezwykła propozycja
Palestyńczyków
Andrzej Koraszewski 

Hebron: Źródło: Wikipedia

Jak donosi „Israel Hayom”,  grupa czołowych szejków z Hebronu wystąpiła z inicjatywą wystąpienia z Autonomii Palestyńskiej i utworzenia ”Emiratu Hebronu”. Emirat przystąpiłby do Porozumień Abrahamowych.     

 

Według artykułu Elliota Kaufmana w Wall Street Journal, propozycja, która została przekazana ministrowi gospodarki Nirowi Barkatowi, obejmuje całkowite wycofanie się z Autonomii Palestyńskiej i bliską współpracę gospodarczą z Izraelem, która obejmowałaby zatrudnienie dziesiątek tysięcy pracowników z Hebronu.

Więcej

Chiny zbroją Huti, a Huti
zawierają pakt z Al-Szabab
Christine Douglass-Williams

Bojownicy Huti oddają nazistowski salut.

Morze Czerwone to szlak o kluczowym znaczeniu dla firm transportujących towary z Azji do Europy. Odpowiada za około „15% całkowitego światowego handlu morskiego”. Huti zakłócają ten szlak od początku 2024 roku, co wpływa na wzrost kosztów transportu i wydłuża czas dostaw — statki są bowiem celem ataków. Przekłada się to na wyższe ceny dla konsumentów na Zachodzie, i tak już dotkniętych kryzysem gospodarczym. Na początku maja Huti, wspierani przez Iran, zawarli porozumienie z Trumpem, zobowiązując się do zaprzestania ataków na statki w regionie Morza Czerwonego.

Więcej

Gwałt, wcale tak bardzo
nie posunęliśmy się do przodu!
Phyllis Chesler

Sean John Combs, znany jako Puff Daddy, P. Diddy, Puffy i Diddy – amerykański producent muzyczny, raper i aktor. Combs został aresztowany i oskarżony 16 września 2024 r. o wymuszenia, handel ludźmi siłą i transport w celach prostytucji. 2 lipca 2025 r., po trzech dniach narad, ława przysięgłych uznała Combsa za winnego dwóch zarzutów transportu w celach prostytucji z udziałem Ventury, innej byłej dziewczyny i pracowników seksualnych, ale nie uznała go za winnego spisku w celu wymuszenia okupu i zarzutów handlu ludźmi. Tego samego dnia Combsowi odmówiono zwolnienia za kaucją i nakazano mu pozostanie w areszcie do czasu ogłoszenia wyroku, który ma się odbyć 3 października. 

Odpowiadając na mój artykuł o katastrofie „Freak-off” z udziałem Diddy’ego, wielu czytelników pisało do mnie prywatnie. Zgadzali się z tym, co napisałam – ale jedna kobieta przesłała wyjątkowo niepokojący komentarz. Oczywiście ma pełne prawo do własnego zdania, ale przypomniała mi nieodżałowaną Margaret Mead, z którą kiedyś debatowałam – w 1977 roku. Mead wierzyła, że jeśli kobieta została zgwałcona, to zasłużyła na to; „musiała naruszyć jakieś tabu”.

Więcej

Jak zła terapia przejęła
kontrolę nad szkołami
Coleman Hughes

Coleman Hughes (Źródło: wikipedia)

Oto metoda: wyobraź sobie, że poziom każdego z tych czterech bożków w twoim życiu spada do średniej krajowej. Jak bolesne byłoby to dla ciebie w każdym z przypadków? Jak bardzo cierpiałbyś, mając jedynie przeciętną ilość władzy? Bogactwa? Przyjemności? Honoru? (Z drugiej strony, jeśli jesteś poniżej średniej w którejś z tych kategorii, którą najbardziej chciałbyś zwiększyć?)

Gdy Brooks zadał mi to pytanie, moją pierwszą myślą było to, że utrata władzy w ogóle by mnie nie ruszyła. Nigdy mnie to specjalnie nie pociągało. Przez lata miałem własny zespół, ale o wiele bardziej lubiłem być muzykiem wspierającym w cudzych projektach. Uwielbiam prowadzić podcast, ale nie przepadam za byciem jego szefem.

Więcej
Blue line

Sprawozdanie
"Pana Nie wiem”
Andrzej Koraszewski


Pozwólcie, że wyjaśnię. Jak wyjaśnić siedmioletniemu chłopcu, kim jestem? Z jednej strony siwy obcy staruch, z drugiej – inteligentny siedmiolatek, syn cudownej przyjaciółki, która na upartego mogłaby być moją wnuczką. Jego matkę znam od czasu, kiedy miała czternaście lat, a nasze gęby rozjaśniały się zawsze przy każdym spotkaniu. Wczoraj wpadła, a raczej – kazałem jej przyjść do mnie, bo spotkanie na ulicy czy w sklepie groziło cyrkiem wspólnego, publicznego płaczu. Samotnie wychowuje syna i gadała o nim bez końca. Rozstaliśmy się jej stanowczym stwierdzeniem: „Następne spotkanie u mnie, będzie prawdziwa kawa, a nie to twoje rozpuszczalne świństwo”. Wróciłem do roboty, a gdzieś z tyłu głowy pytanie: jak też ja się przedstawię młodemu człowiekowi, który niedawno stracił dziadka i prawdopodobnie ma ograniczoną ochotę na rozmowę ze starym obcym dziadem? Trzeba się będzie jakoś przedstawić, ale jak?

Więcej

To jest
antyfaszysta
Brendan O'Neill


Jeśli chcesz zobaczyć prawdziwego antyfaszystę, zapomnij o pozerach i nienawistnikach z Glastonbury – spójrz raczej na krótkie, odważne życie Yisraela Natana Rosenfelda. Gdy „antyfaszyzm” dla ospałych narcyzów z zachodniej lewicy oznacza jedynie wycie „Fuck Farage” i jedzenie wegańskich lodów na festiwalu muzycznym, dla Natana oznaczał wstąpienie do wojska i walkę przeciw ludziom, którzy dokonali największej rzezi Żydów od czasu Holocaustu. W obliczu rasistowskich kłamstw naszych elit, które oczerniają IDF jako ludobójczych demonów, Natan – ten współczesny Machabeusz – walczył za swój naród i swój lud przeciw ich faszystowskim prześladowcom. Jego niezwykła odwaga okrywa hańbą nikczemników z Glastonbury, którzy życzyli mu śmierci.]


Nazwisko, które powinniśmy zapamiętać z tego weekendu, to nie Bob Vylan. Ani Pascal Robinson-Foster – tak naprawdę nazywa się ów punk nienawidzący Izraela, który wzbudził takie oburzenie na Glastonbury. 

Więcej

Bitwa
o "Palestynę"
Ivan Bassov


Jak niezrozumiana nazwa stała się bronią — i dlaczego Żydzi powinni ją odzyskać


Nazwa „Palestyna” stała się w żydowskim dyskursie głęboko polaryzującym terminem. U części Żydów samo jej wypowiedzenie wywołuje dyskomfort, a nawet wrogość. Reakcja ta wynika często z jej skojarzenia z retoryką antysyjonistyczną lub antysemicką — zwłaszcza w kontekście współczesnych ruchów politycznych. Termin ten bywa postrzegany jako zakwestionowanie legalności istnienia Izraela — a nawet samej żydowskiej tożsamości narodowej.


Jednak ta reakcja nie ma wyłącznie charakteru politycznego. Jest również emocjonalna, historyczna i głęboko symboliczna.

Więcej

Media odmawiają publikacji
fikcyjnego „rysunku Mahometa”
Elder of Ziyon


BBC: "Czterech pracowników satyrycznego magazynu w Turcji zostało aresztowanych za opublikowanie rysunku, który rzekomo przedstawia proroka Mahometa – postać świętą w islamie, którego wizerunek jest kwestią głęboko kontrowersyjną. Turecki minister spraw wewnętrznych Ali Yerlikaya potępił rysunek opublikowany przez magazyn LeMan, nazywając go 'bezczelnym' i ogłosił, że zatrzymano redaktora naczelnego, grafika, dyrektora instytucjonalnego oraz rysownika."

Więcej
Dorastać we wszechświecie

Pamiętnik znaleziony
w starym łbie II
Andrzej Koraszewski

Jak zmieniono Izrael
w krynicę zła
Daniel Ben-Ami

Empatia to piękna rzecz
– póki nie zbrzydnie
Lucy Tabrizi

Irlandia wprowadza ustawę
'nie kupuj u Żyda'
Hank Berrien

Antysemityzm
i syjonofobia
Ivan Bassov

Wyciek informacji z CNN
to negacjonizm
Bob Goldberg

Prawdziwa
historia syjonizmu
Cheryl E. 

Aktywiści pro-palestyńscy
dali się nabrać
Ahmed Fouad Alkhatib

Przeczytaj konstytucję
Iranu i rozbij reżim
I. Marcus i B. Siegel

Nienawiść do Żydów
w tureckich mediach
Elder of Ziyon


Pamiętnik znaleziony
w starym łbie
Andrzej Koraszewski

Reakcje ONZ na ataki
Iranu na izraelskich cywilów
UN Watch

Wyobraź sobie,
że Hitler pozostał nietknięty
Joshua Hoffman

Kurdowie:
zapomniany naród
Paul Finlayson

Ataki Trumpa na Iran
były sygnałem dla Chin
Daniel; Greenfield

Blue line
Polecane
artykuły

Hamasowscy mordercy


Stawianie czoła


 Dyplomaci, pokerzyści i matematycy


Dlaczego BIden


Nie do naprawy


Brednie


Rafizadeh


Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill

Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk