Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 09:38

« Poprzedni Następny »


Bądźcie sceptyczni wobec wideo pokazujących “skutki uboczne” szczepionki


Steven Novella 2021-01-28


To było nieuniknione. Jesteśmy w samym środku olbrzymiej kampanii szczepienia dwiema nowymi szczepionkami przeciwko COVID-19. Lęk i poziom zmęczenia pandemią już są bardzo wysokie, a już poprzednio istniał ruch antyszczepionkowy, który z pewnością wykorzystuje narosły niepokój. Najwięcej jednak znaczy fakt, że żyjemy w świecie mediów społecznościowych. Informacja, także medyczna lub naukowa, dochodzi nieprzefiltrowana, narażając na złe interpretacje ludzi, którzy nie rozumieją istotnej dla danej sprawy nauki. Tak stało się w przypadku niezmiernie popularnego wideo, pokazującego kobietę, która twierdzi, że jej objawy są skutkiem ubocznym szczepionki Moderny (krótka odpowiedź – niemal z całą pewnością nie są).


Informacja jest szczególnie ważna dla sukcesu posunięć dotyczących zdrowia publicznego. Normalnie informacja o możliwych skutkach ubocznych leku lub szczepionki byłaby przefiltrowana przez specjalistów medycznych. Kiedy sprawa dotyczy milionów ludzi, będzie dużo szumów. Zdarzenia losowe spowodują wiele nieporozumień, objawy pojawiające się jedynie przez przypadek wkrótce po otrzymaniu szczepionki. Epidemiolodzy muszą spojrzeć na wzory w danych, które wskazują, że prawdopodobnie istnieje związek przyczynowy z szczepionką. Pomaga także, jeśli udaje się zaobserwować jakiś przekonujący mechanizm. Ten system wychwytywał skutki uboczne szczepień w przeszłości, więc nie można twierdzić, że system jest tak ustawiony, by nie znajdować takich związków. Szczepionka na świńską grypę w latach 1970. spowodowała przypadki zespołu Guillaina Barrego. Jedna ze szczepionek na grypę (Pandemrix – nie stosowana już) prawdopodobnie spowodowała przypadki narkolepsji w 2009 roku. Jeśli więc obecne szczepionki przeciwko COVID mają podobne skutki uboczne, wyłapiemy je.


Informowanie o przerażających anegdotach, które nie zostały naukowo ocenione, nie jest dobrym pomysłem. Raczej dezinformuje niż informuje i może pociągnąć za sobą ofiary śmiertelne. Przy mediach społecznościowych jednak nie ma sposobu na zatrzymanie tego, musimy więc naprawiać szkody, jakie zostały dokonane.


Na marginesie muszę powiedzieć, że zazwyczaj powstrzymuję się od komentowania publicznie o sytuacji medycznej konkretnych osób. Chodzi o respektowanie prywatności tych osób, a także o to, że ponieważ sam nie badałem ich ani nie znam historii ich chorób, komentowanie byłoby niewłaściwe. Popularyzatorzy nauk medycznych mogą jednak komentować w sprawach istotnych dla szerszej publiczności. Mogę mówić ogólnie na związane z przypadkiem tematy. Wyjątkiem jest także sytuacja, kiedy prywatna osoba publicznie przedstawia swoją historię medyczną, szczególnie, jeśli używa jej do rekomendowania ludziom sposobów działania i kiedy te rekomendacje są fałszywe oraz szkodliwe. Zrezygnowali oni z prywatności i uczynili osobistą historię czymś istotnym dla dyskusji o zdrowiu publicznym. Taka właśnie jest sytuacja w tym przypadku.


Jest to sprawa kobiety, która doświadczyła mimowolnych drgawek wkrótce po otrzymaniu pierwszej dawki szczepionki Moderny. Dziwne, neurologiczne skutki uboczne mogą pojawić się z powodu szczepionek, jak w dwóch przykładach, które podałem powyżej. W obu tych przypadkach jednak objawy odpowiadały znanym neurologicznym zjawiskom. W tym właśnie miejscu ważne jest filtrowanie takich informacji przez kogoś z właściwą ekspertyzą medyczną. W neurologii dzielimy naszą analizę znaków i objawów pacjenta na fenomenologię i etiologię. To może być trudne do zrozumienia pojęcie, jest jednak niezbędne do nadania sensu temu, co się dzieje.    


Etiologia jest łatwiejszym pojęciem – jest to podstawowa patofizjologiczna przyczyna stanu medycznego. Etiologia jest konkretną chorobą lub zespołem, albo konkretnym mechanizmem lub uszkodzeniem. Fenomenologia nie dotyczy bezpośrednio przyczyny, ale raczej zajmuje się tym, co nie działa w organizmie, by dawać dane sygnały i objawy. Ponieważ mózg jest najbardziej złożonym narządem w organizmie, neurologiczna fenomenologia jest także najbardziej złożona. Podam przykład, by zilustrować różnicę. Jeśli pacjent ma kłopoty z chodzeniem, to jest jego dolegliwość. “Trudności z chodzeniem” nie jest ani neurologicznym zjawiskiem, ani etiologią, jest tylko tym, czego doświadcza pacjent. Powiedzmy, że po zbadaniu okazuje się, że pacjent ma słabość w nogach i ta słabość jest całkowicie odpowiedzialna za trudności z chodzeniem. Słabość (być może w konkretnych, zidentyfikowanych mięśniach) jest fenomenologią. Musimy ustalić etiologię słabości, którą może być wszystko, od udaru do uszkodzenia nerwów.


Jeśli zastosujemy to podejście do kobiety z drgawkami, musimy najpierw ustalić fenomenologię. To jest klasyczna prezentacja w neurologii, konkretnie w specjalności znanej jako zaburzenia ruchu – czym jest zjawisko mimowolnych ruchów? Jest to także jeden z tych wypadków, kiedy wideo dostarcza dużo informacji potrzebnej do ustalenia sprawy. Nie jest to równie pełne, jak badanie, ale może być bardzo dobre. Obecnie znamy większość obwodów w mózgu i rozpracowaliśmy wszystkie szlaki zaangażowane w motorykę. Wiemy także, jak to wygląda, kiedy jest uszkodzenie lub problem z każdym z tych szlaków. Istnieje także wiele sposobów, na jakie ciało może poruszać się patologicznie z powodu usterki. To jest fenomenologia. Patrząc na wideo można powiedzieć, czym te ruchy nie są – nie są konwulsjami, dystonią, miklonią, balizmem, choreą, tikami ani żadnym specyficznym rodzajem drżenia. Po wyeliminowaniu wszystkich znanych zjawisk mimowolnych ruchów, co pozostaje?


To jest sytuacja, do której zawsze w neurologii podchodzimy ostrożnie. Nie chcemy opierać naszego argumentu na ignorancji, ale wyeliminowanie wszystkiego możliwego jest ważne. Zasadniczo pozostają dwie możliwości – albo jest to nowe zjawisko, obecnie nieznane neurologii, albo jest to zaburzenie konwersyjne, które jest w zasadzie psychologiczne. Czy jednak istnieją jakieś pozytywne oznaki, że jest to zaburzenie konwersyjne, a nie tylko że jest to diagnoza po wykluczeniu innych? Właściwie tak. Doświadczony klinicysta, który widział wielu pacjentów z ruchami powodowanymi przez problemy psychologiczne, wie, jak to zazwyczaj wygląda. Mogą być specyficzne cechy, ale także cały zestaw objawów. Gdybym patrzył na to wideo bez żadnego kontekstu, doszedłbym do wniosku, że najbardziej prawdopodobnie jest to zaburzenie konwersyjne. Najwyraźniej wszyscy lekarze, którzy badali tę pacjentkę, zgadzają się, a inni neurolodzy komentowali publicznie, że tak najprawdopodobniej jest.


Komentarze w mediach społecznościowych dzielą się z grubsza na dwie kategorie – że jest to wyraźny skutek uboczny szczepionki, lub że pacjentka symuluje. Prawdopodobnie ani jedno, ani drugie nie jest prawdą. Zaburzenie konwersyjne nie jest “symulowaniem” (symulacja jest technicznie nazywana zaburzeniami pozorowanymi, a bardziej kolokwialnie udawaniem choroby). Ludzie doświadczający zaburzenia konwersyjnego nie mają wglądu w to, co się dzieje. To jest realne zaburzenie medyczne, tyle że na tle psychologicznym, i nie powinno być stygmatyzowane. Musimy je jednak zrozumieć, bo poprawnie się nim zająć.


Jeśli te ruchy są objawem zaburzenia konwersyjnego (co jest bardzo prawdopodobne), to nie ma etiologicznego związku z szczepieniem poza tym, że mogło zadziałać jako psychiczny bodziec. Ważne jest także zauważenie, że istnieje starannie zbudowana infrastruktura raportowania do wychwycenia i analizowania wszystkich potencjalnych skutków ubocznych szczepionek przeciwko COVID. Jeśli pojawią się nowe skutki uboczne, zobaczymy je. Jak dotąd widzieliśmy jedynie pomniejsze skutki uboczne, nawet po podaniu milionów dawek. To nie znaczy, że ryzyko jest zerowe, ale to znaczy, że ryzyko jakichś poważnych skutków ubocznych wynosi jeden do wielu milionów. To dalej znaczy, że prawdopodobieństwo uzyskania ochrony danej przez szczepionkę jest o całe rzędy wielkości większe niż doznanie szkody z jej powodu. Nie dajcie się nastraszyć pojedynczymi historyjkami o wątpliwej istotności. Matematyka jest całkowicie jasna. Zaszczepcie się.

 

Be Skeptical of Video Showing Vaccine Side Effect

NeuroLogica Blog, 19 stycznia 2021

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1467 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk