Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie

W niedawnym badaniu oceniono 376 opublikowanych artykułów i stwierdzono, że 151 z nich – 40 procent – zawierało dezinformację anty-GMO.

„Obywatelom Kenii będzie bardzo trudno podejmować racjonalne decyzje dotyczące GMO w obliczu tego zalewu dezinformacji” – powiedziała dr Sheila Ochugboju, dyrektorka Alliance for Science.

„Naukowcy z całego świata ocenili GMO i osiągnęli mocny konsensus, że nowe techniki hodowli roślin, takie jak modyfikacje genetyczne, nie są bardziej ryzykowne niż starsze praktyki, dlatego wszelkie twierdzenia o negatywnym wpływie GMO na zdrowie są w 100 procentach fałszywe i tak powinny być określane w mediach".

Dr Ochugboju, powiedziała, że jednym ze sposobem filtrowania tego, co dobre, a co złe, jest poznanie prawdy i wskazanie zaufanych źródeł.

Dodała, że zadaniem popularyzatorów nauki jest pomoc w wypełnieniu wiedzy i ułatwienie ludziom znajdowania godnych zaufania źródeł.

Stwierdziła, że ważne jest szkolenie ludzi w zakresie podstawowej wiedzy naukowej z podstawowymi sposobami sprawdzania informacji, by łatwo było identyfikować publikowane kłamstwa.

Według badania większość dezinformacji pochodziła od prominentnych polityków.

Dezinformacja może kosztować życie

Mówiono o fałszywych informacjach na temat negatywnych skutków zdrowotnych GMO, które media wielokrotnie pozostawiały bez komentarzy.

Dr Ochugboju powiedziała, że Kenia musi znaleźć rozwiązania dla bezpieczeństwa żywnościowego, których częścią będą nasiona odporne na suszę.

„Biotechnologia będzie odgrywać kluczową rolę w bezpieczeństwie żywnościowym, ale ta dezinformacja może kosztować życie wielu ludzi teraz i w kolejnych sezonach, dlatego traktujemy to tak poważnie” – powiedziała.

Wyniki badania opublikowano w Nairobi na forum, które zgromadziło różnych interesariuszy, którzy będą współpracować w kształtowaniu polityki rolnej.

„Musimy pozyskać partnerów, z którymi będziemy mogli naprawiać edukację i uświadamiać  społeczeństwo” – powiedział dr Roy Mugiira, dyrektor naczelny kenijskiego Narodowego Urzędu Biobezpieczeństwa.

„Z naszych interakcji z różnymi interesariuszami dowiedzieliśmy się, że naszym najsłabszym punktem jest edukacja i świadomość społeczna, a naszym celem nie będzie opowiadanie się za biotechnologią, ale edukowanie mas w zakresie zalet i wad nowych technologii”.

Rygorystyczne procesy

Narodowy Urząd Biobezpieczeństwa jest państwową instytucją, której zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowia ludzi i zwierząt.

Dr Mugiira powiedział, że bawełna Bt przeszła wszystkie procesy regulacyjne, zanim została  dopuszczona do upraw.

Zapewnił Kenijczyków, że kukurydza Bt zostanie poddana tym samym rygorystycznym procesom.

Zaapelował do rządu o zwiększenie finansowania tej instytucji, która była dyskryminowana  po wprowadzeniu w 2012 roku zakazu GMO.

„Rolnicy potrzebują rzetelnych informacji na temat tej nowej technologii, a obowiązkiem naukowców, zrzeszeń i instytucji jest większe zaangażowanie rolników i przekazywanie im informacji” – powiedział Daniel Magondu, przewodniczący Stowarzyszenia Rolników Biotechnologicznych w Kenii (SOBIFAK).

SOBIFAK jest stowarzyszeniem rolników, które współpracuje ze wszystkimi interesariuszami biotechnologii, takimi jak naukowcy, decydenci, media, kobiety i młodzież, w propagowaniu nowych narzędzi rolniczych, takich jak GMO.

Magondu powiedział, że instytucje rządowe i inne organizacje pozarządowe, takie jak Otwarte Forum Biotechnologii Rolnej (OFAB), organizują wycieczki terenowe dla rolników, by otrzymywali informacje z pierwszej ręki.

„To właśnie w wyniku tych wypraw pod hasłem ‘zobacz i uwierz’, dostrzegliśmy zalety bawełny Bt i podjęliśmy decyzję o jej zasianiu. Widzieliśmy kukurydzę Bt w gospodarstwach demonstracyjnych, a teraz chcemy nasion” - powiedział Magondu.

Dodał: „Dlaczego mamy dzielić się naszym wysiłkiem ze szkodnikami i chorobami, skoro istnieją uprawy, które są na nie odporne i mogą zapewnić rozwiązanie? Na przykład, kiedy sadzimy kukurydzę, zaczynamy od oprysku przeciwko jesiennym robakom [Spodoptera furgiperda], potem wkrótce będziemy walczyć z omacnicą łodygową kukurydzy, potem, kiedy zbieramy, pojawia się aflatoksyna, a potem nawet po przechowywaniu niewielkiej ilości, którą otrzymujemy, nadal trzeba zwalczać szkodniki magazynowe. Czas zmienić sposób, w jaki uprawiamy ziemię”.

Martin Mwirigi z Organizacji Badań nad Rolnictwem i Żywcem Kenii (KALRO), który był również obecny przy publikacji raportu dotyczącego dezinformacji o GMO, powiedział, że organizacja współpracuje ze szkołami i młodymi naukowcami, aby wzbudzić zainteresowanie nauką we wczesnym wieku, żeby młodzież potrafiła odróżnić fakty od dezinformacji.

„Mamy ośrodek, w którym młodzi uczniowie przychodzą uczyć się i przeprowadzać proste ekstrakcje DNA i inne eksperymenty pod nadzorem, i jest to dobry sposób na jak najwcześniejsze zrozumienie informacji o genetyce przez młodych ludzi” – powiedział.

Jest nadzieja

Dr Ochugboju uważa, że jest nadzieja dla Kenii, doceniając wysiłki prezydenta Ruto w walce z dezinformacją powiedziała, że ponieważ jest on naukowcem, rozumie siłę obiektywnej prawdy.

„Rząd uznał, że dezinformacja jest faktem i przyznał, że powinien działać lepiej, więc jest nadzieja, że Kenia będzie liderem w Afryce w udostępnianiu faktów na temat GMO” – powiedziała.

Wezwała również media do kontaktowania się z naukowcami, by korygowali błędy i podawali właściwy kontekst, kiedy celebryci występują z fałszywymi opowieściami i dezinformują ludzi.

GMO misinformation: It will be difficult for Kenyans to make informed decisions and that could cost lives

Alliance for Science, 19 lutego 2023

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska