Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 05:27

« Poprzedni Następny »


Symboliczny sceptycyzm w sprawie egzorcyzmów


Steven Novella 2017-08-29


Kilka miesięcy temu dziennikarz John Blake, który pisał artykuł o egzorcyzmach, przeprowadził ze mną wywiad. Artykuł jest teraz opublikowanyi obawiam się, że jest w najwyższym stopniu rozczarowujący.


Tekst w większości poświęcony jest dr Richardowi Gallagherowi, wykształconemu w Yale psychiatrze, który wierzy w demoniczne opętanie. Gallagher jest dla dziennikarza jak kocimiętka dla kota – ktoś z kwalifikacjami i fantastyczną opowieścią. Czy demoniczne opętanie jest rzeczywiste? Ten psychiatra z Yale odpowiada “tak”.


Dekonstruowałem już twierdzenia Gallaghera i artykuł CNN nie dostarcza niczego nowego. Dowody Gallaghera, że niektórzy ludzie są istotnie opętani, są wątłe i dowodzą wyłącznie jego braku umiejętności krytycznego myślenia. Przytacza on twierdzenie, że opętani ludzie okazują ukrytą wiedzę, ale jego przykłady znacznie łatwiej wyjaśnić jako zimny odczyt. Przytacza pokazy nadzwyczajnej siły, co nie jest niczym nadzwyczajnym dla zwyczajnych ludzi pod wpływem adrenaliny.


Przytacza także pogłoski – inni ludzie powiedzieli mu, że widzieli lewitacje, chociaż sami nigdy jej nie widział.


Artykuł CNN oferuje jeden przypadek, “Julię” – członkinię satanicznego kultu – jako główny dowód:


W jej obecności przedmioty spadały z półek. Znała szczegóły osobistego życia Gallaghera: że jego matka zmarła na raka jajników; fakt, że dwa koty w jego domu walczyły ze sobą jak szalone w wieczór przed jedną z sesji.


Już zajmowałem się “tajemną wiedzą”. Innym dowodem, często przedstawianym, jest to, że zdarzyły się dziwaczne rzeczy. Nie jest trudno spowodować, że rzeczy spadają z półek, a nawet przelatują przez pokój. Możesz je zwyczajnie rzucić. Czy Julia rzuciła książkę, kiedy nikt nie patrzył? Czy miała wspólnika? Czy książka po prostu spadła z półki z powodu innych ruchów w pokoju? Nie wiemy, ponieważ nie przedstawia się nam rzeczywistych dowodów do zbadania, a tylko opowieści.


Gallagher ma na to odpowiedź, tę samą, jaką dawał poprzednio:


Mówi, że demony nie poddają się badaniom w laboratoriach ani nie pozwalają się sfilmować. Twierdzi, że one chcą zasiać wątpliwość, nie zaś dowieść swojego istnienia. Kościół też nie narazi prywatności osoby cierpiącej na opętanie tylko po to, że dostarczyć sceptykom możliwości filmowania.


Sceptycy rozpoznają marne wykręty podawane, by wyjaśnić, dlaczego nie ma żadnych rzeczywistych dowodów. Gallagher mówi, że demony są “sprytne”. Również orędownicy UFO twierdza, że kosmici są zbyt sprytni, by schwytać ich na gorącym uczynku. Wielka Stopa jest także przebiegły i może dowolnie stawać się niewidzialny. Moce parapsychologiczne nie działają, kiedy patrzą sceptycy, a nauka „zachodnia” nie może testować leków medycyny „wschodniej”.


Złe dziennikarstwo o pseudonauce


Artykuł Blake’a szczególnie rozczarowuje, bo miał on wszystkie informacje, jakich potrzebował, by napisać demaskatorski tekst dziennikarski, ale nie zrobił tego. Wybrał typowe podejście gdzieś między zaledwie symbolicznym sceptycyzmem a fałszywą równowagą.


Najważniejsze jest to, jak sprawa zostaje przedstawiona. Dziennikarze asekurują się przez włączenie, głęboko w artykule, symbolicznego sceptycyzmu. Mogą wtedy przekonać samych siebie, że napisali „zrównoważony” artykuł. Nie zrobili tego jednak. Słuszniejsze byłoby powiedzenie, że jest tam fałszywa równowaga, a czasami nawet tego nie ma.


Formuła Blake’a jest następująca: najpierw ustawia założenia, pokazując samozwańczego “człowieka nauki”, wykształconego w Yale psychiatrę, którego przekonały przypadki, z jakimi zetknął się, że opętanie demonami jest rzeczywiste. Na początku artykułu pozwala fanatykowi na opowiedzenie swojej historii, by stworzył fundament opowieści i przedstawił siebie jako bohatera.


Następnie, znacznie dalej niż przeczyta większość ludzi, przedstawia symboliczny sceptycyzm. No tak, ale ten sceptyk uważa, że Gallagher nie ma racji i mówi, dlaczego. To prawda, lepsze to niż zupełny brak sceptycyzmu, ale nie jest to dużo.


Po tym symbolicznym sceptycyzmie bowiem ostatnie słowo ma fanatyk – może odpowiedzieć sceptykowi, ale sceptyk nie ma okazji na dalsze odpowiedzi. W tym wypadku już odpowiedziałem w moim poprzednim artykule (który Blake użył jako źródło), ale ta odpowiedź nie została włączona. Nie pasowała do całości, która jest przychylna Gallagherowi.


A potem zakończenie z podkreśleniem tego, jak ważne jest zachowanie otwartego umysłu, jak nasz fanatyk jest zbyt zajęty ratowaniem ludzi, by przejmować się sceptykami. I kończy teatralnym gestem, właściwie równoznacznym z „Kto wie?”:

“Czy Gallagher wykonuje pracę Bożą, czy też potrzebuje zbawienia od własnych  urojeń?
Być może tylko Bóg – i Szatan – wiedzą z pewnością”.

Przedstawiałem dziennikarzom taką krytykę i ich typową odpowiedzią było, że podali wszystkie informacje i ich czytelnicy mogą sami zdecydować. Ale to jest tylko unik, usprawiedliwienie złego dziennikarstwa. Każdy dobry dziennikarz wie, że nie przedstawiasz po prostu faktów, że opowiadasz historię i to, jak ją ustawisz, jest rzeczywistym przesłaniem.


W tym wypadku Blake przedstawił Gallaghera jako naukowca o otwartym umyśle, jako bohatera, który uwierzył w coś nadzwyczajnego.  


Możesz podać te same fakty i zupełnie inaczej ustawić opowieść – pokazać Gallaghera jako niebezpiecznego fanatyka, który używa swoich kwalifikacji do promowania własnej wiary kosztem swoich chorych psychicznie pacjentów.  


Dziennikarze na ogół chowają się za twierdzeniem, że są neutralni (niech czytelnicy decydują), ale to w sposób oczywisty nie jest prawdą. Ta sprawa nie jest przedstawiona neutralnie, przedstawia Gallaghera jako bohatera. Do niego należy ostatnie słowo, on ustawia opowieść, artykuł zaczyna się od jego oświadczenia, że tylko chce pomagać ludziom oraz zadeklarowania się jako “człowiek nauki”. Symboliczny sceptycyzm jest zagrzebany. Dziennikarze, jak się zdaje, nazywają to “chowaniem tematu”, ale to oni decydują, co ma być tematem.


Wyobraźmy sobie tę samą historię opowiedzianą inaczej – otwiera się wypowiedzią sceptyka, oburzonego, że wykształcony kolega szkodzi chorym psychicznie pacjentom, ponieważ uległ urojeniom i robi to dla propagowania własnej wiary. Wiele jest opowieści o ludziach, skrzywdzonych egzorcyzmami. Blake istotnie opowiada sprawę Emily Rose, ale to też jest schowane. Dlaczego nie zacząć od tego, albo którejkolwiek z setek podobnych przypadków.


Jeśli zaczynasz od historii niewinnego człowieka cierpiącego na chorobę psychiczną i zabitego egzorcyzmami, zupełnie inaczej przedstawiasz całą sprawę.


Chodzi o to, że dziennikarz może skonstruować opowieść tak, jak chce. Może po drodze podać fakty, ale fakty nie są opowieścią. Blake wybrał opowieść o psychiatrze jako niechętnym bohaterze, który musi także walczyć z tymi paskudnymi sceptykami, którzy po prostu mają ciasne umysły. A potem mógł poklepać sam siebie po ramieniu za pokazanie „obu stron”.


Ponadto rozczarowujące jest to, że każdy dziennikarz, z którym rozmawiałem w tej i podobnych sprawach, nie wierzy w pseudonaukę. Wiedzą, że opętanie demonami to brednia. Wybierają opowiedzenie tego, co ich zdaniem jest bardziej sensacyjne. To wszystko.


Próbowałem przekonać dziennikarzy, że prawdziwa historia jest zdecydowanie bardziej sensacyjna – szokujący brak krytycznego myślenia, co prowadzi do ewidentnego krzywdzenia niewinnych ofiar. Ale nie jest to formuła, do jakiej są przyzwyczajeni i smutną prawdą jest to, że magia dobrze się sprzedaje. Ale nie należy wtedy udawać, że uprawia się prawdziwe dziennikarstwo. W tym momencie staje się to tylko tanią rozrywką.


Token Skepticism about Exorcism

7 sierpnia 2017

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella


Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe.  Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine.

Prowadzi blog Neurologica.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1466 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk