Zawsze byliśmy tutaj: historyczne prawo narodu żydowskiego do Ziemi Izraela

”Naród” jest zbiorem jednostek, które mają pewne wspólne cechy. Nie każda jednostka w grupie ma je wszystkie, ale im więcej ich ma, tym bardziej prawdopodobne, że będzie uważana za członka grupy. Są nimi:

1. Wspólne pochodzenie geograficzne i związek z ich pierwotnym terytorium.
2. Wspólne dziedzictwo genetyczne.
3. Unikatowy język przodków.
4. Unikatowa religia.
5. Wspólna kultura.
6. Wspólne doświadczenie historyczne.
7. Samookreślenie jako członkowie narodu.

Naród żydowski powstał w Ziemi Izraela. Na ogół przez tysiąclecia zawierali małżeństwa wewnątrz grupy, a więc testy DNA pokazują dzisiaj wysoki stopień genetycznego podobieństwa. Zachowali znajomość starożytnego języka hebrajskiego, mimo że mówili innymi językami w wyniku rozproszenia. Ich religia, judaizm, zmieniła się do pewnego stopnia na przestrzeni wieków, ale ich księga święta, Tora, pozostała zasadniczo ta sama przez kilka tysięcy lat. Ich rozproszenie stworzyło żydowskie podkultury, ale wszystkie zachowały związek z ich oryginalną kulturą, także kiedy różniły się między sobą. Historyczne doświadczenie Żydów w diasporze było zadziwiająco podobne, niezależnie od tego, czy byli w Europie, Afryce, czy na Bliskim Wschodzie – byli outsiderami, czasami prześladowanymi i wyganianymi, czasami żyjącymi w pokoju, ale zawsze oznaczeni jako inni i niemal zawsze jako obywatele drugiej kategorii. Wreszcie, wszyscy wszędzie uważali się za członków narodu żydowskiego, związanymi z Ziemią Izraela, o powrót do której modlili się.

Jednostki mogą wstąpić do narodu lub opuścić go, zazwyczaj przez małżeństwo, przyjęcie religii, języka i kultury partnera. Narody zmieniają się z czasem. Czasami naród zostaje tak rozcieńczony, że zanika, wchłonięty przez okoliczne narody. Tak stało się z wieloma kulturami starożytności. Gdzie są nasi niegdyś śmiertelni wrogowie, Filistyni? (Nie, palestyńscy Arabowie nie pochodzą od nich.) Naród żydowski jednak zachował swoją genetyczną odrębność, religię, język i wiele ze swojej kultury przez tysiąclecia w diasporze.  

Wraz z założeniem państwa Izrael w Ziemi Izraela naród żydowski mógł przywrócić język swoich przodków do codziennego użytku, połączyć różne żydowskie subkultury, które rozwinęły się w długim okresie diaspory i ponownie rozwinąć nie-diasporyczną kulturę: kulturę ludzi żyjących we własnym kraju.  

Mówi się, że populacja jest rdzenna w miejscu, gdzie powstała. Członkowie najstarszej istniejącej grupy rdzennej dla danego miejsca są nazywaniu tubylczymi mieszkańcami tego miejsca. Naród żydowski jest najstarszym istniejącym narodem, rdzennym dla Ziemi Izraela, a ostatnią, rdzenną, niezależną instytucją polityczną w Judei była żydowska dynastia Machabeuszy około 110 p.n.e. Od tego czasu Ziemią Izraela rządził następujący po sobie szereg nie-rdzennych zdobywców, poczynając od Rzymian. W siódmym wieku kraj został podbity przez arabskich muzułmanów z Arabii; później wpadał w ręce krzyżowców, Mongołów i wielu innych. W 1517 r. podbili go Turcy Osmańscy, którzy władali nim przez 400 lat. Wreszcie, po I Wojnie Światowej, przeszedł w ręce Brytyjczyków. Rdzenna populacja żydowska zwiększała się i zmniejszała, ale zawsze była obecna, podczas gdy inni przychodzili i odchodzili. W 1948 roku ostatni kolonizator – Imperium Brytyjskie – zostało wygnane i na nowo ustanowiono państwo żydowskie.

To jest niezwykłe, wręcz niewiarygodne. W każdym innym wypadku tubylcze narody nie były w stanie ponownie ustanowić suwerenności na swoich rdzennych terytoriach – z pewnością nie w Ameryce, Australii lub Nowej Zelandii. Kiedy odeszli Brytyjczycy, była walka o suwerenność między Żydami, którzy zbudowali fundamenty państwa w okresie Mandatu, a Arabami w kraju i poza krajem. Otaczające narody arabskie chciały podzielić to terytorium między siebie i większość palestyńskich Arabów ich w tym popierała. Mimo tego, co ludzie sądzą, palestyński nacjonalizm – w odróżnieniu od szerszego, arabskiego nacjonalizmu – nie był wówczas znaczącą siłą.  

Żydzi odparli Arabów i ustanowili suwerenne państwo. Nie „zabrali państwa palestyńskim Arabom”, którzy nigdy go nie mieli. Po prostu stali się suwerenni w miejscu, w którym panowały obce mocarstwa od 110 p.n.e.  

Palestyńscy Arabowie, którzy w większości popierali próbę państw arabskich przejęcia kraju (i przy okazji zmasakrowania jego żydowskich mieszkańców), zapłacili cenę za stanie po stronie, która przegrała wojnę. Jedni z nich wyjechali przed wojną i planowali powrót, inni uciekli ze strachu, że Żydzi zrobią im to, co sami zrobiliby Żydom, a jeszcze inni zostali wydaleni przez żydowskich bojowników.  Liczby są przedmiotem sporu, ale 500-700 tysięcy Arabów opuściło swoje domy w ziemi, która stała się państwem Izrael i nie pozwolono im powrócić. Dla nich to była tragedia, ale tę tragedię stukrotnie pomnożyły państwa arabskie, które odmówiły zaabsorbowania uchodźców. Z grubsza w tym samym czasie około 800 tysięcy Żydów wygnano (lub uciekli) z arabskich i innych muzułmańskich krajów. Większość z nich przybyła do Izraela, którego żydowska populacja dzisiaj mniej więcej w połowie składa się z europejskiej diaspory, a w połowie z diaspory afrykańskiej i bliskowschodniej.   

Palestyńscy Arabowie twierdzą, że to oni są tubylczymi mieszkańcami, i że Żydzi są Europejczykami, którzy najechali i skolonizowali „palestyńską ziemię”. Nigdy jednak nie było politycznego organizmu palestyńskiego, a sami palestyńscy Arabowie są od stosunkowo niedawna w tej ziemi. Bardzo niewielu z nich ma przodków, którzy przybyli przed około 1830 rokiem, a większość przybyła na początku XX wieku. I rzeczywiście, definicja „palestyńskiego uchodźcy”, przyjęta przez ONZ, wymaga tylko, by osoba żyła w Mandacie Palestyńskim od czerwca 1946 do maja 1948 roku i straciła dom i pracę z powodu wojny.  

Palestyńscy Arabowie nie mają unikatowego palestyńskiego języka ani religii. Chociaż pierwsze oznaki palestyńskiego nacjonalizmu pojawiły się już w latach 1920. (głównie wśród chrześcijańskich Arabów), większość palestyńskich Arabów identyfikowała się najmocniej ze swoimi klanami, a nieco słabiej jako należącymi do „południowej Syrii”. Dopiero w połowie lat 1960. zaczęli określać siebie jako „Palestyńczycy”. Jeśli można ich nazwać narodem, to jest to naród, którego narodziny datują się na lata 1960. i którego unikatowa „palestyńska” kultura składa się wyłącznie ze sprzeciwu wobec żydowskiej suwerenności i państwa Izrael.  

Palestyńskie twierdzenie, że są starożytnym ludem zakorzenionym w tej ziemi, jest po prostu fałszywe. Odarte z narracyjnych ozdobników sprowadza się wyłącznie do faktu, że bezpośrednio przed 1948 rokiem między rzeką Jordan a Morzem Śródziemnym było więcej Arabów niż Żydów.

Żydzi istnieli tutaj od czasów biblijnych. Żydowskie twierdzenie, że są tubylczymi mieszkańcami Ziemi Izraela ma poparcie przez olbrzymi zbiór dowodów historycznych – co nie jest dziwne, biorąc pod uwagę znaczenie wkładu narodu żydowskiego do zachodniej cywilizacji – jak również przez dowody archeologiczne, wzmacniane niemal codziennie nowymi odkryciami.

To jest podstawa historycznych roszczeń narodu żydowskiego do Ziemi Izraela. Jest to także część argumentu o prawach narodu żydowskiego zakorzenionych w prawie międzynarodowym, zarówno jako beneficjenta Mandatu, jak i jako naturalnych dziedziców procesu dekolonizacji. Ale to jest inna, długa historia.  

We’ve Always Been Here: The Historical Right of the Jewish People to the Land of Israel

4 sierpnia 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

Vic Rosenthal

Studiował informatykę i filozofię na  University of Pittsburgh. Zajmował się rozwijaniem programów komputerowych. Obecnie jest na emeryturze, mieszka w Izraelu. Publikuje w izraelskiej prasie. Jego artykuły często zamieszcza Elder of Ziyon.