Prawda

Niedziela, 19 maja 2024 - 12:19

« Poprzedni Następny »


Brytyjski wykładowca wyrzucony z pracy za wyrażenie podziwu dla Żydów


Hugh Fitzgerald 2020-08-01


Wykładowca brytyjskiego uniwersytetu został wyrzucony z pracy za wyrażenie podziwu dla Żydów w prywatnej rozmowie z koleżanką. Powiedział o podziwie za to, co widział jako niezwykłe uzdolnienia Żydów w fizyce i matematyce.

Sprawa jest opisana tutaj.

Brytyjski profesor uniwersytetu został zwolniony z pracy częściowo za powiedzenie, że “Żydowski naród jest najzdolniejszy na świecie”.


Stephen Lamonby, lat 73, wykładowca na Solent University w Southampton, wypowiedział te słowa podczas spotkania i inną pracowniczką akademicką, informowała “Daily Mail”.

To były słowa wypowiedziane w prywatnej rozmowie, nie na sali wykładowej. To była osobista obserwacja Lamonby’ego, że Żydzi wykazują wyjątkowe zdolności w matematyce i naukach ścisłych. Dlaczego ktokolwiek miałby to uznać za obraźliwe?  

Ta druga nauczycielka akademicka, dr Janet Bonar, powiedziała, że ma doktorat z fizyki i  Lamonby stwierdził, że Żydzi mają „szczególne uzdolnienia” w tej dziedzinie.  


Bonar wyraziła zastrzeżenia, na co Lamonby odpowiedział: “Sądzę, że żydowski naród jest najzdolniejszy na świecie. Z tego powodu są bardzo oczerniani”.

Dlaczego dr Bonar wyraziła zastrzeżenia? Czy to dlatego, że nie zgadzała się, iż Żydzi mają “szczególne uzdolnienia” do fizyki? Czy też dlatego, że nie myślała, by jakikolwiek komentarz o “Żydach” – lub, przypuszczalnie, jakiejkolwiek innej etnicznej lub narodowej grupie – był dozwolony w naszym super czujnym, „przebudzonym” społeczeństwie?


Dr Lamonby uważa, w oparciu o całożyciowe doświadczenia, że “żydowski naród jest najbardziej uzdolniony na świecie”. Czy nie ma prawa do wyrażenia tej opinii, która jest odwrotnością antysemityzmu? A kiedy dodaje: "Z tego powodu są bardzo oczerniani", czy nie jest prawdą, że część "oczerniania” Żydów przez niektórych antysemitów odzwierciedla ich  urazę za to, że Żydzi istotnie są postrzegani jako „uzdolnieni”?  


Czy są jakieś dowody na poparcie zdania Lamonby’ego? Spójrzmy na Nagrody Nobla. Do 2019 roku Żydzi – którzy stanowią zaledwie 0,2 procenta populacji świata – powinni byli zdobyć dwie Nagrody Nobla. Zdobyli 206.


To jest 40 procent nagród w ekonomii, 30 procent nagród w medycynie, 25 procent nagród w fizyce, 20 procent nagród w chemii, 15 procent nagród w literaturze i 10 procent nagród pokojowych. Nie ma Nobla w matematyce, ale są trzy osobne nagrody za osiągnięcia w matematyce – Fields Medal, Abel Prize i Wolf Prize. Żydzi zdobyli 27%  przyznanych Fields Medal, 30% Abel Prize i 40% Wolf Prize, znowu zupełnie nieproporcjonalnie do swojej liczebności.


Czy Lamonby nie ma prawa zauważyć tej zdumiewającej nadreprezentacji Żydów jako laureatów Nagrody Nobla w naukach ścisłych (medycyna, fizyka, chemia) i w matematyce (Nagrody Fields, Abel i Wolf)? I czy nie wolno mu zauważać własnych doświadczeń podczas długich lat nauczania, kiedy spotykał niezwykłą liczbę utalentowanych studentów, kolegów i nauczycieli nauk ścisłych i matematyki, którzy okazali się Żydami? Dlaczego wyrażenie tej pełnej sympatii uwagi jest nieakceptowalne – tak nieakceptowalne, że stracił pracę z tego powodu?  

“Zapytałem, czy jesteś Żydówką z powodu twoich uzdolnień matematyczno-fizycznych, a to jest ich specjalność” – dodał Lamonby.

Jego pytanie było niewinne i pełne podziwu, ale widocznie zauważanie etnicznych i narodowych różnic w dziedzinach, w których ludzie wyróżniają się, nie jest dłużej dozwolone.

Podczas rozprawy dyscyplinarnej Lamonby powiedział, że był “podniecony myślą, że ona może być jedną z nich – podniecony spotkaniem z żydowskim fizykiem, bo od dzieciństwa byli moimi bohaterami”.


Kontynuował: “Moimi uwagami stwierdzałem po prostu, że w oparciu o moje całożyciowe doświadczenie doszedłem do przekonania, że pewne narodowości rozwinęły wyższy poziom umiejętności w pewnych dziedzinach”. Czy ktokolwiek nie zgadza się z tą obserwacją?


“To jest bezpośrednio związane z poziomem wystawienia na rzeczy takie jak pracowitość i edukacja
– powiedział. – To nie jest radykalne myślenie; to jest po prostu pogląd, który odzwierciedla środowiskowy przywilej w ogólnych kategoriach”.


Lamonby powiedział, że używał “pozytywnych stereotypów” i podał podobne obserwacje o innych grupach, takie jak “Niemcy są dobrzy w inżynierii” i “Japończycy i Amerykanie są, moim zdaniem, także dobrzy w inżynierii”.

Czy to straszne, że Lamonby żywi takie myśli? Czy są nie do przyjęcia? Czy powinien stracić pracę za tego rodzaju opinię?

Powiedział także: “Mam sympatię również dla młodych czarnych mężczyzn. Uważam, że są  w gorszej społecznej i ekonomicznej sytuacji, i wielu z nich jest bez ojców itd. Potrzebują wszelkiej pomocy, jaką mogą dostać”.


Lamonby został zwolniony z pracy za “rażące wykroczenie”.


Podczas procesu w sądzie pracy po zwolnieniu Lamonby’ego sędzia C.H. O’Rourke powiedział: “Choć pan Lamonby starał się argumentować, że jego streotypizowanie (czym to było) było pozytywne, taka ‘pozytywność’ jest co niemniej potencjalnie obraźliwa dla odbiorcy. Żyd, któremu mówi się, że jest dobry w fizyce – ponieważ jest Żydem – może uznać, że umniejsza to jego osobiste intelektualne zdolności i ciężką pracę”.

Sędzia O’Rourke nie widzi, że istnieje różnica między wyrażaniem przez Lamonby’ego tego, co zaobserwował podczas swojego życia zawodowego – niezwykłej sprawności Żydów (studentów, kolegów, nauczycieli) w naukach ścisłych i matematyce – a tym, czego Lamonby z całą pewnością nie zrobił: przypisywania sukcesu jakiegokolwiek indywidualnego Żyda nie jego indywidualnym zdolnościom i ciężkiej pracy, ale tylko faktowi, że jest Żydem. Jedynie wyraził swoje przekonanie, oparte na obserwacjach, że Żydzi wykazują niezwykłe zdolności w matematyce i fizyce. To nie odbiera niczego indywidualnym osiągnięciom. Jak Lamonby powiedział podczas rozprawy: “Moimi uwagami stwierdzałem po prostu, że w oparciu o moje całożyciowe doświadczenie doszedłem do przekonania, że pewne narodowości rozwinęły wyższy poziom umiejętności w pewnych dziedzinach”.


Czy obecnie czynienie takich obserwacji jest niedozwolone? Czy byłoby obraźliwe powiedzenie, na przykład, że francuska cuisine jest niezwykle wykwintna, że Francuzi mają niezwykłą liczbę mistrzów kucharskich i że można to wyjaśnić uwagą przypisywaną we francuskiej kulturze sztuce gotowania i celebracji potraw, z gwiazdami Michelina przyznawanymi ich restauracjom, z szefami kuchni, którzy zajmują wybitne miejsce we francuskiej kulturze, tak bardzo różniące się od znacznie niższych pozycji kucharzy w Wielkiej Brytanii, Niemczech lub Rosji? Lub czy wolno nam zauważyć, że z Włoch pochodzi wielka liczba pierwszorzędnych śpiewaków operowych i że można to przypisać nie tylko rodzimym talentom, ale roli muzyki we włoskiej kulturze, włącznie z wczesnym hołubieniem talentów (z muzyką instrumentalną nauczaną we włoskich szkołach podstawowych).  Czy nie wolno zauważać żadnej z tych narodowych i etnicznych różnic, tych różnic w nacisku kulturowym? Dlaczego? Czy musimy utrzymywać fikcję, że wszystkie etniczne i narodowe grupy są równie zdolne we wszystkich możliwych dziedzinach? Czy nie wolno nam nigdy zauważyć, nie wolno skomentować niezwykłej liczby rosyjskich tancerzy baletowych i mistrzów szachowych? I czy nie wolno nam zauważyć niezwykłej liczby Żydów, którzy byli wybitnymi naukowcami i matematykami bez tego, byśmy utracili pracę?

Po drugie, mogłoby to być po prostu rażąco obraźliwe, jeśli dana osoba nie jest Żydem, ale czuje, że przypisuje jej się pewne cechy” – dodał O’Rourke.

Dlaczego byłoby “rażąco obraźliwe” zapytanie kogoś o niezwykłych zdolnościach w naukach ścisłych lub matematyce, czy jest Żydem, przy równoczesnym wyjaśnieniu, dlaczego zadaje się takie pytanie?  To było przyjazne, pełne podziwu pytanie, w żaden sposób nie obraźliwe. Żadna „cecha” nie była przypisywana Żydom poza niezwykłym talentem do fizyki i matematyki. Lamonby pytał dr Bonar (która jest nadal kimś niezbyt często spotykanym, kobietą-fizykiem) czy jest Żydówką i zadał to pytanie z czystej ciekawości; podczas swojej długiej pracy zawodowej zauważył, że wielu Żydów ma niezwykłe uzdolnienia w tych dziedzinach i zastanawiał się, czy ona także może być Żydówką, jako kolejny dowód na jego hipotezę. Trudno zrozumieć, dlaczego tak się obraziła – mogła po prostu odpowiedzieć “nie” – ani dlaczego uniwersytet w reakcji na jej dziwaczną skargę zareagował zwolnieniem dra Lamonby’ego za „rażące wykroczenie”.

Sędzia zakończył: “Po trzecie, nawet jeśli są Żydami, mogą słusznie uważać, że nie jest to sprawa pana Lamonby’ego”.

Jeśli dr Bonar uważała, że “to nie jest sprawa dra Lamonby’ego” czy jest Żydówka, czy nie jest – on jedynie zastanawiał się, czy mogła stanowić kolejny przykład tego, co zaobserwował poprzednio (to jest, żydowskich studentów i kolegów, którzy mieli specjalny talent do nauk ścisłych i matematyki) – wystarczyło, by to powiedziała. Złożenie przez dr Bonar formalnej skargi przeciwko dr Lamonby’emu, było groteskową reakcją, podobnie jak groteskowa była opinia sędziego O’Rourke podczas rozprawy przed sądem pracy. Dr Lamonby został wyrzucony z pracy za “rażące wykroczenie” – tylko dlatego, że ośmielił się wyrazić podziw dla Żydów, jako wyjątkowo “uzdolnionych” i wykazujących niezwykłe talenty w matematyce i naukach ścisłych. Czy wszyscy dostaniemy rozkaz, by nigdy nie uogólniać czegokolwiek o żadnej grupie etnicznej lub narodowej? Oto czego nie wolno nam będzie powiedzieć: “Rosja ma najlepsze baletnice. Francja ma najlepszych szefów kuchni. Kenia ma najlepszych biegaczy długodystansowych. Norwegia ma najlepszych narciarzy”. Wszystkie ściśle verboten. A co z takimi wypowiedziami, jakie często słyszymy obecnie, jak “wszyscy biali są rasistami”? Dziwaczne, ale to wydaje się być w porzadku. Nikt wypowiadający to głupstwo nie straciłby pracy. Ale prawdopodobnie ktoś, kto by się temu sprzeciwił, mógłby stracić pracę.  

Lamonby twierdzi, że padł ofiarą poprawności politycznej i mówi: “Nie można niczego powiedzieć teraz [na uniwersytetach], ponieważ oni mają całkowitą obsesję na punkcie rasizmu, a mówienie o Żydach w kontekście rasizmu jest szalone, bo oni nie są nawet rasą, ale grupą etniczną”.  


“Wolność słowa na uniwersytetach jest kompletnie martwa” – oświadczył.

Pewien rodzaj mowy jest jednak nadal dozwolony. Słowa chwalące Żydów mogą być “kompletnie martwe” na uniwersytetach, jak na swoją szkodę odkrył dr Lamonby, ale słowa potępiające Żydów w Izraelu jako “kolonialnych osadników”, “rasistów”, a także “nazistów” (jak w twierdzeniu, że “Żydzi robią Palestyńczykom to samo, co naziści robili Żydom”) słychać wszędzie na przyjaznych BDS kampusach.


To jest miejsce, w jakim znajdujemy się dzisiaj. Pochwal Żydów w prywatnej rozmowie za intelektualne osiągnięcia, a musisz być przygotowany na utratę pracy za „rażące wykroczenie”. Oskarżaj ich o wszelkie możliwe zło, a będziesz zaproszony, by wygłosić przemówienie przed Zgromadzeniem Ogólnym ONZ lub do ubiegania się o miejsce w Kongresie, albo będziesz cytowany przez dziesiątki wielbicieli, każdy z milionami obserwujących. Moralność odwrócona do góry nogami? Przyzwyczajcie się.  


U.K. Lecturer Fired For Making Admiring Comments About Jews

Jihad Watch, 26 lipca 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
1. Brytyjski wykładowca wyrzucony z pracy Krystyna 2020-08-04


Notatki

Znalezionych 2607 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Dlaczego należy zakazać flagi OWP i Konfederacji?   Flatow   2023-01-27
Komu na rękę z niewidzialną ręką?   Koraszewski   2023-01-27
UE i administracja Bidena wciąż ugłaskują i nagradzają mułłów Iranu   Rafizadeh   2023-01-24
Żyjemy w ciekawych czasach   Koraszewski   2023-01-24
Wojna Unii Europejskiej z Izraelem   Tawil   2023-01-19
Czy istnieje środek prawny na kłamstwa George'a Santosa?   Dershowitz   2023-01-19
Wieczny dyktator i brakujący pokój: historia Mahmuda Abbasa   Eid   2023-01-19
Orwellowska obsesja „New York Timesa” na punkcie Izraela   Chesler   2023-01-18
Palestyna: Perwersyjny – i wprawiający w osłupienie - paradoks   Sherman   2023-01-17
Kolejna faza ewolucji państwucha   Koraszewski   2023-01-17
Najważniejsze niepisane prawo na Zachodzie: nie drażnij irracjonalnych, ekstremistycznych muzułmanów     2023-01-13
Głupota ujawnia się w działaniu, część 3: ignorowanie porażek   Bard   2023-01-11
Nie ma chleba bez wolności?   Koraszewski   2023-01-11
Europa na łasce Kataru?   Godefridi   2023-01-10
Turecki “postęp”: Sześcioletnią dziewczynkę wydał za mąż jej ojciec, znany szejk   Bekdil   2023-01-06
Antysemityzm ludzi łagodnych i dobrych - raz jeszcze   Koraszewski   2023-01-06
Dzisiejsza Rosja i “Długi Telegram”   Koraszewski   2023-01-05
Zapomniane przemówienie Jasera Arafata   Shaw   2023-01-04
Znaczenie wielkiego exodusu Mizrahi   Julius   2023-01-03
Profesor Matczak i hollywoodzka puma   Koraszewski   2023-01-02
Śmieć chrześcijaństwa w Betlejem   Ibrahim   2022-12-31
Ukraina: przepis na ugłaskanie zbrodniarza   Taheri   2022-12-31
Przesłanie Zełenskiego w mundurze polowym   Jacoby   2022-12-29
Konserwatyzm w dobie populistycznej rewolty   Winegard   2022-12-23
Europa budzi się i dostrzega korupcję w organizacjach pozarządowych   Steinberg   2022-12-22
W Iranie i Chinach protestujący domagają się wolności. Gdzie jest przywódca wolnego świata?   Jacoby   2022-12-22
Niemiecki kanclerz obawia się zimnej wojny   Koraszewski   2022-12-21
Niemieckie spojrzenie na globalne perspektywy   Taheri   2022-12-20
Historia medialnej intifady przeciwko Izraelowi   Chesler   2022-12-20
Mułłowie Iranu: kiedy zbudzi się Unia Europejska?   Rafizadeh   2022-12-15
Turcja i Izrael: otwarcia i ponowne zamknięcia   Bekdil   2022-12-15
Uwolnić Iran z rąk terrorystów i morderców   Grzegorz Lindenberg   2022-12-13
Długi cień zimnej wojny   Koraszewski   2022-12-12
Głupota ujawnia się w działaniu   Bard   2022-12-12
Kolonializm i Żydzi, ofiary czy kolaboranci?   Julius   2022-12-11
Zniekształcona pamięć wojny koreańskiej   Shankar   2022-12-09
Czy Izrael powinien bojkotować palestyńskich Arabów?   Amos   2022-12-08
Komu wierzymy i dlaczego tak niechętnie?   Koraszewski   2022-12-07
Kolejne medialne wymówki dla Palestyńczyków i ich terroru   Bard   2022-12-07
Dwoje ludzi przekraczających rzeczywistość we wnętrzu jednego katalońskiego domu   Zbierski   2022-12-02
“New York Times” i jego współpracownicy   Fitzgerald   2022-12-02
Niewinne zdumienie pewnego socjologa   Koraszewski   2022-12-01
Wyjście ze stalinowskiego zimna   Ashenden   2022-11-29
Eureka! Odkryto arabskie lobby   Bard   2022-11-26
Stare irańskie hasło podbija świat   Taheri   2022-11-25
Nie, nierówności dochodów nie są najwyższe w historii. Są na historycznie niskim poziomie   Jacoby   2022-11-22
Porwanie studiów bliskowschodnich   i Alex Joffe   2022-11-20
Mistrzostwa świata w piłce nożnej i światowe rozgrywki   Collins   2022-11-19
Zabłąkane pociski: czego Ukraina (i Polska) mogą nauczyć się od Izraela   Frantzman   2022-11-18
Mroźna zima dla Europy: obwiniaj strategiczną ślepotę   Bekdil   2022-11-16
Thomas Friedman, zwolennik równego kopania wszystkiego, co izraelskie   Flatow   2022-11-14
Inwestowanie w naukę dla bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce   Bafana   2022-11-14
Kapitalizm to dobra rzecz   Koraszewski   2022-11-12
Skuteczna walka ze skrajnym ubóstwem   Jacoby   2022-11-11
Zabijanie Lewiatana tysiącem ciosów   Taheri   2022-11-10
Krytyczna teoria rasy i antysemityzm   Levick   2022-11-10
Afrykańscy farmerzy zarobili około 282 miliony dolarów na GMO w 2020 roku – nowe badanie   Opoku   2022-11-09
Niebezpieczeństwo „śpiącej” umowy nuklearnej: silniejsza Rosja, Chiny, Korea Północna, Iran   Rafizadeh   2022-11-08
Refleksje o książce Roberta Spencera Who Lost Afghanistan?   Chesler   2022-11-08
Palestyńska walka o potrawy   Fitzgerald   2022-11-07
Arabowie o zachodniej hipokryzji w sprawie irańskich dronów     2022-11-07
Chaos tworzony przez moralistów na poziomie trzylatków   Tracinski   2022-11-04
Projektanci mody intelektualnej i ich klienci   Koraszewski   2022-11-02
Rewolucja w Iranie jest powstaniem, któremu przewodzą mniejszości etniczne   Mustafa   2022-11-01
Nadzieja w pesymizmie i rozsądku   Koraszewski   2022-10-31
Inna definicja antysemityzmu     2022-10-30
Czego Irańczycy chcą od Waszyngtonu   Taheri   2022-10-29
Zachód odwraca się plecami do prześladowanych chrześcijan, wita radykalnych muzułmanów   Ibrahim   2022-10-26
Opowieści byłego premiera kraju wielkości znaczka pocztowego   Koraszewski   2022-10-25
Odsłonić prawdziwe poglądy antysemitki   Kirchick   2022-10-22
Dzięki administracji Bidena Rosja i Iran są sobie bliższe niż kiedykolwiek   Rafizadeh   2022-10-21
Błąd „jeśli-to” powraca z pełną mocą z okazji umowy o granicy morskiej z Libanem     2022-10-14
Nowa bajka na zimę: “Europa jest ofiarą Amerykanów”   Godefridi   2022-10-12
Pan się myli, Panie Konstanty   Koraszewski   2022-10-12
Także dzisiaj niewolnictwo jest ogólnoświatową plagą   Jacoby   2022-10-11
FAIR – Fairness & Accuracy In Reporting – pokazuje skrajny brak szacunku wobec izraelskich Arabów     2022-10-09
Szef administracji Rady Praw Człowieka ONZ systematycznie naruszał zasady ONZ, ujawniają wycieki e-maili     2022-10-08
Czy Ilhan Omar lub Linda Sarsour dobrowolnie zdjęły hidżab w solidarności z irańskimi kobietami?   Chesler   2022-10-07
Rashida Tlaib, Jaskinia Lwa i wszechobecność nienawiści do Żydów ponad politycznymi podziałami (plus komiks)     2022-10-05
Dalekosiężne skutki śmierci Mahsy Amini   Mahmoud   2022-10-05
Jak USA roztrwoniły swoje strategiczne minerały   Bergman   2022-10-04
Główny nurt i władczyni pierścionka   Koraszewski   2022-10-03
Iran: dymiący wulkan   Taheri   2022-10-03
Iran kupił ponad milion hektarów ziemi w Wenezueli     2022-10-02
Wojownicy sprawiedliwości społecznej ignorują arabskich właścicieli niewolników   Bard   2022-10-01
Czy irański naród otrzyma wsparcie demokratycznego Zachodu?   Koraszewski   2022-09-30
Rosja i Iran: przyjaźń czy tylko partnerstwo?   Amos   2022-09-25
Niebezpieczne związki, czyli sojusze wiernych i niewiernych   Koraszewski   2022-09-24
Nierozwiązywalne konflikty na Bliskim Wschodzie   i Alberto M. Fernandez   2022-09-18
Trzecia droga skręca w prawo   Koraszewski   2022-09-17
Palestyńczycy i świat nie potrzebują jeszcze jednego, skorumpowanego, upadłego, terrorystycznego państwa arabskiego   Toameh   2022-09-17
Jak Zachód zbudował rosyjskiego wroga   Taheri   2022-09-16
Dlaczego ludzie nienawidzą?   Koraszewski   2022-09-15
Fundamentalna irracjonalność palestinizmu   Bellerose   2022-09-14
Administracja Bidena “zaniepokojona” izraelskimi rajdami na Zachodni Brzeg   Fitzgerald   2022-09-13
Departament Stanu traktuje śmierć Abu Akleh jako priorytet, ignorując śmierć Malki Roth   Meyers Epstein   2022-09-12
Kiedy niemieccy ekolodzy i rząd Putiuna mieli gorący romans   Godefridi   2022-09-12
Arabowie do Bidena: Nie podpisuj umowy z Iranem, doprowadzi to do wojny   Toameh   2022-09-10
Oni umarli wszyscy, my wszyscy żyjemy   Koraszewski   2022-09-09
Norwegia dostaje za swoje   Bawer   2022-09-08

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk