|
Dziennik z Mozambiku: Sybilla
Piotr Naskręcki
| 2014-03-01
|
Portret Sibylla pretiosa – łatwo o wrażenie, że ten owad naprawdę myśli.
W dzisiejszych czasach, jeśli Bóg przemawia bezpośrednio do ciebie, czy to o dokładnej dacie końca świata, czy o jego zdaniu na temat czyichś preferencji seksualnych, jesteś albo szaleńcem, albo kompletnym szaleńcem typu Kościoła Baptystycznego Westboro. Starożytni Grecy, wyraźniej bardziej otwarci w takich sprawach, mówili o kobietach ze zdolnościami prorokowania działań Boga, używając znacznie milej brzmiącego tytułu – Sybilla.
Być może XIX wieczny entomolog szwedzki C. Stål dostrzegł trochę tego szaleństwa w rysach twarzy smukłej modliszki z Afryki południowej i ochrzcił ją Sibylla pretiosa – Drogocenna Sybilla. Patrząc na tego niezwykle antropomorficznego owada istotnie łatwo uznać, że jakieś dziwne myśli przelewają się w jego mózgu.
Kiedy po raz pierwszy spotkałem Sibylla wiele lat temu w Zimbabwe, byłem zdumiony widokiem tych dużych modliszek, niemal przypominających duchy swoimi szczupłymi ciałami i jasnym zabarwieniem, jak śmigały w górę i w dół po gładkich pniach drzew. W zeszłym roku znowu znalazłem Sibylla, kiedy zbierałem owady wysoko w koronie dużego drzewa Combretum w Parku Narodowym Gorongosa. Niestety, była to malutka nimfa. W tym miesiącu jednak, kiedy byłem w Gorongosa w szczycie pory deszczowej, było ich tam pełno na pniach drzew i wokół świateł Obozu Chitengo.
Samiec Sibylla czyszczący swoje anteny.
Mimo kruchego wyglądu te owady są sprawnymi myśliwymi, zdolnymi do schwytania i schrupania ofiary przynajmniej połowy swojej długości i niemal równie ciężkiej jak one same. Powoli podchodzą świerszcze i ćmy znajdujące się na korze, z nieustannie wibrującymi antenami w sposób podobny do wielu pasożytniczych os, co może wskazywać na używanie sygnałów chemicznych do znajdowania zwierzyny. Widziałem także te modliszki, jak żerowały w nocy, co dodatkowo wspiera możliwość używanie nie wizualnych wskazówek podczas polowania.
Młode gatunku Sibylla wyglądają bardzo patykowato i znajdują się na ogół na liściach lub czubkach cienkich gałązek.
Chociaż na pierwszy rzut oka podobna do modliszek Empusidae, Sibylla jest bliżej spokrewniona z innym zdumiewającym naśladowcą martwych liści, modliszką liściogłową (Phyllocrania paradoxa), którą dopiero muszę znaleźć w Gorongosa (ale tutejszy rezydent mówił mi, że jedną widział). Większość z 14 znanych gatunków rodzaju Sibylla znajduje się w Afryce Zachodniej i Środkowej, a osobniki z Gorongosa są pierwszymi świadectwami tego rodzaju owadów w Mozambiku.
Modliszki Sibylla są blisko spokrewnione z modliszkami liściogłowymi (Phyllocrania paradoxa). Jeszcze nie znalazłem żadnej w Gorongosa, ale jestem całkiem pewien, że je tutaj mamy.
Niestety, po złapaniu sporej liczby modliszek Sibylla, które przyciągnęło światło mojej lampy rtęciowej, jestem obecnie przekonany, że ten śliczny owad nie ma daru przepowiadania przyszłości. Inaczej wiedziałby, że jeśli podleci do mojej lampy, nigdy nie odleci.
Mozambique Diary - Sibylla The Smaller Majority, 15 lutego 2014 Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Piotr (Peter) Naskręcki Entomolog, fotograf, popularyzator nauki. Ukończył studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktorat na University of Connecticut, pracuje w Museum of Comparative Zoology, Harvard University. Piotr Naskręcki prowadzi znakomity blog naukowy The Smaller Majority. Jego zdjęcia owadów (i nie tylko owadów) fascynują i kuszą, żeby je sobie natychmiast ściągnąć. Nie należy tego jednak robić bez pozwolenia, gdyż zarówno zdjęcia, jak i teksty zastrzeżone są prawami autorskimi.
Znalezionych 1479 artykuły.
|
|
|
|
|
|
Centrala muszek owocowych: Bloomington Drosophila Stock Center |
|
Coyne |
|
2020-12-29 |
Rdzenna matematyka: zasłona dymna |
|
Coyne |
|
2024-05-02 |
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała |
|
Coyne |
|
2022-07-04 |
Moja ostatnia praca badawcza. Część 3: Znaczenie |
|
Coyne |
|
2020-02-04 |
Czy genetyka może pomóc wyeliminować nierówność? |
|
Coyne |
|
2021-11-26 |
Maleńkie stworzenia morskie budują olbrzymie, fantastyczne domy, by chronić się i zdobywać pokarm |
|
Coyne |
|
2020-06-25 |
Czy koniki morskie coś nam mówią o LGBT? Błąd naturalistyczny popełniony przez Sussex Wildlife Trust |
|
Coyne |
|
2022-01-25 |
Psychologia ewolucyjna dla początkujących |
|
Coyne |
|
2023-03-27 |
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro |
|
Coyne |
|
2020-12-02 |
Artykuł w piśmie „Science”: rozszerzyć DEI w STEMM |
|
Coyne |
|
2024-04-19 |
Dziwaczne życie seksualne żabnicy |
|
Coyne |
|
2018-04-04 |
Michio Kaku całkowicie myli ewolucję człowieka w programie The Big Think |
|
Coyne |
|
2017-03-15 |
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie? |
|
Coyne |
|
2024-01-08 |
Darwin znowu się myli! Artykuł pokazuje, że jego hipoteza o „samcach większych u ssaków” wydaje się błędna |
|
Coyne |
|
2024-04-06 |
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość |
|
Coyne |
|
2022-08-16 |
Nowe pająki pawie |
|
Coyne |
|
2017-09-12 |
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny |
|
Coyne |
|
2021-10-26 |
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt |
|
Coyne |
|
2023-03-15 |
Larwy rybie upodobniają się do nieprzyjemnego, niejadalnego, bezwartościowego odżywczo zooplanktonu bezkręgowców |
|
Coyne |
|
2016-06-22 |
Nasiona roślin ewoluują, by upodobnić się odchodów antylopy, a oszukane żuki gnojowe odtaczają i zagrzebują nasiona |
|
Coyne |
|
2020-12-10 |
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy |
|
Coyne |
|
2023-06-22 |
Czy hieny rozbijają ludzki patriarchat? |
|
Coyne |
|
2018-06-30 |
Patyczaki mogą rozprzestrzeniać się jak nasiona roślin: w ptasich odchodach |
|
Coyne |
|
2018-06-08 |
Bąkojady czyszczą nosorożce |
|
Coyne |
|
2023-01-18 |
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany |
|
Coyne |
|
2023-05-26 |
Feministyczna geografia w Dartmouth |
|
Coyne |
|
2018-04-19 |
Artykuł w naukowym piśmie ”Nature” dyskredytuje naukę i „scjentyzm”, kwestionuje wartości Oświecenia |
|
Coyne |
|
2019-10-22 |
Genomowa i ewolucyjna analiza wymarłego kota szablozębnego |
|
Coyne |
|
2020-10-31 |
Okropne informowanie o nauce w “Guardianie”: mamut włochaty” na progu wskrzeszenia? Watpię, a Matthew prostuje błędy |
|
Coyne |
|
2017-03-03 |
Skomplikowana ewolucja wielkich kotów |
|
Coyne |
|
2017-08-03 |
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię? |
|
Coyne |
|
2023-05-18 |
Czy wyrazy ludzkiej twarzy są uniwersalne w okazywaniu emocji? |
|
Coyne |
|
2020-09-02 |
Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony |
|
Coyne |
|
2024-03-26 |
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową” |
|
Coyne |
|
2022-07-05 |
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna |
|
Coyne |
|
2022-05-18 |
Żaby używają bardzo jadowitych kolców na głowie jako broni przeciwko drapieżnikom |
|
Coyne |
|
2015-08-19 |
Specjacja zięb z Galápagos przez hybrydyzację |
|
Coyne |
|
2017-12-04 |
Czy falsyfikowalność jest zasadnicza dla nauki? |
|
Coyne |
|
2015-12-30 |
Krąg mimikry müllerowskiej |
|
Coyne |
|
2018-01-12 |
Czy problem zwijania białka został rozwiązany? |
|
Coyne |
|
2020-12-05 |
Cud? Ryba-piła urodzona z dziewiczej matki |
|
Coyne |
|
2015-06-23 |
Najmniejszy gad (i owodniowiec) świata: BARDZO mały kameleon |
|
Coyne |
|
2021-02-05 |
Najwcześniejsze znane zwierzę? |
|
Coyne |
|
2018-09-27 |
Jeremy, samotny, lewoskrętny ślimak wreszcie kojarzy się – a potem umiera |
|
Coyne |
|
2017-10-24 |
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność |
|
Coyne |
|
2020-10-03 |
Po raz pierwszy użyto edytowania genów CRISPR do leczenia zaburzenia genetycznego – anemii sierpowatej |
|
Coyne |
|
2019-08-08 |
Możliwe życie znalezione w osadach liczących między 3,8 a 4,3 miliardów lat |
|
Coyne |
|
2017-03-28 |
Nowy gatunek orangutana? Wątpię. |
|
Coyne |
|
2017-11-10 |
Piękny skoczek, który upodabnia się do mrówki |
|
Coyne |
|
2020-08-03 |
Sfuszerowany artykuł o biologii w „Washington Post” |
|
Coyne |
|
2020-01-24 |
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna |
|
Coyne |
|
2023-06-30 |
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk |
|
Coyne |
|
2023-10-07 |
Uparty antropolog twierdzi, że ludzie nie są małpami człekokształtnymi |
|
Coyne |
|
2015-11-16 |
Pielęgnice z jeziora w Kamerunie prawdopodobnie nie podlegały specjacji sympatrycznej: Część 1 |
|
Coyne |
|
2015-07-09 |
O marnej powtarzalności badań psychologicznych |
|
Coyne |
|
2015-09-17 |
List otwarty do Charlotte Allen |
|
Coyne |
|
2018-01-31 |
No to dlaczego zebra ma paski? |
|
Coyne |
|
2016-02-11 |
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 3. Rzekome znaczenie epigenetyki w ewolucji |
|
Coyne |
|
2020-10-07 |
Postmodernizm wyjaśniony i krytykowany |
|
Coyne |
|
2019-09-30 |
Kłusownictwo narzuca na słonie dobór w kierunku ewolucji słoni bez ciosów |
|
Coyne |
|
2021-11-01 |
Maleńki, 10-centymetrowy dinosaur, który zjadał owady |
|
Coyne |
|
2020-08-06 |
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami |
|
Coyne |
|
2023-02-15 |
Najnowsze drzewo życia: wiele nowych grup (wszystkie to bakterie), niektóre tajemnicze i zagadkowe |
|
Coyne |
|
2016-05-05 |
Miodowody i ludzie: cudowny mutualizm między naszym gatunkiem i dzikim ptakiem |
|
Coyne |
|
2016-07-29 |
Biolog ewolucyjny błądzi pisząc o doborze płciowym na łamach “New York Times” |
|
Coyne |
|
2017-05-17 |
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki? |
|
Coyne |
|
2024-03-06 |
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu” |
|
Coyne |
|
2017-10-05 |
Ślimaki nagoskrzelne mają kolczaste penisy jednorazowego użytku, którymi usuwają plemniki rywala ze swojej partnerki |
|
Coyne |
|
2019-03-01 |
Czy kruki mają teorię umysłu? Nowy eksperyment sugeruje, że “tak” |
|
Coyne |
|
2016-05-25 |
Gąsienica zmienia kolor, żeby dopasować się do podłoża nie używając oczu: potrafi widzieć skórą! |
|
Coyne |
|
2019-08-16 |
Marność dowodów na przekazywanie wprowadzonych środowiskowo, „epigenetycznych” zmian w DNA kolejnym pokoleniom u ludzi |
|
Coyne |
|
2018-06-04 |
Biologia męskiej agresji i dlaczego nie jest to tylko „socjalizacja” |
|
Coyne |
|
2019-12-24 |
Prawdziwy artykuł czy mistyfikacja jak z Sokala? |
|
Coyne |
|
2016-03-31 |
Czy ludzie nadal ewoluują? Tak, zarówno globalnie, jak lokalnie |
|
Coyne |
|
2015-09-28 |
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury) |
|
Coyne |
|
2022-09-22 |
Kiedy ideologia przebija biologię |
|
Coyne |
|
2017-04-04 |
Chwytówka modliszkowata ma chodzącą poczwarkę, która wspina się na drzewa przed przekształceniem |
|
Coyne |
|
2017-12-19 |
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy? |
|
Coyne |
|
2022-08-02 |
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze |
|
Coyne |
|
2023-08-16 |
Zapisy lotów ptaków z dzielnym kulikiem mniejszym, który przeleciał przez huragan |
|
Coyne |
|
2015-10-10 |
Sprytne kruki odmawiają współpracy z oszustami |
|
Coyne |
|
2015-11-11 |
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty |
|
Coyne |
|
2023-12-30 |
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne |
|
Coyne |
|
2023-02-06 |
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata |
|
Coyne |
|
2023-03-23 |
Nowe dane o tym, jak działają grzyby „mrówek zombie” |
|
Coyne |
|
2020-06-15 |
Epigenetyka - Neil deGrasse Tyson wszystko pomylił |
|
Coyne |
|
2016-06-02 |
Nowa praca o nielotnych chruścielach rażąco przesadzona i wypaczona w popularnych mediach |
|
Coyne |
|
2019-05-22 |
Niemający rozeznania filozof twierdzi, że gatunki nie istnieją |
|
Coyne |
|
2019-07-23 |
Moja ostatnia praca badawcza: Część 1: Cele i metody |
|
Coyne |
|
2020-02-01 |
Czaszka maleńkiego dinozaura/ptaka znaleziona w bursztynie |
|
Coyne |
|
2020-03-27 |
Używające narzędzi mrówki budują struktury, by spijać roztwór cukru w pojemnikach, nie topiąc się |
|
Coyne |
|
2020-10-22 |
Intersekcjonalny feminizm kwantowy |
|
Coyne |
|
2017-06-13 |
Nietoperze używają sonaru, by zlokalizować kwiaty kaktusa |
|
Coyne |
|
2017-05-06 |
Najstarsza sztuka jaskiniowa w Europie, to niemal z pewnością dzieło neandertalczyków |
|
Coyne |
|
2018-03-06 |
Przodek wtóroustych? Nowy raport. |
|
Coyne |
|
2017-02-14 |
Czy gąbki są najbliższymi krewnymi pozostałych zwierząt? |
|
Coyne |
|
2021-03-26 |
Czy kruki robią plany na przyszłość? |
|
Coyne |
|
2017-07-29 |
Kilka myśli o altruizmie |
|
Coyne |
|
2018-12-10 |
Świetny artykuł o epigenetyce |
|
Coyne |
|
2022-12-30 |
Kondor wielki: ptak, który rzadko kiedy macha skrzydłami |
|
Coyne |
|
2020-07-28 |
|
« Poprzednia strona Następna strona » |
| | |