Czyżby bunt aniołów stróżów?

Istotnie miał rację ten poeta: chyba żaden inny przejaw religijnej wiary nie zasługuje bardziej, by nad nim zapłakać z bezsilności wynikającej ze zderzenia rozumu z naiwnością i łatwowiernością ludzką. Chodzi mi oczywiście o ten aspekt Opatrzności, która wg religii przejawia się pod postacią osobistych aniołów stróżów każdego bożego stworzenia – człowieka. Lub patrząc na to zjawisko z nieco innej strony; chodzi mi o infantylną wiarę w tychże nadprzyrodzonych opiekunów ludzkości, której zasadności nie potwierdza jednak bezlitosna i często okrutna rzeczywistość. Do rzeczy zatem.

 

Przeglądając ostatnio czasopisma w poczekalni u dentysty, zaciekawił mnie kolorowy magazyn  (tylko takie tam były), a w nim m.in. znajdował się artykuł o zmarłym niedawno, cenionym przez Watykan, najsłynniejszym egzorcyście świata o.Gabriele Amorthu. Zacytuję jego wypowiedź:

„Każdy z nas ma swojego Anioła Stróża, wiernego przyjaciela, nieustannie opiekującego się nami, od poczęcia aż do śmierci. Strzeże on naszej duszy i ciała, a my najczęściej nawet o nim nie myślimy. /../ - Dziś wielkim błędem jest to, że mówi się o nich tak mało”- narzekał o.Gabriele (MJ Ludzie i wiara).

Kiedy czytam tego rodzaju dywagacje, oczyma wyobraźni widzę małą dziewczynkę, która poszła do sklepu z rodzicami, a tam pewien sfrustrowany mężczyzna, który musiał zabić kogoś, obojętnie kogo, by rozładować rozpierające go emocje (tak tłumaczył ten przypadek policji), uderzył ją siekierą w głowę, pozbawiając młodego życia. Albo przypadek innej dwuletniej dziewczynki, którą ojczym skatował na śmierć, bo był wściekły, iż przegrał w grze video. Pytam więc: gdzie był w tym czasie anioł stróż i dlaczego ich nie uchronił przed bólem, śmiercią i tragedią, która dotknęła również ich rodziny?  

 

To samo pytanie zadaję sobie przy okazji wielu innych przypadków. Na przykład półrocznej dziewczynki, którą udusiła jej własna matka, dwuletniego chłopczyka, który został wypchnięty z okna na drugim piętrze, małej dziewczynki zakatowanej przez jej ojczyma, pięcioletniego chłopca pobitego na śmierć i wrzuconego do stawu i wielu, wielu innych dzieci, którym odebrano życie w bezlitosny i okrutny sposób, jakże często przez ich bliskich. I za każdym razem narzuca mi się to samo pytanie: gdzie był w tym czasie ich anioł stróż i dlaczego nie uchronił tych dzieci przed tragicznymi wydarzeniami?

 

Ponieważ takich przypadków jest mnóstwo (nie wliczając w to nawet miliona dzieci umierających corocznie z głodu na świecie, ani niezliczonych tysięcy zabijanych w wojnach i konfliktach zbrojnych dorosłych), to zastanawia mnie przy okazji jeszcze jedno: jak trzeba mieć wyprany mózg,aby w świecie gdzie dzieci giną dosłownie na masową skalę, lansować tezę o osobistym aniele stróżu, nie dostrzegać jej absurdalności w kontekście rzeczywistości i mieć jeszcze pretensje, że tak mało się mówi o tych rzekomych „nadprzyrodzonych opiekunach ludzkości”. Jest to dla mnie niepojęte!

 

Jedno, co mnie zawsze zadziwia w takich przypadkach, to zupełnie niezrozumiały fakt, iż osoby wypowiadające się w ten sposób, nie próbują swojej wiary w anioła stróża skonfrontować, czy też zweryfikować z otaczającą rzeczywistością i wyciągnąć z tego wniosków, których wymowa jest wręcz druzgocząca dla koncepcji osobistych aniołów stróżów (czy jak chce o.Gabriele – Aniołów Stróżów). Co się bowiem okazuje? Mówiąc w dużym skrócie: wiara wiarą, a życie życiem; tak jakby stanowiły dwa różne światy, kierujące się innymi zasadami.

 

Gdybym był człowiekiem wierzącym, zainteresowałoby mnie według jakich reguł wybierani są szczęściarze, którzy dostąpią tego wyróżnienia ze strony Opatrzności? Bo chyba każdy wie, że nie wszyscy mają tyle szczęścia w życiu, by uchronić się od nieszczęśliwych wypadków, których los nam nie szczędzi. Co powoduje, że w niektórych przypadkach anioł stróż potrafi ustrzec od złego danego osobnika, natomiast w innych bardzo licznych już nie potrafi? A może nie chce? Jak to działa? (Według religii, oczywiście).

 

Czy istnieje zależność moralna, co zdają się sugerować religie? To znaczy, że dobry, prawy i sprawiedliwy człowiek jest otoczony w swoim życiu opieką boską, natomiast człowiek zły i bez skrupułów, jest jej pozbawiony za karę, że taki jest? Niestety, ten pogląd jest bardzo naiwny w kontekście bożych atrybutów i dogmatu o Opatrzności: Bóg, który wie wszystko o każdym człowieku na długo zanim się on urodzi, nie musi nikogo karać, skoro ma nieskończone możliwości, aby wszystko działo się w jego dziele zgodnie z jego wolą, wiedzą i odwiecznym zamysłem.

 

A poza tym, ten naiwny pogląd burzą liczne przypadki nieszczęść, jakich często doświadczają małe dzieci, a wręcz niemowlaki. Czy niemowlę może być winne czemukolwiek? Czym może sobie zasłużyć u Stwórcy, że nad jednym roztacza on swoją opiekę, a nad innymi tego nie czyni, pozwalając, by działa się im krzywda i to nierzadko ze strony ich bliskich? Właśnie w kontekście małych, niewinnych dziecięcych istot, którym świat wyrządza krzywdę z bezlitosnym okrucieństwem, ta teza o osobistych aniołach stróżach jest nie do obrony.

 

Pytanie więc pozostaje otwarte: Jak działanie Opatrzności bożej, przejawiającej się w opiece aniołów stróżów, rozumieją osoby zaangażowane religijnie, iż święcie w nich wierzą, mimo tego, że bardzo liczne przypadki podważają realność istnienia tychże odwiecznych i nadprzyrodzonych opiekunów człowieka? W co jest łatwiej uwierzyć? W okrutną prawdę świadectw przemocy i krzywd wyrządzanych dzieciom ze strony dorosłych? Czy w piękną religijną iluzję, która jest bliska naszemu sercu, ale jest całkowitym zaprzeczeniem rozumowych racji, no i przede wszystkim naszej bezlitosnej rzeczywistości?

 

Nie bez powodu podjąłem ten temat. Niniejszy tekst piszę bowiem w dniu, kiedy odbywają się pogrzeby dwóch harcerek, które zginęły na obozie harcerskim podczas bardzo silnej burzy. Już dawno przy takich okazjach zauważyłem dziwną (moim zdaniem) rzecz: kapłani, czy też inaczej mówiąc duszpasterze, nigdy o nic nie oskarżają swego Boga, choć mieliby ku temu mnóstwo powodów. Czasem, bardzo rzadko, zdarzają się  nieśmiałe próby podjęcia bolesnego problemu istnienia sprawiedliwości bożej (a raczej jej braku) w naszym świecie. Jak np. zadawane kiedyś w kontekście Holokaustu słynne pytanie: „Gdzie był Bóg?”. Jednak żaden ze „sług bożych” nie odważył się oskarżyć swego Boga choćby o bezczynność w tej kwestii, tworząc w to miejsce infantylne wytłumaczenia i usprawiedliwienia Stwórcy.

 

Zastanawiam się czasem (jak np. teraz przy tej okazji), czy byłoby do pomyślenia takie oto pożegnanie ofiar wypadku, wygłoszone przez księdza podczas tej uroczystości?

„Żegnamy dziś dwie niewinne istoty, które zostały przygniecione walącymi się drzewami, podczas nawałnicy o niespotykanej sile, jaka nawiedziła obszar leśny, gdzie był rozbity obóz harcerski. Przypuszczam, iż wszyscy jak tu stoimy jesteśmy osobami wierzącymi, więc siłą rzeczy nasuwa się nam potrzeba religijnego wytłumaczenia tego tragicznego wypadku. Może warto byłoby zadać sobie pytanie, jak to możliwe, że do niego doszło, skoro istnieje Opatrzność Boża, której działanie najlepiej charakteryzuje znane biblijne powiedzenie: „Żaden wróbelek nie spadnie z drzewa, jeśli On tego nie będzie chciał”.         

 

Tak, moi drodzy! Wy może nie pamiętacie o tym, lecz apologetyka wyraźnie mówi: „Wszystko co stworzone, Bóg swoją Opatrznością strzeże i prowadzi, kierując od początku do końca, mocno rozrządzając wszystko w słodyczy. /../ Według stopnia troski Bożej rozróżniamy Opatrzność Bożą ogólną, która odnosi się do wszystkich stworzeń, nawet pozbawionych rozumu i Opatrzność Bożą specjalną, która odnosi się do wszystkich stworzeń rozumnych – nawet grzeszników, oraz Opatrzność najbardziej specjalną, która jest zastrzeżona predestynowanym” (Sobór Wat. I).   

 

To jeszcze nie koniec, bowiem przy atrybutach bożych nawet Opatrzność nie jest potrzebna Bogu, by miał on bezpośredni wgląd w swoje dzieło. Wszak jest on nie tylko wszechmogący, ale też wszechwiedzący, czyli inaczej mówiąc wie on wszystko o nim nieskończenie wcześniej, nim cokolwiek zaistnieje w naszej rzeczywistości. Dzieje się tak dlatego, iż Bóg jest wszechobecny w swym dziele i to nie tylko w każdym jego miejscu, ale też w każdym czasie jednocześnie. Niemożliwa jest więc sytuacja, aby cokolwiek się działo bez wiedzy Stwórcy, czy też wbrew jego woli. Jest to teologicznie niemożliwe.

 

A na dodatek tego wszystkiego, mamy jeszcze tych (niesumiennych jak widać) osobistych aniołów stróżów, których obowiązkiem jest opieka nad powierzonymi im osobami, aby włos im z głowy nie spadł,.. jeśli oczywiście taka będzie wola Boga. Skoro jednak dochodzi do tych wszystkich nieszczęść – wg naszej ziemskiej, ludzkiej skali – to inaczej tego nie sposób sobie tłumaczyć, jak tylko wolą bożą. Mimo to musimy wierzyć, iż Bóg chce dla nas wyłącznie dobra, a że czasami wygląda ono na zło, to wina naszego ograniczonego rozumu. Jak mawiał Pascal: „Musimy zaiste rodzić się winni, inaczej Bóg byłby niesprawiedliwy”. Pomódlmy się więc razem za dusze zmarłych i oby Bóg miał je w opiece. Amen”.

Niestety jest to czysta fikcja: tak nie działają systemy religijne. Ponieważ „być albo nie być” kapłanów jest zależne od takiego wizerunku Boga, jaki najchętniej „kupują” wierni, taki więc jego wizerunek jest przez nich głoszony: Boga, który tak bardzo umiłował człowieka, że poświęcił dlań życie swego jedynego Syna, byle tylko zbawić ludzkość (a raczej tych, którzy w niego uwierzą) i dać im po śmierci życie wieczne. To, że taka koncepcja Boga jest sprzeczna z jego atrybutami (nie mówiąc już o rozumie), nikomu z wiernych nie przeszkadza.

 

Choć może z tą „czystą fikcją” nieco przesadziłem, bo słyszałem od znajomego, że podobno podczas tej żałobnej uroczystości, padły z ust celebrującego ją księdza znamienne słowa: BÓG TAK CHCIAŁ. Uważam, iż jeśli chodzi o religię, jest to jedyne logiczne i rozsądne wytłumaczenie wszelkiego zła dziejącego się na świecie. Kapłani wszystkich religii celują w usprawiedliwianiu Boga w tej kwestii, obciążając winą albo człowieka, albo diabła, albo obu pospołu. Wystarczy jednak przeanalizować uważnie atrybuty Boga, aby się przekonać, że w ich kontekście winę za wszystko, co istnieje musi ponosić sam Bóg i nikt poza nim. Jak to w religijnym zwyczaju i ten jej aspekt jest nieustannie zakłamywany.

 

Jest to jednak stosunkowo nowy zwyczaj, ponieważ kiedyś na nagrobnych tablicach bardzo często widniał ów napis: „Bóg tak chciał”, szczególnie na grobach małych dzieci. Być może wierni mieli wtedy mocniejszą wiarę i ich duszpasterze nie musieli zakłamywać tego teologicznego problemu w obawie, że obciążenie winą Boga za zło w jego dziele osłabi w nich tę wiarę. Wygląda na to, iż w religii także obowiązuje swoista „poprawność religijna”: wpajane są wiernym pewne prawdy, które mimo to, że są sprzeczne z Pismem Świętym, chętnie są przez ogół akceptowane: np. po śmierci od razu dusza idzie do nieba, a nie na końcu dziejów i po zaliczeniu Sądu Ostatecznego, czy ów brak odpowiedzialności Boga za zło w jego dziele, jak i wiele innych.

 

Dlatego chyba tylko mnie bulwersują takie obrazki, jak ten z jednego z ostatnich zamachów terrorystycznych, kiedy do kamery wypowiada się mężczyzna, który był blisko tego zdarzenia i kończy takimi słowami (cytuję z pamięci): „Byłem w pobliżu, ale DZIĘKI BOGU nic mi się nie stało!”. Cóż on sobie pomyślał w tej sytuacji? Że jest kimś tak wyjątkowym dla Stwórcy, że Bóg nie pozwolił mu zginąć, tak jak pozwolił zginąć ofiarom tego zamachu? Jeśli już mieszamy Boga do ludzkich tragedii, to miejmy przynajmniej na uwadze, że dzięki Bogu dzieje się wszystko – nie tylko dobro, ale również i zło. Mimo jego wszechmocy i wszechwiedzy.

 

Tak, trzeba mieć doprawdy nadzwyczaj wybujałe ego, aby w morzu tragedii i nieszczęść, jakie dotykają ludzkość, wierzyć w zbawienne działanie Opatrzności Bożej i osobistych aniołów stróżów. Albo mieć umysłowość dziecka, które prócz korzyści własnej nie potrafi ogarnąć całości tego prostego w istocie problemu. Inaczej nie potrafię sobie tego wytłumaczyć,… chyba, że z pozycji religioznawczych, ale to już zupełnie inna historia.

 

Sierpień 2017 r.