Podczas niedawnej fali ataków ISIS na Synaju [1] prasa egipska opublikowała kilka artykułów wzywających do wyeliminowania terroru przez wykorzenienie fundamentalistycznego islamu, który stanowi podstawę ideologii religijnej popieranej przez organizacje terrorystyczne. Artykuły wzywały do zasadniczej reformy egipskich programów szkolnych, które według nich uczą dzieci w wieku przedszkolnym wykluczania, nienawiści i przemocy. Autorzy wezwali do opracowania nowych programów nauczania skupiających się na nauce, humanizmie, tolerancji religijnej i krytycznym myśleniu, które pasują do współczesności, a nie do średniowiecza.
Poniżej podajemy przetłumaczone fragmenty dwóch z tych artykułów: jednego autorstwa liberalnego egipskiego dziennikarza Chaleda Montassera w gazecie „Al-Ahram” i drugiego autorstwa egipskiego intelektualisty Ahmeda Sa'ada Al-Zajeda w gazecie „Al-Dustour”.
Chaled Montasser: „Funkcją szkoły nie jest wprowadzanie [dzieci] do raju, ale wprowadzanie ich do pałaców wiedzy”
Liberalny dziennikarz Chaled Montasser pisał, że egipskie dzieci od najmłodszych lat poddawane są praniu mózgu przez brutalne opowieści o wojnie i podboju, które mogą zasiać ziarno ideologii podobnej do ideologii ISIS. Wezwał do przekształcenia religii w pokarm dla ducha, który buduje charakter oraz rozwija wiedzę i humanizm, nie wykluczając Innego.
Napisał: „Nauczanie dziecka o wykluczaniu [Innego] już w przedszkolu oznacza zasiewanie nasion ISIS głęboko w jego umyśle i duchu, ponieważ ekstremistyczna ideologia terrorystyczna zaczyna się od demonizacji [Innego], a następnie pokonania go przy pomocy broni i w końcu eksterminację. Wykluczenie religijne jest najgorszym i najokrutniejszym rodzajem wykluczenia i ma największy wpływ. [Idee] wykluczenia są propagowane w przedszkolu… i ta indoktrynacja nasila się w szkole podstawowej i gimnazjum.
Głównym celem nauczania, poza przekazywaniem wiedzy, jest tworzenie zbiorowego sumienia, ponieważ nauka dobrego obywatelstwa powinna zaczynać się już w przedszkolu. Egipt dąży do wychowania dzieci z ludzkim sumieniem. Funkcją szkoły nie jest wprowadzanie [dzieci] do raju, ale wprowadzanie ich do pałaców wiedzy, dobrego obywatelstwa, kreatywności, wolności i swobodnej wyobraźni. Klucz do raju jest osobisty, podczas gdy klucz do dobrego obywatelstwa jest zbiorowy… Kiedy dziecko jest usuwane z klasy podczas lekcji [religii], ponieważ należy do innej religii, dzieci pytają dlaczego, a dziecko, które zostało usunięte, zadaje to samo pytanie. Następnie nauczyciel, z powodu religijnej arogancji, niestety zaczyna dyskutować o różnicach religijnych i ideologicznych, [chociaż dzieci] są za małe na tego rodzaju dyskusje.
Dość dawno temu słyszeliśmy, że istnieje plan nauczania dzieci wspólnych zasad moralnych, które stanowią podstawę wszystkich religii [zamiast lekcji o wyższości ich wiary], ale jak dotąd tak się nie stało. Niestety są nauczyciele, dla których pakowanie religii do głów dzieci jest [formą] dżihadu. Napełnianie umysłów dzieci religijnymi dogmatami i pogardą dla Innego jest jedną z bram do piekła i szkodzi ojczyźnie.
Kiedy szkoły nalegają na segregację chłopców i dziewczynek [nawet] w delikatnym i niewinnym wieku pięciu lub sześciu lat… dziewczynka pyta: Czy stanowię zagrożenie dla chłopca? A chłopiec pyta: Czy stanowię zagrożenie dla dziewczynki? To samo dotyczy wymagania noszenia zasłony przez dziewczynki w szkole podstawowej, jak to ma miejsce w niektórych szkołach… To zaszczepia w umysłach dzieci koncepcję uwodzenia, zamiast wartości miłości, tolerancji, piękna i współpracy. Chłopcy są bystrzy, muszą rozumieć tę praktykę jako mającą na celu ochronę [dziewczynek] przed nimi, a następnie dziecinne pytanie chłopca rozszerza się i pyta: Ochronę jej przed czym?... Ostatecznie pragnienie edukowania i wychowywania [prowadzi nas] do zniszczenia i rozbudza umysł chłopca ideami uwodzenia, co powoduje, że dojrzewa on zbyt szybko i jest zajęty myślami, które nie są odpowiednie do wieku.
Wtedy pojawia się arabski program nauczania dla dzieci i kontynuuje to wykluczenie i to odstępstwo od głównego celu nauczania, jakim jest tworzenie zbiorowego sumienia… Dlaczego dzieci uczą się opowieści… pełnych krwi, mordów, wojen i podbojów, i pełnych terminów wykluczenia, takich jak ‘niewierni’, ‘wrogowie Allaha’, ‘dżizja’ i ‘ścięcie głowy’, których umysł małego dziecka lub nastolatka nie jest w stanie pojąć?
Czy zniknęli wszyscy wielcy egipscy uczeni, artyści i symbole narodowe, że musimy zwracać się do opowieści, które są rażąco podobne do opowieści ISIS? Dlaczego nie uczyć dzieci wartości dżihadu [tj., dążeń] w sferze odkryć naukowych? Dlaczego nie skorzystać z okazji, by opowiedzieć o współpracy i solidarności między muzułmanami i chrześcijanami, którzy [odrzucili] sekciarskie różnice między nimi? Dlaczego nie opowiedzieć im o dzieciństwie [wielkiego egipskiego powieściopisarza] Naguiba Mahfouza, [znanego koptyjskiego Egipcjanina i Brytyjczyka, chirurga] Magdiego Yacouba, [Izaaka] Newtona lub [wielkiego średniowiecznego filozofa i lekarza muzułmańskiego] Ibn Siny [Awicenny]? Po co upierać się przy opowieściach wypełnionych krwią w tak [wrażliwym] wieku? Po co upierać się przy włączaniu religijnych tekstów islamu do programu nauczania języka arabskiego i otwierać drzwi argumentom religijnym, które nie należą do szkoły podstawowej? Żyjemy w kraju, który ma świecką konstytucję, zamieszkałym przez ludzi wszystkich wyznań. Dlaczego więc nalegać na posiadanie szkół religijnych tylko dla dzieci jednej wiary, które uczą religii razem z fizyką i chemią?
Oczywiście nie wykluczam religii i nie mam zamiaru jej całkowicie odrzucić, ale pragnę jej jako pokarmu duchowego, a nie jako [podstawy dla religijnych] sprzeczek w szkole. Chcę, by religia uwznioślała bez wykluczania innych. Unikanie szacunku dla nauki i granie hymnów islamskich na porannych zgromadzeniach jest równoznaczne z prześladowaniami religijnymi i odrzuceniem muzyki publicznej harmonii, ponieważ muzyka jest zabroniona [w ekstremistycznym islamie] i jest uważana za edukacyjną i narodową zdradę …” [2]
Ahmed Sa'ad Al-Zajed: Terror zostanie wyeliminowany tylko przez wspieranie krytycznego myślenia, eliminowanie jego ideologicznych korzeni
Al-Zajed argumentował, że tylko współpraca międzyarabska pozwoli na wyeliminowanie hańbiącego islam islamskiego fundamentalizmu i wezwał do stworzenia nowej marki islamu odpowiadającej współczesności i jej wartościom. Napisał: „Błędem jest myślenie, że nasza wojna z terroryzmem opiera się [tylko] na konfrontacji z elementami terrorystycznymi, które wkroczyły na kryminalną ścieżkę okrutnego religijnego fanatyzmu. Każdy akt terroru utwierdza nas w przekonaniu, że wojna z terrorem nie skończy się łatwo, i nie skończą jej [tylko] wysiłki naszych dzielnych sił zbrojnych i policyjnych, które bronią ojczyzny.
Zanim zaczniemy zastanawiać się, jak wyeliminować korzenie terroru, musimy wzmocnić siebie, nasz naród i naszą armię, z jej dzielnymi żołnierzami, którzy zostali zabici w obronie Egiptu, jego majątku i jego ludzi, przed złem tego zbrodniczego i odrażającego religijnego fanatyzmu, który praktykuje takfir [tj. oskarża innych o herezję] i z powodu którego Egipt, region i cała ludzkość cierpi od kilkudziesięciu lat. Ci dzielni żołnierze i oficerowie polegli śmiercią męczeńską, abyśmy my i Egipt mogli żyć… Terroryści i ich zbrodnicza odmiana religijności nie przypisuje żadnego znaczenia ludzkiemu życiu, z wyjątkiem życia członków własnych klanów i plemion, którzy podzielają ich zbrodniczą i szatańską ideologię takfiri, która gardzi każdemu, kto myśli inaczej. Żywią ukrytą nienawiść do całej ludzkości, z wyjątkiem własnego przestępczego gangu…
Korzenie [terroru] można wyeliminować jedynie poprzez dokładne wysuszenie wszystkich źródeł terrorystycznej ideologii religijnej i opracowanie programów nauczania, które kładą nacisk na krytyczne i humanitarne myślenie… W rzeczywistości ważne jest pogłębienie i rozpowszechnienie krytycznego myślenia we wszystkich naszych instytucjach edukacyjnych, kulturalnych i medialnych oraz szerzenie humanitarnej kultury, która wierzy w jedność całej ludzkości, we wspólny ludzki los i potrzebę pokojowego współistnienia pod hasłem ‘religia jest dla Allaha, a ojczyzna jest dla wszystkich’. Nie ma innego wyjścia, jak tylko stworzyć nową odmianę religii, przyjaznej dla [całej] rasy ludzkiej, patriotycznej i opartej na wartościach humanitarnych, które są odpowiednie dla obecnych czasów, a nie do ciemnego Średniowiecza. Musimy zrozumieć, że przeciwstawianie się tym ideologiom takfiri nie jest wyłącznie zadaniem aparatów bezpieczeństwa… Musimy opracować szeroko zakrojony plan humanistyczny… który spełni globalną i regionalną rolę zdemontowania i ujawnienia fundamentów i zasad ideologii, która sprzedaje przestępcze religianctwo, i przedstawi religijne i humanitarne alternatywy we współpracy z krajami muzułmańskimi i niemuzułmańskimi.
Państwa arabskie nie mają innego wyjścia, jak współpracować w tym zakresie, wymieniając wiedzę na temat opracowywania [metod] walki z katastrofą stworzoną przez tak zwane fundamentalistyczne ruchy islamskie, które opowiadają się za brutalną ideologią rasistowską i zdołały przeniknąć do głębi społeczeństwa arabskiego. Doświadczenia Arabii Saudyjskiej w tym kontekście mogą być pomocne, dlatego musimy współpracować z nią i z innymi krajami i sformułować kompleksowy plan humanistyczny… Niestety, w przypadku braku takiego planu, terror i zbrodnicza ideologia religijna będzie nadal zabijać ludzi, [niszczyć] własność prywatną i publiczną, niszczyć piękny obraz Boga, który kocha ludzkość, niszczyć wizerunek religii Arabów i przekształcać ją w religię przemocy, morderstwa, nienawiści i rasizmu. Te organizacje przestępcze są największą hańbą dla religii islamskiej i jej proroka…
Na koniec, niech Allah zmiłuje się nad naszymi odważnymi [żołnierzami], którzy ponieśli śmierć męczeńską, abyśmy mogli żyć i obdarzyli nas godnym życiem…” [3]
[1] On these attacks see MEMRI JTTM Reports: Islamic State (ISIS) Sinai Continues Increased Attacks Against Egyptian Security Forces, Claims Two Operations In Northern Sinai Resulting In 15 Casualties, May 15, 2022; Islamic State (ISIS) Claims Killing 17 Soldiers In Attack On Egyptian Army Position East Of Suez Canal, May 9, 2022; Islamic State (ISIS) Sinai: Israel's Assistance To Egyptian Forces Hinders Operatives' Freedom Of Movement, May 2, 2022.
[2] Al-Ahram (Egypt), May 11, 2022.
[3] Al-Dustour (Egypt), May 9, 2022.
MRMRI, Specjalny komunikat Nr 10005, 8 czerwca 2022
Tłumacznie: Małgorzata Koraszewska
