Internet stał się ważnym elementem budowania społeczności ateistów. Facebook dostarcza platformy, gdzie ateiści mogą dzielić się myślami i nawiązywać kontakty z podobnie myślącymi ludźmi w kraju i za granicą.
Trudno jest być ateistą w Zambii. Zambia jest głównie chrześcijańskim krajem. Według zambijskiego ateisty: “Być ateistą lub osobą niewierzącą oznacza być wytykanym palcami, obłożonym ostracyzmem i nienawidzonym”. Zapytany, dlaczego teiści nie lubią tych, którzy nie widzą dowodów na istnienie Boga, odpowiedział: indoktrynacja. Teiści są wychowywani w nienawiści do ateistów: „Nie sądzę, by teiści mieli wrodzoną nienawiść wobec ateistów. Ich przywódcy religijni uczą ich nienawidzić niewierzących”.
Inny ateista z Zambii ujął to inaczej: “To nie jest naprawdę tak, że oni nas nienawidzą, to jest ich strach, bo nie rozumieją, kim jesteśmy. Nazywają nas Satanistami. Mylą ateizm z satanizmem”. Niestety, to pomylenie trwa uparcie.
Niektórzy ateiści w Zambii zauważyli, że ludzie religijni w kraju uważają ateistów za czcicieli diabła: “W rzeczywistości, oni są przekonani, że my, ateiści, czcimy diabła”.
Może pomóc próba wyjaśnienia teistom różnicy między ateizmem a satanizmem. Właściwie powinno być łatwe informowanie ludzi religijnych w Zambii, że ateiści nie widzą dowodów na istnienie ani boga, ani diabła. Albo też ateiści mogą zadawać pytanie: jak mogą ateiści czcić diabła, skoro ateiści nie wierzą w istnienie diabła? Ateiści w Zambii mówią, że takie wyjaśnienie jest daremne. Jeden z nich powiedział: „Nawet kiedy to wyjaśniamy, oni nie potrafią tego logicznie pojąć”.
Zambijscy ateiści przypisują tę nienawiść religijnej indoktrynacji i praniu mózgów. Uważają, że to, czego ludzie religijni boją się lub nie rozumieją, kojarzą z diabłem, ponieważ „Wtedy łatwiej im zrozumieć, czym jest ateizm”. Inny ateista powiedział: „Większość nie ma zdolności poznawczych z powodu olbrzymiego prania mózgów. Nie potrafią myśleć poza religijnymi schematami”.
Przed ateistami w Zambii stoi gigantyczne zadanie: re-edukowanie ludzi religijnych i spowodowanie, że porzucą to szkodliwe, błędne pojmowanie ateizmu. Łączenie ateizmu z satanizmem jest absurdalne i prowadzi do prześladowania i dyskryminacji ateistów.
Niektórzy ateiści w Zambii sądzą jednak, że sytuacja może się zmienić.
Według jednego z nich ważne jest wyjaśnianie i powtarzanie wyjaśnienia, że ateizm nie jest satanizmem: “Próbujmy ich wyedukować, żeby mogli pojąć prawdziwe znaczenie ateizmu. Czasami to działa. Czasami zawodzi. To zależy od tego, jak dobrze sformułujesz swoje myśli wyjaśniając i kto cię czyta lub słucha”.
Mimo nienawiści do ateistów i ateizmu ateiści uważają, że ateizm jest korzystny dla ludzi w Zambii: „Nie chodzi o to, jakie ateizm może przynieść korzyści Zambii, ale chodzi o wyzwolenie mentalności Zambijczyków. Religia powoduje, że ludzie nie są postępowi. Wolelibyśmy, by ludzie byli bardziej świadomi i nie mieli całkowicie wypranych mózgów, żeby byli w stanie myśleć. Świeckość powinna zostać narzucona. Należy zlikwidować ministerstwo spraw religijnych i nie powinno ono być częścią rządu. Uważam też, że nauka religii nie powinna być obowiązkowa w szkołach”.
Kilku ateistów w Zambii działa na rzecz tego, by uczynić ateizm społeczną rzeczywistością: „Jestem gotowy odegrać w tym rolę i zachęcać tak wielu młodych ludzi, jak to możliwe, do racjonalnego myślenia” – powiedział jeden z nich. Czas jednak pokaże, czy szerzenie się racjonalnej myśli osiągnie masę krytyczną i zdefiniuje epokę w historii Zambii; czy działalność na rzecz wolnej myśli z czasem rozproszy głęboko zakorzenione błędne poglądy, nienawiść i przesądy, które prześladują ateizm w dzisiejszej Zambii.
Atheism And Religious Hatred In Zambia
Modern Ghana, 28 lutego 2018
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Leo Igwe
Sekretarz Nigeryjskiego Ruchu Humanistycznego, działacz Center for Inquiry w Nigerii, członek IHEU i Atheist Alliance International. Jest redaktorem "Humanist Inquirer" i autorem wielu artykułów wolnomyślicielskich. Większość swojego czasu poświęca ratowaniu dzieci oskarżanych o czary.
