Wyspy, które nigdy nie były połączone z kontynentem, nazywane często wyspami oceanicznymi, muszą otrzymywać swoją florę i faunę drogą morską na czymś, co Darwin nazwał „przypadkowymi środkami transportu”. Takie środki obejmują unoszenie się na wodzie (tak podróżują np. orzechy kokosowe), wiatr (np. pająki), przypłynięcie na pływających pniach drzew (np. iguany), na krze lodowej (np. lisy arktyczne) i, oczywiście, na skrzydłach (np. ptaki i nietoperze).
Ponieważ zdolność przemieszczania się jest dość nierówno rozdzielona wśród fauny kontynentalnej, zwierzęta na wyspach oceanicznych są zazwyczaj dość charakterystycznym podzbiorem tego, co znajduje się na najbliższych kontynentach. Fauny na wyspach mają nietoperze i ptaki, często jaszczurki i węże, czasami myszy i szczury, ale tylko bardzo rzadko płazy lub duże zwierzęta lądowe.
Inną cechą faun na wyspach jest to, że bogate są w endemity (formy wyjątkowe dla danej wyspy) ze względu na rzadkość przepływu genów z lądu stałego. Niestety te formy endemiczne, które wyewoluowały w izolacji i w otoczeniu niezwykłej fauny (na przykład bez drapieżników), często giną na skutek zmian spowodowanych w środowisku przez człowieka, kiedy wyspa zostaje odkryta i skolonizowana. Było kilka przypadków, kiedy gatunek wyspiarski, o którym sądzono, że wymarł, został ponownie odkryty, czego najsłynniejszym chyba przypadkiem jest olbrzymia jaszczurka Galotia z Wysp Kanaryjskich. Przypadek z Archipelagu Revillagigedo na Oceanie Spokojnym stanowi interesujący zwrot w historii ponownych odkryć.
W artykule w PlosOne, Daniel Mulcahy z kolegami z Instituto de Ecología w Xalapa, Veracruz w Meksyku i U.S. National Museum (włącznie z moim starym przyjacielem i mentorem Georgem Zugiem) informują o ponownym odkryciu istniejącej populacji węży nocnych na wyspie Clarion (Hypsiglena ochrorhyncha unaocularus). Jedyny, znany uprzednio okaz, znalazł nieustraszony przyrodnik William Beebe w 1936 r. i na podstawie tego jednego okazu Wilmer Tanner opisał go naukowo w 1944 r. jako formę endemiczną.
Tym, co różni ten przypadek od bardziej normalnych odkryć ponownych jest fakt, że w1955 r. Bayard Brattstrom zasugerował, że – jako że nie znaleziono żadnych więcej okazów – być może oryginalny okaz pochodził z samego Meksyku i dane dotyczące miejsca znalezienia przez Beebe’a były błędne. Tak więc wąż nocny z Clarion zniknął nie przeszedłszy na listę gatunków wymarłych, ale na listę gatunków nigdy nie istniejących! Przez blisko 80 lat, do 2013 roku, nikt nie znalazł węża nocnego Clarion i przez większość tego czasu nikt nie sądził, że w ogóle coś takiego istnieje.
Mulcahy z kolegami zrobili dwie rzeczy. Po pierwsze, przeczytali ponownie opis Beebe’a o jego wyprawie na Clarion i było jasne, że Beebe nie popełnił błędu w oznaczeniu, skąd pochodził ten wąż – pisał bardzo wyraźnie o znalezieniu węża na Clarion, nie zaś na lądzie stałym. Po drugie, w 2013 r. wybrali się na Clarion i uzbrojeni w książkę Beebe’a szybko znaleźli właściwe miejsce oraz węże. W sumie znaleźli ich jedenaście, zabrali pięć i pobrali próbki krwi od reszty, której także zrobili zdjęcia. Tak więc, przy znajomości właściwego miejsca i pory dnia, kiedy należy szukać, gatunek okazał się lokalnie często występujący.
W oparciu o analizy morfologiczne i DNA Mulcahy z kolegami podnieśli węża z Clarion z podgatunku do gatunku, ale, jak dyskutowaliśmy to już na WEIT, zaszeregowanie rozbieżnych form allopatrycznych jest kwestią oceny, nie zaś niezbitą informacją. Jest to prawdziwe ponowne odkrycie wyspiarskiego endemitu, który jest potencjalnie zagrożony przez różne czynniki, w tym przywiezione zwierzęta. Mulcahy z kolegami przedstawiają kilka zaleceń, by pomóc zapewnić przeżycie tego węża.
________________________________________________________________
Beebe, C.W. 1938. Zaca Venture. Harcourt, Brace, New York.
Brattstrom, B.H. 1955. Notes on the herpetology of the Revillagigedo Islands, Mexico. American Midland Naturalist 54:219-229.
Mulcahy, D.G., J.E. Martínez-Gómez, G. Aguirre-León, J.A. Cervantes-Pasqualli, and G.R. Zug. 2014. Rediscovery of an endemic vertebrate from the remote Islas Revillagigedo in the eastern Pacific Ocean: the Clarión nightsnake lost and found. Plosone 9(5): e97682 (8 pp). pdf
Tanner, W.W. 1944. A taxonomic study of the genus Hypsiglena. Great Basin Naturalist 5: 25–92. pdf
h/t Jim Ebsary
An island snake lost and found
Why Evolution Is True, 23 maja 2014
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Greg Mayer
Zastępca kuratora działu gadów i płazów w muzeum zoologicznym Uniwersytetu Wisconsin. Doktorat z biologii ewolucyjnej obronił na Harvardzie.
