Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 12:28

« Poprzedni Następny »


Nie wiedzieliście? Bóg jest pytaniem, nie zaś odpowiedzią!


Jerry A. Coyne 2016-04-23


Nie jestem pewien, kto kieruje “The Stone”, działem o filozofii w “New York Times”, ale ta osoba nie wykonuje najlepiej swojej pracy. Gdyby tak nasi najwięksi żyjący filozofowie publikowali tam o rozmaitych sprawach: o etyce, o prawach zwierząt, aborcji, uderzeniach dronów i tak dalej. Ale aż zbyt często są tam artykuły o Bogu; to znaczy, że mamy tam Wielkie Umysły, które rozwodzą się o nieistniejących bytach. Wśród wszystkich gatunków filozofii filozofia religii jest najbardziej zubożała intelektualnie. To jest strata czasu.

I tak jest też z artykułem Williama Irwina z 26 marca, co widać już po tytule: “God is a question, not an answer” [Bóg jest pytaniem, nie odpowiedzią]. Co to znaczy? Założę się, że możecie zgadnąć.


Najpierw, kto to jest William Irwin? No cóż, ma wystarczające kwalifikacje: jest profesorem katedry Herve A. Leblanc i dziekanem Wydziału Filozofii w King’s College w Wilkes-Barre, Pennsylvania. Napisał The Free Market Existentialist: Capitalism Without Consumerismi jest redaktorem naczelnym Blackwell Philosophy and Pop Culture SeriesMa poczucie humoru, o czym świadczy jego “Jeopardy Dream Board” na witrynie internetowej uniwersytetu. Ale, oj, jakże jest zawiły w kwestii Boga!


Irwin zaczyna od Camusa, który w powieści Obcy pokazał bohatera odrzucającego Boga, kiedy ksiądz odwiedza go tuż przed egzekucją. Następnie szybko przechodzi do powieści Kamela Daouda z 2013 r., której bohater oświadcza, że „Bóg jest pytaniem”, nie zaś odpowiedzią. I tym samym jest dla Irwina:  

[To] oświadczenie odpowiada mi jako nauczycielowi i badaczowi filozofii. Pytanie jest permanentne; odpowiedzi są tymczasowe. Ja żyję w pytaniu.


Każdy uczciwy ateista musi przyznać, że ma wątpliwości, że czasami myśli, że może się mylić, że jednak Bóg może istnieć – jeśli nie Bóg z tradycji judeochrześcijańskiej, to jakiś Bóg. Nathaniel Hawthorne powiedział o Hermanie Melville’u: “Nie potrafi on ani wierzyć, ani dobrze czuć się z niewiarą; jest zbyt uczciwy i odważny, by nie próbować jednego albo drugiego”. Stan wątpliwości, niepewności i otwartości w kwestii istnienia Boga oznacza uczciwe podejście do tej kwestii.

To nie jest prawda. Każdy uczciwy człowiek musi także przyznać, że mogą istnieć duszki, Święty Mikołaj albo dowolna liczna zmyślonych iluzji, dla których nie istnieją żadne dowody. Powiedzenie, że nie ma na coś dowodów, nie jest tym samym, co powiedzenie, że istnieje przyzwoite prawdopodobieństwo, że coś może istnieć. Nie widzę żadnych dowodów na porwania przez UFO, ale oczywiście, nie można ich wykluczyć z absolutną pewnością. Założyłbym się jednak o oszczędności całego życia, że żadnego nie było. Podobnie z czyniącymi cuda krasnalami. Dlaczego więc nie widzimy Irwina piszącego artykuł, że „Krasnale są pytaniem, nie odpowiedzią”?


Zaraz potem Irwin popełnia jeden z najczęstszych błędów Wyrafinowanych Teologów™: myli logiczne możliwości z prawdopodobieństwem. Pisze:

Podobnie, każdy, kto nie niepokoi się czasami, że myli się co do istnienia lub nieistnienia Boga, najprawdopodobniej ma fałszywą wiarę. Niepokój może uczynić wiarę lub niewiarę autentyczną, ale nie może uczynić jej poprawną.


Niepokoją mnie ludzie, którzy twierdzą, że mają pewność co do Boga, zarówno ci, którzy wierzą, jak i ci, którzy nie wierzą. Nie słuchają naprawdę drugiej strony i są zbyt gotowi narzucać innym swoje poglądy. Jest niemożliwe mieć pewność co do Boga.

Zgoda. Jest także niemożliwe mieć absolutną pewność co do nieistnienia potwora z Loch Ness, Bigfoota, Xenu i jego tetanów oraz Złotych Tablic Josepha Smitha. Czy znaczy to, że mamy im dać choćby cień wiarygodności? Nie sądzę. Obowiązkiem spoczywającym na tych, którzy twierdzą, że Bóg istnieje, jest dostarczenie przynajmniej cienia wiarygodnego dowodu. Nie ma go: tak samo jak dla Nessie lub krasnali. Niemniej Irwin chce, byśmy myśleli, że powinniśmy traktować istnienie Boga – przepraszam, pytanie o Boga – poważniej niż te inne fikcje. Dlaczego? Tylko dlatego, że więcej ludzi podziela urojenie Boga niż urojenie krasnali.


Problem polega na tym, że większość ateistów nie twierdzi, że wiedzą z absolutną pewnością, że Bóg nie istnieje. Wielu teistów twierdzi jednak coś odwrotnego – ze znacznie większą pewnością. Odkładając to jednak na bok, jak właściwie mogliby ateiści „narzucić innym swoją niewiarę”? Czy Irwin uważa, że nie powinniśmy zachować Pierwszej Poprawki? Że powinniśmy pozwolić na modlitwy w szkołach publicznych? To nie ateiści narzucają innym swoje poglądy, ale religianci, którzy myślą, że ich obowiązkiem jest zamiana ich kodeksu moralnego w prawo cywilne. My próbujemy tylko przekonać innych, że jesteśmy rozsądniejsi niż oni, jak też powstrzymać ich przed narzucaniem ich wiary religijnej nam wszystkim.


Irwin kontynuuje, ale nie mówi naprawdę nic więcej niż to: że zarówno ateiści, jak wierzący powinni mieć wątpliwości. A potem całość degeneruje się w festiwal miłości pt. „dlaczego nie moglibyśmy wszyscy pogodzić się”:

Tym, co jest ważne, jest wspólny grunt pytania, nie zaś odpowiedź. Z pewnością możemy respektować każdego, kto uczciwie i z otwartym umysłem podchodzi do pytania. Religijny dialog ekumeniczny i międzywyznaniowy znacznie nasilił się w naszych czasach. Możemy i powinniśmy rozszerzyć ten dialog, by obejmował ateistów i agnostyków, by rozpoznać nasze wspólne człowieczeństwo i przestać widzieć się wzajemnie jako wrogich wojowników w wojnie duchowej lub intelektualnej. Zamiast szukania bezpieczeństwa w odpowiedzi, może powinniśmy razem celebrować niepewność pytania.

Czy Irwin nie widzi, że istotnie jesteśmy wojownikami – wojownikami w wojnie racjonalności przeciwko zabobonowi? I nie jest to także walka wyłącznie intelektualna: idzie o życie i dobrostan. Ale Irwin oczywiście odmawia postawienia ostatniego kroku i zobaczenia, że istnieją realne konsekwencje realizacji pewności religiantów w sferze publicznej. Chce tchórzliwego kompromisu, który ignoruje rzeczywistość wiary.


Wreszcie, jeśli Bóg jest pytaniem, a nie odpowiedzią, to patroszy to solidnie konwencjonalne religie – a przynajmniej praktykę religijną. Jak modlisz się do pytania? Co z pewnikami przejawiającymi się w takich praktykach jak komunia święta lub noszenie „magicznej bielizny” jak u mormonów? Czy zatrzymujemy te praktyki? Podejrzewam, że Irwin odpowiedziałby: „Tak, ale powinniśmy mieć więcej wątpliwości”. No cóż, świetnie. Nie widzę jednak wielu wątpliwości u tych, którzy powinni mieć ich najwięcej: tych, którzy zapewniają o istnieniu Boga i nakładają magiczną bieliznę zanim pójdą do Świątyni.


W ostatecznym rachunku Irwin nie mówi niczego nowego. Ile jednak nowego można powiedzieć o praktyce, dla której nigdy nie było żadnych dowodów? Irwin z pewnością nie jest pierwszym filozofem religii, który mówi, że „powinniśmy być mniej pewni”.


Czytelnik Enrico, który przysłał mi link do artykułu Irwina, przysłał mi także drugi link oraz uwagę:

Ja trzymam się Sarah Silverman (fragment o religii z jej nagrodzonego programu „We Are Miracles”):



Didn't you-know? God's a question not an answer/

Why Evolution Is True, 10 kwietnia 2016        

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne


Profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków.  Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 898 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Logika świadectwem prawdy       Ferus   2024-03-17
Niektóre obawy dotyczące islamu są całkowicie racjonalne   Dawkins   2024-03-12
Cena świętego spokoju.Czyli religijny raj dla oportunistów albo też azyl ignorancji (wg Spinozy).   Ferus   2024-03-10
Bogu/bogom nic nie jesteśmy winni (III)   Ferus   2024-03-03
Bogu/bogom nic nie jesteśmy winni (II)   Ferus   2024-02-25
Bogom/Bogu nic nie jesteśmy winniCzyli „prawda” religii versus prawda rozumu   Ferus   2024-02-18
Droga Saladyna kończy się w Rafah   Pandavar   2024-02-17
Zatrute ziarnoCzyli wkład chrześcijaństwa w cywilizację europejską.   Ferus   2024-02-11
Epigoni: inna wersja upadku człowieka w raju   Ferus   2024-02-04
Mój racjonalny ateizm.Czyli w czym upatruję siłę areligijnych poglądów.   Ferus   2024-01-28
Moja racjonalna wiara (III)   Ferus   2024-01-14
Nowe książki Lucjana Ferusa   Koraszewski   2024-01-12
Moja racjonalna wiara (II)   Ferus   2024-01-07
Ayyan Hirsi Ali porzuciła ateizm dla chrześcijaństwa   Koraszewski   2024-01-01
Moja racjonalna wiara. Czyli idea bogów/Boga dla bardziej wymagających.   Ferus   2023-12-31
Alternatywna forma ateizmu   Ferus   2023-12-24
Niewiarygodna idea bogów/Boga (IV)   Ferus   2023-12-17
Niewiarygodna idea bogów/Boga III.   Ferus   2023-12-10
Niewiarygodna idea bogów/Boga II.   Ferus   2023-12-03
Niewiarygodna idea bogów/Boga   Ferus   2023-11-26
Nieudane autodafe. Czyli: kiedy ateizm był zbrodnią.    Ferus   2023-11-19
  Egzorcyści kontra Zły (II). Czyli pozorna walka „dobra ze złem”.   Ferus   2023-11-12
Egzorcyści kontra Zły. Czyli pozorna walka „dobra” ze „złem”.   Ferus   2023-11-05
Tanatos, czyli refleksja eschatologiczna   Ferus   2023-10-29
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy (III)   Ferus   2023-10-22
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy (II)   Ferus   2023-10-08
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy   Ferus   2023-10-01
Błądzenie - ludzka rzecz II   Ferus   2023-09-24
Błądzenie - ludzka rzecz   Ferus   2023-09-17
Bardzo nieelegancka hipoteza Boga II   Ferus   2023-09-10
Bardzo nieelegancka hipoteza Boga. Czyli mocno niedoskonałe wyobrażenia absolutnej doskonałości   Ferus   2023-09-03
Sztuczna inteligencja i sen   Ferus   2023-08-27
Ogromna transformacja Indii i Bliskiego Wschodu   Bulut   2023-08-22
Najlepszy ze światów - Ziemia? III.   Ferus   2023-08-20
Najlepszy ze światów - Ziemia? (II)   Ferus   2023-08-13
Bogowie, przesądy i fizjologia   Koraszewski   2023-08-13
Pakistan: “Oko za oko” – reperkusje palenia Koranu w Szwecji dla chrześcijan   Saeed   2023-08-12
Nowy ateizm i żądanie dogmatów   Johnson   2023-08-07
Najlepszy ze światów – Ziemia? Czyli najlepsza z możliwych marności nad marnościami.   Ferus   2023-08-06
Palenie pism świętych i innych śmieci   Koraszewski   2023-08-05
Wieżo z gierkowskiej cegły…   Kruk   2023-07-31
Kiedy prowadzą nas ślepi przewodnicy (II)   Ferus   2023-07-30
Ślepi przewodnicy   Ferus   2023-07-23
Czy sztuczna inteligencja rozumie o czym mówi?   Ferus   2023-07-16
Credo sceptyka. Część XII.   Ferus   2023-07-09
Credo sceptyka. Część  XI.   Ferus   2023-07-02
Objawienie Maurycego Kazimierza Hieronima Ćwiercikowskiego   Kruk   2023-06-26
Credo sceptyka. Część X.   Ferus   2023-06-25
Credo sceptyka. Część IX.   Ferus   2023-06-18
Boży ludzie w Afryce i w Polsce   Koraszewski   2023-06-15
Credo sceptyka. Część VIII   Ferus   2023-06-11
Marzenie o religii z ludzką twarzą   Koraszewski   2023-06-10
Credo sceptyka. Część VII.   Ferus   2023-06-04
Credo sceptyka. Część VI   Ferus   2023-05-28
Credo sceptyka. Część V.   Ferus   2023-05-21
Credo sceptyka, Część  IV.   Ferus   2023-05-14
Credo sceptyka. Część III   Ferus   2023-05-07
Credo sceptyka. Część II.   Ferus   2023-04-30
Credo sceptyka. Część I.   Ferus   2023-04-23
Odłożone w czasie zbawienie (IV)   Ferus   2023-04-16
Dorastać we wszechświecie   Koraszewski   2023-04-15
Odłożone w czasie zbawienie (III)   Ferus   2023-04-09
Odłożone w czasie zbawienie (II)   Ferus   2023-04-02
“New York Times” głosi fałszywą przyjaźń między nauką i religią   Coyne   2023-03-30
Odłożone w czasie zbawienie   Ferus   2023-03-26
Nawróć się, wyjdź za mnie lub giń: Chrześcijanki w muzułmańskim Pakistanie   Ibrahim   2023-03-21
Credo Ateisty (XIII)   Ferus   2023-03-19
Galopujący wzrost dyskrepancji między słowem i jego desygnatem   Koraszewski   2023-03-13
Credo ateisty (XII)   Ferus   2023-03-12
Turcja: seks islamistów z dziećmi jest w porządku; potępienie tego to przestępstwo   Bekdil   2023-03-10
Skandal wokół Jezusa niefrasobliwego   Kruk   2023-03-08
Zbliżają się dni religijnej zemsty   Carmon   2023-03-06
Credo ateisty (XI)   Ferus   2023-03-05
Czy antysemityzm, szalejący w niektórych częściach świata muzułmańskiego, naprawdę opiera się na błędnej interpretacji islamu?   Spencer   2023-02-27
Credo ateisty (X)   Ferus   2023-02-26
Credo ateisty (IX)   Ferus   2023-02-19
Credo ateisty (VIII)   Ferus   2023-02-12
Credo ateisty (VII)   Ferus   2023-02-05
“Hańba Pakistanu”: oskarżenia o bluźnierstwo   Saeed   2023-02-03
Watykan przeciw Izraelowi   Koraszewski   2023-02-02
Credo ateisty (VI)   Ferus   2023-01-29
Skąd Jezus wziął swoje DNA? Spór między katolikami a ewangelikami   Coyne   2023-01-25
Credo ateisty (V)   Ferus   2023-01-22
Credo ateisty (IV)   Ferus   2023-01-15
Credo ateisty (III)   Ferus   2023-01-08
Credo ateisty (II)   Ferus   2023-01-01
Credo ateisty    Ferus   2022-12-25
Przekleństwo nieskończonych możliwości (II)   Ferus   2022-12-18
Przekleństwo nieskończonych możliwości   Ferus   2022-12-11
Nasza lepsza połowa (III)   Ferus   2022-12-04
Nasza lepsza połowa (II)   Ferus   2022-11-27
Nasza lepsza połowa   Ferus   2022-11-20
List do chrześcijan i nie tylko   Koraszewski   2022-11-19
Błędna droga rozwoju ludzkości (II)   Ferus   2022-11-13
Błędna droga rozwoju ludzkości   Ferus   2022-11-06
Zbłąkane dzieci Matki Natury (VI)   Ferus   2022-10-30
Zbłąkane dzieci Matki Natury (V)   Ferus   2022-10-23
Czy jakiś proboszcz popełnił kardynalny błąd?   Koraszewski   2022-10-17
Zbłąkane dzieci matki Natury (IV)   Ferus   2022-10-16
Zbłąkane dzieci Matki Natury (III)   Ferus   2022-10-09

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk