|
Errare humanum est
1. Kalkulacja
| Z Romana Kolarzowa |
2024-12-03 12:43 |
Z mniemaniami jest jeszcze pół biedy, bo w większości dziedzin wszyscyśmy na nie skazani. Cała bieda robi się wtedy, gdy przestaje się odróżniać życzenia od mniemań, a jedne i drugie zaczyna traktować jak dogmaty. To jest bodaj przypadek większości "przebudzonych".
Nie jestem pewna, czy należy ich wiązać z postmodernizmem: w tym nurcie opisano pewien stan rzeczy. Ten właśnie, że najczęściej mamy dostęp tylko do mniemań i że się do nich przywiązujemy. Stąd propozycja raczej sceptycyzmu, niż skracania sobie drogi do pewności przez szybkie uznawanie odpowiadających nam mniemań za pewniki. jakoś tak jestem dziwnie spokojna (uwaga, mniemanie!), że Jacques Derrida, mając możność posłuchania "przebudzonych" i przyjrzenia się im, byłby nieco zdegustowany. A może nawet zaniepokojony ewidentnym rysem fanatyzmu, czyli tym, co uznawał i za szkodliwe, i za niemądre.
Pomieszanie mniemań z życzeniami doskonale widać w przypadku ostatnich wyborów prezydenckich w USA: niemal każdy koniecznie chciał mieć swoje zdanie o Donaldzie Trumpie; specjalnie zaś zależało na tym prawie każdemu, kto nie był amerykańskim wyborcą. Czyli zależało osobom, dla których nie jest istotne, kto tym prezydentem będzie, ale jak ta prezydentura będzie kształtować USA i jak będzie funkcjonować w świecie.
Trudno nawet domniemywać, co dla tego zadania miałoby wynikać z niedostatku prezydenckiej wytworności albo z gustu do blichtru i przaśnych rozrywek. Sporo natomiast wynikać może z silnej preferencji do transakcyjnego sposobu myślenia. O rozważania jednak zarówno zalet, jak i ryzyka, z takim sposobem myślenia związanych, łatwo nie było i nie jest.
Ucieszyła mnie z tej racji wypowiedź Hussaina Abdul-Hussaina. Widać w niej dobrze zarysowany ten model transakcyjny, a także okoliczność, że jest on niełatwy do podważenia, bez mieszania do tego ideologii. Ważąc tylko korzyści i straty, można transakcję negocjować. Wszelako zachowując warunek brzegowy, że nie ma transakcji bez obustronnej korzyści. To dopiero zamieszanie ideologiczną warzechą doprowadza do tego, że transakcję obraca się w karykaturę: występek zostaje nagrodzony, a poszkodowany dodatkowo ukarany.
Zdecydowanie wolę (do)mniemania, w których jest choć trochę przyziemnej kalkulacji.
Znalezionych 1510 artykuły.
|
|
|
|
|
|
|
| Rządy prawa: Między literą a duchem prawa |
|
Walter |
|
2025-04-27 |
| Chytra manipulacja płci |
|
Tonhasca Júnior |
|
2025-04-20 |
| Colin Wright przedstawia historię gametycznej definicji biologicznej płci |
|
Coyne |
|
2025-04-11 |
| Granice władzy państwa, granice wolności: Hayek i liberalna tradycja myślenia o władzy |
|
Walter |
|
2025-03-23 |
| Król i jego muchy |
|
Tonhasca Júnior |
|
2025-03-16 |
| Niezależna i wielokrotna ewolucja płci binarnej |
|
Coyne |
|
2025-03-01 |
| Barbarzyńcy u bram |
|
Tonhasca Júnior |
|
2025-02-02 |
| Przeleciało z wiatrem |
|
Tonhasca Júnior |
|
2025-01-12 |
| Biologia nie jest bigoterią |
|
Coyne |
|
2025-01-05 |
| Jeszcze więcej cenzurowania nauki przez poprawność polityczną: małżeństwo kuzynów jest tematem tabu w Wielkiej Brytanii |
|
Coyne |
|
2024-12-22 |
| Cobb o Cricku: “Centralny Dogmat” |
|
Coyne |
|
2024-12-15 |
| Najbardziej bzdurny artykuł roku |
|
Coyne |
|
2024-12-08 |
| Errare humanum est |
|
Koraszewski |
|
2024-12-03 |
| Trzepoczące dusze |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-11-10 |
| Katastrofy mieszkaniowe |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-10-30 |
| Oparta na ideologii i wprowadzająca w błąd krytyka sposobu nauczania współczesnej genetyki |
|
Coyne |
|
2024-10-22 |
| Ignorowanie przez świat głodu w Sudanie dowodzi, że rasizm i antysemityzm to dwie strony tej samej monety |
|
|
|
2024-09-25 |
| Zarażenie i uzależnienie: metafory antysemityzmu |
|
Garrard |
|
2024-08-19 |
| „Wyżeraj ich czaszki”: przyjemności antysemityzmu ponownie rozpatrzone po 7 października |
|
Garrard |
|
2024-08-18 |
| Dumania o “Ewolucja jest faktem” |
|
Coyne |
|
2024-08-15 |
| Imperializm i irredentyzm islamski i arabski napędzają konflikt między rzeką a morzem |
|
Landes |
|
2024-08-11 |
| Zombi antysyjonizm |
|
Tabarovsky |
|
2024-08-08 |
| Nowe odkrycia o „ostatnim uniwersalnym wspólnym przodku” Stworzenie, które dało początek wszystkim żywym istotom - istniało znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono |
|
Coyne |
|
2024-08-06 |
| Dowody na to, że ludzie współcześni opuścili Afrykę znacznie wcześniej niż nam się wydawało |
|
Coyne |
|
2024-07-25 |
| Nowe odkrycia o denisowianach |
|
Coyne |
|
2024-07-18 |
| Gdzie jest dziś Ameryka? |
|
Koraszewski |
|
2024-07-17 |
| Pierwszy dowód na to, że owady przekraczają ocean |
|
Coyne |
|
2024-07-11 |
| Podejrzenia i dowody |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-07-06 |
| Tajemnica ewolucji ryb flądrokształtnych: częściowo rozwiązana |
|
Coyne |
|
2024-07-03 |
| Starożytne kości ofiar ludzkich składanych przez Majów wykazują pokrewieństwo między zabitymi (i nie tylko to) |
|
Coyne |
|
2024-06-27 |
| Nature” pisze o semantyce płci, a nie o nauce |
|
Coyne |
|
2024-06-18 |
| Czerwone skarby |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-05-16 |
| “Lancet” wychwala tradycyjną wiedzę rdzennych ludów |
|
Coyne |
|
2024-05-10 |
| Więcej ludzi, więcej dobrobytu: wskaźnik obfitości SimonaWedług Simon Abundance Index 2024 zasoby Ziemi są o 509% większe niż w 1980 roku. |
|
Tupy |
|
2024-05-08 |
| Rdzenna matematyka: zasłona dymna |
|
Coyne |
|
2024-05-02 |
| Skamieniałe zachowanie: termity uwięzione w tandemie |
|
Coyne |
|
2024-04-25 |
| Artykuł w piśmie „Science”: rozszerzyć DEI w STEMM |
|
Coyne |
|
2024-04-19 |
| Dlaczego organizacje naukowe powinny zachować neutralność polityczną? |
|
Coyne |
|
2024-04-11 |
| Darwin znowu się myli! Artykuł pokazuje, że jego hipoteza o „samcach większych u ssaków” wydaje się błędna |
|
Coyne |
|
2024-04-06 |
| Czasami gwoździe, koparki, straż, czasami lalki, wstążki, makijaż |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-04-03 |
| Po raz kolejny twierdzenie, że płeć nie jest binarna, ale bez żadnych nowych argumentów |
|
Coyne |
|
2024-03-29 |
| Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony |
|
Coyne |
|
2024-03-26 |
| Ale najpierw kawa |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-03-21 |
| Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny |
|
Coyne |
|
2024-03-19 |
| Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie |
|
Coyne |
|
2024-03-14 |
| Wejdź – skoro nalegasz |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-03-09 |
| Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki? |
|
Coyne |
|
2024-03-06 |
| Carl Zimmer o gatunkach i ochronie |
|
|
|
2024-02-29 |
| Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji |
|
Coyne |
|
2024-02-22 |
| Ryjący w ziemi przedsiębiorcy |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-02-15 |
| Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-02-08 |
| Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-01-15 |
| Czy ludzie wyewoluowali w wodzie? |
|
Coyne |
|
2024-01-08 |
| Jak upadają wielcy |
|
Tonhasca Júnior |
|
2024-01-04 |
| Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty |
|
Coyne |
|
2023-12-30 |
| Życzliwi przestępcy |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-12-28 |
| Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach |
|
Coyne |
|
2023-12-26 |
| Zdumiewający manipulatorzy |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-12-25 |
| Nie gryzie się ręki, która cię zapyla |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-10-19 |
| Rewolucja komunikacyjna |
|
Hannam |
|
2023-10-18 |
| BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią |
|
i Kathleen Hefferon |
|
2023-10-13 |
| Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk |
|
Coyne |
|
2023-10-07 |
| Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy |
|
Elliot |
|
2023-10-03 |
| Myślenie intuicyjne i analityczne |
|
Novella |
|
2023-09-29 |
| „Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja |
|
Williams |
|
2023-09-25 |
| Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA |
|
Lewis |
|
2023-09-23 |
| „Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci? |
|
Lewis |
|
2023-09-15 |
| Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy? |
|
Novella |
|
2023-09-14 |
| Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji |
|
Ombogo |
|
2023-09-08 |
| Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada |
|
Coyne |
|
2023-08-24 |
| Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze |
|
Coyne |
|
2023-08-16 |
| Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów |
|
Abutu |
|
2023-08-14 |
| Mało znana strona ryjkowców |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-08-11 |
| Dlaczego nie można być osobą transrasową? |
|
Coyne |
|
2023-08-10 |
| Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej |
|
Novella |
|
2023-08-08 |
| Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce |
|
Oria |
|
2023-08-02 |
| Nieznośni mali pomocnicy |
|
Tonhasca Junior |
|
2023-07-29 |
| Macedońskie skarby |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-07-26 |
| GMO i motyle |
|
Novella |
|
2023-07-25 |
| Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer” |
|
Coyne |
|
2023-07-24 |
| Smak miesiąca |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-07-20 |
| Kłopoty na wylocie |
|
Szczęsny |
|
2023-07-18 |
| Ideologiczne podważanie biologii |
|
i Luana S. Maroja |
|
2023-07-17 |
| Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze |
|
Coyne |
|
2023-07-15 |
| David Hillis o specjacji |
|
Coyne |
|
2023-07-13 |
| Niechętni dawcy i pracowici biorcy |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-07-08 |
| Grube problemy z jelitem |
|
Szczęsny |
|
2023-07-07 |
| Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna |
|
Coyne |
|
2023-06-30 |
| Przez dziurkę od klucza |
|
Szczęsny |
|
2023-06-24 |
| Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy |
|
Coyne |
|
2023-06-22 |
| Błędne wyobrażenia o ewolucji |
|
Coyne |
|
2023-06-16 |
| Influencerzy z podziemia |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-06-13 |
| Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze? |
|
Coyne |
|
2023-06-12 |
| „San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci |
|
Coyne |
|
2023-06-09 |
| Kolczasty problem |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-06-06 |
| Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce. |
|
King |
|
2023-06-03 |
| Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie |
|
Coyne |
|
2023-06-02 |
| Zdatny do lotu |
|
Tonhasca Júnior |
|
2023-06-01 |
| ‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki |
|
i Jerry Coyne |
|
2023-05-29 |
| Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany |
|
Coyne |
|
2023-05-26 |
|
| « Poprzednia strona Następna strona » |
| | |
