Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 01:10

« Poprzedni Następny »


Wiara w Świętego Mikołaja


Steven Novella 2018-12-25


W jakim wieku, jeśli w ogóle wierzyliście w Świętego Mikołaja, zrozumieliście, że nie jest prawdziwy? Czy wiara w Świętego Mikołaja jest dobroczynna, korzystna, okrutna lub w ostatecznym rachunku szkodliwa dla zaufania, jakie dzieci pokładają w dorosłych? Wielu ludzi ma na ten temat zdecydowane opinie, ale mamy mało rzeczywistych danych. Niedawne badanie dodaje ich nieco.

Badanie składało się głównie z pytania dorosłych o ich dziecięce doświadczenia z wiarą w Świętego Mikołaja, więc trzeba je przyjąć z odrobiną sceptycyzmu, ale tutaj są główne wyniki:

  • 34 procent ludzi pragnęło nadal wierzyć w Świętego Mikołaja, z 50 procentami zupełnie zadowolonych, że już tego dłużej nie robią  
  • Około 34 procent badanych powiedziało, że wiara w Świętego Mikołaja poprawiła ich zachowanie w dzieciństwie, podczas gdy 47 procent twierdziła, że tego nie robiła
  • Przeciętny wiek, kiedy dzieci przestały wierzyć w Świętego Mikołaja, wynosił 8 lat 
  • Są znaczące różnice między Anglią a Szkocją –
  • Przeciętny wiek, kiedy ludzie przestawali wierzyć w Świętego Mikołaja wynosił dla Anglii 8,03 lat i dla Szkocji 8,58
  • Istnieje różnica postaw między Anglią i Szkocją w sprawie tego, czy jest w porządku kłamanie dzieciom o Świętym Mikołaju – więcej ludzi w Szkocji niż w Anglii uważa, że jest to w porządku
  • W sumie 65 procent ludzi godziło się na udawanie, że wierzą w mit Świętego Mikołaja, choć nie wierzyli, że to prawda. 
  • Jedna trzecia respondentów powiedziała, że byli smutni, kiedy odkryli, że Święty Mikołaj nie jest prawdziwy, podczas gdy 15 procent uważało, że rodzice ich zdradzili, a dziesięć procent odczuwało gniew
  • Około 56 procent respondentów powiedziało, że wiara w Świętego Mikołaja nie wpłynęła na ich zaufanie do dorosłych, a 30 procent powiedziało, że wpłynęła  
  • 31 procent rodziców powiedziało, że zaprzeczyło, iż Święty Mikołaj nie był prawdziwy, kiedy ich dziecko zapytało ich bezpośrednio, podczas gdy 40 procent nie zaprzeczyło w takiej sytuacji
  • 72 procent rodziców nie ma nic przeciwko mówieniu dzieciom o Świętym Mikołaju i godzą się na propagowanie mitu, a reszta wybiera nie robienie tego.


To nie jest pierwsze takie badanie. Znalazłem sondaż 52 dzieci z 1994 r., a więc mniejsza próba, ale za to bliżej wieku, w którym ludzie odkrywają, że Święty Mikołaj nie jest prawdziwy. Wyniki:

Z pięćdziesięciorgiem dwojgiem dzieci, które już nie wierzyły dłużej w Świętego Mikołaja, przeprowadzono ustrukturyzowany, indywidualny wywiad o ich reakcjach na odkrycie prawdy. Ich rodzice wypełnili kwestionariusz oceniający ich pierwotne zachęcanie dziecka do wiary w Świętego Mikołaja oraz byli proszeni o ocenę reakcji dziecka na odkrycie prawdy, jak również własnych reakcji na odkrycie dziecka.  Rodzicielskie zachęcanie dziecka, by wierzyło w Świętego Mikołaja było bardzo silne.  Dzieci na ogół samodzielnie odkrywały prawdę w wieku siedmiu lat. Dzieci mówiły o głównie pozytywnych reakcjach na odkrycie prawdy. Rodzice jednak przeważnie opisują swój smutek w reakcji na odkrycia ich dzieci.  

W jeszcze innym badaniu, z 2002 roku, odkryto, że wszystkie 4-latki wierzyły i żaden 16-latek nie wierzył, a wiara zanikała między tymi dwoma punktami czasowymi (patrz wykres na górze). Było także badanie wyrazów twarzy dzieci, które odwiedzały Świętego Mikołaja w galerii handlowej:

Cztery niedawne, nieformalne, następujące po sobie badania uczuć 1050 dzieci (w sumie) tuż przed ich wizyta u Świętego Mikołaja w galerii handlowej sugeruje, że około 80 % miało wyraz twarzy (oceniany przez obserwatora), który wskazywał na obojętność. Dla zbadania możliwej zmiany uczuć dzieci bezpośrednio po wizycie u Świętego Mikołaja, to badanie przeprowadzono w 2007 r. Z 280 obserwowanych dzieci, które wychodziły, około 60% wydawało się obojętnych.

Jak się wydaje, jest niewiele badań związanych ze Świętym Mikołajem, a większość z tych, które mamy, jest subiektywna, ale czy to nam mówi cokolwiek? Moim zdaniem mówi nam, że stawka nie jest wysoka. Jasne, dzieci wierzą w Świętego Mikołaja, kiedy są bardzo małe. Większość z nich sama dochodzi do tego, że Święty Mikołaj nie jest prawdziwy w wieku między 7 a 12 lat. Rodziców wydaje się to wszystko cieszyć bardziej niż dzieci.  


Osobiście sądzę, że wiara w Świętego Mikołaja jest ogólnie nieszkodliwa. Dzieci wydają się wyrastać z wiary w Świętego Mikołaja. Nie cierpią, kiedy przekraczają próg do świata niewierzących w Świętego Mikołaja, bo rozumieją, że Święty Mikołaj jest czymś dla małych dzieci, a one już nie są dłużej małe. Wiara ewoluuje w miarę rozwoju dziecka i wszystko się rozwiązuje.  


Podstawową kontrowersją jest jednak coś, co omawiałem w 2016 roku, odpowiadając na komentarz na ten temat w ”Lancet” – czy zachęcanie do wiary w Świętego Mikołaja powoduje, że dzieci nie ufają autorytetom ogólnie i czy jest to dobre, czy złe? Wyłożyłem moją opinię w poprzednim poście, ale ją szybko streszczę – uważam, że ogólny efekt na zaufanie do autorytetów jest prawdopodobnie niewielki. Ale także nie powinniśmy zakładać, że uczenie dzieci kwestionowania autorytetów i tego, że nie ma definitywnych „strażników prawdy” jest czymś złym. Może jest to jakoś pożyteczne?


Jak jednak pisałem, potrzeba tu równowagi. Nie chcemy tworzyć zwolenników teorii spiskowych, którzy z zasady nie ufają wszystkim instytucjom i ekspertom. Ale nie chcemy także ludzi, którzy łatwowiernie ufają każdej postaci, jaką postrzegają jako autorytet. Zdrowa dawka wątpliwości i sceptycyzmu wobec każdego twierdzenia, wobec każdego autorytetu, jest dobra, jak długo jest zrównoważona właściwym szacunkiem dla ekspertyzy i profesjonalizmu oraz odpowiednią pokora wobec własnych zdolności i wiedzy.


Czy Święty Mikołaj trafia w ten właściwy punkt? Prawdopodobnie zleży to od zachowania rodziców. Moją postawą było zasadniczo zachowywanie spokoju. Razem z żoną ani nie zachęcaliśmy, ani nie zniechęcaliśmy do wiary w Świętego Mikołaja. Nasze dzieci wierzyły w niego, bo to tkwiło w społeczeństwie i zaabsorbowały tę wiarę. Zawsze jednak traktowaliśmy Świętego Mikołaja jako ideę, nie jako rzeczywistą osobę, i zawsze z przymrużeniem oka. Dodawaliśmy także inne zabawne rzeczy do świąt, jak pewnego roku dawanie prezentów od Doktora – ponieważ cała rodzina oglądała „Dr. Who”. Nigdy także nie kłamałem bezpośrednio dzieciom, a kiedy zadawały pytania, zachęcałem je. Nie udawałem, że jako rodzic mam jakąś tajemną wiedzę – Święty Mikołaj był dla mnie równie tajemniczy, jak dla nich, pomyślmy więc o tym razem. Pojęły wszystko jak trzeba bez żadnych problemów.


Podkreślaliśmy także, o co ogólnie chodzi w sezonie świątecznym (niezależnie od kulturowego lub religijnego dziedzictwa) – wiązanie się z rodziną i bliskimi i pokazywanie innym ludziom, że cię obchodzą i że myślisz o nich. Tak więc zawsze podkreślaliśmy, że dajemy podarki innym ludziom i gdy tylko nasze dzieci były wystarczająco duże, uczestniczyły w dawaniu podarków (nawet jeśli była to tylko pomoc w wyborze prezentów dla innych). Wiedziały, że ludzie dają sobie wzajemnie prezenty w Boże Narodzenie – to nie   był tylko jakiś radosny święty.


W ostatecznym rachunku może to być metafora samego życia. Można być zatwardziałym materialistą i nadal upajać się pełnym ludzkim doświadczeniem bez żadnej wiary w magię. Ludzie lubią opowiadać, potrzebujemy związków z innymi ludźmi, dobrze czujemy się, kiedy mamy poczucie sensu i znaczenia. Nawet jeśli ten sens jest całkowicie subiektywny, no to co?  Tworzymy własny sens, co zarówno dodaje sił, jak wyzwala. Nie odziedziczyliśmy celu od społeczeństwa, od jakiegoś starożytnego systemu wiary, jaki nam przekazano. Pewne rzeczy w świecie są realne, a pewne nie są, a inne są metaforami lub po prostu tylko uczuciami. W ostatecznym rachunku musimy to rozszyfrować sami.


Belief in Santa

17 grudnia 2018

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry. (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk