Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 11:22

« Poprzedni Następny »


“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny


Jerry A. Coyne 2021-10-26


Dwiema największymi siłami, które zmieniają częstotliwość wariantów genów w populacji, są dobór naturalny i dryf genetyczny. Dobór naturalny jest szeroko znany, ale ludzie, którzy nie zajmują się zawodowo ewolucją, nie doceniają dryfu genetycznego. Jest to po prostu zmiana częstotliwości wariantów genów spowodowana wyłącznie przez przypadek: losowe sortowanie i występowanie wariantów z pokolenia na pokolenie nie z powodu jakiejś wewnętrznej korzyści lub negatywnego wpływu danych genów na reprodukcję.

Ucząc studentów o dryfie genetycznym często robi się ćwiczenia polegające na tworzeniu populacji przez wybieranie kolorowych kulek z woreczka. Jeśli w woreczku jest dziesięć kulek, pięć czerwonych i pięć niebieskich (reprezentujące populację z równą częstotliwością dwóch wariantów genu), i wybierają pięć, by były genami następnego pokolenia (wielkość populacji musi być skończona), to mogą wziąć trzy czerwone i dwie niebieskie kulki. Następnie tworzymy nowy woreczek z nowymi częstotliwościami populacji – 6 czerwonych kulek i 4 niebieskie. Częstotliwość czerwonego wariantu podniosła się z  50% do 60%. Powtórz to wiele razy, a zobaczysz, że częstotliwość kulek zmienia każde pokolenie wyłącznie z powodu przypadku. Po wystarczająco długim czasie wszystkie kulki będą tego samego koloru i wtedy dalsza zmiana nie jest już możliwa (to nazywa się „fiksacją”). Tak więc widzimy zachodzenie zmiany częstotliwości występowania genu (co większość z nas definiuje jako ewolucję), ale nie było to wynikiem doboru naturalnego, nie było świadomego wybierania kulek jednego koloru. Często dawałem moim studentom przykłady zmiany częstotliwości genu w jednej populacji i mówiłem: “co zrobilibyście, by ustalić, czy jest tak z powodu doboru naturalnego?” (Odpowiedź: załóż replikujące się populacje. Dobór zawsze napędza ten sam wariant do wysokiej częstotliwości, podczas gdy przy dryfie widzimy rozmaite i odwrotne zmiany w replikujących się populacjach.)


Im mniejsza populacja, tym większe szanse, że zajdzie zmiana w proporcji genów (tj. tym silniejszy “dryf genetyczny”). Faktycznie, jeśli populacja jest wystarczająco mała, dryf genetyczny może przezwyciężyć dobór naturalny, podnosząc warianty, które zmniejszają reprodukcję. Kiedy widzisz małą populację z wysoką częstotliwością dziwnych lub wręcz szkodliwych  wariantów, możesz zacząć podejrzewać działanie dryfu. Chów wsobny można uważać za rodzaj dryfu genetycznego w małej populacji i dlatego widzimy wysoką częstotliwość chorób genetycznych w małych populacjach ludzi (tutaj jest kilka przykładów u Amiszów).


Artykuł z najnowszego numeru “Proceedings of the National Academy of Sciences” pokazuje prawdopodobny przypadek dryfu genetycznego, który powoduje większe i ciemniejsze prążki u tygrysów w Indiach. Można przeczytać go przez kliknięcie na link pod zrzutem z ekranu poniżej lub w pdf tutaj.


Jest także komentarz PNAS o tym artykule, jeśli chcesz skrót. Kliknij na link pod zrzutem z ekranu poniżej lub weź pdf tutaj.


Indie są domem dla dwóch trzecich tygrysów na świecie i naturalne populacje są często podzielone z powodu zniszczenia habitatu i mogą być także bardzo małe z powodu intensywnych polowań w przeszłości. Badanie indyjskich tygrysów w rezerwatach przyrody i zoo pokazało, że jeden teren, Rezerwat Tygrysów Similipal w Odisha, ma wysoki odsetek tygrysów z ciemnymi prążkami, nazywanych „czarnymi tygrysami”. Nie jest to tym samym, co melanizm, jaki widzimy u lampartów i jaguarów – oba nazywane „czarnymi panterami, choć są to różne gatunki. Poniżej jest czarny tygrys (po prawej) w porównaniu do „normalnego” tygrysa.



Poniżej jest mapa, która pokazuje, jak autorzy badali tygrysy. Kółka są naturalnymi populacjami, a kwadraty to zoo lub zamknięte rezerwaty. Wielkość kół i kwadratów reprezentuje wielkość próby tygrysów. Dodałem strzałkę, która pokazuje Rezerwat Tygrysów Similipal.


Czarne tygrysy znajdują się tylko w Similipal lub w małych rezerwatach i zoo. Diagramy kołowe pokazują częstotliwość osobników, które mają zero (żółte), jeden (pomarańczowe) lub dwie kopie zmutowanego genu, który powoduje niezwykły wzór (czarny kolor). Diagram poniżej pokazuje, że czarne tygrysy “m/m” w stanie dzikim znajdują się tylko w Similipal, ale są także w dwóch zoo, gdzie prawdopodobnie zostały wybrane do hodowli, ponieważ są niezwykłe. Ponadto stwierdzono, że wszystkie czarne tygrysy w zoo miały co najmniej jednego przodka z Similipal.


Z jakiegoś powodu ta mała, dzika populacja ma wysoką częstotliwość czarnego wariantu (allelu). (Jest co najmniej 12 dorosłych tygrysów w Simlipal, a nie może ich być dużo więcej, bo strażnicy leśni potrafią je identyfikować.)


(From paper): Fig. 2. Distribution of the genotyped individuals. A total of 428 individuals were genotyped at the Taqpep c.1360C > T mutation site. Wild tigers are shown with a circular marker, and captive tigers (NKB, AAC, and Mysore Zoo) are shown with a square marker. The size of the square/circle indicates the number of individuals genotyped from a given area. In addition to the 399 Bengal tigers shown on the map, we genotyped 12 Amur, 12 Malayan, and five Sumatran tigers from Armstrong et al. (40) These are not shown on the map to allow the figure to focus on sampling within India. The fraction of the three genotypes in samples from the three populations in which pseudomelanistic tigers are present is shown with the pie chart. Similipal is the only population of wild tigers to have pseudomelanistic tigers, and the other two populations are of captive tigers. All wild tigers were homozygous for the wild-type allele at Taqpep c.1360C > T site except for Similipal individuals.
(From paper): Fig. 2. Distribution of the genotyped individuals. A total of 428 individuals were genotyped at the Taqpep c.1360C > T mutation site. Wild tigers are shown with a circular marker, and captive tigers (NKB, AAC, and Mysore Zoo) are shown with a square marker. The size of the square/circle indicates the number of individuals genotyped from a given area. In addition to the 399 Bengal tigers shown on the map, we genotyped 12 Amur, 12 Malayan, and five Sumatran tigers from Armstrong et al. (40) These are not shown on the map to allow the figure to focus on sampling within India. The fraction of the three genotypes in samples from the three populations in which pseudomelanistic tigers are present is shown with the pie chart. Similipal is the only population of wild tigers to have pseudomelanistic tigers, and the other two populations are of captive tigers. All wild tigers were homozygous for the wild-type allele at Taqpep c.1360C > T site except for Similipal individuals.

Badaczom łatwo było zdobyć próbki DNA tygrysów, które są w niewoli, ale zdobycie DNA dzikich tygrysów jest trudne. Tropili tygrysy i zbierali ich odchody, ślinę z zabitej zwierzyny lub pozostawioną sierść tygrysów. Sekwencjonowanie może pokazać natychmiast, czy masz DNA tygrysa, czy czegoś innego. Nie całkiem wiem, jak udało im się rozróżniać ślady lub zwierzynę indywidualnych tygrysów, ale różnice DNA z różnych próbek informują, z iloma tygrysami ma się do czynienia. 

Jeśli rzeczywiście tylko jeden gen powoduje czerń prążków, to zachowuje się jak gen recesywny; to jest, tygrys musi mieć dwie kopie zmutowanego genu, żeby być czarnym tygrysem. Bez żadnej kopi lub z jedną kopią w parze z “normalnym” allelem, wygląda jak normalny tygrys. Tutaj jest genealogia z zapisów hodowlanych tygrysów w niewoli. Kolor pomarańczowy reprezentuje normalnie ubarwionego tygrysa, a czarny reprezentuje „czarne tygrysy”. Kółka reprezentują samice, a kwadraty samców.

Widać, że dwa pomarańczowe tygrysy mogą dać czarnego; w tych wypadkach każdy z pomarańczowych rodziców ma jedną kopię recesywnego, “czarnego” allelu; są “heterozygotami”.  To jeszcze nie jest absolutnie pewien dowód na pojedynczy gen recesywny; wzmocniłoby argument, gdyby skojarzyć dwa czarne tygrysy i całe ich potomstwo byłoby czarne, bo to przewiduje się przy recesywnym genie.


From paper: (From paper): (B) The pedigree of the captive tigers sampled for this study. The individual labels shown in red are for the tigers whose genome was sequenced for this study (NKB17 is not shown in the pedigree). The genotype values are indicated for the individuals sampled and successfully genotyped at the mutation site (+/+ for wild-type homozygote, +/m for heterozygote, m/m for mutant homozygote, and x/x for missing genotype). Squares represent males, and circles represent females. Pseudomelanistic phenotype is represented in solid black shapes. The dashed line shows the presence of the same individual at two spots in the pedigree.
From paper: (From paper): (B) The pedigree of the captive tigers sampled for this study. The individual labels shown in red are for the tigers whose genome was sequenced for this study (NKB17 is not shown in the pedigree). The genotype values are indicated for the individuals sampled and successfully genotyped at the mutation site (+/+ for wild-type homozygote, +/m for heterozygote, m/m for mutant homozygote, and x/x for missing genotype). Squares represent males, and circles represent females. Pseudomelanistic phenotype is represented in solid black shapes. The dashed line shows the presence of the same individual at two spots in the pedigree.

Skąd jednak wiemy, że czarny wzór jest powodowany przez pojedynczy gen? Autorzy zsekwencjonowali cały genom i znaleźli jeden gen, którego warianty całkowicie zgadzały się z kolorem: jeśli osobnik miał dwie zmutowane kopie, których sekwencja DNA eliminuje tworzenie się białka kodowanego przez ten gen, był czarny. Jeśli jednak miał tylko jedną kopię, był normalnie ubarwiony. Ten gen o nazwie Taqpep jest wskazywany jako odpowiedzialny za ciemne odmiany u innych kotów (patrz poniżej). Pełna nazwa brzmi: “transbłonowa aminopeptydaza Q”, a zmutowana postać, która w ogóle nie działa, nazywa się Taqpep pH454Y. Nie jesteśmy pewni, jak działa “normalny” gen w tworzeniu wzorów: enzym bierze udział w rozkładaniu innych białek, a także pomaga przy tworzeniu łożyska u ludzi! 


Wiemy natomiast, że inne zmutowane kotowate z ciemniejszymi i szerszymi prążkami także mają mutację genu Taqpep. Poniżej jest ilustracja z artykułu pokazująca homozygotyczne mutacje tego genu u tygrysa, domowego kota i geparda. U gepardów daje ciemne plamy zamiast cętek (patrz poniżej). Każda z tych trzech mutacji Taqpep jest inna, więc mamy tutaj przykład “konwergentnej ewolucji”, różne gatunki dotarły do podobnego wyglądu przez niezależne mutacje. Te mutacje musiały zdarzyć się po oddzieleniu się tych trzech kotów od wspólnego przodka, który dla wszystkich trzech żył 11,5 miliona lat temu, a dla domowego kota i geparda 8,8 milionów lat temu.


(From paper): Fig. 1. Convergent evolution of broadened stripes/spots in cat species. The phenotype has arisen independently in the domestic cat (Felis catus), cheetah (Acinonyx jubatus), and tiger (Panthera tigris). (A) The phylogeny on the left depicts the relationships among the three species; numbers above branches indicate the divergence times (in million years ago) among their respective lineages; a timescale is shown at the bottom (tree and node dates are from ref. 17). In each of these species, the phenotype is caused by unique mutations in the Taqpep gene, whose positions in the encoded protein are indicated below the respective branch. Coat pattern images are modified from the photos provided in the original articles: ref. 10 for domestic cat and cheetah; ref. 8 for tiger. (B) Schematic of the Taqpep protein indicating the positions of the five pattern-altering mutations shown in A (color coded per species).
(From paper): Fig. 1. Convergent evolution of broadened stripes/spots in cat species. The phenotype has arisen independently in the domestic cat (Felis catus), cheetah (Acinonyx jubatus), and tiger (Panthera tigris). (A) The phylogeny on the left depicts the relationships among the three species; numbers above branches indicate the divergence times (in million years ago) among their respective lineages; a timescale is shown at the bottom (tree and node dates are from ref. 17). In each of these species, the phenotype is caused by unique mutations in the Taqpep gene, whose positions in the encoded protein are indicated below the respective branch. Coat pattern images are modified from the photos provided in the original articles: ref. 10 for domestic cat and cheetah; ref. 8 for tiger. (B) Schematic of the Taqpep protein indicating the positions of the five pattern-altering mutations shown in A (color coded per species).

Poniżej “królewski” gepard (po prawej) obok normalnego geparda:



Skąd wzięły się czarne tygrysy w Similipal? Biorąc pod uwagę, że ten gen jest rzadki poza zoo i że populacja w Similipal jest mała, prawdopodobnym wyjaśnieniem jest dryf genetyczny. Mutacja mogła być “neutralna” tj., mogła nie dawać ani korzyści, ani nie być szkodliwa z punktu widzenia reprodukcji w porównaniu do „normalnych tygrysów”, a nawet mogła być w niewielkim stopniu szkodliwa. Gdyby ciemna postać była selekcyjnie korzystna, widzielibyśmy w Indiach wiele takich populacji, bo zmutowany gen stawałby się częstszy. (Dalsza analiza genomu nie pokazuje oznak, że gen zwiększył częstotliwość z powodu doboru naturalnego, ale nie można tego powiedzieć z całkowitą pewnością.)  


Autorzy wykonali symulację z założeniem, że populacja z Similipal została izolowana od innych populacji 10-50 tygrysich populacji temu i doszli do wniosku, że populację prawdopodobnie założyło parę tygrysów: dwa lub trzy. W Similipal frekwencja “ciemnej” postaci genu wynosi około 58%, podczas gdy jasna postać genu wynosi około 42%. Gdyby krzyżowania były losowe, oczekiwalibyśmy (0.58)² ciemnych tygrysów lub około 34% wszystkich tygrysów. Jak widać na diagramie kołowym dla Similipal powyżej, jest to dość bliskie faktycznemu rozkładowi.   


To zatem byłby dobry przykład podczas nauczania o dryfie genetycznym. Trudno jest dobrze o tym nauczać, ponieważ wymaga to matematyki, czego studenci nie lubią. Ucząc zawsze potrzeba przykładów i możemy zademonstrować dryf w laboratorium używając woreczków z kulkami albo symulacji komputerowej. Lepiej jest jednak mieć przykłady z przyrody i tego przykładu użyłbym, ponieważ spełnia warunki dryfu i nie widać doboru faworyzującego czarny gen, a wiadomo, że populacja jest mała i izolowana.

______________

Sagar, V. Christopher B. Kaelin, Meghana Natesh, P. Anuradha Reddy, Rajesh K. Mohapatra, Himanshu Chhattani, Prachi Thatte, Srinivas Vaidyanathan, Suvankar Biswas, Supriya Bhatt, Shashi Paul, Yadavendradev V. Jhala, Mayank, M. Verma Bivash Pandav, Samrat Mondol, Gregory S. Barsh, Debabrata Swain, and Uma Ramakrishnan. 2021. High frequency of an otherwise rare phenotype in a small and isolated tiger population Proceedings of the National Academy of Sciences 118 (39): e2025273118; DOI: 10.1073/pnas.2025273118

 

”Black tigers” in a small Indian reserve suggest random genetic drift

Why Evolution Is True, 17 października 2021

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska  



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1467 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk