Nowe badanie dotyczące zwrotu zgubionych portfeli: ludzie na świecie są uczciwsi niż myślisz, ale czytelnik wyliczył, że uczciwość jest większa w mniej religijnych krajach

Zamiast opisywać wyniki pokażę urywek z artykułu Shaula Shalviego w „Science News and Views” o eksperymencie, który obejmował 17 303 portfeli zwróconych władzom w 355 miastach w 40 krajach. Słowa Shalviego są wcięte:

Aby ustalić wpływy własnej korzyści, obrazu własnej osoby i altruizmu w eksperymencie,  Cohn i in. wręczali portfele recepcjonistom w dużych instytucjach, w tym w bankach, teatrach i innych biurach publicznych, twierdząc, że znaleźli je na ulicy. Każdy portfel zawierał listę zakupów, klucz i trzy identyczne wizytówki, dostarczając ludziom możliwości okazania obywatelskiej uczciwości przez zwrócenie portfelu właścicielowi. Dla zróżnicowania pokusy w niektórych portfelach znajdowała się także różna ilość pieniędzy. Cohn i in. przeprowadzili wiele kontrolnych testów i analiz, żeby wykluczyć możliwość, że ludzie będą zwracali portfele ze strachu przed zidentyfikowaniem ich lub ukaraniem.  

Portfele miały przezroczystą kieszonkę na wizytówki, co pozwalało każdemu z otrzymujących go zobaczyć od razu, co jest w środku. Jako „zwrócony” liczył się portfel, z którego właścicielem kontaktowano się w ciągu 100 dni (w każdym portfelu był adres e-maila).

Podczas gdy egoizm przepowiada, że ludzie będą mniej chętnie zwracali portfele, w których są pieniądze, altruizm i pragnienie zachowania pozytywnego obrazu samego siebie przepowiada odwrotny wzór zachowania. W 38 z 40 badanych krajów portfele z pieniędzmi zwracano częściej niż portfele bez pieniędzy, co popiera tezę, że ludzie nie są czysto egoistyczni. Ponadto portfele z większą sumą pieniędzy (94,15 dolarów) zwracano częściej niż portfele z mniejszą sumą (13,45 dolarów). Wynik jest nie tylko sprzeczny z racjonalnym myśleniem ekonomicznym, ale jest dość zaskakujący. Zarówno laicy, jak ekonomiści przewidywali dokładnie odwrotny wynik.  

Ponadto, klucz jest cenny dla właściciela portfelu, ale nie dla znalazcy. W Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i w Polsce autorzy dodali do eksperymentu sytuację, w której portfel zawierał pieniądze, ale nie było klucza. Pozwoliło im to na ocenę wkładu altruizmu do uczciwości. Istotnie, dodanie klucza zwiększało prawdopodobieństwo zwrotu portfela. Razem wzięte te wyniki popierają tezę, że ludzie dbają o innych w równym stopniu, jak dbają o własną uczciwość.

Tutaj są procenty zwróconych portfeli w 40 krajach. Portfele bez pieniędzy oznaczone są żółtymi kółkami, a te, które zawierały pieniądze, czerwonymi. Jak widać w każdym kraju poza Meksykiem częściej zwracano portfele, kiedy zawierały pieniądze. Szwajcaria stoi na czele uczciwych, podczas gdy USA nie miały tak dobrego wyniku, wpadając gdzieś pośrodku. Chiny były najgorsze w zwracaniu portfeli bez pieniędzy, podczas gdy Peru było najgorsze w zwracaniu portfeli z pieniędzmi.

Autorzy poprosili także 299 Amerykanów, by przewidzieli odsetki zwracanych portfeli bez pieniędzy ($0), z małą sumą ($13.45) i z dużą sumą ($94.15). Rzeczywisty odsetek zwrotów jest po lewej, przewidywany przez 299 Amerykanów jest pośrodku i przewidywany przez „ekspertów” (279 uniwersyteckich ekonomistów) jest po prawej.

Ludzie mieli tendencję do przeceniania odsetka zwróconych portfeli i zgadywali, że im więcej pieniędzy w portfelu, tym mniej prawdopodobne, że zostanie zwrócony. W rzeczywistości empiryczne wyniki były odwrotne. Przewidywania ekonomistów nie były lepsze – zgadywali, że odsetek zwróconych portfeli bez pieniędzy będzie wysoki, około 65-70%, że nie będzie różnicy między odsetkiem zwróconych portfeli bez pieniędzy i z niewielką sumą, oraz że będzie mniej zwróconych portfeli z dużą sumą pieniędzy. Innymi słowy, zarówno eksperci, jak obywatele ogólnie  przecenili uczciwość swoich rodaków, a także błądzili w ocenie, że portfele z większą sumą pieniędzy będą zwracane rzadziej.

Czytelnik Neil, przeprowadził dodatkową, ciekawą analizę:

Rzuciło mi się w oczy to, jak często ludzie zwracali portfele z pieniędzmi. Zrobiłem arkusz kalkulacyjny, który porównuje odsetek zwrotów portfeli z pieniędzmi z informacją, jak ważna dla ludzi danego kraju jest religia (z Wikipedii). Istnieje widoczny trend w danych, który sugeruje, że religia może nie powodować, że ludzie zachowują się lepiej. No cóż, to już wiemy. Dziwne jest to, że autorzy tego badania nie zauważyli tej korelacji lub nie uważali tego za warte wzmianki.  

Tutaj są dane, jakie Neil wziął z indeksu religijnoości (nie było danych dla Chin, ale byłyby niskie, co zmniejsza trochę korelację). W pierwszej kolumnie “walled” powinno być “wallet” [portfel]:

Jest negatywna korelacja między odsetkiem zwróconych portfeli z pieniędzmi, a religijnością kraju. Wyliczyłem, że ta negatywna korelacja jest wysoka: -0.802, co daje poziom istotności p < 0.0001: bardzo istotny związek.

Nie jest jednak całkiem pewne, że religijność ma cokolwiek wspólnego ze zwróconymi portfelami, ponieważ mogą być inne czynniki odpowiedzialne za zatrzymanie lub zwrócenie portfeli, które korelują i z religijnością, i z tendencją do zwracania portfeli. Najbardziej oczywistym jest dochód: portfele zwracano mniej często w uboższych krajach, co było spodziewane. Wiemy także z innych moich postów, że istnieje negatywna korelacja między religijnością a wskaźnikami dobrostanu, włącznie z dochodem, a więc uboższe kraje mają na ogół bardziej religijną ludność. (Jedną z teorii jest to, że ludzie są religijni ponieważ szukają w religii pomocy lub pocieszenia, kiedy nie mogą ich otrzymać od rządu lub społeczeństwa – patrz Marks). Choć więc ta korelacja może nie mieć nic wspólnego z wpływem religii na uczciwość, pokazuje, jak pisze Neil, że samej religijności nie można używać jako indeksu uczciwości. Byłoby ciekawe dodanie „dochodu” w tym badaniu do zmiennych i zobaczenie, czy religijność na wpływ na zwroty niezależnie od dochodu.

Proszę zauważyć, że autorom dodał otuchy odsetek zwróconych portfeli i fakt, że pieniądze w portfelu  zwiększają gotowość oddania go właścicielowi.  Wnioskują, że ich „wyniki…ujawniają wysoki poziom obywatelskiej uczciwości w różnych narodach”.

_____________

Cohn, A., M. A. Maréchal, D. Tannenbaum, and C. L. Zünd. 2019. Civic honesty around the globe. Science 365:70-73.

New study involving returning lost wallets: people in the world are more honest than you think, but a reader calculates that honesty is greater in less religious countries

Why Evolution Is True, 23 lipca 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska