Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 11:55

« Poprzedni Następny »


Czy klucz do COVID można znaleźć w rosyjskiej pandemii?


Matt Ridley 2020-06-18


Zabójca przyszedł zimą ze wschodu: gorączka, kaszel, ból gardła, bolące mięśnie, głowa, a czasami śmierć.  Rozprzestrzenił się szybko na wszystkie części globu, z miasta do miasta, używające nowych sieci transportu. W wielu miastach ulice były puste, a sklepy i szkoły porzucone. Milion ludzi zmarło. Pandemia rosyjskiej grypy z lat 1889-90 może ukrywać wskazówki do tego, co zdarzyło się potem – między innymi dlatego, że obecnie sądzi się, że tamta pandemia mogła także być spowodowana koronawirusem.

W dodatku do nowych chorób: SARS, MERS i COVID-19, są cztery inne koronawirusy, które zakażają ludzi. Wszystkie one powodują przeziębienia i są odpowiedzialne za mniej więcej jedno na pięć przeziębień, pozostałe powodują rinowirusy i adenowirusy. Według tego, co możemy powiedzieć na podstawie ich genów, dwa z tych koronawirusów pochodzą od afrykańskich nietoperzy (jeden z nich via alpaki lub wielbłądy), a dwa od azjatyckich gryzoni, jeden via bydło.


Ten ostatni, znany jako OC43, jest najpowszechniejszym koronawirusem przeziębienia. Przybywa każdej zimy i czasami zakaża powtórnie ludzi, którzy już go mieli wcześniej. W odróżnieniu od pozostałych trzech jego pochodzenie nie gubi się w mrokach czasu, ale jest znane i stosunkowo niedawne. Porównując go do jego bydlęcego, bliskiego kuzyna, dr Marc van Ranst z Uniwersytetu Leuven w Belgii wraz z kolegami wykalkulowali w 2005 roku, że miały wspólnego przodka mniej więcej w 1890 roku. (Istnieje także wersja tego samego wirusa, która zaraża świnie, ale jest on nieco bardziej oddalony od ludzkiej i bydlęcej wersji niż te dwie wersje są oddalone od siebie.) Ta data jest więc prawdopodobnym momentem, kiedy wirus po raz pierwszy przeskoczył na ludzi.


Data jest intrygująca, ponieważ w latach 1889-90 była ta wspomniana powyżej straszliwa pandemia, najgorsza w XIX wieku, spowodowana infekcją dróg oddechowych. Ponadto poprzedzała ją globalna epidemia tego, co jak wówczas sądzono, że jest zakaźnym zapaleniem płuc u bydła. Zawsze zakładano, że rosyjska lub azjatycka choroba z lat 1889-90 była rodzajem grypy. Brak jednak bezpośrednich dowodów na to, a niektóre objawy nie w pełni odpowiadają grypie. Biorąc pod uwagę liczbę zachorowań, wydaje się prawdopodobne, że był to wirus nowy dla ludzkiego gatunku i zbieżność dat z przeskokiem międzygatunkowym OC43 nasuwa wyraźne podejrzenia.


Sądzi się, że pierwszy przypadek choroby był w Bucharze w Azji Środkowej wiosną 1889 roku, ale do października choroba dotarła do Konstantynopola i St. Petersburga. W grudniu szpitale wojskowe w stolicy Rosji były przepełnione, fabryki i warsztaty zamknięte z braku robotników i „całe dzielnice w miastach opuszczone przez mieszkańców”, według jednego z raportów. Objawami był ból głowy, gorączka, ból w kościach, wysypka na twarzy i spuchnięte ręce. Choroba trwała pięć do sześciu dni, ale czasami pacjent pozostawał wyczerpany i słaby przez całe tygodnie.


W listopadzie wirus dotarł do Paryża. Na przełomie roku szpitale były pełne, pacjentów umieszczano w wojskowych barakach i namiotach w parkach miejskich. Zamknięto wiele szkół. We Wiedniu szkoły zamknięto wcześniej przed Bożym Narodzeniem i pozostały zamknięte do końca stycznia. W Berlinie chorowało wielu pracowników poczty. W Londynie zachorowało tak wielu prawników, że na pewien czas zamknięto sądy. Jednego dnia w styczniu w szpitalu St Bartholomew w centrum Londynu dr Samuel West znalazł ponad 1000 ludzi tłoczących się na oddziale wypadków doraźnych, większość z nich to byli mężczyźni.  


W każdym kraju stolice i miasta portowe były najbardziej dotknięte, ponieważ miały najwięcej połączeń kolejowych i morskich. Nie ominęło to znakomitości. Rosyjski car, młody król Hiszpanii, prezydent Francji, królowa Szwecji i Lord Salisbury byli chorzy. W Turynie zmarł książę Aosty, który przez krótki czas był królem Hiszpanii, zmarli też cesarzowa Augusta z Niemiec i Lord Napier. Wielkie gazety zrodziły powszechną panikę.


Według nowoczesnej analizy szczyt zgonów przypadł na tydzień kończący się 1 grudnia 1889 roku w St Petersburgu, 22 grudnia w Niemczech, 5 stycznia 1890 roku w Paryżu i 12 stycznia w USA. R0 oceniono na 2,1 a śmiertelność wynosiła gdzieś między 0,1 procenta a 0,28 procenta; są to dane podobne do dzisiejszej pandemii.


Ówczesne doniesienia prasowe mówią, że tak jak dzisiejsza epidemia, rosyjska grypa wydawała się atakować dorosłych bardziej niż dzieci i w niektórych szkołach chorzy byli nauczyciele, ale nie uczniowie. Podobnie jak dzisiejszy wirus, choroba dotykała znacznie poważniej mężczyzn niż kobiety. Gazety pełne były statystyk o śmiertelności, anegdot i dodających otuchy artykułów redakcyjnych.  


W 1890 roku teoria zarazków była daleka od powszechnej akceptacji, a wirusów jeszcze nie odróżniono od bakterii. Nadal popularna była hipoteza ”miazmy” obwinianej za takie pandemie szerzące się w powietrzu, a szybkość, z jaką choroba szerzyła się po świecie, wydawała się wskazywać na coś innego niż osobiste kontakty, chociaż w rzeczywistości przyczyną były podróże koleją. Artykuł redakcyjny w „Lancet”, przypominający dzisiejsze fantazje w sprawie 5G, zauważył, że niedawno były trzęsienia ziemi: „Dlaczego to kłopotliwe zjawisko nie miało dać szkodliwych emanacji z ziemi?”


W marcu 1890 roku pandemia wygasała w większości miejsc, podobnie jak to wiosną robią przeziębienia i grypa dzisiaj. Sezonowy wzór przeziębień i gryp jest tak uderzający, że nie może być przypadkiem, iż w maju dzisiejsza pandemia także zaczęła cofać się na całym świecie, niezależnie od stosowanej polityki. Latem 1890 roku wirus usadowił się na południowej półkuli po dotarciu do Australii w marcu. Wróciła do Europy kolejnej zimy i wracała przez kilka lat potem.    


Jeśli OC43 był przyczyną pandemii 1889-90 — co, oczywiście, w żadnym razie nie jest dowiedzione – i zakładając, że powoduje może jedno na dziesięć przeziębień dzisiaj, to wyewoluował w stronę niższej zjadliwości. Łatwo zobaczyć, jak dzieje się to przy wirusach dróg oddechowych, które przenoszą się przez rozmowy ludzi i podawanie rąk. Mutacje, które wpływają na zjadliwość wirusa, mają także wpływ na ludzi, którzy je przenoszą: jeśli wirus wysyła cię do łóżka i czujesz się paskudnie, nie przekażesz go wielu ludziom. W nieuniknionej walce o przetrwanie łagodniejsze szczepy wyprą z czasem te groźniejsze. To dlatego tak wiele wirusów przeziębienia dotyka nas, ale zabija tak niewielu, poza sytuacją, kiedy są nowe dla naszego gatunku.


Może także pewien stopień reakcji odpornościowej w populacji pomaga łagodzić skutki wirusa, nawet bez osiągnięcia pełnej i trwałej odporności. Częściowa odporność krzyżowa wydaje się istnieć dzisiaj, przy czym ci, którzy mieli przeziębienie spowodowane kornawirusem, nie łapią COVID-19, albo nie chorują bardzo ciężko.  


Oto niepokojąca myśl: a jeśli lockdown hamuje ten ewolucyjny proces przez ograniczenie choroby do miejsc, w których nadal może kwitnąć, gdy wciąż jest śmiertelnie groźny, takich jak szpitale? Nasz los jest jasny: bez szczepionki lub lekarstwa COVID-19 wygaśnie, powróci, ale będzie mniej śmiertelny aż w końcu stanie się nieodróżnialny od każdego innego przeziębienia.


My article for Spectator:

Could the key to COVID be found in the Russian pandemic?

Rational Optimist, 5 czerwca 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego” w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.
W księgarniach jest już najnowsza książka Matta Ridleya: 



Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1467 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk