Prawda

Piątek, 17 maja 2024 - 17:30

« Poprzedni Następny »


Człowiek musi w coś wierzyć. Kontynuacja.


Lucjan Ferus 2018-10-21

Wiara zabija (wojny husyckie)
Wiara zabija (wojny husyckie)

Motto: „Człowiek jest istotą, która całe swoje życie trawi na próbach przekonania siebie, że jej istnienie nie jest bezsensowne” (Albert Camus).

„Ludzie zawsze szukają sensu, nawet jeśli powstaje przy tym bezsens” (Erich von Daniken).

W maju br. napisałem 4 teksty z cyklu poświęconego religiom powstałym z wielkich herezji Kościoła katolickiego, korzystając z książki Andrzeja J.Sarwy Herezjarchowie i schizmatycy.   Przedstawiałem je w kolejności chronologicznej (podobnie jak uczynił to autor): manicheizm, spadkobiercy manicheizmu, arianizm i nestorianizm. Na tym ostatnim zakończyłem ów cykl (inne pomysły przyciągnęły wtedy moją uwagę), obiecując sobie, iż kiedyś do niego wrócę z racji na ciekawe i niewykorzystane materiały. Niniejszym to czynię.


We wstępie wyjaśniłem dlaczego ów cykl nosi taki tytuł i czym jest to „coś”, w co człowiek powinien wierzyć (zdaniem naszych etatowych „duchowych przewodników”), by uważany był za dobrego i wartościowego osobnika. Wygląda na to, iż tym „czymś” w co warto zawsze wierzyć jest WYŻSZA IDEA, dzięki której życie ludzkie ma sens. Tę ideę głoszą wszystkie religie (a przynajmniej tak im się wydaje), pod postacią Boga Stworzyciela i pochodnych od niego bóstw. Takie poglądy wyznają osoby wierzące, z tym że każda religia tylko swojego Boga uważa za prawdziwego, natomiast wszystkich innych uznaje za fałszywych.

 

A jeśli to sami ludzie są stwórcami i twórcami wszystkich naszych bogów i wszystkich religii? Jeśli to ludzie tworzą wizerunki i koncepcje bóstw i bogów w zależności od stanu umysłu, aktualnych potrzeb religijno – polityczno – społecznych, oraz okoliczności historycznych? A religioznawstwo potwierdza to w całej rozciągłości i potrafi też dowieść, iż wierni uwierzą dosłownie we wszystko i w byle co, oby tylko było „opieczętowane metką świętości”, „boskości” czy też „cudowności”. Czy to możliwe? Jak najbardziej! Skoro istnieje nieustające zapotrzebowanie na religijną wiarę, gdyż „człowiek musi w coś wierzyć”, to kiedy jest na coś olbrzymi popyt, niemal automatycznie wytwarza się również na to podaż.

 

W obecnym tekście (bardziej niż w poprzednich), chciałbym zwrócić uwagę Czytelników na bardzo swobodny sposób traktowania Biblii przez założycieli różnych religii. Z jednej strony uznawali oni ponoć jej wyższość nad innymi pismami Kościoła, a z drugiej strony traktowali ją, nie jak natchnione przez Boga dzieło lecz jak każdą inną księgę stworzoną zawodnym umysłem ludzkim. Dlatego bez żadnych skrupułów nie wahali się ingerować w jej tekst i wartościować wg własnego uznania poszczególne księgi tej „świętej” pozycji. Zwróciłem już uwagę na ten problem w cyklu Fałszywi prorocy, poświęconym Świadkom Jehowy, kiedy opisywałem historię powstania tego religijnego ruchu:

„Odrzucając całą tradycję i wszelki autorytet kościelny, oparł się Russell wyłącznie na Biblii – Piśmie świętym Starego i Nowego Testamentu, uznając kanon protestancki i odrzucając księgi tzw. deuterokanoniczne, które przez Badaczy Pisma Świętego traktowane są jako apokryfy. Ale przyjęcie tego, a nie katolickiego kanonu niczym nie umotywował, co zdaje się być zrozumiałe; wyrósł on w otoczeniu protestanckim, dla którego wszystko, co trąciło papizmem było złe i godne potępienia. Ale chociaż założyciel Stowarzyszenia Badaczy Pisma Świętego uznał tę księgę świętą za natchnioną przez Boga i zawierającą wyłącznie prawdę, pewne niewygodne dla z góry przyjętych założeń ustępy uznał za nieprawdziwe, za sfałszowane, za dodane później do tekstu kanonicznego” (wg Herezjarchowie i schizmatycy Andrzeja J.Sarwy).

Identyczna historia powtarza się w odcinku Spadkobiercy manicheizmu, dotycząca bogomilców, którzy potraktowali Pismo Święte w podobny sposób, na dodatek mocno je cenzurując: „Dualiści bułgarscy jako pisma natchnione przyjmowali Biblię, ale odpowiednio „oczyszczoną” z naleciałości diabelskich. Odrzucali zatem cały Stary Testament z wyjątkiem ksiąg: psalmów i prorockich. Przyjmowali Nowy Testament, ale za najdoskonalszą – główny filar ich doktryny – uważali ewangelię św. Jana Apostoła” (wg tej samej pozycji). Kiedy poznajemy historię powstawania tychże religii, co rusz natrafiamy na podobne w treści opisy jak powyższe. Ten dziwny „trend” (z religijnej perspektywy) będzie się często powtarzał.

 

Niniejsza część cyklu pokazuje (w znacznym skrócie) jak powstawały następne herezje w łonie Kościoła katolickiego, z których po jakimś czasie wyewoluowały odrębne wyznania religijne. Autor cytowanej wyżej książki, tak np. pisze o Janie Wiklifie: 

„Ponieważ głosił wyższość Biblii nad orzeczenia dogmatyczne Kościoła, podjął się jej przekładu na język angielski. /../ Wiklif ze swego przekładu wyrzucił tzw. księgi deuterokanoniczne (powtórnie kanoniczne). Taką wersję Pisma świętego przyjął później protestantyzm, w którym obowiązuje ona do dziś. /../ Otóż są to te księgi Starego Testamentu, które pierwotnie znajdowały się w żydowskim kanonie Pisma świętego, a po reformie rabinackiej zostały zeń usunięte. Chrześcijaństwo zrywając wspólnotę z synagogą żydowską, księgi wyrzucone przez judaistów zachowało w swej wersji Biblii. Ponieważ były one usuwane i powtórnie przyjmowane do Pisma świętego, zyskały nazwę ksiąg deuterokanonicznych – drugi raz włączonych”.

Oto następny (choć chronologicznie znacznie wcześniejszy od Russella) założyciel religii, który głosząc „wyższość Biblii” nad orzeczeniami dogmatycznymi Kościoła WYRZUCA z niej niektóre księgi, uznając je arbitralnie za mniej święte od pozostałych. Jak widać, ów swobodny stosunek do rzekomego „słowa bożego” stał się już normą pośród założycieli najnowszych religii, którzy wg własnego uznania „oczyszczali Biblię z naleciałości diabelskich” (to były w niej takowe?), odrzucali prawie cały ST, czy też subiektywnie oceniali „ważność” niektórych ksiąg, cenzurując je. W swych naukach Wiklif także interpretuje w zupełnie inny sposób nauczanie i prawdy biblijne:  

„Między innymi twierdził on, iż każda istota jest Bogiem, Bóg zaś jest ograniczony w swym działaniu przez pewnego rodzaju konieczność (los, przeznaczenie?), więc i wszechmoc, i wolność boża są względne. Bóg, sam będąc ograniczony w działaniu, każde ze stworzeń zmusza do konkretnych działań (negacja wolnej woli). Stwórca od chwili zaistnienia człowieka przeznacza go bądź do nieba, bądź do piekła. Człowiek nie ma wpływu na decyzje Boga (predestynacja). Chrystus nie odkupił ludzkości z własnej woli, ale kierowany zewnętrznym przymusem. Obecnie Chrystusa nie należy rozumieć indywidualnie, ale zbiorowo – to wszyscy ludzie są Chrystusem. /../

 

Kościół składa się wyłącznie z przeznaczonych do raju. Predestynowani do piekła nie mają możności wpłynięcia na zmianę swego losu. Ani modlitwa, ani spełnianie przez nich dobrych uczynków nie mają najmniejszego znaczenia, ponieważ akty te nie mają żadnej wartości w oczach Boga. I odwrotnie, komu przeznaczone życie w chwale, temu nie szkodzi i najcięższa zbrodnia. /../ Jedynym źródłem, z którego wolno czerpać wierzącemu jest Biblia. Kościół w formie zhierarchizowanej jest synagogą szatana. Papież to antychryst.

 

Kościół nie ma prawa posiadać żadnego majątku, a o ile już go ma, winien on być skonfiskowany przez władze świeckie. Prócz tego występował przeciw celibatowi, zakonnym ślubom czystości, czci oddawanej Eucharystii, egzorcyzmom, spowiedzi, pielgrzymkom itd. /../ Twierdził, iż w komunii nie następuje transsubstancjacja  (przeistoczenie). Chleb pozostaje tylko chlebem, a wino tylko winem, chociaż Chrystus jest w nich istotnie obecny (jest to oczywista sprzeczność). /../ Takich sprzeczności jest więcej. /../ Wiklif nie mógł ich uniknąć, gdyż zrywając zupełnie ze starym kształtem Kościoła /../ ryzykował, że zrazi do siebie tłum, który zawsze bardziej jest przywiązany do „formy” niż do „ducha”. 

I gdzież tu jest ten Duch Święty, który wg doktryny katolicyzmu miał prowadzić kapłanów i twórców świętych ksiąg drogą Prawdy i tylko prawdy? Z powyższych przykładów widać wyraźnie, iż ci herezjarchowie, którzy z czasem stawali się założycielami nowych religii, nie brali na poważnie owego „bożego natchnienia”, które miało charakteryzować i wyróżniać święte księgi, od tych nie świętych podróbek. Skoro bowiem każdy człowiek może dowolnie decydować co wg niego powinno być usunięte z Biblii (pod pozorem jej „oczyszczenia”) lub uznawać niektóre księgi za ważniejsze czy też nie istotne – to by oznaczało, iż to sami ludzie decydują o tym jaka księga jest natchniona i święta, a jaka nie.

 

Ten nad wyraz ciekawy paradoks pseudo-teologiczny bardzo wyraźnie pokazuje, kto kogo stworzył: Bóg ludzi czy ludzie swoich bogów. I nie trzeba nawet dodatkowo sięgać do innych dokonań religioznawstwa, aby potwierdzić tę oczywistą prawdę: to ludzie są twórcami swych wszystkich bogów i dlatego ci nasi „bogowie” są tacy ułomni jak ich twórcy. Historia religii unaocznia nam to w przekonujący sposób, wystarczy tylko ją znać. W dalszej kolejności autor w/wym. pozycji opisuje burzliwą historię czeskiego reformatora Jana Husa (muszę ją skrócić do opisu najistotniejszych wydarzeń):

„Na przełomie wieków XIV i XV w Kościele łacińskim dosłownie wrzało. Liczne występki, niegodne życie tak dostojników, jak i szeregowych członków kleru, zniechęcało do nich społeczeństwo. Co światlejsze umysły starały się znaleźć lekarstwo i zmienić istniejący stan rzeczy. /../ Tragedią Husa było to, iż przyjął i przejął się naukami Wiklifa, opuścił drogę ortodoksji i wszedł na drogę herezji /../ Pragnął naprawy Kościoła splugawionego i poniżonego własnym zepsuciem, wewnętrznym rozdarciem i pychą światową, która rozsadzała jego dostojników. /../

 

Chciał on i Kościół i świat zmusić do stosowania w życiu zasad ewangelicznych, ale obrał złą taktykę. /../ Czego by jednak nie powiedzieć, jedno trzeba przyznać, że Hus przez cały czas wierzył w prawdziwość własnych przekonań teologicznych. /../ Ale w czasach, gdy istniało aż trzech papieży i każdy z nich twierdził, że jest tym jedynym prawdziwym, obserwując istniejącą sytuację wyłącznie ugruntowywał się w przekonaniu, że to Wiklif ma rację, a nie hierarchowie”.

W tym miejscu powinienem przedstawić naukę Jana Husa, jednakże jest ona tak podobna do nauki Wiklifa, iż pozwolę sobie ją pominąć. Dalej autor książki m.in. pisze:

„Komisje i ojcowie soborowi, przeanalizowawszy naukę Husa i stwierdziwszy bezspornie jej heretyckość, zdecydowanie go potępili. Nie szczędzili jednak starań, by skłonić go do zmiany poglądów. Daremnie. Hus był nieugięty. /../ Dnia 6.07.1415 r., decyzją soboru Hus został ogłoszony heretykiem, sekularyzowany i wydany władzom świeckim. Zgodnie z ówczesnymi prawami dla takich jak on jedna już była droga – na stos. Spokojny i do końca wierny swoim przekonaniom wstąpił na pryzmę suchych drzew, pod którą kat podłożył ogień. Skonał w płomieniach, nie odwoławszy błędów. /../ Jedno jest pewne – Husa spalono nie za domaganie się reform, lecz za herezję”.

Na tym dramatycznym i tragicznie zakończonym przykładzie widać najlepiej, iż głęboka i niezachwiana wiara w słuszność posiadanych przekonań nie chroni człowieka przed nie popełnianiem błędów rozumowych i rozmijaniem się z ogólnie przyjętą prawdą w kwestiach religijnych. Mimo to, iż religie starają się przekonywać swych wiernych do poglądu, iż tę głęboką pewność do słuszności swych przekonań religijnych powoduje Duch Święty i dzięki temu możemy poznać, iż jesteśmy na drodze Prawdy do Boga, a nie na drodze do grzechu. Okazuje się jednak, iż taka absolutna pewność i heroiczność jej obrony nie jest wcale oznaką, iż jest się w prawdzie. Każdy wierzący powinien mieć to na uwadze.

 

Jednakże to jeszcze nie wszystkie wnioski, jakie możemy wyciągnąć z tej pouczającej historii. Moim zdaniem najlepszym dowodem na to, iż wszelkie religie są tworem człowieka jest ich różnorodność i duża łatwość ze strony ich założycieli w tworzeniu coraz to nowszych ich odmian. Zaczyna się najczęściej od rozłamów w pośród głównego kierownictwa, a kończy na utworzeniu nowego odłamu danej religii, który z czasem zyskuje coraz więcej wyznawców i „obrasta” hierarchią kapłanów. Nie inaczej było w tym przypadku:

„Z ogólnej, wielkiej masy husytów wyłoniła się dość liczna grupa KALIKSTYNÓW. Żądania ich nie były zbyt wygórowane /../ Domagali się jedynie „kielicha dla wiernych”, stąd ich nazwa (łac. calix – kielich), oraz prowadzenia przez duchowieństwo życia opartego na zasadach ewangelicznych. /../ Pozostali husyci przyjęli nazwę TABORYTÓW, wywodząc ją od nazwy góry, miejsca zbiórki przed wymarszem na Pragę. /../ Później taboryci rozpadli się na trzy odłamy:  TABORYCI WŁAŚCIWI /../ SIEROTY – nie uznające żadnej władzy, oraz HOREBICI./../

 

Co radykalniejsze jednostki /../ odrywały się od głównego nurtu, tworząc własne gminy wyznaniowe, zwykle nie mające nic wspólnego z husytyzmem, ani nawet w ogóle z chrześcijaństwem. Do takich należy zaliczyć PIKARDÓW odmawiających wszelkiej czci Eucharystii. Zgodnie z ich poglądami Chrystus nie przeistacza chleba i wina w swoje ciało i krew. Owi sekciarze szczególnie wsławili się demolowaniem kościołów, bezczeszczeniem naczyń liturgicznych i profanowaniem hostii. 

 

Popełniali najbardziej wyuzdane występki seksualne, gustując szczególnie w kazirodztwie. Można by ich nazwać również prekursorami naturyzmu, obywali się bowiem, o ile to tylko było możliwe bez odzienia, paradując nago. Tę grupę wyodrębnioną z pikardów nazwano ADAMITAMI dla podkreślenia, że podobnie jak praojciec Adam, obywają się bez ubrania. Zapomnieli niestety biedacy, że Czechy to nie raj. Wyginęli samoistnie przede wszystkim ze względu na klimat. /../

 

Z grona taborytów wyłonili się również JASKINIOWCY, czyli tacy, którzy prostotę życia posunęli do absurdu. Zasiedlali groty skalne (stąd nazwa) i wiedli życie w lesie. Żywili się tym, co znaleźli. W kontaktach seksualnych także przejawiali daleko posuniętą swobodę. Mając doskonale rozwiniętą wyobraźnię, czynili to z wielką finezją i maestrią. Tych można by nazwać prekursorami powrotu do natury. Jaskiniowcy wszelkie formy kultu, zarówno katolickie, jak i husyckie, odrzucali. Wyginęli sami w sposób naturalny.  /../ Tak więc myśl Husa została zupełnie zapomniana” (wg Herezjarchowie i schizmatycy Andrzeja J.Sarwy).

Piękny przykład niekontrolowanego „rozrostu” myśli religijnej, która ewoluując pod wpływem przedsiębiorczości i nieposkromionej wyobraźni twórców różnych systemów religijnych, stała się z czasem swoim przeciwieństwem i zaprzeczeniem wyznawanych wcześniej ideałów. Nie wspominając o sprzeczności z rozumem, gdyż na to, akurat w religiach nikt z wierzących uwagi nie zwraca. To tyle w tym odcinku cyklu.

 

Październik 2018 r.                            ----- cdn.-----


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
4. Odpowiedź czytelnikowi R.B. Lucjan Ferus 2018-10-26
3. pytanie R.B. 2018-10-25
2. Odpowiedź mojemu przedmówcy Lucjan Ferus 2018-10-22
1. Hus a sprawa Polska poltiser 2018-10-21


Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 908 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Niedające się obronić wiarolubstwo   Pinker   2015-08-10
Brawo dla Ariana Fostera: pierwszego, czynnego, zawodowego sportowca w USA, który przyznaje, że jest ateistą   Coyne   2015-08-14
Ojcowie (nie)Święci Część III   Ferus   2015-08-16
Prawda Biblii   Seidensticker   2015-08-20
Ojcowie (nie)Święci IVCzyli dlaczego papież Franciszek wydaje się być nowoczesny i postępowy?   Ferus   2015-08-23
Kompilacja z BuzzFeed: Jak ateiści znajdują sens życia?   Coyne   2015-08-24
Islamistyczna teologia gwałtu   Coyne   2015-08-26
Wyznania kulturowego katolika   Koraszewski   2015-08-27
Zbadaj z Frondą ewolucję   Koraszewski   2015-08-29
Grzechy religii: hipokryzja   Ferus   2015-08-30
Niewolą, gwałcą, ale to wina Zachodu   Coyne   2015-08-31
Dżihad przeciwko świątyniom mniejszości   Bulut   2015-09-03
Zderzenie cywilizacji czy zderzenie idei?     Koraszewski   2015-09-06
Grzechy religii:hipokryzja II   Ferus   2015-09-06
Nietrafne proroctwo – Psalm 22   Seidensticker   2015-09-07
Religia pokojuczy pokój religijny?   Ferus   2015-09-20
Islamizm nie jest islamem   Ahmed   2015-09-21
Księga Izajasza 53: Kolejna nieudana pretensja do proroctwa   Seidensticker   2015-09-23
Czy chrześcijaństwo było kluczowe dla rozwoju nauki?   Coyne   2015-09-24
Uchodźcy z katolickiego świata   Koraszewski   2015-09-25
Doradztwo religijne i religioznawcze. Część XIX   Ferus   2015-09-27
Czy ludobójstwo jest miłe Bogu?   Koraszewski   2015-09-30
Arabia Saudyjska i jej pięć minut w mediach   Koraszewski   2015-10-02
Doradztwo religijne i religioznawcze XX   Ferus   2015-10-04
“Atlantic” rozważa ważką kwestię: czy wczesne homininy miały dusze?   Coyne   2015-10-05
Religia kontra nauka, wiara kontra fakty   Koraszewski   2015-10-06
Przemyśleć na nowo “papieża Hitlera”   Mark Riebling   2015-10-09
Grzechy religii: hipokryzja III   Ferus   2015-10-11
Dwa wyznania powodów niewiary   Koraszewski   2015-10-16
Pozorny skok cywilizacyjny   Ferus   2015-10-18
Pocztówka z Republiki Ateistów   Koraszewski   2015-10-19
Idea kontra rzeczywistość   Ferus   2015-10-25
Zakładać się nie warto, warto być przyzwoitym   Koraszewski   2015-10-26
Rozum i WiaraCzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-01
Straszna twarz wojującego ateizmu   Kruk   2015-11-02
Psy nie idą do Nieba   Coyne   2015-11-06
I ty Franciszku przeciwko mnie?   Ferus   2015-11-08
Potęga mitów. Arka i potop   Ferus   2015-11-15
Sens życia   Haught   2015-11-20
Religia rozwiąże spory religii   Coyne   2015-11-26
Indyjskie czary nad słowem sekularyzacja   Ahmad   2015-11-27
Baśnie wywołujące waśnie   Ferus   2015-11-29
Zdumiewające postępy niewiary   Ridley   2015-12-03
Potęga mitów. Wieża Babel.   Ferus   2015-12-06
Ruch reformy muzułmańskiej   Raheel Raza i inni   2015-12-08
O istocie herezji, albo pytanie: jajo czy kura   Koraszewski   2015-12-11
Rozum i wiara, Część III -Czyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-12-13
Potęga mitówGwiazda betlejemska   Ferus   2015-12-20
Potęga biblijnych mitów   Ferus   2015-12-27
Wyzwanie ateizmu we współczesnym Zimbabwe   Igwe   2016-01-02
Rozum i Wiara. Część IV. Czyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2016-01-03
Rozum i Wiara. Część V   Ferus   2016-01-10
Potęga mitów: 10 plag egipskich.   Ferus   2016-01-17
Afrykańska ateistka ujawnia, dlaczego się ukrywa   Igwe   2016-01-21
Wiara i seks we współczesnym świecie   Koraszewski   2016-01-22
Przeciwko autorytetom islamskim i w solidarności z ofiarami islamu   Ahmed   2016-01-24
Potęga mitów: Dekalog i przymierze na górze Synaj   Ferus   2016-01-24
Turcja: Czy z religijnego punktu widzenia pożądanie własnej córki jest w porządku?   Bekdil   2016-01-25
Niespodzianka! National Public Radio zachwala zatwardziały ateizm, broni myśli, że życie ateisty ma sens   Coyne   2016-01-30
Rozum i Wiara. Część VI   Ferus   2016-01-31
Kompleksy uświęcone   Ferus   2016-02-07
Potęga mitów: Ziemia Obiecana   Ferus   2016-02-14
Ekumenizm czyli misja zbawiania świata   Pietrzyk   2016-02-16
Rozum i Wiara. Część VII   Ferus   2016-02-21
O Faith Versus Fact w “Inference”   Coyne   2016-02-26
Potęga mitów: Odkupienie i Zbawienie   Ferus   2016-02-28
Poprawiony mit o rajskim ogrodzie   Ferus   2016-03-06
“Newsweek” bezkrytycznie chwali brazylijskiego chirurga fantomowego -  i wychwala inne czary-mary   Coyne   2016-03-12
Koptofobia   Fernandez   2016-03-13
Rozum i Wiara. Część VIII   Ferus   2016-03-13
Kolejny wierny twierdzi, że nauka oparta jest na wierze   Coyne   2016-03-15
Skarga ewolucyjnie poszkodowanego?   Koraszewski   2016-03-16
Potęga mitów. Zakończenie.   Ferus   2016-03-20
Dławienie krytyki przez państwo     2016-03-24
Grzechy religii: dziecinna wyobraźnia   Ferus   2016-03-27
Tako rzecze rzecznik Nycza   Koraszewski   2016-03-28
Rozum i Wiara. Część IX   Ferus   2016-04-03
Rozum i Wiara. Część X   Ferus   2016-04-10
Nie wiedzieliście? Bóg jest pytaniem, nie zaś odpowiedzią!   Coyne   2016-04-23
Cuda, cuda ogłaszają   Ferus   2016-04-24
Rozum i Wiara. Część XI   Ferus   2016-05-01
Karta islamofobii pozostaje w grze   Coyne   2016-05-02
Zakwefić kobiety: najpotężniejsza broń islamistów   Meotti   2016-05-04
Religia to piekło kobiet     2016-05-04
Wezwanie do reformy islamu     2016-05-05
Infantylizm marzeń o życiu wiecznym   Koraszewski   2016-05-08
W obronie Sama Harrisa   Coyne   2016-05-09
Matka jest tylko jedna?Czyli quasi teologiczna refleksja o Dniu Matki.   Ferus   2016-05-26
Zachód musi powiedzieć "Je Suis Asia Bibi"   Meotti   2016-05-30
O religiach z twarzą ludzką i nieludzką   Koraszewski   2016-05-31
Czy to jest nauka, czy teologia?   Hoodbhoy   2016-06-05
Brat Tayler o Reza Aslanie   Coyne   2016-06-06
Humanizm jako alternatywa   Grayling   2016-06-12
Niezastąpieni szafarze łask bożych   Ferus   2016-06-26
Dławienie wolnej myśli w Kenii   Igwe   2016-06-28
Zwrot, który zmienił świat   Koraszewski   2016-07-01
Hejże dzieci (boże), hejże ha   Ferus   2016-07-03
Ateizm w Etiopii   Igwe   2016-07-06
Powrót ofiary całopalnej   Ferus   2016-07-10
Misterium telefonicznych objawień   Kruk   2016-07-13

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk