Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 04:26

« Poprzedni Następny »


Nieoczekiwana historia i cudowny sukces szczepionek


Matt Ridley 2021-03-31


W czasie, kiedy cudowny sukces szczepionek przeciwko SARS-CoV-2 zmienia walkę z pandemią, wypada przypomnieć, że ogólną myśl, leżącą u podstaw szczepień, przynieśli do zachodniego świata nie błyskotliwi i uprzywilejowani profesorowie, ale czarny niewolnik i kobieta. 


Niewolnik nazywał się Onesimus i żył w Bostonie jako własność Cottona Mathera, znanego purytańskiego kaznodziei. Kobieta zaś nazywała się Lady Mary Wortley-Montagu i była żoną brytyjskiego ambasadora w Konstantynopolu.


Kiedyś około roku 1715 Onesimus powiedział Matherowi, że w Afryce Zachodniej ludzie mieli zwyczaj świadomego zakażania dzieci kroplą „soku ospy” człowieka, który przeżył chorobę, dając im w ten sposób odporność. Mather natknął się następnie na raport wysłany do Royal Society w Londynie przez włoskiego lekarza, Emmanuela Timoniego, pracującego na dworze osmańskim w Konstantynopolu, który opisał tę samą praktykę zwalczania ospy. Osmanie zaczerpnęli ten pomysł albo z Chin, albo z Afryki.


Sześć lat później, w kwietniu 1721 roku, kiedy ospa dotarła do Bostonu na statku zwanym “Seahorse”, a starania o odizolowanie załogi okazały się daremne, Mather napisał do 14 lekarzy, błagając ich, by spróbowali inokulacji. Trzynastu zignorowało go, ale jeden, Zabdiel Boylston, nie zignorował. 26 czerwca 1721 roku, niemal 300 lat temu, Boylston umyślnie zadrapał skórę swojego sześcioletniego syna igłą zanurzoną w ropie z wrzodu człowieka, który przeżył ospę. Następnie wykonał taką samą “wariolizację” swojemu niewolnikowi i dwuletniemu synowi niewolnika. Wyobraźcie sobie, jak śmiały, wręcz ryzykancki był to czyn.


Cała trójka przeżyła po łagodnym przebiegu choroby. Boylston zaczął następnie inokulację innych ochotników i do listopada zaszczepił 247 ludzi. Sześcioro z nich zmarło. 25 listopada wykonał wariolizację 15 członków uniwersytetu Harvarda. W tym czasie epidemia szalała w Bostonie i ponad 400 ludzi zmarło tylko w październiku.


Wiadomości o eksperymentalnym działaniu Boylston wywołały furię wśród mieszkańców Bostonu. Lekarze go potępiali. Jeden z nich grzmiał: “Niektórzy nawet noszą ze sobą instrumenty inokulacji i butelki z trującym humorem, by zakażać każdego, kto jest gotowy poddać się temu. Czy człowiek może zakazić rodzinę rano i modlić się do Boga wieczorem, żeby zaraza się nie szerzyła?" Rada miejska Bostonu wezwała Boylston, by wytłumaczył swoje przestępstwo. Tłuszcza zaatakowała jego dom. Ukrywał się przez niemal dwa tygodnie, by uniknąć zlinczowania. Nie jest łatwo być innowatorem.  


Niemal w tym samym czasie w Wielkiej Brytanii odważna pionierka Lady Mary Wortley Montagu, wprowadzała wariolizację do londyńskiego towarzystwa, nauczywszy się tej praktyki, kiedy była w Konstantynopolu jako żona ambasadora. Ją także spotkały zaciekłe potępienia.  


1 kwietnia 1718 pisała z Turcji list do swojej przyjaciółki, Sary Chiswell, ze szczegółowym opisem inokulacji:

“Ospa, tak śmiertelna i tak powszechna wśród nas, tutaj jest całkowicie nieszkodliwa przez wynalazek wszczepiania, co jest nazwą, jaką tutaj temu dają. Jest grupa kobiet, których zadaniem jest dokonywanie operacji… Kiedy spotykają się (zazwyczaj piętnaście lub szesnaście razem) stara kobieta przychodzi ze skorupką orzecha wypełnioną materią z najlepszego rodzaju ospy i pyta, którą żyłę chcesz mieć otwartą. Natychmiast otwiera dużą igłą tę, którą jej oferujesz (nie daje to więcej bólu niż zwykłe zadrapanie) i wpuszcza do żyły tyle jadu, ile mieści się na czubku igły… Nie ma wypadku, żeby ktokolwiek umarł i możesz mi uwierzyć, że jestem całkowicie usatysfakcjonowana w sprawie bezpieczeństwa tego eksperymentu, bo zamierzam spróbować tego na moim ukochanym małym synku. Jestem wystarczającą patriotką, by dołożyć starań, aby ten użyteczny wynalazek stał się modny w Anglii”.

Lady Mary istotnie wykonałaś wiariolizację swojego syna Edwarda, a potem obserwowała z niepokojem jak krosty występowały mu na skórze. To był trudny moment, ale chłopiec szybko wyzdrowiał. Po powrocie do Londynu zrobiła to samo ze swoimi córkami i stała się słynną orędowniczką inokulacji. W 1722 roku Książę Walii dokonał wariolizacji własnych dzieci. Dr William Wagstaffe potępił tę praktykę: “Przyszłe pokolenia ledwo będą mogły uwierzyć, że eksperyment praktykowany tylko przez kilka nieoświeconych kobiet wśród niepiśmiennych i nie myślących ludów miałby nagle – i na [podstawie] skromnego doświadczenia – zajść tak daleko w jednym z najbardziej kulturalnych narodów świata, że będzie przyjęty w Pałacu Królewskim”.   


W swoim czasie Edward Jenner zastąpił wariolizację bezpieczniejszą metodą szczepienia – używając nieszkodliwego wirusa krowianki, by chronić dzieci przed ospą. Szczepienia pokonały ospę tak gruntownie, że w latach 1970. ta choroba – kiedyś największy zabójca ludzi na planecie – wymarła całkowicie. Ostatni przypadek bardziej śmiertelnego szczepu, Variola major, był w Bangladeszu w październiku 1975 roku. Rahima Banu, wówczas trzyletni, przeżył i nadal żyje. Ostatni przypadek Variola minor był w październiku 1977 roku w Somalii. Ali Maow Maalin, który był dorosły, kiedy zachorował, także przeżył, pracując przez większość życia w kampaniach przeciwko polio. Zmarł w 2013 roku na malarię.


Szczepienia wynaleziono na długo zanim ktokolwiek rozumiał, jak to działa. Także dzisiaj nadal stoimy w obliczu wielkiej niepewności przy projektowaniu szczepionek. W ostatnim roku, w rekordowym czasie, używając nowej technologii, naukowcy stworzyli flotyllę skutecznych szczepionek, by zapobiegać chorobie, z całą siłą przypominając światu o nieocenionej wartości innowacji.


Ta pandemia jest naganą dla rasy ludzkiej za to, że nie zrobiła więcej w ostatnich latach, by polepszyć szybkość i poziom skuteczności w tworzeniu szczepionek. Do ostatniego roku była to zadziwiająco zaniedbana technologia, nie przynosząca zysków firmom farmaceutycznym i ustępująca miejsca interwencjom orędowników zdrowia publicznego w sprawie stylu życia. „Rozwój szczepionek - ostrzegał w 2019 roku Wayne Koff, prezes Human Vaccines Project - jest kosztownym, powolnym i pracochłonnym procesem, kosztującym miliardy dolarów, zajmującym dziesięciolecia i z poniżej 10 procentami sukcesów… Wyraźnie istnieje pilna potrzeba ustalenia sposobów polepszenia nie tylko skuteczności samych szczepionek, ale także procesu, w którym się je tworzy”.


Nie wszystkie szczepionki były bezpieczne lub skuteczne, ale te problemy niemal wszystkie należą do przeszłości. Ruch antyszczepionkowców myli się w równym stopniu, jak tłuszcza, która rzuciła się na doktora Boylstona.


My article from Warp News:
The unexpected history of miraculus vaccines

Rational Optimist, 19 marca 2021

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego” w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1466 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk