Prawda

Niedziela, 19 maja 2024 - 20:21

« Poprzedni Następny »


Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach


Jerry A. Coyne 2023-12-26


Conor Fridersdorf z „Atlantic” to powiew świeżości wśród liberalnych mediów. W rzeczywistości jest liberałem, ale nie „progresistą”, a w nowym artykule poniżej opisuje obserwacje jednego z matematyków na temat tego, jak DEI [Diversity, Equity, Inclusion – różnorodność, równość, włączenie] wkradła się do świata akademickiego, tworząc nie tylko jednorodność punktów widzenia, ale także autorytaryzm.

Podobnie jak moja koleżanka Anna Krylov, Alexander Barvinok rozpoczął studia w Rosji (on studiował matematykę, Anna chemię), a następnie przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie na uniwersytecie w Michigan początkowo cieszył się swobodą akademicką, której brakowało mu w Rosji. Jednak w miarę jak czas mijał, Barvinok odkrył, że matematyczne środowisko akademickie zaczęło zmieniać się na podobieństwo radzieckiego stylu, z wymaganiami konformizmu i wierności nienaukowym, ale ideologicznym ideałom. To prawda, że nie zabijamy amerykańskich naukowców za przeciwstawienie się konwencjonalnej ideologii, ale podobieństwa między Rosją i USA dotyczące początków i rozwoju autorytaryzmu są uderzające. Historia Anny jest bardzo podobna. W tej chwili jesteśmy na „etapie DEI”, rewolucji kulturalnej, ale czy na tym się zakończy? Wątpię.


Przytoczę fragment artykułu Friedersdorfa, w którym słowa Barvinoka ujęte są w cudzysłów.

„Dorastałem w Związku Radzieckim, gdzie ludzie na co dzień musieli potwierdzać swoją wierność ideałom i przywódcom ucieleśniającym te ideały” – powiedział mi. „W miarę upływu lat obserwowałem niezwykłą łatwość, z jaką żarliwi komuniści zmieniali się najpierw w żarliwych prozachodnich liberałów, a potem w żarliwych nacjonalistów. To życiowe doświadczenie, a także zdrowy rozsądek utwierdzają mnie w przekonaniu, że tylko prawdziwi konformiści przodują w tej grze. Czy naprawdę chcemy, aby nasze wydziały matematyki były zaludnione przez konformistów?”


Barvinok twierdzi, że nie sprzeciwia się różnorodności. Jak mówi, każde wymuszone oświadczenie zmartwiłoby go równie mocno. „Nawet jeśli trzeba powiedzieć: ‘Głęboko wierzę, że woda z pewnością nas zmoczy, tak jak ogień z pewnością będzie parzył’” – napisał w liście o rezygnacji z pracy - „rutynowe potwierdzanie swoich przekonań jako warunek zarabiania na życie stanowi wymuszoną deklarację i demoralizuje  każdego, kto uczestniczy w takim przedstawieniu”.

To właśnie ta wymuszona mowa, która, jak wszyscy wiemy, musi być zgodna z antyrasistowską doktryną Ibrama X. Kendiego, czyni, że oświadczenia DEI są obraźliwe i wrogie. Jeśli odstąpisz od przyjętej narracji, twoje podanie o pracę może nawet nie zostać rozpatrzone i możesz nie otrzymać awansu. Nie ma to charakteru włączającego ani nie promuje różnorodności, ponieważ prowadzi do tego, że wszyscy mają – lub przynajmniej głoszą – takie same poglądy na temat różnorodności. Ci, którzy nie są „włączeni”, trzymają język za zębami. I czy matematycy naprawdę muszą w ogóle zajmować się takimi zagadnieniami? Nie słyszałem dobrego argumentu w tej sprawie. Dopóki profesorowie i uniwersytety nie będą dyskryminować ze względu na rasę, płeć lub inną niezmienną cechę i zamiast tego skoncentrują się na osiągnięciach akademickich i nauce, wszystko będzie dobrze.


Barvinok ukończył studia w Petersburgu z wyróżnieniem, ale nie mógł znaleźć dobrej pracy, ponieważ był Żydem. (Tak, w Rosji był i nadal jest pełno antysemityzmu.) Po dojściu Gorbaczowa do władzy i rozluźnieniu sytuacji, uzyskał staż podoktorski w Sztokholmie, a następnie w 1994 r. przeniósł się do Cornell, a ostatecznie do Michigan, gdzie został zatrudniony na stałe jako profesor matematyki.


Ideologiczna zgnilizna w matematyce (i, jak sądzę, innych naukach) rozpoczęła się wkrótce potem i przebiegała, jak twierdzi Barvinok, w trzech etapach.


ETAP 1: National Science Foundation (NSF) wprowadza wobec naukowców wymóg „szerszego wpływu”.

Kiedy po raz pierwszy zaniepokoił się środowiskiem politycznym na amerykańskich uniwersytetach? Patrząc wstecz, przypomina sobie stały wzrost trzech ogólnych trendów, które zaczął zauważać na początku XXI wieku. „Początkowo jako amerykański profesor miałeś dobrą opinię, jeśli dobrze uczyłeś, przeprowadzałeś rozsądne badania i byłeś dobrym kolegą, co przejawiało się twoją gotowością do pracy w komisjach” – wspomina. „Pierwszą tendencją, którą zauważyłem, było to, że coraz częstsze oczekiwanie, że ‘dobry obywatel’ przyczyni się, że tak powiem, do poprawy sytuacji całej ludzkości”.


W szczególności, że National Science Foundation wprowadziła od 1997 r. wymóg opisywania „szerszego wpływu” propozycji badawczych oraz tego, jak zmieniło to doświadczenie uczestnictwa w roli eksperta w panelach, których zadaniem była ocena wniosków o granty. W kilku przypadkach kandydaci, których znał jako „znakomitych matematyków” i „całkiem przyzwoitych ludzi”, opisywali swoje cele badawcze z uwagą, wiedzą i entuzjazmem, podczas gdy w obowiązkowej części „szerszy wpływ”, nie mieli „nic lepszego do powiedzenia” poza tym, że planują pisać prace wspólnie z kobietami i nadzorować studentki”, co oburzyło niektórych członków panelu.


„Oczywiście rozumiałem oburzenie, ale dla mnie było to oznaką, że ten, być może skonstruowany w dobrych intencjach, wymóg był w rzeczywistości nierozsądny, ponieważ popychał skądinąd przyzwoitych ludzi do głupich, a czasem wstrętnych zachowań. Okazało się również, że polityka uniwersytetów i uczelni dotycząca zatrudniania, a także w pewnym stopniu awansów i podwyżek merytorycznych była w coraz większym stopniu motywowana chęcią wprowadzenia pozytywnych zmian społecznych w formie wkładu w DEI”.

ETAP 2: Administracja uczelni rośnie wraz z nowymi pracownikami zaangażowanymi w DEI

Drugim trendem, który Barvinok zaczął zauważać na przestrzeni lat, był wzrost liczby administratorów uczelni i rosnąca jednolitość komunikatów wydawanych przez administratorów w różnych instytucjach. Obecnie biurokracja DEI na Uniwersytecie Michigan jest ogromna: Według „Chronicle of Higher Education”:  „Struktura DEI stanu Michigan, posiadająca początkowe finansowanie w wysokości 85 milionów dolarów i zatrudniająca ponad 100 pracowników, którzy przynajmniej w niepełnym wymiarze godzin angażują się w działania na rzecz różnorodności, jest powszechnie uważana za jedno z najbardziej ambitnych i najlepiej finansowanych biur w kraju”. Wiele stron w witrynie Uniwersytetu Michigan podkreśla wysiłki mające na celu zaszczepianie wykładowcom wartości DEI przy zatrudnianiu, badaniach i w innych dziedzinach.      

Podkreślę, że jestem na Uniwersytecie w Chicago od 1986 roku i choć DEI rozrosło się i jest bardziej widoczne, to nie jest tak zauważalne i tak uciążliwe jak w Michigan, gdzie jest znacznie liczniejsza biurokracja DEI.

ETAP 3: DEI zaczyna dominować i opanowywać całą stronę akademicką

Trzeci trend, który zauważył, to zmieniający się charakter debaty. Coraz częściej ktoś twierdził, że dany argument szkodzi określonej grupie demograficznej, często nie precyzując w jaki sposób. Jak wspomina: „To właśnie na etapie ‘szkodzenia’ ludzie zaczęli bać się wyrażać swoje zdanie”.

To tutaj różnorodność opinii zaczęła się zmniejszać, a ci, którzy nie czuli się „włączeni”, stali się zbyt zastraszeni, by przeciwstawić się temu trendowi.


Barvinok uważa, że wszystkie te etapy są powiązane i być może stanowią „organiczny postęp”:

Według Barvinoka trzy opisywane przez niego trendy – instytucjonalny wymóg czynienia dobra publicznego, rozwój biurokracji akademickiej i oskarżenia o wyrządzanie krzywdy w celu uciszenia przeciwników – są ze sobą powiązane. „Im więcej celów społecznych chce się osiągnąć i im są one bardziej ambitne, tym więcej potrzeba administratorów, którzy z kolei mogą wysunąć nowe cele społeczne lub uczynić ambitniejszymi już istniejące” – wyjaśnił. „Jeśli jesteś przekonany, że to, co robisz, służy dobru publicznemu, to najwyraźniej twój oponent wyrządza szkodę”. Co więcej, jeśli czyjeś działania nie spowodują postępu (jak to widzą samozwańczy reformatorzy) szybko i sprawnie lub przynoszą odwrotny skutek, istnieje tendencja do „szukania we własnych szeregach wrogów, którzy, być może nieświadomie, utrudniają ten wysiłek”.

Jako przykład tego, jak daleko zaszła zaraza Barvinok używa przypadku profesorki matematyki na Uniwersytecie Kalifornijskim w Davis, Abigail Thompson, którą demonizowano po prostu za opublikowanie artykułu w „Notices of the American Mathematical Society”, która jest życzliwa wobec DEI, ale sprzeciwiała się obowiązkowym dla wszystkich pracowników oświadczeniom o popieraniu DEI. To wywołało burzę. Dla Barvinoka był to przełomowy moment, w którym zdał sobie sprawę, że podobnie jak w Rosji samo wyrażenie heterodoksyjnej idei może wpędzić w kłopoty.


Ale zgnilizna wciąż się rozprzestrzeniała. Oto, co wydarzyło się po śmierci George’a Floyda, kiedy ideologia akademicka stała się całkowicie autorytarna:

26 czerwca 2020 roku, około miesiąc po zabiciu George'a Floyda przez funkcjonariusza policji w Minneapolis, do jego skrzynki odbiorczej przyszedł e-mail zaadresowany do wydziału matematyki. Przewodniczący wydziału powiedział w nim, że komisja wydziału matematyki, która koncentruje się na „klimacie” wydziału, po weryfikacji komitetu wykonawczego wydziału, napisała oświadczenie w sprawie reakcji wydziału na rasizm.

Oświadczenie zawierało następujące zdania:

Rozumiemy i uznajemy, że systemowy rasizm przenika wszystkie aspekty naszego społeczeństwa. Uznajemy, że systemowy rasizm przenika kulturę naszej instytucji i wydziału. Z tego powodu jest nam niezmiernie przykro; wiemy, że mamy nad czym pracować.


Barvinok raz jeszcze pomyślał o społeczeństwie, które opuścił jako młody człowiek.


„W mojej pamięci, od Breżniewa do niedawnych czasów Putina, hasło ‘Mamy pracę do wykonania’ stanowiło jednoznaczny wskaźnik, że żadna praca nie zostanie wykonana, ponieważ ci, którzy pracują, nie mają apetytu na slogany” – powiedział mi.  „Niemniej, żeby zebrać myśli, postanowiłem zająć się czymś sam i poszedłem umyć taras mojego domu”. Kiedy wrócił, w jego skrzynce odbiorczej znajdował się e-mail do całego wydziału matematyki od kolegi profesora. Napisał on, że w e-mailu wydziału matematyki „zasadniczo stwierdzono, że większość moich kolegów to rasiści, co jest fałszywym oskarżeniem i odmawiam przyłączenia się do niego”.


Następnie Barvinok odpowiedział sam. „Napisałem kilka e-maili, w których informowałem, że nie jest zadaniem wydziału składanie oświadczeń politycznych (religijnych, artystycznych czy gastronomicznych) w imieniu swoich członków i zasugerowałem, aby ci, którzy popierają to oświadczenie, po prostu je podpisali. Stało się wtedy jasne, że ludzie boją się wyrażać swoje zdanie, jeśli nie jest ono zgodne z dominującą narracją. Osób, które publicznie wyraziły swoją dezaprobatę dla oświadczenia, było o wiele mniej niż tych, które zrobiły to prywatnie”.

Oświadczenie o wierności z Michigan jest bardzo podobne do oświadczenia Szkoły Laboratoryjnej Wydziału Nauki Uniwersytetu w Chicago które opisałem wczoraj, co stanowi prawdopodobne naruszenie zasada neutralności instytucjonalnej naszego Uniwersytetu. Jest to szkodliwe z powodów, które Barvinok podaje powyżej. Czy stajemy się podobni do Rosji?


Czytaj i płacz (Szkoło Laboratoryjna, proszę wyrzuć to stwierdzenie!) Podkreślenia pochodzą od jednego z rodziców.


Uznajemy, że, historycznie rzecz biorąc, dziedzina badań naukowych i edukacji była zdominowania przez białych mężczyzn i przez zarówno działanie, jak i zaniechanie działania ta dyscyplina utrwalała systemowy rasizm i tworzyła wykluczenie i wykorzystywanie innych ludzi dających wkład. Zatem jako wydział poświęcamy się zmianie tej niedającej się usprawiedliwić przeszłości przez dostarczanie poglądu na naukę, który szanuje naukową pracę, jaką historia zbyt często ignorowała, włącznie ze znaczącym wkładem Czarnych, Rdzennych i Ludzi Kolorowych (BIPoC), kobiet oraz tych, którzy identyfikują się jako część społeczności LGBTQ+
Uznajemy, że, historycznie rzecz biorąc, dziedzina badań naukowych i edukacji była zdominowania przez białych mężczyzn i przez zarówno działanie, jak i zaniechanie działania ta dyscyplina utrwalała systemowy rasizm i tworzyła wykluczenie i wykorzystywanie innych ludzi dających wkład. Zatem jako wydział poświęcamy się zmianie tej niedającej się usprawiedliwić przeszłości przez dostarczanie poglądu na naukę, który szanuje naukową pracę, jaką historia zbyt często ignorowała, włącznie ze znaczącym wkładem Czarnych, Rdzennych i Ludzi Kolorowych (BIPoC), kobiet oraz tych, którzy identyfikują się jako część społeczności LGBTQ+

Nie różni się to zbytnio od oświadczenia z Michigan, prawda?


Rezultatem jest, jak można się spodziewać, zmniejszenie różnorodności wyrażanych punktów widzenia i „niewłączenie” tych, którzy nie akceptują przysięgi lojalności. Friedersdorf wzywa tych, którzy mają inne zdanie, do zabrania głosu:

Badanie przeprowadzone przez Foundation for Individual Rights and Expression wśród 1500 wykładowców w USA wykazało, że połowa respondentów uważa takie oświadczenia za „ ideologiczny papierek lakmusowy, który narusza wolność akademicką”. Jeśli analiza Barvinoka jest poprawna, kohorta ta mogłaby wypowiadać się przeciwko stwierdzeniom DEI bez znaczącego ryzyka dla swojej kariery, gdyby tylko skoordynowała działania i zrobiła to licznie.


Z drugiej strony, im dłużej obecny system będzie obowiązywać, tym trudniej będzie go zreformować – jeśli kryteria zatrudniania będą faworyzowały daną ideologię, a nie tych, którzy się z nią nie zgadzają, z biegiem czasu dominować będzie frakcja czerpiąca korzyści z uprzedzeń instytucji. Jak ujął to Barvinok w swoim liście do Amerykańskiego Towarzystwa Matematycznego: „Przewiduję argument, że ATM nie ‘zajmuje się polityką’. Ale jest to ten rodzaj ,polityki’, który, parafrazując Perykles, zajmuje się tobą, niezależnie od tego, czy ci się to podoba, czy nie, dlatego bierność jest tak samo polityczna jak działanie”.


Dla dysydentów najlepszy czas na zabranie głosu jest teraz.

Więc zabieram głos!

Aha, i jeszcze pouczający tweet o University of Michigan. Spójrzcie na te płace!

 

Lik do oryginału: https://whyevolutionistrue.com/2023/12/15/conor-friedersdorf-and-alexander-barvinok-on-ideological-coercion-in-american-colleges/

Why Evolution Is True, 15 grudnia 2023

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem (wydanej również po polsku przez wydawnictwo "Stapis") książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1479 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23
Akupunktura na pogotowiu też nie działa   Novella   2017-07-04
Alaska — nurniczki i obopólny dobór płciowy   Lyon   2019-08-20
Ale czy mogą cierpieć?   Dawkins   2018-07-07
Ale jak to bezbarwnikowy?   Łopatniuk   2019-06-01
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ale tego wija lepiej zostaw w spokoju   Łopatniuk   2018-08-24
Alfred Sturtevant: bohater genetyki   Coyne   2017-02-06
Alternatywna medycyna zabija   Novella   2017-12-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Amerykańscy aktywiści na rzecz niedożywienia w Ugandzie   Ongu   2016-03-01
Amfisbeny   Naskręcki   2014-06-16
Amonit (i masa innych stworzeń) znaleziona w birmańskim bursztynie   Coyne   2019-06-21
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Animula blandula, blastula vagularzecz o zarodkach wędrujących gdzie nie trzeba   Łopatniuk   2015-12-19
Antynauka czystego jedzenia   Novella   2017-11-08
Antynaukowe przesłanie „Frankensteina” zawsze było głupie   Ridley   2017-06-12
Antyszczepionkowcy - pielęgniarka lub lekarz nie powinni opiekować się dziećmi     2018-09-10
Apoptoza całego ciała   Dennett   2018-11-09
Aquilops, mały dinozaur, który wiele mógł   Farke   2015-01-15
Architektura żywych budowli   Yong   2014-06-20
Argument neuroróżnorodności na rzecz wolności słowa   Miller   2017-08-08
Artykuł w “Nature” sugeruje, że ludzie żyli w Ameryce Północnej 130 tysięcy lat temu   Mayer   2017-04-29
Artykuł w naukowym piśmie ”Nature” dyskredytuje naukę i „scjentyzm”, kwestionuje wartości Oświecenia   Coyne   2019-10-22
Artykuł w piśmie „Science”: rozszerzyć DEI w STEMM   Coyne   2024-04-19
Astrocyty tworzą nowe neurony po udarze   Łopatniuk   2015-03-04
Atak “doktorostwa Wolfson” na rodziców chłopca, który zmarł na koklusz     2018-09-20
Ateista z chwilową luką w pamięci i w szoku niewolnictwa   Dawkins   2018-09-21
Australijskie koty łożyskowe   Mayer   2015-12-17
Badacz: Ludzki zmysł węchu jest lepszy niż wszyscy myślą; może rywalizować z psim!   Coyne   2017-05-27
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Badania z poślizgiem   Łopatniuk   2016-12-31
Badanie akupunktury jako terapii na dławicę piersiową   Novella   2019-08-23
Badanie niewiernych norników wiąże geny z mózgiem i z zachowaniem   Yong   2015-12-29
Badanie zaszczepionych i nieszczepionych   Novella   2017-05-20
Bajka o kaczkach karolinkach   Coyne   2016-12-16
Bakterie, które zamieniają ameby w farmerów   Yong   2015-09-01
Bakteryjne ogniwa słoneczne   Novella   2017-09-09
Bakłażan Bt – fałszywa narracja przeciwko GMO   Novella   2016-12-05
Bakłażan GMO jest udokumentowaną wygraną ubogich farmerów   Conrow   2021-09-23
Bambusowi matematycy   Zimmer   2015-05-25
Banany edytowane przez CRISPR   Novella   2021-03-02
Barwny erudyta J.B.S. Haldane   Coyne   2020-08-28
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
BBC znowu błędnie przedstawia ewolucję, opisując nowe odkrycie wczesnych ssaków wyższych   Coyne   2017-11-14
Bekon bez azotynów   Novella   2018-01-25
Bez płuc i dobrze mu z tym   Naskręcki   2016-02-12
Bez serc, bez głowy   Łopatniuk   2016-07-30
Bezwstydne organiczne sianie strachu   Novella   2018-02-12
Bezzbożowa karma dla psa   Novella   2019-08-29
Biały jak śnieg, żółciutki jak kaczuszka   Łopatniuk   2019-09-04
Biodynamiczne rolnictwo i inne nonsensy   Novella   2017-06-28
Biolog ewolucyjny błądzi pisząc o doborze płciowym na łamach “New York Times”   Coyne   2017-05-17
Biologia męskiej agresji i dlaczego nie jest to tylko „socjalizacja”   Coyne   2019-12-24
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Biologia rozwoju ujawnia ewolucyjną historię   Novella   2019-10-15
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury)   Coyne   2022-09-22
Biotechnologia jest pilnie potrzebna w Afryce – dla gospodarki i środowiska   Ridley   2017-12-08
Biotechnologia może usunąć brudne stopy z ulubionego piwa Ugandy   Ongu   2016-06-14
Biotechnologia podnosi plony wysokobiałkowego afrykańskiego pochrzynu   Wetaya   2022-02-04
Bliskie spotkania z baronem MünchausenemPaulina Łopatniuk     2017-07-22
Bodźce do innowacji w końcu pokonają COVID-19   Ridley   2020-06-27
Brazylia liczy na technologię izraelską, by rozwiązać śmierdzący problem   Leichman   2017-05-04
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne   Coyne   2022-05-16
Brudna pardwa górska   Lyon   2018-12-24
Budzenie zmarłych   Novella   2018-05-21
Bądźcie sceptyczni wobec wideo pokazujących “skutki uboczne” szczepionki   Novella   2021-01-28
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Błędna historia antykolonializmu   Tupy   2021-04-21
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Błogosławieni ci, którzy wycofują   Jacoby   2019-10-19
Błysk światła w mroku   Sheagren   2020-06-12
Błąd atrybucji, sofizmat rozszerzenia (atakowanie chochoła) i zasada wielkoduszności   Novella   2018-03-14
Carl Sagan i wolność wątpienia   Jacoby   2022-07-18
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Centrala muszek owocowych: Bloomington Drosophila Stock Center   Coyne   2020-12-29
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
Chcąc zadowolić antyaborcjonistów administracja Trumpa tnie finansowanie badań medycznych przy użyciu tkanki płodowej   Coyne   2019-06-11
Chemicznie zakamuflowana żaba     2015-12-12
Chiński dinozaur miał skrzydła jak nietoperz i pióra   Yong   2015-05-14
Choroba bananów, GMO i ewolucja produkcji żywności   Ongu   2017-08-19
Choroba zielonych mięśni   Łopatniuk   2019-09-14
Chromosom jak szczotka, czyli co robi Ki-67   Łopatniuk   2016-07-09
Chromosomy Y ludzi, neandertalczyków i denisowian   Novella   2020-10-08
Chwytówka modliszkowata ma chodzącą poczwarkę, która wspina się na drzewa przed przekształceniem   Coyne   2017-12-19
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Ciepło, zimno i śmierć w oczach mediów   Lomborg   2017-07-21
Cierpienie i pytanie, czy przestaniemy jeść mięso   Koraszewski   2021-07-14
Ciężarna wężyca przygotowuje się do macierzyństwa   Yong   2014-11-20
Ciąg dalszy sporu o dobór grupowy   Coyne   2015-04-22
Co byłoby, gdyby Wilkins i Franklin umieli ze sobą współpracować?   Cobb   2016-09-03
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Co kręci płaskoziemców   Novella   2019-03-02
Co mówi nam ruch płaskiej Ziemi     2018-05-17
Co mamy zrobić z neuroróżnorodnością?   Coyne   2015-07-02
Co nam daje psychologia ewolucyjna?   Flock   2018-11-01
Co nauka może powiedzieć pani Ocasio-Cortez o klimacie   Lomborg   2019-02-15

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk