Niewolą, gwałcą, ale to wina Zachodu

Oczywiście, problem z tezą o “winie kolonializmu” polega na tym, że większość przemocy muzułmańskiej skierowana jest na innych muzułmanów (np. sunnici kontra szyici) lub przeciwko grupom takim jak Jazydzi, którzy w żaden sposób nie są odpowiedzialni za „kolonializm”. Ponadto, jeśli przeczytasz wspaniałą książkę Lawrence Wrighta Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11 (zdobywca nagrody Pulitzera), zobaczysz przekonujące argumenty, że początki Bractwa Muzułmańskiego, a więc i kolejnych organizacji terrorystycznych nie leżały w kolonializmie, ale w czystej nienawiści do „niemoralności” i nowoczesności Zachodu.

Niemniej ci, którzy prowadzą nagonkę na Zachód i uprawiają apologetykę muzułmańską, upierają się. A teraz mamy najnowszy rekord, bo artykuł w „PuffHo” nie tylko twierdzi, że wszechobecne niewolnictwo seksualne i gwałty przez członków ISIS nie mają nic wspólnego z islamem, ale że w rzeczywistości jest to efekt perfidii Zachodu.

Autorką jest Kecia Ali, profesor religioznawstwa w Boston University, a jej artykuł nosi tytuł “The truth about Islam and sex slavery history is more complicated than you think.” [Prawda o islamie i historia niewolnictwa seksualnego jest bardziej skomplikowana niż sądzisz] (Kiedy widzisz słowa ”bardziej skomplikowana niż sądzisz”, wiesz, że czeka cię apologetyka.) Ten artykuł jest najwyraźniej reakcją na niedawny artykuł w „New York Times” o „teologii gwałtu” ISIS  napisanego przez Rukmini Callimachi, o którym pisałem. Artykuł Callimachi jest lekturą obowiązkową.

Argumenty Ali w skrócie: owszem, ISIS praktykuje niewolnictwo seksualne, ale ta praktyka nie jest nieodłączna od islamu, ponieważ są muzułmanie, którzy tego nie aprobują. Ponadto, inne społeczeństwa miały niewolników, więc niewolnictwo nie jest unikatowe dla islamu. (Ha! Czy jakiekolwiek nikczemne zachowanie jest ograniczone tylko do jednej religii?) Ponadto, media zachodnie nagłaśniają seksualne niewolnictwo ISIS tylko dlatego, że pasuje to do naszej pożądanej narracji o islamskim “barbarzyństwie”. Wreszcie, przestępstwa seksualne są wszystkie naszą winą: najechaliśmy na Irak, a konstytucja USA dopuszcza niewolnictwo (!!!).  

Krótko mówiąc, argumenty Ali są tak wadliwe, że, jak podobno powiedział Wolfgang Pauli o niechlujnym myśleniu w fizyce: “nie są nawet fałszywe.”

Jej argumenty:

1.  Wielu muzułmanów nie aprobuje niewolnictwa i niewolnictwa seksualnego, więc stanowisko ISIS nie jest powszechne; ergo nie jest ono oparte na religii. Ali pisze:

Chociaż żołnierze ISIS przypisują wartość religijną braniu do niewoli jazydzkich dziewcząt i kobiet, wielu innych muzułmanów, jak ci, których ISIS krytykuje w swojej propagandzie, sprzeciwiają się ich czynom i kategorycznie odrzucają możliwość współczesnego niewolnictwa. Callimachi sugeruje, że „uczeni w teologii islamskiej mają rozbieżne zdania… w sprawie spornej kwestii sankcjonowania niewolnictwa przez islam”. Cytuje mnie, kiedy wyrażałam stanowisko, że „stosunki seksualne z niewolnymi kobietami” były „rozpowszechnione” w siódmym wieku i nie były „szczególną instytucją religijną”. Nie zgadza się z tym badacz teologii z Princeton, Cole Bunzel. Wskazuje on, słusznie, że istnieją wielokrotne odnośniki w pismach świętych i prawoznawstwie do trzymania niewolników (co obejmuje pozwolenie na seks z „tymi, które posiada twoja prawa ręka”). Choć pisze, że „można argumentować, iż nie jest to już dłużej istotne i zostało zawieszone, ISIS mogłoby argumentować, że te instytucje trzeba ożywić”. Jest to poprawne przedstawienie stanowiska ISIS. Niemniej nie znaczy to, jak chcieliby krytycy islamu, że stanowisko Państwa Islamskiego w sprawie legalności posiadania niewolnic – i uprawiania seksu z nimi – jest nie do zakwestionowania. (Dla muzułmańskich prawników z okresu przed nowoczesnością, jak również dla marginalnych postaci, które wierzą, że pozwolenie nadal jest ważne, kategoria „gwałt” nie stosuje się tutaj: posiadanie na własność czyni seks legalnym; zgoda jest nieistotna.)

Tak, istnieje w tej sprawie różnica zdań wśród muzułmanów, ale tylko dlatego, że niewolnictwo jest obecnie traktowane przez niektórych jako niemoralne. Nie jest tak jednak w Koranie ani w Biblii. Jak Ali przyznaje, sam Mahomet posiadał niewolników, włącznie z kobietami, które zapłodnił. Chrześcijanie odstąpili od aprobowanego w Starym Testamencie niewolnictwa, ale ISIS nie przypomina nowoczesnego chrześcijaństwa. ISIS jest grupą, która chce powrotu do “fundamentów” islamu i przywrócenia pierwotnego kalifatu – który, oczywiście, dozwalał niewolnictwo seksualne. Ali dodaje:

Inni uczeni wskazują, że tylko to, iż Koran uznaje niewolnictwo i wcześni muzułmanie, włącznie z Prorokiem, praktykowali je, nie znaczy, że muzułmanie zawsze muszą to robić; istotnie, fakt, że niewolnictwo jest nielegalne i nie praktykowane dłużej w niemal wszystkich społeczeństwach z muzułmańską większością, wydaje się rozstrzygać tę sprawę. Czym innym jest twierdzenie zaangażowanych myślicieli religijnych, że pismo święte musi zawsze i wszędzie być stosowane dosłownie, ale jest absurdalne, kiedy robią to obiektywni podobno uczeni. Każdy, kto oparłby argument na niewolnictwie biblijnym, zostałby wyśmiany.

Istotnie, ale pamiętajmy, że Koran jest traktowany znacznie bardziej dosłownie jako “pismo święte” przez muzułmanów wszystkich odcieni, niż Biblia jest traktowana przez chrześcijan.   Ali argumentuje tutaj, że ponieważ niektórzy muzułmanie nie akceptują niewolnictwa, to niewolnictwo seksualne nie pochodzi z religii i że jest błędem wywodzenie go z religii. Jest to równie głupie jak twierdzenie, że ponieważ żydzi ortodoksyjni i konserwatywni skrupulatnie przestrzegają szabatu, podczas gdy większość żydów reformowanych tego nie robi, to przestrzeganie szabatu nie pochodzi z religii.

W istocie, ISIS jest prawdopodobnie najprawdziwszym wyznawcą oryginalnej formy islamu, podczas gdy muzułmanie, którzy sprzeciwiają się niewolnictwu seksualnemu, odchodzą od korzeni swojej wiary.

2. Ponieważ robiły to także inne społeczeństwa, niewolnictwo nie jest szczególnie islamskie. Ali:

Niemniej, wczesne niewolnictwo muzułmańskie (podobnie jak wczesne małżeństwo muzułmańskie) nie było jakąś szczególnie religijną instytucją i koncepcje prawników o wyższości człowieka wolnego nad niewolnikiem (i mężczyzny nad kobietą) były powszechnie wyznawane w różnych religiach.

. . . Przez ponad tysiąc lat, kiedy muzułmanie i nie-muzułmanie, włącznie z chrześcijanami, aktywnie uprawiali niewolnictwo, współpracowali i konkurowali, biorąc do niewoli i zostając niewolnikami, kupując, sprzedając i uwalniając. Ta złożona historia, która zaowocowała setkami publikacji tylko w językach europejskich o muzułmanach i niewolnictwie, nie może być zredukowana do prostackiej  proklamacji doktryny religijnej.  

I wreszcie, ponieważ inni tyrani na Bliskim Wschodzie promują wykorzystywanie seksualne dla celów ideologicznych, nie może to być kwestia religijna:

Przez skupianie się na doktrynie religijnej jako wyjaśnieniu gwałtów Amerykanie ignorują istnienie wykorzystywania seksualnego i tortur w Iraku Saddama Husajna i w Syrii Assada przez te reżimy i przez inne frakcje w ich bestialskiej, długotrwałej wojnie.

Jest to argument, że jeśli jakichś ohydnych czynów dokonują różne społeczeństwa z różnych powodów, to religia jest uniewinniona. To jak powiedzenie, że ponieważ żydzi obcinają napletki swoich męskich niemowląt, a to samo robią muzułmanie, to nie jest to w ogóle oparte na religii. Przygnębia mnie, ale nie dziwi, że uczona taka jak Ali może przedstawić taki argument – argument, który uniewinnia islam jako motywację jakiegokolwiek zła. Jednak przyzwyczailiśmy się oczekiwać właśnie tego od lewicowych akademików; i mówię ze smutkiem, że moja ukochana lewica praktykuje obecnie takie szalbierstwo.

3. Zachód przesadza rozmiary problemu. Pojmijcie to:

Nic z tego nie zaprzecza koszmarowi systematycznych gwałtów, o których informuje Callimachi ani odrażającej naturze teologii, jaką opisuje. Chodzi o wskazanie, że istnieją powody, dla których historia Jazydów w niewoli dostała się na pierwszą stronę „New York Times”: pasuje do znajomej narracji o muzułmańskim barbarzyństwie.

To dopiero jest walenie w Zachód podniesione do rangi wysokiej sztuki! Chociaż „New York Times” jest liberalny, historia Jazydów (która była wstrząsająca) jest tylko jedną w szeregu akcji ISIS i była tam nie po to, by demonizować muzułmanów, ale żeby podnieść alarm wobec horrorów dziejących się na Bliskim Wschodzie, horrorów, które wszyscy musimy zrozumieć i zająć się nimi.

4. Na koniec: to i tak jest wina Zachodu. Ostatni akapit Ali zdradza wszystko:

Przez skupianie się na obecnych gwałtach na Bliskim Wschodzie dokonywanych przez tych, którzy przywdziewają szatę islamu, Amerykanie – których Konstytucja nadal pozwala na zniewolenie jako karę za przestępstwo – odwracają uwagę od częściowej odpowiedzialności USA za obecny kryzys w Iraku. Sankcje, po których nastąpiła inwazja militarna i jej brutalne następstwa, przygotowały grunt do sytuacji opisanej przez Callimachi. Mała jest podaż wyższości moralnej. Główną ideą, leżącą u podstaw niewolnictwa jest to, że życie jednych znaczy mniej niż innych. Jak wie każdy Amerykanin, który zwraca na to uwagę, ta idea nie zniknęła z powierzchni ziemi.

Proszę, dr Ali, czy mogłaby pani nam powiedzieć: biorąc pod uwagę cel ISIS - restaurowania kalifatu i mordowanie innych muzułmanów i nie-kolonialnych Jazydów, w jaki sposób nasza inwazja, choć bardzo głupia, „przygotowała grunt do sytuacji opisanej przez Callimachi”? Czy nasza inwazja na Irak jest moralnym ekwiwalentem, jak pani sugeruje, gwałtów, tortur i zniewolenia tysięcy jazydzkich kobiet i zamordowania ich mężów i synów? Czy mamy ponosić odpowiedzialność za każdy akt tortur i brutalności popełniony przez terrorystów na Bliskim Wschodzie?

Odrzucam to twierdzenie i proponuję jego odwrotność: Ali próbuje uwolnić od winy nie tylko islam, ale także uwolnić muzułmanów od odpowiedzialności za popełnione przez nich czyny, obwiniając za nie nas. Jest to fałszywe i protekcjonalne, jak również nienaukowe i nieszczere.

Jeśli chodzi o Konstytucję pozwalająca na zniewolenie, no cóż, kliknij na link dostarczony przez Ali, a zobaczysz 13. Poprawkę do Konstytucji:

§1. Nie będzie w Stanach Zjednoczonych lub jakimkolwiek miejscu podległym ich władzy ani niewolnictwa, ani przymusowych robót, chyba że jako kara za przestępstwo, którego sprawca został prawidłowo skazany.

§2. Kongres ma prawo zabezpieczyć wykonanie niniejszego artykułu przez odpowiednie ustawodawstwo.

Wyeliminowało to niewolnictwo i przymusową pracę za długi w USA, a decyzję tę wzmocniła Ustawa o Pracy za Długi z 1867 r., która zabraniała niedobrowolnego odpracowywania długu. Jeśli zniewolenie i przymusowa praca pozostają, to jest to kara za przestępstwo, która polega na tym, ze więzień musi pracować jak to postanowiono w wyroku sądowym. (Bardziej uciążliwa forma tego, jak skazańcy pracujący skuci łańcuchami już nie istnieje. Więźniowie wyrabiają obecnie tablice samochodowe, pracują w warsztatach lub doglądają ogrodów.) Mimo tego jednak, co sugeruje Ali, praca jako kara nie jest równoznaczna z tym, co ISIS robi kobietom jazydzkim. Przytoczenie przez nią bardzo ścisłej 13. Poprawki, która w zasadzie zabroniła wszelkiego niewolnictwa, ma na celu odwrócenie uwagi od niewolnictwa seksualnego ISIS.

Muszę powiedzieć, że dla mnie argumenty Ali są prawdziwie odrażające – nie tylko dlatego, że są intelektualnie słabe i w rzeczywistości oszukańcze, ale ponieważ deprecjonują całą dziedzinę nauki uniwersyteckiej, której jestem członkiem. Kiedy widzę teksty takie jak ten – kiepską apologetykę, która ma od początku wzmocnić już istniejące przekonanie – dziękuję Kotu Sufitowemu, że moją dziedziną są nauki ścisłe: jestem członkiem cechu, w którym używanie wiedzy dla wzmocnienia emocjonalnego zaangażowania jest uważane za grzech.

At last it happens: a professor blames ISIS’s sex slavery on the West

Why Evolution Is True, 23 sierpnia 2015

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska