Baszybuzucy („szalone głowy" po turecku) pojawili się w armii osmańskiej pod koniec XVIII wieku i walczyli w Egipcie przeciwko armii Napoleona. Ci żołnierze najemni nieregularnej armii, którzy często byli poprzednio bezdomnymi żebrakami i zbirami, słynęli z braku dyscypliny, rabunków i brutalności. Okrucieństwa baszybuzuków podczas wojny rosyjsko-osmańskiej w latach 1877-78 zmusiły w końcu rząd w Stambule do rezygnacji z ich używania.
Ponad dwa stulecia po tym, jak ich osmańscy przodkowie wysługiwali się baszybuzukami, Turcy znaleźli ich arabską reinkarnację w Syrii.
Głównym zbrojnym sojusznikiem Turcji w syryjskim teatrze wojennym jest Wolna Armia Syrii (FSA), która ostatnio przemianowała się na Narodowa Armia Syrii (SNA), jest zbiorem rozmaitych frakcji dżihadystów pozujących na „siłę wyzwolenia”. Według artykułu w Huffington Post z 31 grudnia 2012 roku:
„[ FSA] ukradła niedawno rezerwy pszenicy przeznaczone dla mieszkańców Aleppo i sprzedała je prywatnym, tureckim handlarzom zbożem, wywłaszczyła zapasy leków i pod przymusem sprzedała je ponownie ich właścicielom, splądrowała szkoły…
Na przedmieściach Aleppo FSA zaprowadziła prawo szariatu i ustanowiła siłę policyjną, która jest repliką wahabickiej policji w Arabii Saudyjskiej – zmuszając zwykłych obywateli do podporzadkowanie się prawu szariatu…
Libańskie gazety, takie jak ‘Al-Akhbar’ i ‘Assafir’, oraz Alex Jones w infowars.com, nadali drastyczne wideo 12-letniego dziecka zmuszanego przez FSA do obcięcia głowy oficerowi armii syryjskiej…
FSA atakuje również infrastrukturę kraju. Jedna z głównych elektrowni w Damaszku została wyłączona na trzy dni w ostatnim tygodniu, co dotknęło 40 procent mieszkańców miasta”.
Najwyraźniej samozwańcza SNA, dżihadyści z FSA pod nową marką, naśladuje ich. Według doniesienia w 15 października 2019 roku, ci ekstremiści na usługach Turcji, którzy „przysięgli zabić ‘świnie’ i ‘niewiernych’, pokazywali swoich kurdyjskich jeńców przed kamerami, w jednym drastycznym wideo strzelili wiele razy do mężczyzny leżącego na poboczu z rękoma zawiązanymi za plecami". Szkoleni i finansowani przez Turcję od 2016 roku i z reputacją brutalności i grabieży, ci wojownicy SNA bardzo przypominają osmańskich baszybuzuków.
Podczas najnowszego, trwającego nadal, militarnego wtargnięcia Turcji do Syrii, rozpoczętego 9 października, milicja SNA przechwyciła główną szosę, która biegnie przez północną Syrię. Według Associated Press:
Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka, mieszcząca się w Wielkiej Brytanii organizacja obserwująca wojny, powiedziało, że wspierani przez Turcję wojownicy zastrzelili sześciu cywilów, w tym Hevreen Khalaf, kobietę, która przewodziła kurdyjskiej partii politycznej.
Na wideo, które krąży w Internecie, widać wojowników pędzących do posiekanego kulami samochodu, krzyczących, że złapali „świnię”. Słychać cichy kobiecy głos, mówiący, że jest przewodniczącą partii politycznej. Wideo pokazuje, że Khalaf została schwytana żywa i zabili ją później...
Inne wideo zamieszczone on line pokazuje syryjskich wojowników krzyczących „Allah jest większy!” ["Allahu Akbar!"] podczas gdy strzelają do związanego więźnia, który przypomina jednego ze schwytanych mężczyzn z poprzedniego wideo…
"Głównym problemem z tymi siłami jest ich przestępczość" - powiedziała Elizabeth Tsurkov, z amerykańskiego Foreign Policy Research Institute, która przeprowadziła wywiady z dziesiątkami wojowników i powiedziała, że motywuje ich raczej pragnienie władzy i pieniędzy niż jakaś konkretna ideologia.
"Nienawiść do Kurdów, poczucie arabskiego szowinizmu, całkowite nietolerowanie jakiegokolwiek odmiennego zdania i pragnienie zysku są głównymi siłami napędowymi większości zbrodni” – powiedziała.
Tureccy towarzysze broni SNA też nie przedstawiają bardziej anielskiego obrazu. Według Fox News:
Członek Sił Specjalnych USA, służący wraz z kierowanymi przez Kurdów Syryjskimi Siłami Demokratycznymi (SDF) w Syrii powiedział Fox News w środę, że był świadkiem tureckich potworności na liniach frontu.
"Wstydzę się po raz pierwszy w moim życiu zawodowym” – powiedział zrozpaczony żołnierz, który szkolił lokalne siły na wielu kontynentach.
To ponure świadectwo przychodzi równocześnie z dokonanym przez Amnesty International zestawem dowodów zbrodni wojennych popełnionych przez siły tureckie i przez wspierane przez Turcję zbrojne grupy syryjskie podczas ofensywy.
Raport Amnesty International, oparty na zeznaniach świadków z dni 12-16 października, pokazuje, „jak siły tureckie okazywały pogardę dla cywilnego życia, włącznie z zabijaniem na miejscu i bezprawnymi atakami, w których zabito i raniono cywilów”.
"Informacja dostarcza obciążających dowodów na masowe ataki na dzielnice mieszkalne – włącznie z atakami na dom, piekarnię i szkołę – przeprowadzone przez Turcję i stowarzyszone zbrojne grupy syryjskie”.
Wydaje się, że ożył duch baszybuzuków w tureckiej armii w dwa stulecia po tym, jak po raz pierwszy pojawił się w armii osmańskiej. Z jedną różnicą: osmańscy baszybuzucy byli tylko bandytami przebranymi za żołnierzy. Tureccy są ”dżihadystycznymi” bandytami przebranymi za żołnierzy.
Turkey’s New ’Bashibazouks’: The Free Syrian Army
Gatestone Institute, 22 października 2019
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Burak Bekdil
Wieloletni publicysta wychodzącej w języku angielskim gazety tureckiej "Hurriyet Daily News". W 2017 został zwolniony z pracy za publikowanie artykułów na Zachodzie. Następnie wyemigrował do Grecji w obawie przed aresztowaniem.
