Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 12:15

« Poprzedni Następny »


„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro


Jerry A. Coyne 2020-12-02

Jest to duży, długo żyjący szczur, który waży do kilograma.
Jest to duży, długo żyjący szczur, który waży do kilograma.

W różnych częściach Afryki Wschodniej żyje czarnobiały gryzoń, grzywak afrykański,  Lophiomys imhausi. Nazywam go “gryzoniem skunksowym” z powodu ich podobnych białoczarnych wzorów na futrze i dlatego, że porusza się powoli (szczególnie jak na gryzonia) oraz, że - jak ze skunksem - spotkanie z nim nie jest przyjemne. 


Skunksa broni przed drapieżnikami cuchnąca (ale nie zabijająca) wydzielina, którą wystrzeliwują z gruczołów koło odbytu. Wyewoluował charakterystyczny “aposematyczny” wzór odstraszający, który mówi drapieżnikom “trzymaj się z daleka ode mnie” (unikanie go przez drapieżniki może być albo wyuczone, albo genetyczne). Podobnie jak skunks grzywak afrykański nie musi poruszać się szybko, bo nie ma powodu bać się drapieżników.  


Dlaczego ten grzywak wygląda i zachowuje się jak skunks? Bo jest istotnie trującym ssakiem i jedynym na świecie trującym gryzoniem. Niektóre ryjówki (ryjówki nie są gryzoniami) są trujące, ale same produkują truciznę.   


Grzywak afrykański nie jest wewnętrznie trujący: staje się trujący przez używanie trujących roślin do zatruwania swojego futra: substancji, jaką otrzymuje żując korę “drzewa trujących strzał” - Acokanthera schimperi (miejscowi używają go do produkcji zatrutych strzał, bo trucizna pozostaje stabilna przez dziesięciolecia), a potem “namaszcza się”, wypluwając toksyczny sok na pewną części swojego futra,  którą pokazuje, kiedy zbliża się drapieżnik. Te trucizny, które są silnymi kardenolidami, zabiły niejednego psa, a te psy, które przeżyły, nauczyły się nie podchodzić do grzywaka, co pokazuje, że drapieżniki łatwo uczą się tego wzoru. (Inni potencjalni drapieżcy grzywaka afrykańskiego to ratele miodożerne, szakale, serwale, hieny i lamparty.) Najwyraźniej grzywak afrykański jest sam odporny na tę truciznę, bo regularnie żuje korę.


Tutaj jest drzewo
, które ma także trujące liście i owoce (wydaje się że ten gryzoń używa tylko kory):  



Tutaj widać specjalną linię brązowej sierści, którą pokazuje, kiedy zbliża się drapieżnik lub kiedy coś zakłóca spokój zwierzęcia:



Inne zdjęcia z artykułu poniżej (patrz także artykuł Trilobite z “New York Times”, skąd jest górne zdjęcie). Proszę zauważyć, że sierść na górnym zdjęciu jest najeżona, jak u walczącego kota, i brązowego pasa nie widać na zdjęciach „normalnego, niezdenerwowanego” grzywaka. Podpis zdjęć poniżej (z artykułu): “Młodociany Lophiomys imhausi pokazuje wyspecjalizowaną sierść i ostrzegawcze ubarwienie (A) i ten sam osobnik (po środku) z dorosłym samcem (z góry po prawej) oraz samicą (z góry po lewej) w tej samej lokalizacji. Samiec iska młodego (B).



Brązowy pas składa się ze specjalnie porowatych włosków by absorbować truciznę, i dlatego jest pokazywany, ponieważ ta część futra grzywaka zabije lub zaszkodzi atakującemu drapieżnikowi (zdjęcie z NYT):



Tutaj jest wideo pokazujące grzywaka afrykańskiego, który żuje korę A. schimperi i rozsmarowuje ją na swoim futrze:

 


Inne wideo, które pokazuje jak chłonny jest ten wyspecjalizowany pas sierści:  

 


Artykuł poniżej (kliknij na link pod zrzutem z ekranu) jest z “Journal of Mammalogy” i powyższe fakty były znane od jakiegoś czasu. Ta praca pokazuje pewne nowe fakty o społecznym zachowaniu grzywaków i dostarcza obserwacji o zachowaniach pielęgnacyjnych, jak również ustala, czy żucie rośliny i smarowanie trucizny na futrze wpływa na zachowanie zwierzęcia (nie robi tego). Pdf jest tutaj.


Poza dostarczeniem dobrego streszczenia fragmentarycznej literatury o L. imhausi artykuł dostarcza następujących informacji:


a). Grzywak afrykański wydaje się stworzeniem społecznym i prawdopodobnie jest monogamiczny.
 Monogamia jest rzadka wśród gryzoni i chociaż wywnioskowano o niej tylko na podstawie wielokrotnego obrazu par w pułapkach z kamerami lub interakcji samców i samic w niewoli, inne cechy gatunku, takie jak duże rozmiary ciała, długie życie, niskie tempo rozmnażania się oraz samice, które są bardziej agresywne od samców, są często charakterystyczne dla monogamii u ssaków.


b.) Gatunek żyje w zagęszczeniu.
 Autorzy oceniają, że jest 4-15 osobników na kilometr kwadratowy, co jest dość gęstym zaludnieniem. Żyje w lasach łęgowych (wzdłuż rzek) i chociaż gatunek jest zaklasyfikowany jako „najmniejszej troski” z punktu widzenia ochrony, jego habitat znika i jest także poprzerywany, więc któregoś dnia może być zagrożony.


c.) Smarowanie futra trucizną jest sporadyczne
 (przynajmniej w niewoli). Tylko połowa z 22 grzywaków schwytanych i obserwowanych, które wszystkie dostały owoce, liście i korę trującego drzewa, smarowała futro trucizną. Dla mnie nie jest to zagadką, choć wydaje się niepokoić autorów. Podejrzewam, że jest tak, ponieważ – jak piszą autorzy – trucizna jest stabilna i długotrwała (przez dziesięciolecia!) więc grzywaki nie muszą nieustannie nakładać soku z kory na swoją sierść.


Wszystkie schwytane grzywaki wydobywały truciznę żując korę, ignorując pozostałe części drzewa. Tutaj jest zdjęcie grzywaka żującego korę (A) i smarującego futro po przeżuciu (B):



Wiemy więc nieco więcej o tym gatunku i chociaż wiele z tego, co opisano w artykule, było już znane wcześniej, nie był badany systematycznie. Nie znałem tego dziwacznego gryzonia, Jego istnienie podnosi kilka pytań.


Czy żucie i namaszczanie futra jest zachowaniem wyuczonym, czy wyewoluowało? Autorzy tego nie testują – ani nawet nie stawiają pytania – ponieważ jednak grzywaki rodzą się z wyspecjalizowanym futrem do chłonięcia trucizny, podejrzewam, że to zachowanie jest wdrukowane. To można sprawdzić przez wychowywanie nowonarodzonych grzywaków i sprawdzenie, czy robią to w niewoli. Jeśli robią to, to jest to instynktowne.


Jak wyewoluowało takie zachowanie? Czy grzywak afrykański był odporny na truciznę od samego początku? Ponieważ nie zjadają kory, jak się to wszystko zaczęło? Czy grzywak żuł korę, uznał, że jest niesmaczna, a potem wytarł pysk o swoje futro? Takie zachowanie mogło, oczywiście, być poddane doborowi naturalnemu, ponieważ grzywaki, które to robiły, miały większe szanse przeżycia spotkania z drapieżnikami.


Kiedy już wyewoluowała toksyczność grzywaka, mogła następnie rozwinąć się aposematyczne ubarwienie. (Ubarwienie nie mogło wyewoluować przed toksycznością, bo uczyniłoby grzywaka łatwiej dostrzegalnym, a jeszcze nie dawałoby żadnej obrony). Jest to dość prosty proces ewolucyjny, bo toksyczne grzywaki, które są nieco bardziej widoczne, będą łatwiej rozpoznawane przez drapieżniki, które spotkały się z nimi wcześniej, a więc prawdopodobnie rzadziej atakowane przez tego drapieżnika. Inne drapieżniki jednak będą musiały uczyć się jeden po drugim – chyba, że (a czasami tak jest) same drapieżniki wyewoluują wrodzone unikanie aposematycznego, białoczarnego wzoru. To także można przetestować przez pokazanie naiwnemu drapieżnikowi – takiemu, który nigdy nie spotkał grzywaka afrykańskiego –grzywaka i zobaczenie, czy instynktownie będzie go unikał. To jest badanie na przyszłość i z pewnością możliwe do przeprowadzenia. Podczas gdy mechaniczne kwestie są w zasadzie rozwiązane, pozostają do rozwiązania frapujące kwestie ewolucyjne.

______________

S. B. Weinstein, K. N. Malanga, B. Agwanda, J. E Maldonado, and M. D. Dearing. 2020. The secret social lives of African crested rats, Lophiomys imhausi, Journal of Mammalogy online  https://doi.org/10.1093/jmammal/gyaa127


The “skunk rat” that chews toxic vegetation and spits the toxins onto its fur

Why Evolution Is True, 27 listopada 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem książki "Faith vs Fakt". (Jest już polskie wydanie - "Wiara vs Fakty", wydawnictwo "Stapis".) Jerry Coyne jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1467 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk