W 2013 r. poseł z ramienia partii Liberalno-Demokratycznej z Bradford East, David Ward, po podpisaniu Księgi Pamiątkowej w Izbie Parlamentu na Dzień Pamięci o Holocauście, użył Holocaustu, by skrytykować Izrael i Żydów przez zrównanie Izraela z Niemcami nazistowskimi i scharakteryzować Holocaust jako lekcję moralną, z której Żydzi nie potrafili wyciągnąć nauki.
Napisał: „Odwiedziwszy dwukrotnie Auschwitz – raz z rodziną, a raz z lokalnymi szkołami – smuci mnie, że Żydzi, którzy doznali niewiarygodnych rozmiarów prześladowań podczas Holocaustu, mogli w kilka lat po wyzwoleniu z obozów śmierci, dokonywać potworności wobec Palestyńczyków w nowym państwie Izraelu i nadal robią to codziennie na Zachodnim Brzegu i w Gazie”.
To, co zostało nazwane “Inwersją Holocaustu” dotyczy odwrócenia rzeczywistości (Izraelczycy są ustawieni w roli “nowych” nazistów, a Palestyńczycy w roli “nowych” Żydów) oraz odwrócenia moralności (Holocaust jest prezentowany jako lekcja moralna dla Żydów lub wręcz jako oskarżenie moralne „Żydów”). Ponadto: ci, którzy sprzeciwiają się takiej inwersji, oskarżani są – jak to zrobił David Ward – że działają w złej wierze, starając się wyłącznie odwrócić uwagę od krytyki Izraela. Krótko mówiąc, Holocaust, wydarzenie opisane przez Dana Dinera jako „pęknięcie cywilizacji”, zorganizowane przez reżim, który, jak zauważył filozof Leo Strauss „nie miał żadnej innej wyraźnej zasady poza morderczą nienawiścią do Żydów”, jest teraz używane instrumentalnie, jako środek wyrażenia niechęci do ojczyzny Żydów. „Ofiary stają się sprawcami” – słyszymy to coraz częściej. To jest Inwersją Holocaustu.
Inwersja rzeczywistości i moralności
Clemens Heni, politolog niemiecki i dyrektor Berlińskiego Międzynarodowego Ośrodka Badania Antysemityzmu (BICSA), sądzi, że zrównanie Izraela/Żydów/syjonizmu z nazizmem to po prostu „inwersja prawdy”, używana dzisiaj jako rodzaj „skrajnie agresywnej propagandy antyżydowskiej”. Anthony Julius, autor doniosłego badania brytyjskiego antysemityzmu, pisze, że Inwersja Holocaustu stała się częścią ikonografii nowego antysemityzmu. Nagłówki takie jak: „Ostateczne Rozwiązanie problemu palestyńskiego”, uwagi o „Holocauście w Gazie”, obrazy żołnierzy izraelskich przekształcających się w niemieckie oddziały szturmowe, izraelscy politycy karykaturowani w postaci Hitlera i Gwiazda Dawida zmieniająca się w swastykę, są coraz częstsze.
Raport z 2009 r. Europejskiego Instytutu Badań Współczesnego Antysemityzmu, Understanding the ‘Nazi’ Card: Intervening against Anti-Semitic Discourse, informował, że zrównanie Izraela z nazizmem jest istotnym elementem podżegania i rasowego nękania Żydów w dzisiejszej Wielkiej Brytanii. Raport zalecał, żeby Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, dowództwo policji oraz Prokuratura przygotowali wskazówki dla policji w sprawie tego, czy odwoływanie się do Holocaustu przy opisywaniu współczesnej polityki Izraela stanowi podżeganie do nienawiści rasowej wobec Żydów.
Porównując Izrael i reżim nazistowski David Ward powiedział: „proszę nie zapominać, na długo przed założeniem obozów śmierci traktowanie Żydów w Niemczech nazistowskich było rasistowskie… zaczęło się od złośliwości i nękania, a potem nasiliło. I kiedy patrzysz na to – gdziekolwiek to może być – na Zachodnim Brzegu, to jest zdeklarowany zamiar sił izraelskich, by nękać, czasami tylko obrażać Palestyńczyków – punkty kontrolne, które będą otwarte tylko w pewne dni, a potem będą otwarte, ale o późniejszej godzinie, a następnego dnia otworzą je nieco wcześniej, więc kiedy tam dotrzesz, już będą znowu zamknięte… naprawdę tylko po to, żeby nękać, w wielu wypadkach, żeby usunąć Palestyńczyków z kraju, żeby po prostu zrezygnowali i przenieśli się…”
Nie wiem, czy żołnierze izraelscy umyślnie zmieniają godziny otwarcia i zamknięcia punktów kontrolnych na Zachodnim Brzegu, żeby nękać Palestyńczyków; nawet jednak, jeśli to robią, niezależnie od tego, jak byłoby to złe, nie ma absolutnie żadnej równoważności między tym, a odmową prawa wykonywania płatnej pracy, prześladowaniem Żydów, zamykaniem ich w gettach, wsadzaniem do więzień, chorobami i głodowaniem w obozach pracy, co działo się w Niemczech między 1933 r. a Holocaustem. Nie tylko nie ma równoważności historycznej między nimi; nie ma także żadnej równoważności moralnej.
Profesor historii Deborah Lipstadt – autorka Denying the Holocaust: The Growing Assault on Truth and Memory [Zaprzeczanie Holocaustowi: Narastający atak na prawdę i pamięć], która wraz z Penguin Books skutecznie obroniła się przed pozwem o oszczerstwo wystosowanym wobec niej i wydawnictwa przez negacjonistę Holocaustu Davida Irvinga, używa określenia „miękka negacja”, by pokazać szkody uczynione przez inwersję Holocaustu. Fałszywe zrównywanie Izraela z nazistami, mówi, „podnosi do n-tej potęgi wszelkie możliwie naganne postępowanie Izraela i astronomicznie umniejsza wszystko to, co zrobili Niemcy”. I, jak napisał Anthony Julius, kłamstwo, że syjonizm=nazizm nie tylko mówi światu, że „syjoniści są dla Palestyńczyków tym, czym naziści byli dla Żydów”, ale także, że „’syjoniści’ i naziści podzielali tę samą ideologię faszystowską” oraz że „’syjoniści byli wraz z nazistami współwinni Holocaustu”.
Anty-syjonistyczni autorzy, Hazem Saghiyah i Saleh Bashir opublikowali w 1998 r. artykuł Universalizing the Holocaust, który pokazuje wyraźnie odwrócenie moralne w Inwersji Holocaustu. „Rozdzielenie kwestii uznania Holocaustu i tego, co Izrael robi, powinno być punktem wyjściowym do rozwinięcia dyskursu, który mówi, że Holocaust nie zwalnia państwa żydowskiego ani Żydów od odpowiedzialności. Wręcz przeciwnie, zbrodnia nazistowska zwiększa ich odpowiedzialność moralną i odsłania ich większą odpowiedzialność. To oni uciekli po najohydniejszej zbrodni w historii, a teraz dokonują nagannych czynów przeciwko innemu narodowi”.
W Inwersji Holocaustu jest więc znieważeniem pamięci Holocaustu przez wydanie ostrego nakazu moralnego Izraelowi i „Żydom”, narzucając im unikatową odpowiedzialność moralną w traktowaniu innych.
Oskarżenie o działanie “w złej wierze”
David Ward, krytykowany za wypowiedzi w Dniu Pamięci Holocaustu, odpowiedział, oskarżając krytyków o działanie w złej wierze: “Istnieje olbrzymia akcja, niemal machina, która jest zaprojektowana do obrony państwa Izraela przed krytyką. Wkracza do boju bardzo, bardzo szybko i skupia się intensywnie na każdym, którego uważa za krytyka państwa Izrael. I w rezultacie patrzyłem, co zdarzyło się mnie, czy powinienem był użyć tego słowa, czy powinienem był użyć tamtego słowa- a to jest wygrana dla nich”.
Jest to przykład “sformułowania Livingstone’a”, określenia ukutego przez Davida Hirsha dla opisania praktyki odpowiadania na twierdzenia o współczesnym antysemityzmie insynuacjami, że ci, którzy stawiają takie twierdzenia, robią to jedynie po to, by nie dopuścić do krytykowania Izraela; innymi słowy, „rozgrywają kartę antysemityzmu”. Wypowiedź Warda jest doskonałą ilustracją „sformułowania Livingstone’a”, bo podczas gdy Ward twierdzi, że przypuściła na niego atak ad hominem „olbrzymia akcja, niemal machina”, w rzeczywistości to on przypuszcza atak ad hominem na tych, którzy kwestionują jego twierdzenia. Zamiast „olbrzymiej akcji” deformującej krytykę Izraela, w rzeczywistości to Ward deformuje uprawniony niepokój związany z antysemityzm w postaci inwersji Holocaustu.
Przez odwracanie rzeczywistości i moralności i beztroskie rzucanie oskarżeń o działanie w złej wierze, Inwersja Holocaustu przeszkadza nam w zidentyfikowaniu zmieniającej się natury antysemityzmu i jest przeszkodą w zmobilizowaniu skutecznego oporu przeciwko temu zjawisku.
Polecana lektura
Robert Fine (2009) ‘Fighting with phantoms: a contribution to the debate on antisemitism in Europe’, Patterns of Prejudice 43 (5); Manfred Gerstenfeld (2007) ‘Holocaust Inversion: The Portraying of Israel and Jews as Nazis’, Jerusalem Center for Public Affairs, 55; Clemens Heni (2008) ‘Secondary antisemitism: from hard-core to soft-core denial of the Shoah’, Jewish Political Studies Review, 20 (3-4); David Hirsh (2010) ‘Accusations of malicious intent in debates about the Palestine-Israel conflict and about antisemitism’, Transversal; Paul Iganski and Abe Sweiry (2009) Understanding the ‘Nazi Card’: Intervening Against Anti-Semitic Discourse, Report of the European Institute for the Study of Contemporary antisemitism; Anthony Julius (2010) Trials of the Diaspora: A History of Antisemitism in England.
Holocaust inversion
Fathom, 2 lutego 2014
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Lesley Klaff
Wykładowca prawa na Sheffield Hallam University, jest jednym z redaktorów Journal for the Study of Antisemitism jest również członkiem Komitetu Doradczego zarówno Louis D Brandeis Center for Human Rights under Law, oraz Berlin International Center for the Study of Antisemitism.
