Wciąż nie mam dość tych dziwacznych hupehzuchów! Te przedwieczne morskie gady znane wyłącznie z szacowanych na około 248 milionów lat chińskich skał, miały podłużny opakowany w kości tułów, bezzębne szczęki i często zaopatrzone w wystający palec bądź dwa płetwy. W swoim
wcześniejszym wpisie zauważyłem zresztą, że najlepszym prawdopodobnie dla nich opisem byłaby „pływająca parówka pokryta pancerną musztardą”.
Niegdyś bardzo słabo znana (zarówno literaturze naukowej, jak i ogólnie w świadomości paleontologów) grupa,
Hupehsuchia przeszły w 2014 roku prawdziwą transformację naukową. Istna fala nowo odkrytych i opisanych szczątków przelała się przez literaturę, zwracając uwagę na różnorodność gatunków i form budowy ciała w obrębie tego rzędu. W dodatku najświeższe badania i nowe odkrycia
w końcu wyjaśniły ich miejsce w ewolucji – otóż zwierzęta te były prawdopodobnie bliskimi krewnymi ichtiozaurów, słynnych „rybojaszczurów”. Teraz, w sam raz na święta, przedstawiono nam kolejnego przedstawiciela
Hupehsuchia.
Naszemu najnowszemu bohaterowi, prawdziwemu maleństwu, nadano miano Eohupehsuchus brevicollis (odkryję się przy okazji – byłem redaktorem tej pracy). Całe jego ciało mogło mierzyć zaledwie 30cm (ok. 1 stopy) długości, a sama głowa była nieco krótsza niż typowy kciuk. Zwierzaka cechowała relatywnie krótka w porównaniu z licznymi jego bliskimi kuzynami szyja (stąd zresztą nazwa brevicollis, co oznacza krótką szyję właśnie), a szkielet jego kończyn był w dużo większym niż u innych przedstawicieli grupy stopniu skostniały. Ta ostatnia zresztą cecha dość wyraźnie sugeruje, że Eohupehsuchus nie jest po prostu maleńką formą młodocianą jakiegoś większego, lepiej znanego gatunku – postacie młodociane mają zazwyczaj w mniejszym niźli dorosłe stopniu skostniały szkielet.
Tym samym mamy obecnie cztery odrębne, nazwane gatunki w obrębie Hupehsuchia i przynajmniej jeden kolejny w drodze. Co znamienne, wszystkie one żyły w obrębie jednego, stosunkowo niewielkiego obszaru geograficznego (Eohupehsuchus,sugerują, że najprawdopodobniej wszystkie te gatunki były w stanie szczęśliwie współistnieć dzięki różnicom w swym kształcie i wielkości, które to pozwalają podejrzewać odmienne style życia zapewniające pewną ekologiczną separację.
Rok 2014 podwoił zatem liczbę znanych gatunków Hupehsuchia. Mgliste przez długi czas zagadki ich anatomii zostały rozwikłane, a w efekcie ich ewolucyjne powiązania z innymi morskimi gadami są dziś znane lepiej niż kiedykolwiek przedtem. Nieźle jak na pływającą opancerzoną kiełbaskę!
Tłumaczyła Paulina Łopatniuk
Polska wersja ukazała się pierwotnie na łamach Racjonalista TV
Literatura:
Chen X-H, Motani R, Cheng L, Jiang D-Y, Rieppel O (2014) A carapace-like bony ‘body tube’ in an Early Triassic marine reptile and the onset of marine tetrapod predation. PLoS ONE 9(4): e94396. doi:10.1371/journal.pone.0094396
Chen X-H, Motani R, Cheng L, Jiang D-Y, Rieppel O (2014) The enigmatic marine reptile Nanchangosaurus from the Lower Triassic of Hubei, China and the phylogenetic affinities of Hupehsuchia. PLoS ONE 9(7): e102361.doi:10.1371/journal.pone.0102361
Chen X-H, Motani R, Cheng L, Jiang D-Y, Rieppel O (2014) A small short-necked hupehsuchian from the Lower Triassic of Hubei Province, China. PLOS ONE 9(12): e115244. doi:10.1371/journal.pone.0115244
Ilustracje:
1. Hupehsuchus, kontur. Domena publiczna, Neil Kelley via PhyloPic
2. Szkielet Eohupehsuchus; głowa znajduje się po lewej stronie obrazka. Ilustracja modyfikowana z Chen et al. 2014. CC-BY
3. Czaszka (fotografia i rysunek z interpretacją) Eohupehsuchus. Czubek pyska znajduje się po lewej stronie. Z Chen et al. 2014. CC-BY
Wpis pierwotnie ukazał się na blogu The Integrative Paleontologists, obecnie przetłumaczony i udostępniony w ramach licencji CC BY 3.0
Andrew Farke
Specjalizujący się w kręgowcach paleontolog z Raymond M. Alf Museum of Paleontology
