Prawda

Czwartek, 3 lipca 2025 - 12:55

« Poprzedni Następny »


Ratując gatunek możesz go niechcący skazać


Ed Yong 2014-01-11


Skalinek czarny jest uroczą kulką puchu z dziobem i znajduje się go tylko na Wyspach Chatham u wschodniego wybrzeża Nowej Zelandii. W 1980 r. pozostało ich tylko pięć sztuk.  


Żyły na skałach o powierzchni kilkuset metrów  kwadratowych. Strome skały chroniły je przed kotami, gronostajami i szczurami, przywiezionymi na wyspy przez marynarzy. Ostre wiatry okazały się jednak zbyt niebezpieczne dla tych małych ptaków i większość wymarła. Kiedy została już tylko jedna para - Old Blue i Old Yellow – ich przyszłość wyglądała ponuro.


Don Merton i zespół działaczy ochrony przyrody rozpoczęli heroiczny wysiłek, by je uratować. Przenieśli tę parę na większą wyspę i przez wiele lat nadzorowali ich rozmnażanie się, przenosząc ich jaja do rodziców zastępczych na okres inkubacji. W 1989 r. było już 80 skalinków czarnych. W 1998 było ich ponad 200. Skalinek czarny, kiedyś najbardziej na świecie zagrożony ptak, stał się sztandarowym przykładem sukcesu ochrony przyrody.


Jest to jednak przykład dobrych intencji, które prowadziły do niezamierzonych skutków.


W pierwszych latach, kiedy zespół nadal starannie nadzorował ptaki, zauważyli, że wiele samic składało jaja na krawędzi gniazda, zamiast pośrodku. Umieszczone niebezpiecznie z boku te „jaja z krawędzi” nigdy nie rozwijały się i nie wykluwały się z nich pisklęta. Ponieważ ważył się los gatunku, każde jajo było cenne. Zespół zmieniał więc pozycję jaj z krawędzi i wkładał je do środka.


Nie jest jasne, czy bez tego gatunek tak szybko by się rozrósł. Obarczyło to jednak skalinki kłopotliwym dziedzictwem.


Melanie Massaro
z Charles Sturt University w Australii pokazała teraz, że składanie jaj na krawędzi ma silną podstawę genetyczną. W normalnych okolicznościach dobór naturalny szybko wytępiłby allele (wersje genów) odpowiedzialne za takie zachowanie, ponieważ każda posiadające je samica składałaby skazane jaja. Przez ratowanie tych jaj opiekunowie niechcący dali „składaczkom na krawędzi” szansę, zamieniając ich nieprzystosowawcze zachowanie na zachowanie neutralne.


Oczywiście allele na składanie jaj na krawędzi rozprzestrzeniły się w rosnącej populacji skalinków. Szybkość tego rozprzestrzenienia się stała się jasna, kiedy Massaro sprawdziła stare notatki dotyczące zachowania skalinków. Old Blue, ostatnia płodna samica z 1980 roku, składała jaja w normalny sposób. W 1984 r. było pięć samic i jedna złożyła jedno jajo na krawędzi. W 1989 było 35 samic, z których 18 (ponad połowa) składała jaja na krawędzi.


Można zobaczyć to rozprzestrzenianie się na drzewie rodowym poniżej, które pokazuje pokrewieństwo każdej pary skalinków w latach 1980. Niebieskie kółka pokazują samice składające jaja na właściwym miejscu; czerwone – składające na krawędzi. Taki diagram można zrobić, kiedy gatunek ma niewielu osobników i znasz je wszystkie.



Rodowód skalinka czarnego, 1980-1989. Źródło: Massaro et al, 2013. PLOS.


Jest możliwe, że skalinki coraz częściej składały jaja na krawędzi w reakcji na swoje środowisko, ale wzór w drzewie rodowym sugeruje coś innego. Wyglądało na to, że składanie jaj na krawędzi miało silną podstawę genetyczną. W rzeczywistości było najprawdopodobniej spowodowane przez dominujący allel – wersję genu, która daje składanie na krawędzi, także kiedy ptak dziedziczy tylko jedną kopię od któregoś z rodziców.


Gdyby grupa kontynuowała przemieszczanie jaj z krawędzi do środka gniazda, możesz sobie wyobrazić przyszłość, kiedy przeżycie skalinków całkowicie zależałyby od ludzi. Praktycznie żyłyby w dzikim zoo. Popatrz na udomowione jedwabniki – ćmy, które zaopatrują nas w jedwab. Pięć tysięcy lat hodowli przez człowieka w cieplarnianych warunkach pozbawiło te owady umiejętności latania lub samodzielnego żerowania.


Na szczęście “skalinek czarny wymknął się takiemu losowi” napisała Massaro.


Zespół przestał zmieniać pozycję jaj w 1990 r., kiedy to liczba skalinków doszła do bardziej obiecującego poziomu. Dobór naturalny zaczął robić swoje i odsetek samic składających jaja na krawędzi spadł z 50 procent do około 10 procent. Te allele nadal jednak istnieją, chowając się w organizmach samców, czekając na przejście do następnego pokolenia.


Celem działaczy ochrony przyrody nie jest tylko chwilowe uratowanie gatunku, ale stworzenie dzikiej populacji, która może przetrwać bez naszej pomocy. Skalinek czarny pokazuje, jakie to może być trudne. Zespół uratował ptaka, ale ich działania groziły, że nie będzie on w stanie samodzielnie rozmnażać się. Byłoby to bezużyteczne: programy konserwacji są pracochłonne i kosztowne i nie mogą trwać w nieskończoność.


Jak napisał zespół: “Planowanie konserwacji musi przezwyciężyć zasadniczy dylemat szybkiego podniesienia wielkości poważnie zagrożonej populacji, by uniknąć wymarcia, ale bez równoczesnego podniesienia częstotliwości występowania szkodliwych alleli, które już są obecne w populacji”.


PS:
Jak zwykle w artykule podane są szczegóły, co robił każdy z autorów, przez podanie ich inicjałów. Mówi, kto dokonywał eksperymentów, analizował dane, przyczynił się materiałami i narzędziami i kto napisał artykuł. I dość zachwycająco kończy się zdaniem: „Kierował zespołem, który uratował skalinka czarnego przed wymarciem: DM”.  Dobra robota, Don Merton, Dobra robota.

 

Źródło: Massaro, Sainudiin, Merton, Briskie, Poole & Hale. 2013. Human-Assisted Spread of a Maladaptive Behavior in a Critically Endangered Bird. PLoS ONE http://dx.doi.org/10.1371/journal.pone.0079066


In saving a species you might accidentally doom-it

Not Exactly Rocket Science, 2 stycznia 2014

 



________

Ed Yong 

Mieszka w Londynie i pracuje w Cancer Research UK. Jego blog „Not Exactly Rocket Science” jest próbą zainteresowania nauką szerszej rzeszy czytelników poprzez unikanie żargonu i przystępną prezentację.

Strona www autora

 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1510 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Rządy prawa: Między literą a duchem prawa   Walter   2025-04-27
Chytra manipulacja płci   Tonhasca Júnior   2025-04-20
Colin Wright przedstawia historię gametycznej definicji biologicznej płci   Coyne   2025-04-11
Granice władzy państwa, granice wolności: Hayek i liberalna tradycja myślenia o władzy   Walter   2025-03-23
Król i jego muchy   Tonhasca Júnior   2025-03-16
Niezależna i wielokrotna ewolucja płci binarnej   Coyne   2025-03-01
Barbarzyńcy u bram   Tonhasca Júnior   2025-02-02
Przeleciało z wiatrem   Tonhasca Júnior   2025-01-12
Biologia nie jest bigoterią   Coyne   2025-01-05
Jeszcze więcej cenzurowania nauki przez poprawność polityczną: małżeństwo kuzynów jest tematem tabu w Wielkiej Brytanii   Coyne   2024-12-22
Cobb o Cricku: “Centralny Dogmat”   Coyne   2024-12-15
Najbardziej bzdurny artykuł roku   Coyne   2024-12-08
Errare humanum est   Koraszewski   2024-12-03
Trzepoczące dusze   Tonhasca Júnior   2024-11-10
Katastrofy mieszkaniowe   Tonhasca Júnior   2024-10-30
Oparta na ideologii i wprowadzająca w błąd krytyka sposobu nauczania współczesnej genetyki   Coyne   2024-10-22
Ignorowanie przez świat głodu w Sudanie dowodzi, że rasizm i antysemityzm to dwie strony tej samej monety     2024-09-25
Zarażenie i uzależnienie: metafory antysemityzmu   Garrard   2024-08-19
„Wyżeraj ich czaszki”: przyjemności antysemityzmu ponownie rozpatrzone po 7 października   Garrard   2024-08-18
Dumania o “Ewolucja jest faktem”   Coyne   2024-08-15
Imperializm i irredentyzm islamski i arabski napędzają konflikt między rzeką a morzem   Landes   2024-08-11
Zombi antysyjonizm    Tabarovsky   2024-08-08
Nowe odkrycia o „ostatnim uniwersalnym wspólnym przodku” Stworzenie, które dało początek wszystkim żywym istotom - istniało znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono   Coyne   2024-08-06
Dowody na to, że ludzie współcześni opuścili Afrykę znacznie wcześniej niż nam się wydawało   Coyne   2024-07-25
Nowe odkrycia o denisowianach   Coyne   2024-07-18
Gdzie jest dziś Ameryka?   Koraszewski   2024-07-17
Pierwszy dowód na to, że owady przekraczają ocean   Coyne   2024-07-11
Podejrzenia i dowody   Tonhasca Júnior   2024-07-06
Tajemnica ewolucji ryb flądrokształtnych: częściowo rozwiązana    Coyne   2024-07-03
Starożytne kości ofiar ludzkich składanych przez Majów wykazują pokrewieństwo między zabitymi (i nie tylko to)   Coyne   2024-06-27
Nature” pisze o semantyce płci, a nie o nauce   Coyne   2024-06-18
Czerwone skarby   Tonhasca Júnior   2024-05-16
“Lancet” wychwala tradycyjną wiedzę rdzennych ludów   Coyne   2024-05-10
Więcej ludzi, więcej dobrobytu: wskaźnik obfitości SimonaWedług Simon Abundance Index 2024 zasoby Ziemi są o 509% większe niż w 1980 roku.   Tupy   2024-05-08
Rdzenna matematyka: zasłona dymna   Coyne   2024-05-02
Skamieniałe zachowanie: termity uwięzione w tandemie   Coyne   2024-04-25
Artykuł w piśmie „Science”: rozszerzyć DEI w STEMM   Coyne   2024-04-19
Dlaczego organizacje naukowe powinny zachować neutralność polityczną?   Coyne   2024-04-11
Darwin znowu się myli! Artykuł pokazuje, że jego hipoteza o „samcach większych u ssaków” wydaje się błędna   Coyne   2024-04-06
Czasami gwoździe, koparki, straż, czasami lalki, wstążki, makijaż   Tonhasca Júnior   2024-04-03
Po raz kolejny twierdzenie, że płeć nie jest binarna, ale bez żadnych nowych argumentów   Coyne   2024-03-29
Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Hamasowscy mordercy


Stawianie czoła


 Dyplomaci, pokerzyści i matematycy


Dlaczego BIden


Nie do naprawy


Brednie


Rafizadeh


Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill

Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk