|
Dziennik z Mozambiku: Sybilla
Piotr Naskręcki
| 2014-03-01
|
Portret Sibylla pretiosa – łatwo o wrażenie, że ten owad naprawdę myśli.
W dzisiejszych czasach, jeśli Bóg przemawia bezpośrednio do ciebie, czy to o dokładnej dacie końca świata, czy o jego zdaniu na temat czyichś preferencji seksualnych, jesteś albo szaleńcem, albo kompletnym szaleńcem typu Kościoła Baptystycznego Westboro. Starożytni Grecy, wyraźniej bardziej otwarci w takich sprawach, mówili o kobietach ze zdolnościami prorokowania działań Boga, używając znacznie milej brzmiącego tytułu – Sybilla.
Być może XIX wieczny entomolog szwedzki C. Stål dostrzegł trochę tego szaleństwa w rysach twarzy smukłej modliszki z Afryki południowej i ochrzcił ją Sibylla pretiosa – Drogocenna Sybilla. Patrząc na tego niezwykle antropomorficznego owada istotnie łatwo uznać, że jakieś dziwne myśli przelewają się w jego mózgu.
Kiedy po raz pierwszy spotkałem Sibylla wiele lat temu w Zimbabwe, byłem zdumiony widokiem tych dużych modliszek, niemal przypominających duchy swoimi szczupłymi ciałami i jasnym zabarwieniem, jak śmigały w górę i w dół po gładkich pniach drzew. W zeszłym roku znowu znalazłem Sibylla, kiedy zbierałem owady wysoko w koronie dużego drzewa Combretum w Parku Narodowym Gorongosa. Niestety, była to malutka nimfa. W tym miesiącu jednak, kiedy byłem w Gorongosa w szczycie pory deszczowej, było ich tam pełno na pniach drzew i wokół świateł Obozu Chitengo.
Samiec Sibylla czyszczący swoje anteny.
Mimo kruchego wyglądu te owady są sprawnymi myśliwymi, zdolnymi do schwytania i schrupania ofiary przynajmniej połowy swojej długości i niemal równie ciężkiej jak one same. Powoli podchodzą świerszcze i ćmy znajdujące się na korze, z nieustannie wibrującymi antenami w sposób podobny do wielu pasożytniczych os, co może wskazywać na używanie sygnałów chemicznych do znajdowania zwierzyny. Widziałem także te modliszki, jak żerowały w nocy, co dodatkowo wspiera możliwość używanie nie wizualnych wskazówek podczas polowania.
Młode gatunku Sibylla wyglądają bardzo patykowato i znajdują się na ogół na liściach lub czubkach cienkich gałązek.
Chociaż na pierwszy rzut oka podobna do modliszek Empusidae, Sibylla jest bliżej spokrewniona z innym zdumiewającym naśladowcą martwych liści, modliszką liściogłową (Phyllocrania paradoxa), którą dopiero muszę znaleźć w Gorongosa (ale tutejszy rezydent mówił mi, że jedną widział). Większość z 14 znanych gatunków rodzaju Sibylla znajduje się w Afryce Zachodniej i Środkowej, a osobniki z Gorongosa są pierwszymi świadectwami tego rodzaju owadów w Mozambiku.
Modliszki Sibylla są blisko spokrewnione z modliszkami liściogłowymi (Phyllocrania paradoxa). Jeszcze nie znalazłem żadnej w Gorongosa, ale jestem całkiem pewien, że je tutaj mamy.
Niestety, po złapaniu sporej liczby modliszek Sibylla, które przyciągnęło światło mojej lampy rtęciowej, jestem obecnie przekonany, że ten śliczny owad nie ma daru przepowiadania przyszłości. Inaczej wiedziałby, że jeśli podleci do mojej lampy, nigdy nie odleci.
Mozambique Diary - Sibylla The Smaller Majority, 15 lutego 2014 Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Piotr (Peter) Naskręcki Entomolog, fotograf, popularyzator nauki. Ukończył studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktorat na University of Connecticut, pracuje w Museum of Comparative Zoology, Harvard University. Piotr Naskręcki prowadzi znakomity blog naukowy The Smaller Majority. Jego zdjęcia owadów (i nie tylko owadów) fascynują i kuszą, żeby je sobie natychmiast ściągnąć. Nie należy tego jednak robić bez pozwolenia, gdyż zarówno zdjęcia, jak i teksty zastrzeżone są prawami autorskimi.
Znalezionych 1475 artykuły.
|
|
|
|
|
|
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów” |
|
Júnior |
|
2022-05-31 |
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro |
|
Coyne |
|
2020-12-02 |
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja |
|
Williams |
|
2023-09-25 |
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci? |
|
Lewis |
|
2023-09-15 |
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem |
|
Coyne |
|
2022-07-25 |
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci |
|
Coyne |
|
2023-06-09 |
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin |
|
Júnior |
|
2022-06-11 |
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny |
|
Coyne |
|
2021-10-26 |
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu” |
|
Coyne |
|
2017-10-05 |
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata |
|
Coyne |
|
2023-03-23 |
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków |
|
Coyne |
|
2018-03-16 |
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek? |
|
Coyne |
|
2018-02-17 |
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami |
|
Coyne |
|
2023-02-15 |
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń |
|
Coyne |
|
2022-09-01 |
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu |
|
Coyne |
|
2019-07-17 |
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki |
|
i Jerry Coyne |
|
2023-05-29 |
Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem |
|
Agaba |
|
2021-12-13 |
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne |
|
Maina |
|
2022-11-17 |
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami |
|
Yong |
|
2016-07-05 |
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej |
|
Cobb |
|
2016-03-02 |
Pseudonauka Masaru Emoto |
|
Novella |
|
2017-12-18 |
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość? |
|
Coyne |
|
2021-02-08 |
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji |
|
Ridley |
|
2013-12-18 |
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację |
|
Coyne |
|
2020-10-01 |
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność |
|
Coyne |
|
2020-10-03 |
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków |
|
Coyne |
|
2020-10-05 |
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby) |
|
Coyne |
|
2016-08-05 |
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie |
|
Coyne |
|
2016-11-25 |
No pasarán |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-03-04 |
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha? |
|
Barnett |
|
2021-10-13 |
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti |
|
Yong |
|
2016-07-28 |
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa |
|
Miller |
|
2019-09-13 |
A jednak chorują na raka |
|
Łopatniuk |
|
2016-02-13 |
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej |
|
Lomborg |
|
2017-08-07 |
Dalszy spadek zgonów z powodu raka |
|
Novella |
|
2019-02-04 |
Dlaczego mamy alergie? |
|
Zimmer |
|
2016-01-28 |
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce |
|
|
|
2018-12-13 |
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się |
|
Ridley |
|
2014-05-04 |
Dlaczego zwierzęta są urocze? |
|
Coyne |
|
2014-12-30 |
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu |
|
Naskręcki |
|
2018-03-30 |
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie |
|
Cobb |
|
2014-06-28 |
Ewolucja, ptaki i kwiaty |
|
Coyne |
|
2014-06-02 |
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki |
|
Coyne |
|
2017-06-29 |
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii |
|
i Nkechi Isaak |
|
2022-07-30 |
Jak karakara wygrywa z osami |
|
Cobb |
|
2013-12-29 |
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-02-10 |
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu |
|
Geifman |
|
2021-03-22 |
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach |
|
Ridley |
|
2017-05-03 |
Malaria pachnąca cytryną |
|
Zimmer |
|
2015-04-07 |
Małpo ty moja |
|
Koraszewski |
|
2015-04-17 |
Metamorfozy |
|
Júnior |
|
2022-04-09 |
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu |
|
Ridley |
|
2016-02-17 |
Niezwykły pasikonik szklany |
|
Naskręcki |
|
2014-05-27 |
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta |
|
Coyne |
|
2016-08-18 |
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe |
|
Coyne |
|
2015-10-20 |
O porażkach wolności i lęku przed nauką |
|
Dennett |
|
2016-05-20 |
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu |
|
i Brian Boutwell |
|
2017-09-04 |
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku |
|
|
|
2017-12-29 |
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-02-08 |
Osobisty mikrobiom w cyfrach |
|
Zimmer |
|
2014-08-14 |
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami” |
|
Coyne |
|
2015-07-29 |
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami |
|
Frantzman |
|
2017-07-08 |
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem |
|
Cullen |
|
2017-01-11 |
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna |
|
Łopatniuk |
|
2015-08-01 |
Przypuszczalnie złamana kość |
|
Coyne |
|
2015-06-04 |
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych. |
|
Ferus |
|
2015-11-22 |
Ryba z biodrami |
|
Mayer |
|
2016-03-30 |
Siedem narzędzi myślenia |
|
Dennett |
|
2014-11-19 |
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska |
|
Young |
|
2014-01-02 |
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia? |
|
|
|
2018-04-26 |
Twardy kwiat do zgryzienia |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-02-22 |
Wielkoskrzydłe |
|
Naskręcki |
|
2014-04-02 |
Wierzący nagradzani za życia |
|
Coyne |
|
2014-12-21 |
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce. |
|
King |
|
2023-06-03 |
Wątpliwi pomocnicy |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-04-08 |
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna |
|
Yong |
|
2015-12-10 |
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy |
|
Pinker |
|
2018-04-17 |
Krew, znój, łzy i pot |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-01-19 |
Mądrość w pułapce autorytetu |
|
Witkowski |
|
2020-04-18 |
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę |
|
Tonhasca Júnior |
|
2022-10-27 |
Pochwała jednoznaczności |
|
Witkowski |
|
2019-10-29 |
Z perspektywy naszego kurnika |
|
Witkowski |
|
2020-01-16 |
A co to takie włochate? |
|
Łopatniuk |
|
2016-04-02 |
A genomy ciągle kurczą się… |
|
Zimmer |
|
2016-11-22 |
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku |
|
Pinker |
|
2015-11-24 |
A polać wielką wodą… |
|
Cipiur |
|
2019-05-18 |
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times” |
|
Coyne |
|
2017-09-07 |
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków? |
|
Coyne |
|
2017-01-07 |
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji |
|
Agaba |
|
2021-12-02 |
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych |
|
Muhumuza |
|
2022-06-09 |
AI – asystent lekarza |
|
Novella |
|
2020-12-09 |
AI: gorąca randka z “Sydneyem ” |
|
Gotefridi |
|
2023-03-15 |
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych |
|
Coyne |
|
2018-10-12 |
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie |
|
Hyams |
|
2020-07-17 |
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości |
|
Ridley |
|
2015-10-27 |
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów |
|
Abutu |
|
2023-08-14 |
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności |
|
Novella |
|
2018-12-15 |
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić |
|
|
|
2018-04-23 |
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna |
|
|
|
2017-06-01 |
Akupunktura kwantowa |
|
Novella |
|
2019-04-23 |
|
« Poprzednia strona Następna strona » |
| | |