Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 06:33

« Poprzedni Następny »


Uwagi o groźnej przewadze donosów nad doniesieniami


Andrzej Koraszewski 2019-09-09


Wolna prasa jest warunkiem demokracji. Wolna prasa nie jest synonimem prasy rzetelnej. Tylko w teorii mamy klarowną różnicę między kapłanem i dziennikarzem. Kapłan naucza, w co mamy wierzyć. Dziennikarz, przynajmniej  w teorii, dostarcza nam faktów, na podstawie których możemy sobie wyrobić własne sądy. Kościół katolicki ma powód do niepokoju, maleje liczba powołań kapłańskich. Kandydatów do stanu dziennikarskiego nie brakuje. Przeciwnie, powołań jest znacznie więcej niż miejsc pracy, a niemal wszyscy wydają się kierować pragnieniem nauczania, w co mamy wierzyć. Nie ma rzetelnych informacji jak przedstawiają się nakłady na dopłaty do farm trolli. Sprawa jest skomplikowana, część tych dopłat idzie z budżetów rządowych, inne są inwestycjami w działalność gospodarczą, jeszcze inne sprawiają wrażenie działalności charytatywnej.

Słynna dziś „mała Emi” zapewnia, że produkowała donosy z pobudek patriotycznych. Jako zawodowa patriotka żądała również godziwego żołdu. Ludzie, którzy dobrze wykonują powierzone im obowiązki często uważają, że ich oczekiwania płacowe są  uzasadnione. Prezes państwowej telewizji zarządza ogromną farmą trolli. Żołd ma godziwy. Rzetelnie wypełnia powierzone mu obowiązki zawodowego patrioty. Czy zasadne jest podejrzenie, że w tej firmie donosy dominują nad doniesieniami? Nie mam informacji z pierwszej ręki, wiele lat temu wyrzuciłem z domu telewizor. Powtarzam zatem tylko obserwacje innych. (Być może powinienem formułować moje sądy ostrożniej.)


Czy może być zasadne nazwanie wielkiego medium „farmą trolli”? Określenie „farma trolli” przybyło do nas z Rosji i ma bardzo konkretne znaczenie: tłum zatrudnionych na czarno ludzi produkuje anonimowo w Internecie czarną propagandę. Mają wpływać na opinię publiczną poprzez masowe powielanie kłamliwych treści. Mają zmieniać obraz tego, w co społeczeństwo wierzy i wpływać podprogowo na poglądy tych, którzy mają skłonność do dawania wiary teoriom spiskowym. Poza granicami własnego kraju mają również wpływać destabilizująco na arenę polityczną konkurentów.


Rosja nie należała i nadal nie należy do światowej czołówki w nauce ani w technice, jest natomiast niewątpliwym liderem jeśli idzie o czarną propagandę. Ma na tym polu ogromną tradycję, znacznie starszą niż Związek Radziecki. Do największych rosyjskich osiągnięć na tym polu należą Protokoły mędrców Syjonu, cieszące się nadal niesłabnącą popularnością. 


Farmy trolli są uzupełnieniem kontrolowanych przez państwo mediów. Metody mają jednak nieco inne, chociaż znajdujemy wiele podobieństw. Media państwowe są mediami zaangażowanymi. Nie są dokładnie tym samym co media publiczne. Te miały być w założeniu neutralne politycznie i światopoglądowo. Państwowe media mają głosić rządową Prawdę i przekonywać do niej wszystkimi możliwymi metodami. Farmy trolli nie mają takich ograniczeń. Nazywanie państwowej telewizji farmą trolli może być uznane za przesadę, może również niebezpiecznie rozmywać działalność, która ma jawnie przestępczy charakter.


Zasadnie możemy zaledwie mówić o pewnych podobieństwach, których istotną cechą charakterystyczną jest zamiana doniesienia na donos. Wolne media nie są i z wielu względów nie bardzo mogą być wolne od subiektywizmu. Pytanie na ile zajmują się propagowaniem narracji, a na ile dokładają starań, by dostarczać odbiorcom faktów pozwalających na wyrobienie sobie własnych sądów? Media publiczne miały tu wyznaczać pewne wzorce dziennikarstwa wolnego od partyjnej Prawdy.


Przemianowanie mediów publicznych na media rządowe jest jednym z zagrożeń wolności prasy. Tych zagrożeń jest zawsze wiele. Rynek informacji jest również biznesem, podlega prawom podaży i popytu, widzimy tu skłonność do pogoni za sensacją, schlebianie gustom czytelników, chęć służenia środowiskowej narracji. Media państwowe, w których donos dominuje nad doniesieniem, rzutują na działanie mediów prywatnych. Nie tylko znikają wzorce chociażby względnej obiektywności, wolne media stają się polem zderzenia narracji, czasem wręcz postaw paranoidalnych.


Na rynku idei rzadko widzimy kontrolę jakości, często zastępuje ją kryterium atrakcyjności oraz kryterium zgodności z linią generalną danego medium. Dla poszczgólnych dziennikarzy jest tu również kryterium zgodności z wcześniejszymi poglądami. Postęp nauki oparty jest na zasadzie, że jeśli fakty nie zgadzają się z moimi poglądami, zmieniam poglądy, a nie fakty. Kiedy ta zasada zostaje zakwestionowana, grozi nam chaos poznawczy.


Czy słusznie patrzyłem z niedowierzaniem na tytuł w „Gazecie Wyborczej” informujący mnie, że Donad Trump sfałszował prognozę pogody?  Pytajnik podpowiadał, że „informujący” nie był pewny swojej informacji, ale ciąg dalszy tytułu głosił, że amerykański prezydent „chciałby, by huragan Dorian był groźniejszy niż w rzeczywistości”.


Pierwsze skojarzenie związane było z wcześniejszą informacją w tym samym medium, że amerykański prezydent odwołał przyjazd do Polski wcale nie dlatego, że zbliżał się do Ameryki huragan, bo widziano go jak grał w golfa. 


Widziałem już dziesiątki tytułów wskazujących na namiętne poszukiwanie haków na amerykańskiego prezydenta, co może w oczach nieuprzedzonych czytelników sprawiać wrażenie raczej trollingu niż uzasadnionej krytyki (o informacji nawet nie wspominając).


Oczywiście dziennikarz niczego nie wymyślił, to czego szukał znalazł bez trudu w wolnej amerykańskiej prasie i nie znalazł żadnego powodu, żeby się zastanawiać, ani nad tym, czy informacja jest prawdziwa, ani czy w ogóle jest to informacja.    


Na ile ten przykład ilustruje narastający trend ustawicznego umacniania okopów środowiskowych postaw i poglądów, który coraz bardziej niszczy zaufanie do wolnej prasy? Gdzie w hierarchii prestiżu zawodów znajduje się dziś zawód dziennikarza? Patrzę na to dziś przez pryzmat zbliżających się wyborów i przyglądania się „oczywistym oczywistościom” w różnych grupach społecznych. Twierdzenie, że tracimy zdolność dyskutowania o tym, które fakty są bezsporne i jaki jest obszar naszej niewiedzy,  o poziomie ważności jednych faktów i mniejszej istotności innych, o metodach ich interpretacji, byłoby nadużyciem. Obawiam się, że ta zdolność była zawsze ograniczona do niewielkich gremiów. A jednak zastępowanie doniesień donosami wydaje się być aż nazbyt powszechne.


Czasami obawiam się, czy nie wpadam w przesadę z moją tęskonotą do tego, co obiecywano tworząc media publiczne. Ostatecznie nigdy nie udało się tych obietnic tak naprawdę w pełni zrealizować. Nie udało się to  ani w Wielkiej Brytanii, ani we Francji, ani w Polsce. Sama dyskusja o tych mediach przypominała jednak o standardach wolnej prasy i dziennikarskiego fachu. Odnoszę wrażenie, że w zapale walk o narrację nie ma już nawet tego, więc coraz rzadziej widzi się dziennikarski materiał, który skłania kogokolwiek do zmiany zdania, częściej widzimy świadomy patriotyczny wysiłek umacniania środowiskowych stereotypów i przesądów.       

Wolna prasa miała być czwartą władzą, kontrolującą rządzących. Ta misja wymaga jednak wiarygodności, którą donos udający informację nie tylko podgryza, przekreśla ją z kretesem.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Znasz li ten kraj

Znalezionych 386 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Agenci propagandy nienawiści   Koraszewski   2023-11-05
Modne słowo: narracja   Koraszewski   2023-10-06
Jaka religia, jaki ateizm?   Koraszewski   2023-10-02
Płacimy za grzechy dziadów   Koraszewski   2023-09-26
Poranne refleksje mieszkańca Polski   Koraszewski   2023-09-22
Dlaczego film Holland jest zły   Wójcik   2023-09-20
Śmierć byłego nauczyciela historii   Kruk   2023-09-18
Jeśli mam zacząć od nowa…   Koraszewski   2023-09-12
Osiem gwiazdek na grobie, Richard Dawkins i moje miasteczko   Koraszewski   2023-09-09
Elekcja posłów polskich   Koraszewski   2023-09-07
Powróćmy jak za dawnych lat w zaczarowanych bajek świat   Koraszewski   2023-08-29
Głosuj 4 razy NIE, czyli jak Jarosław Kaczyński poszedł śladami Bolesława Bieruta   Koraszewski   2023-08-15
Przedwyborcza kampania prania mózgów   Koraszewski   2023-07-19
Poemat o oszczędnym posługiwaniu się prawdą   Koraszewski   2023-07-06
Smutek plemiennego humanizmu   Koraszewski   2023-06-19
“Ewa” i Pola. Głos kobiet żydowskich   Walter   2023-06-14
Ordo Juris, ludzkie dramaty i złe dziennikarstwo   Koraszewski   2023-05-12
Papierowym okrętem po ojczystych kałużach   Koraszewski   2023-04-24
Wobbly hypothesis i życie współczesne   Koraszewski   2023-04-21
Powrót konfederatów polskich   Koraszewski   2023-04-18
Człowieku, zbliża się Dzień Darwina   Koraszewski   2023-02-04
Śmierć prezydenta i dylemat sędziego   Koraszewski   2022-12-17
Nacjonalistyczna patoekonomia wiecznie żywa   Łukaszewski   2022-12-16
Kogo i w jaki sposób chciałby zniszczyć ob. Kaczyński?   Koraszewski   2022-12-10
Listopadowe powstanie i sprawa dla niektórych niekoszerna   Łukaszewski   2022-11-30
Polityka jest sztuką realizowania tego co jest  możliwe   Koraszewski   2022-11-28
Państwo, religia, dzieci i Żydzi   Koraszewski   2022-11-17
W poszukiwaniu katolickich konstytucyjnych demokratów   Koraszewski   2022-11-15
Polityka, czyli taniec świętego Wita   Koraszewski   2022-10-20
Czy przywódcy organizacji rolniczych są największymi wrogami rolników?   Koraszewski   2022-10-15
Oświecony lud tego nie kupi   Zbierski   2022-10-10
Potforny ftorek i ojczyzna w potszebie   Kruk   2022-10-08
Do przyjaciół Moskali   Łukaszewski   2022-09-29
List otwarty do pewnego typa   Koraszewski   2022-09-28
Hic Rhodus, hic salta!   Koraszewski   2022-09-21
Głupota zawsze dziewica   Koraszewski   2022-09-19
Jesień oświecenia i owoc poznania   Koraszewski   2022-09-13
Od sierpnia 1980 do sierpnia 2022   Koraszewski   2022-08-30
Gdybym ja był Panem Bogiem   Kruk   2022-08-11
Przemilczana pielgrzymka posłów polskich do grobu Arafata   Koraszewski   2022-08-04
Kaczyński w Kórniku i powrót towarzysza Szmaciaka   Koraszewski   2022-07-26
Polska demokracja wyznaniowa   Koraszewski   2022-05-30
Ból głowy po święcie pracy   Kruk   2022-05-02
Świat się zmienia na lepsze   Kruk   2022-04-22
Pisowska wojna z rozumem   Koraszewski   2022-04-14
Oni się nie wstydzą, państwo nie reaguje   Koraszewski   2022-03-23
Kto dostrzeże grozę wzrostu cen żywności?   Koraszewski   2022-03-18
Cicho płynie solidarność   Koraszewski   2022-03-09
Pokaż figę sykofantom   Koraszewski   2022-02-19
Nie oskarżam, tylko przypominam   Koraszewski   2022-02-10
List otwarty do wice-ministra zdrowia Piotra Bombera, nadzorującego Departament Dialogu Społecznego   Koraszewski   2022-02-03
Pierwsza poprawka do, że tak powiem   Koraszewski   2021-12-08
Dzyndzyk patriotyczny i kwestie prawne   Kruk   2021-11-19
Głupota oparta na wiedzy   Koraszewski   2021-11-15
Jezus, Mahomet i cała reszta   Koraszewski   2021-11-11
 Byłem z Romanem na ty   Koraszewski   2021-11-09
Jarosław Kaczyński i historia polskiego analfabetyzmu   Koraszewski   2021-10-28
Czy można zrozumieć pamięć i tożsamość?   Koraszewski   2021-10-25
My naród i klops   Koraszewski   2021-10-15
Saga rodu Fedorowiczów, powiatowa walka z zaborcą i proces Katarzyny Mrówczyny   Koraszewski   2021-10-04
Historia pewnego teatru   Łukaszewski   2021-09-25
Niech żywi nie tracą nadziei   Kruk   2021-09-15
Dyskurs nasz powszedni pozwól zmienić Panie   Koraszewski   2021-09-11
Zawieszony w prawach członka   Kruk   2021-07-21
Codzienne obowiązki sołtysa honoris causa   Koraszewski   2021-06-26
Czy warto być Polakiem – wyjaśniamy   Koraszewski   2021-06-18
Polityczna kamasutra i umysł człowieka podnieconego   Koraszewski   2021-06-12
Dławiący wiatr historii   Koraszewski   2021-06-07
Piasek dla kota i inne troski   Koraszewski   2021-06-02
Nowy ład, Polski ład, czyli Nowa Ekonomiczna Polityka   Koraszewski   2021-05-29
Sen nocy wiosennej   Koraszewski   2021-05-14
Owszem żyję, ale trudno to potwierdzić   Koraszewski   2021-05-08
Święto flagi i inne święta   Kruk   2021-05-05
Demokracja umarła, niech żyje demokracja   Koraszewski   2021-04-30
Uczucia patriotyczne w promocji   Koraszewski   2021-04-28
Chuć w narodzie, czerep nadal rubaszny, dusza anielska trzepocze sztucznymi rzęsami   Kruk   2021-04-20
Czy wicepremier zarządzi wcześniejsze wybory?   Koraszewski   2021-04-14
Nie marszcz czoła, stawiaj go wyzwaniom   Kruk   2021-04-12
Bliźni gorszego sortu i problem moralności   Koraszewski   2021-04-10
Prawda, sumienie, zgoda   Koraszewski   2021-04-07
Rewolucja w NBP, nominały jawne i poufne   Koraszewski   2021-04-01
Mural w mieście Dobrzyniu   Koraszewski   2021-03-19
Groza reedukacji narodowej   Koraszewski   2021-02-27
Państwo mi nie służy   Koraszewski   2021-02-24
Prymas częściowo nieświeży   Koraszewski   2021-02-19
Teologia zniewolenia kontra społeczeństwo obywatelskie   Koraszewski   2021-02-01
Zostałem zaszczepiony przeciw wrednemu wirusowi   Koraszewski   2021-01-27
Opowieść o Polaku, który się prawdzie nie kłaniał   Koraszewski   2021-01-06
Rok parasola i parasolki?   Koraszewski   2021-01-04
Wypas środowiskowych prawd   Koraszewski   2020-12-28
„Uwaga, tu obywatelki i obywatele, to jest legalne zgromadzenie!”. Powolne budowanie mostów ponad podziałami.   Górska   2020-12-19
Doktor Dolittle i zielony kanarek    Garczyński-Gąssowski   2020-12-12
Seks bez seksizmu, kapłaństwo bez pedofilii   Koraszewski   2020-12-08
Opowieść o nocnym stróżu, kucharce i wartościach   Koraszewski   2020-12-06
Cyrkowe fikołki, teatralne gesty i realne działania opozycji   Górska   2020-11-30
Lekcja zdalna i pytanie dodatkowe   Kruk   2020-11-26
Przez okno wszedł Ziobro, a spod łóżka wylazł biskup, czyli jak Jarosław Kaczyński rozpętał wojnę domową   Górska   2020-11-24
Mowa pozasejmowa do obywatela Kaczyńskiego   Koraszewski   2020-11-21
Przekleństwo naszych czasów i wszystkich wcześniejszych   Kruk   2020-11-16
Ojczyznę wolną racz nam wrócić Panie!   Koraszewski   2020-11-11

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk