Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 08:50

« Poprzedni Następny »


Pod sztandarem Niebios


Phoebe Kate Foster 2017-03-09


24 lipca 1984 roku mieszkanka Utah Brenda Lafferty oraz jej malutka córeczka Erica zostały brutalnie zamordowane przez dwóch starszych braci jej męża, Dana i Ronalda, członków ekstremistycznej sekty mormonów. Nie przecząc temu, że zabili, Dan Lafferty uporczywie twierdził, że nie jest winny morderstwu.

Więc kto był winny?


Nie kto inny jak sam Wszechmocny.


Dan Lafferty twierdził, że Bóg powiedział mu, że ma zabić swoją bratową i jej niemowlę.
W książce Under the Banner of Heaven (Pod sztanderem Niebios), znany autor Jon Krakauer koncentruje swoją uwagę na niewielkiej grupie ekskomunikowanych członków Latter Day Saints, która zrodziła typy w rodzaju braci Lafferty, ludzi pozbawionych sumienia, zdolnych do potwornych czynów podejmowanych w imię Boga. Trochę w stylu „Z zimna krwią" Trumana Capote’a, Jon Krakauer, prezentuje chroniczny zapis wydarzeń towarzyszących zbrodni i wprowadza nas w intymne szczegóły życia rodziny Lafferty oraz innych członków łajdackiej bandy określającej się mianem „prawdziwych wyznawców". Ci akurat to mormońscy „purytanie" żyjący w odizolowanej społeczności na Zachodzie, nadal praktykującej poligamię (ustanowioną jako święte prawo przez założyciela sekty Josepha Smitha , a następnie zakazaną przez władze kościoła w roku 1890) i którzy, co jest jeszcze bardziej istotne, wierzą w niekwestionowana prawdę osobistego objawienia. Portret religii staje się pokrętny okrutny i udręczony - mizoginia, gwałt, kazirodztwo, maltretowanie a nawet mord mogą być usprawiedliwione, nakazane i sankcjonowane osobiście przez Boga.


Under the Banner of Heaven
to intrygująca mieszanka. Po części brukowe dziennikarstwo i studium z dziedziny pop artu. Krakauer poświęca znaczną część książki historii Mormonów i tu włosy zaczynają stawać na głowie. Ziarna ekstremizmu odnajdujemy w samych początkach Mormonizmu, religii opartej na objawieniu, którego Joseph Smith doznał w początkach XIX wieku i na objawieniach jego następcy, Brighama Younga. Później kierownictwo LDS, które zarówno wierzyło w objawienia Smitha i jego następców jak i w to, że ich własne objawienia płyną z boskiej inspiracji, ostatecznie zmieniły objawione Smithowi prawdy w kwestii „wielożeństwa" tak, aby prawa stanu Utah mogły być zgodne z prawami federalnymi.


Hmm, najwyraźniej w razie potrzeby, Bóg zmienia zdanie.


Jak można się było spodziewać teokracja z Salt Lake City, czyli obecne kierownictwo Kościoła Mormonów, nie była zachwycona tą książką. Nikt, ani religia, ani państwo, ani korporacja ani konkretny człowiek — nie jest zachwycony kiedy ujawnia się rozbieżności, niekonsekwencje i ciemne sprawki z przeszłości. Wszyscy mamy jakieś brudy, a historia religii jest ich na nieszczęście pełna.


Katolicy maja inkwizycję i watykańską historię przymykania oczu na działalność Hitlera w Europie, a obecnie ukrywany przez lata gorący problem molestowania dzieci przez księży. Luteranie mają dobrze udokumentowany alkoholizm swojego założyciela, jego niewyparzony język i połączony z tym fanatyzm wykraczający daleko poza akceptowalne reakcje na wszelkie próby krytyki jego dogmatów. Marcin Luther pisał: „Jest rzeczą chrześcijańską i aktem miłości uduszenie wroga, palenie i niszczenie ich póki nie będą zwyciężeni." Prezbiterianie Jana Kalwina spalili na stosie Michaela Servetusa za kwestionowanie dogmatu o trójcy świętej. Protestanci czasów Reformacji, którzy formalnie sami byli ofiarami prześladowań, zmieniali życie w piekło chrześcijanom, którzy nie podzielali ich wiary. Grupy takie jak Pielgrzymi i inni musiały szukać możliwości swobody religijnej na nieznanych terytoriach Nowego Świata. W amerykańskich koloniach szybko jednak prześladowani zaczynali sami być prześladowcami. Zmuszając katolików do wykrojenia sobie swojego kawałka ziemi w Marylandzie, a łagodnych kwakrów do stworzenia w Pensylwanii azylu religijnej tolerancji dla wszystkich.


Nie jest kwestionowany fakt, że te wszystkie wyznania mimo epizodów skrajnego fanatyzmu coś dobrego dla ludzkości robiły. Rzecz w tym, że początki większości religii związane są z kontrowersjami i wydarzeniami, o których kierujący tymi kościołami ludzie wolą zapomnieć. Nasza ludzka natura popycha nas do przedstawiania twórców naszych instytucji jako bohaterów, ale każdy mit zostaje prędzej czy później odbrązowiony. Religie są ze swej natury wykluczające. Sztywne reguły i dogmaty dzielą, a nie łączą, są narzędziem wykluczenia.


Puszką Pandory wszelkich religii są objawienia. Wykorzystanie „wewnętrznego głosu" dyktującego czyny bywa zabójcze. Nigdy nie wiadomo jaki będzie rezultat — bez wątpienia, czasem dobry, ale jest to również otworzenie drzwi dla ekscesów i nadużyć,  dostarczające łatwego usprawiedliwienia dla dziwacznych i gwałtownych zachowań ludziom z psychopatyczną osobowością. W Europie w czasach Reformacji podziały w Kościele, przynajmniej na pozór, dokonywały się w wyniku sporów doktrynalnych. W Ameryce, poczynając od początku XIX wieku coś się zmieniło. Zamiast spierać się o dogmaty, ludzie zaczęli „słyszeć słowa Boga" w zdumiewającej różnorodności. Wiek Rozumu zmienił się w Wiek Objawienia i religie spod znaku „zrób to sam", spersonalizowane religie, stały się nadzwyczaj modne. Mormonizm był tylko jedną z wielu religii jakie wyłoniły się w tym okresie bezprecedensowego ożywienia religijnego w Ameryce XIX wieku. Wszystkie miały wspólną cechę : przyjęcie „osobistego objawienia" jako powodu i przyczyny działania.


Wiek Objawienia rozpoczął się z wielkim trzaskiem w 1801 roku, w Cane Ridge, słynnym prezbiteriańskim domu spotkań, w stanie Kentucky, który był jak Woodstock tamtych czasów i który wyznaczył początek nowej ery w historii religii. Spontanicznie zjechało się tam około 40 tysięcy ludzi. Religijne uroczystości zapowiadane były na niedzielę 24 lipca, a trwały tydzień, przekształcając się w masowe nawrócenia i znane były jako „przejaw Ducha Świętego" wyrażający się w omdleniach, drgawkach i rzucaniu się na ziemię, w  śpiewaniu i w proroctwach oraz innych symptomach religijnej ekstazy — zjawisko to było potem standardową praktyką wielu fundamentalistycznych sekt jak również zgromadzeń kościołów głównego nurtu.


Po odrodzeniu w Cane Ridge nowe wyznania zaczęły wyrastać jak grzyby po deszczu, a zwykli ludzie zaczęli mieć wizje i objawienia, które popychały ich do wysiłku własnego, prywatnego reformowania religii. W początkach XIX wieku kaznodzieja kościoła baptystów, William Miller, „odkrył" w Biblii, że Chrystus powróci na ziemię między rokiem 1843 a 1844. Najwyraźniej nie udało mu się to, a jego nieudane proroctwo ochrzczone zostało jako „Wielkie rozczarowanie". Jednakże pozostałości rozczarowanych wyznawców przegrupowały swoje siły i są dziś znani jako „Kościół Adwentystów Siódmego Dnia", zaś interpretacje ich pisma świętego dostosowano do wielkiej wpadki Millera. W roku 1877, Mary Baker Eddy napisała: Science and Health with Key to Scriptures (Nauka i zdrowie z Kluczem do Pisma Świętego Wydanie polskie 1992 , wyd. Reiki), która, jak twierdziła, zawierała ostateczne objawienie Boga dla ludzkości i która stała się biblią Christian Science.


Kolejne stulecie obrodziło Uczniami Chrystusa, Kościołem Boga, Kościołem Świątobliwości, Zgromadzeniem Boga, Kościołem Poczwórnej Ewangelii, słynnym odrodzenie z Azusa Street w Los Angeles i niezliczoną ilością przelotnych skupisk wokół uzdrawiaczy, cudów, znaków , proroctw i innych „darów Ducha Świętego" ewangelicznych i apokaliptycznych. Pośrodku tego religijnego zamętu pojawił się Joseph Smith ze swoimi objawieniami., z jego tajemniczymi złotymi tablicami, aniołem Moroni i niezbitym przekonaniem, że jego religijny obraz świata jest jedynym słusznym.


Książka Krakauera jest próbą dotarcia do granic religijnej wiary. Autor zdobył wcześniej sławę badając ekstremalne możliwości człowieka, zmagania człowieka z naturą. Zarówno w jego książce Eiger Dreams jak i w Into Thin Air, koncentrował się na obserwowaniu ludzkich możliwości w dziedzinie alpinistyki. W swojej kolejnej książce bada ekstremizm innego rodzaju — w pewnym sensie z mniejszym sukcesem. Bagno historii religii, z jego wszystkimi meandrami i kaprysami, z jego topieliskami, gejzerami nienawiści i wybuchami emocji jest zupełnie innym, ale równie ryzykownym wyzwaniem jak wspinanie się na Mont Everest. Nikogo nie obrażamy wspinając się na szczyt, obrażamy uczucia milionów przyglądając się religii, którą wyznają.

Ludzie nigdy nie popełniają zła z takim oddaniem i taką radością jak 

wtedy kiedy robią to z religijnego przekonania. — Blaise Pascal


Tekst oryginału
.

(Prezentowanu tu wersja recenzji została trochę skrócona -A.K.)

PopMatters, 3 sierpnia 2003r.

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska 

 

Phoebe Kate Foster

Amerykańska autorka i dziennikarka.

 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 898 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Logika świadectwem prawdy       Ferus   2024-03-17
Niektóre obawy dotyczące islamu są całkowicie racjonalne   Dawkins   2024-03-12
Cena świętego spokoju.Czyli religijny raj dla oportunistów albo też azyl ignorancji (wg Spinozy).   Ferus   2024-03-10
Bogu/bogom nic nie jesteśmy winni (III)   Ferus   2024-03-03
Bogu/bogom nic nie jesteśmy winni (II)   Ferus   2024-02-25
Bogom/Bogu nic nie jesteśmy winniCzyli „prawda” religii versus prawda rozumu   Ferus   2024-02-18
Droga Saladyna kończy się w Rafah   Pandavar   2024-02-17
Zatrute ziarnoCzyli wkład chrześcijaństwa w cywilizację europejską.   Ferus   2024-02-11
Epigoni: inna wersja upadku człowieka w raju   Ferus   2024-02-04
Mój racjonalny ateizm.Czyli w czym upatruję siłę areligijnych poglądów.   Ferus   2024-01-28
Moja racjonalna wiara (III)   Ferus   2024-01-14
Nowe książki Lucjana Ferusa   Koraszewski   2024-01-12
Moja racjonalna wiara (II)   Ferus   2024-01-07
Ayyan Hirsi Ali porzuciła ateizm dla chrześcijaństwa   Koraszewski   2024-01-01
Moja racjonalna wiara. Czyli idea bogów/Boga dla bardziej wymagających.   Ferus   2023-12-31
Alternatywna forma ateizmu   Ferus   2023-12-24
Niewiarygodna idea bogów/Boga (IV)   Ferus   2023-12-17
Niewiarygodna idea bogów/Boga III.   Ferus   2023-12-10
Niewiarygodna idea bogów/Boga II.   Ferus   2023-12-03
Niewiarygodna idea bogów/Boga   Ferus   2023-11-26
Nieudane autodafe. Czyli: kiedy ateizm był zbrodnią.    Ferus   2023-11-19
  Egzorcyści kontra Zły (II). Czyli pozorna walka „dobra ze złem”.   Ferus   2023-11-12
Egzorcyści kontra Zły. Czyli pozorna walka „dobra” ze „złem”.   Ferus   2023-11-05
Tanatos, czyli refleksja eschatologiczna   Ferus   2023-10-29
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy (III)   Ferus   2023-10-22
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy (II)   Ferus   2023-10-08
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy   Ferus   2023-10-01
Błądzenie - ludzka rzecz II   Ferus   2023-09-24
Błądzenie - ludzka rzecz   Ferus   2023-09-17
Bardzo nieelegancka hipoteza Boga II   Ferus   2023-09-10
Bardzo nieelegancka hipoteza Boga. Czyli mocno niedoskonałe wyobrażenia absolutnej doskonałości   Ferus   2023-09-03
Sztuczna inteligencja i sen   Ferus   2023-08-27
Ogromna transformacja Indii i Bliskiego Wschodu   Bulut   2023-08-22
Najlepszy ze światów - Ziemia? III.   Ferus   2023-08-20
Najlepszy ze światów - Ziemia? (II)   Ferus   2023-08-13
Bogowie, przesądy i fizjologia   Koraszewski   2023-08-13
Pakistan: “Oko za oko” – reperkusje palenia Koranu w Szwecji dla chrześcijan   Saeed   2023-08-12
Nowy ateizm i żądanie dogmatów   Johnson   2023-08-07
Najlepszy ze światów – Ziemia? Czyli najlepsza z możliwych marności nad marnościami.   Ferus   2023-08-06
Palenie pism świętych i innych śmieci   Koraszewski   2023-08-05
Wieżo z gierkowskiej cegły…   Kruk   2023-07-31
Kiedy prowadzą nas ślepi przewodnicy (II)   Ferus   2023-07-30
Ślepi przewodnicy   Ferus   2023-07-23
Czy sztuczna inteligencja rozumie o czym mówi?   Ferus   2023-07-16
Credo sceptyka. Część XII.   Ferus   2023-07-09
Credo sceptyka. Część  XI.   Ferus   2023-07-02
Objawienie Maurycego Kazimierza Hieronima Ćwiercikowskiego   Kruk   2023-06-26
Credo sceptyka. Część X.   Ferus   2023-06-25
Credo sceptyka. Część IX.   Ferus   2023-06-18
Boży ludzie w Afryce i w Polsce   Koraszewski   2023-06-15
Credo sceptyka. Część VIII   Ferus   2023-06-11
Marzenie o religii z ludzką twarzą   Koraszewski   2023-06-10
Credo sceptyka. Część VII.   Ferus   2023-06-04
Credo sceptyka. Część VI   Ferus   2023-05-28
Credo sceptyka. Część V.   Ferus   2023-05-21
Credo sceptyka, Część  IV.   Ferus   2023-05-14
Credo sceptyka. Część III   Ferus   2023-05-07
Credo sceptyka. Część II.   Ferus   2023-04-30
Credo sceptyka. Część I.   Ferus   2023-04-23
Odłożone w czasie zbawienie (IV)   Ferus   2023-04-16
Dorastać we wszechświecie   Koraszewski   2023-04-15
Odłożone w czasie zbawienie (III)   Ferus   2023-04-09
Odłożone w czasie zbawienie (II)   Ferus   2023-04-02
“New York Times” głosi fałszywą przyjaźń między nauką i religią   Coyne   2023-03-30
Odłożone w czasie zbawienie   Ferus   2023-03-26
Nawróć się, wyjdź za mnie lub giń: Chrześcijanki w muzułmańskim Pakistanie   Ibrahim   2023-03-21
Credo Ateisty (XIII)   Ferus   2023-03-19
Galopujący wzrost dyskrepancji między słowem i jego desygnatem   Koraszewski   2023-03-13
Credo ateisty (XII)   Ferus   2023-03-12
Turcja: seks islamistów z dziećmi jest w porządku; potępienie tego to przestępstwo   Bekdil   2023-03-10
Skandal wokół Jezusa niefrasobliwego   Kruk   2023-03-08
Zbliżają się dni religijnej zemsty   Carmon   2023-03-06
Credo ateisty (XI)   Ferus   2023-03-05
Czy antysemityzm, szalejący w niektórych częściach świata muzułmańskiego, naprawdę opiera się na błędnej interpretacji islamu?   Spencer   2023-02-27
Credo ateisty (X)   Ferus   2023-02-26
Credo ateisty (IX)   Ferus   2023-02-19
Credo ateisty (VIII)   Ferus   2023-02-12
Credo ateisty (VII)   Ferus   2023-02-05
“Hańba Pakistanu”: oskarżenia o bluźnierstwo   Saeed   2023-02-03
Watykan przeciw Izraelowi   Koraszewski   2023-02-02
Credo ateisty (VI)   Ferus   2023-01-29
Skąd Jezus wziął swoje DNA? Spór między katolikami a ewangelikami   Coyne   2023-01-25
Credo ateisty (V)   Ferus   2023-01-22
Credo ateisty (IV)   Ferus   2023-01-15
Credo ateisty (III)   Ferus   2023-01-08
Credo ateisty (II)   Ferus   2023-01-01
Credo ateisty    Ferus   2022-12-25
Przekleństwo nieskończonych możliwości (II)   Ferus   2022-12-18
Przekleństwo nieskończonych możliwości   Ferus   2022-12-11
Nasza lepsza połowa (III)   Ferus   2022-12-04
Nasza lepsza połowa (II)   Ferus   2022-11-27
Nasza lepsza połowa   Ferus   2022-11-20
List do chrześcijan i nie tylko   Koraszewski   2022-11-19
Błędna droga rozwoju ludzkości (II)   Ferus   2022-11-13
Błędna droga rozwoju ludzkości   Ferus   2022-11-06
Zbłąkane dzieci Matki Natury (VI)   Ferus   2022-10-30
Zbłąkane dzieci Matki Natury (V)   Ferus   2022-10-23
Czy jakiś proboszcz popełnił kardynalny błąd?   Koraszewski   2022-10-17
Zbłąkane dzieci matki Natury (IV)   Ferus   2022-10-16
Zbłąkane dzieci Matki Natury (III)   Ferus   2022-10-09

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk