Samce koników morskich, które są ciężarne, redukują inwestycję w potomstwo, jeśli widzą seksowną samicę
Jerry A. Coyne
2018-08-28
Najpierw trochę biologii. Wiele gatunków koników morskich i pławikoników ma system reprodukcyjny, w którym samce zachodzą w ciążę. Samice produkują jajeczka i składają ikrę do torby lęgowej samca, który je zapładnia, a potem chroni, kontrolując zasolenie i żywiąc jajeczka używając składników z własnego ciała. Ponieważ istnieje niedobór dostępnych toreb lęgowych w stosunku do liczby samic, które chcą, by ich jaja zostały zapłodnione, między samicami odbywa się konkurencja o torby samców – odwrotność zwykłej konkurencji samców o dostęp do jajeczek samicy, kiedy samica jest w ciąży lub składa jaja. (Nie wierzcie nowej książce Richarda Pruma o tym, w której sugeruje on, że w rzeczywistości nie ma męskiej konkurencji o samice, także u ludzi, gdzie dane o męskiej rozwiązłości kontra kobiecej wybredności są oczywiste.)
Nowy artykuł w ”Proceedings of the Royal Society B” ściągnął moją uwagę tytułem (streszczenie tutaj). Przeczytajcie tytuł i streszczenie, a ja wyjaśnię rezultaty poniżej:
[Streszczenie
W starym filmie Gene Wildera atrakcyjna kobieta ubrana na czerwono rozbija parę. Znaleźliśmy podobny efekt „Kobiety w czerwieni” u pławikoników, grupy ryb, u których ciąża pojawia się u samców. Badaliśmy istnienie blokowania ciąży u ciężarnych pławikoników (Sygnanthus abaster). Pozwoliliśmy ciężarnym samcom na obejrzenie większych i atrakcyjniejszych samic niż ich wysokiej jakości pierwotne partnerki i monitorowaliśmy przeżycie i wzrost rozwijającego się potomstwa. Po spotkaniu z tymi niezmiernie atrakcyjnymi samicami samce produkowały mniejsze potomstwo w bardziej heterogenicznych lęgach i wykazywały większą skłonność do spontanicznych aborcji. Chociaż nie zaobserwowaliśmy pełnej blokady ciąży, nasze wyniki pokazują, że samce są w stanie zredukować inwestycję w bieżącą ciążę, kiedy mają perspektywę większego sukcesu przyszłej reprodukcji z potencjalnie lepszą partnerką. Ta historia „kobiety w czerwieni” i wymiany między obecną a przyszłą reprodukcją ma podobieństwa do efektu Bruce i z tego, co wiemy, nasze badanie jest pierwszą dokumentacją takiego zjawiska poza ssakami.]
Najpierw trochę biologii. Wiele gatunków koników morskich i pławikoników ma system reprodukcyjny, w którym samce zachodzą w ciążę. Samice produkują jajeczka i składają ikrę do torby lęgowej samca, który je zapładnia, a potem chroni, kontrolując zasolenie i żywiąc jajeczka używając składników z własnego ciała. Ponieważ istnieje niedobór dostępnych toreb lęgowych w stosunku do liczby samic, które chcą, by ich jaja zostały zapłodnione, między samicami odbywa się konkurencja o torby samców – odwrotność zwykłej konkurencji samców o dostęp do jajeczek samicy, kiedy samica jest w ciąży lub składa jaja. (Nie wierzcie nowej książce Richarda Pruma o tym, w której sugeruje on, że w rzeczywistości nie ma męskiej konkurencji o samice, także u ludzi, gdzie dane o męskiej rozwiązłości kontra kobiecej wybredności są oczywiste.)
Ponieważ dobór płciowy jest odwrotny w tym gatunku, znajdujemy również odwrotność ozdób: samice są ozdobne w porównaniu do bardziej burych samców. A samce wolą duże i bardziej ozdobione samice od mniejszych i mniej barwnych. Tutaj jest różnica w anatomii konika morskiego oraz rodzący samiec:
Spójrzcie na te wszystkie niemowlaki!
W tej nowej pracy autorzy, M. Cunha i in., wykonali trzy zestawy badań:
Pokazali ciężarnym samcom pławikoników (w podzielonym akwarium) nowe samice, jedne większe, inne mniejsze, a jeszcze inne mniej więcej tych samych rozmiarów, co samice, które już ”zapłodniły” samców. W pierwszym badaniu te samce, które widziały większe samice, dały mniejsze potomstwo. Może tak być dlatego, że redukowały inwestycję w aktualną ciążę w nadziei na ponowne skojarzenie się z „lepiej przystosowanymi” i bardziej atrakcyjnymi samicami i na posiadanie więcej i lepszego potomstwa.
Autorzy mierzyli incydenty aborcji przez ciężarne samce pławikoników i pokazali, że obecność bardzo dużych samic po drugiej stronie akwarium podnosiła odsetek poronionych płodów u samca (nie sprawdzali tego dla samic różnych rozmiarów, a tylko dla sytuacji duża samica kontra brak samicy). To sugeruje, że samce potrafią jakoś zredukować inwestycję, kiedy widzą inną atrakcyjną samicę, choć autorzy nie użyli samic różnych rozmiarów (stopnia atrakcyjności), co znacząco poprawiłoby eksperyment.
Obserwowali dzikie samce pławikoników, których embriony były na różnych etapach rozwoju i odkryli, że heterogeniczność wielkości embrionów malała w miarę postępów ciąży, a to było skorelowane z widoczną redukcją liczebności lęgu. Nie było to spowodowane losowym przetrzebianiem embrionów, ale przetrzebianiem albo najmniejszych, albo największych embrionów (nie udało im się ustalić, których), co autorzy widzą jako rodzaj selektywnej aborcji.
Ogólnie rzecz biorąc, chociaż dane nie są specjalnie mocne, sugeruje to rodzaj doboru płciowego po zapłodnieniu, w którym samce decydują poronić lub zredukować inwestycje w potomstwo, jeśli widzą lepszą okazję. Cytat z artykułu:
Samce pławikoników skłaniają się do inwestowania mniej w istniejącą ciążę, kiedy widzą bardzo dużą, seksowną samicę, a więc produkują mniejsze i bardziej heterogeniczne potomstwo, redukując równocześnie liczebność lęgu. Ponieważ zasoby pławikonika, wynikające z poronionych embrionów, przechwytuje ojciec zamiast rozdzielić je bezpośrednio wśród rozwijających się płodów[14], samce zauroczone seksowniejszą samicą nie tylko oszczędzają rezerwy energetyczne na przyszłe wydarzenia reprodukcyjne, ale także potencjalnie odbierają zasoby mniej obiecującemu lęgowi.
Ponieważ nie miałem czasu na równie staranne przeczytanie artykułu, jak to robię zwykle, czytelnicy mogą znaleźć problemy z artykułem lub błędy w moim streszczeniu.
Profesor (emeritus) na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji. Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.
