Prawda

Czwartek, 31 października 2024 - 23:57

« Poprzedni Następny »



Paradoksalne cechy genetyki inteligencji


Matt Ridley 2013-12-18


Mój kolega piszący do “Timesa”, krykiecista Ed Smith, zadał mi bardzo dobre pytanie. Ilu ludzi urodzonych na świecie w 1756 r. mogło zostać Mozartem?  Zastanówmy się nad podobnym pytaniem: ilu Brytyjczyków urodzonych w 1964 r., jeśli otrzymali wykształcenie w Eton i Balliol, mogło osiągnąć to, co osiągnął Boris Johnson? Jasne jest, że nie wszyscy; jest wysoce prawdopodobne, że więcej niż jeden, ale nie jest to jakaś duża liczba.


O co mi chodzi? Nie ulega wątpliwości, że Boris Johnson jest bardzo inteligentnym człowiekiem, niezależnie od tego, że nie poradził sobie z radiowym podstępem z testem IQ, a także, że byłby bardzo inteligentnym człowiekiem, nawet gdyby nie uczył się w Eton i Balliol – o ile nie doświadczałby jakiejś skrajnej deprawacji lub zranienia.

Niedawny wybuch zainteresowania IQ, wywołany najpierw przez Dominica Cummingsa (doradcę Michaela Gove’a), a potem przez Borisa, był w pewnym sensie zachęcający. Jak powiedział mi Robert Plomin, prawdopodobnie najlepszy na świecie ekspert genetyki inteligencji, dawniej była instynktowna reakcja w stylu: „nie daje się mierzyć inteligencji” albo „w żadnym razie nie może to być genetyczne”. Tym razem ton przypomina bardziej: „Oczywiście, jest jakiś wpływ genetyki na inteligencję, ale…”

Dowody z badań bliźniąt, badań dzieci adoptowanych, a także z badań DNA, są nieubłaganie zgodne: wśród dzieci w społeczeństwach zachodnich odziedziczalność punktów IQ wynosi około 50 procent. Druga połowa pochodzi w równym stopniu z rodziny (wspólne środowisko) i z odrębnego, indywidualnego doświadczenia: łutu szczęścia, nauczycieli, przyjaciół.  

Ta procentowa równowaga łatwo prowadzi nas do błędnego wniosku, że geny i środowisko walczą przeciwko sobie. W rzeczywistości są jak dwa filary podtrzymujące łuk: natura powoduje, że szukasz właściwego dla niej środowiska, które wspiera twoją naturę. Tu właśnie sprawy stają się interesujące. Zaakceptowanie genetycznego wpływu na inteligencję prowadzi do pewnych zaskakujących, wręcz paradoksalnych konsekwencji, a niektóre z nich wywracają do góry nogami założenia zarówno lewicy, jak prawicy.

Po pierwsze, gdyby inteligencja nie była w znacznym stopniu dziedziczna, nie byłoby sensu rozszerzać dostępu do uniwersytetów ani starać się wyszukiwać dzieci ze skromnych środowisk, które mają dużo do zaoferowania i dawać im miejsc w szkołach przygotowujących do studiów wyższych oraz w dobrych szkołach prywatnych. Gdyby środowisko było wszystkim, dzieci, które nie miały szczęścia i chodziły do marnych szkół, miałyby nieodwracalnie marne umysły, co jest nonsensem.  Gorzką ironią sporów XX wieku „natura czy środowisko” jest to, że świat, w którym środowisko byłoby wszystkim, byłby niepomiernie bardziej okrutny niż taki, gdzie natura pozwala ludziom uciec z niekorzystnej sytuacji.

Lewica, która opowiadała się za środowiskiem przeciwko naturze, uczy się przyjmować inny pogląd – na przykład w sprawie homoseksualizmu lub upośledzenia umysłowego używa się wpływów genetycznych jako argumentu wzywającego do tolerancji. Niedawny artykuł w „Guardianie” krytykował Borisa, mówiąc, że „system zawodzi utalentowane dzieci”, co zakłada istnienie (genetycznie) utalentowanych dzieci.

Druga niespodzianką jest, że wpływy genetyczne wzrastają z wiekiem. Jeśli mierzysz korelację między IQ bliźniąt jednojajowych i porównujesz ją z korelacją między adoptowanym rodzeństwem, stwierdzisz, że różnica rośnie radykalnie, kiedy stają się starsi. Jest tak głównie dlatego, że rodziny kształtują środowisko małych dzieci, podczas gdy starsze dzieci i dorośli wybierają i szukają środowisk, które pasują do ich wrodzonych preferencji, wzmacniając w ten sposób naturę.

[Patrz nowa praca: Briley, D. A. , & Tucker-Drob, E. M. (w druku). Explaining the increasing heritability of cognitive ability over development: A meta-analysis of longitudinal twin and adoption studies. “Psychological Science”.]

Wynika z tego — trzecia niespodzianka — że wiele z tego, co nazywamy “środowiskiem” okazuje się samo być pod wpływem genetycznym. Dzieci, które są bardzo dobre w czytaniu, prawdopodobnie mają rodziców, którzy dużo czytają, szkoły, które dają im specjalne możliwości i przyjaciół, którzy polecają im książki. Tworzą dla siebie przyjazne czytaniu środowisko. Na dobrze udokumentowany związek między statusem społecznoekonomicznym i IQ, interpretowanym rutynowo jako efekt środowiskowy, „w znaczącym stopniu wpływają czynniki genetyczne”, jak pisze profesor Plomin i jego współpracownicy. Być może inteligencja to nie tylko uzdolnienia, ale i głód uczenia się.

Czwartą niespodzianką jest to, że im lepsza gospodarka, edukacja i dobrobyt, tym bardzie odziedziczalne będzie IQ. Podobnie jak dodatkowa żywność uczyni cię bystrzejszym, jeśli jedzenia jest mało, ale nie zrobi tego, jeśli jesteś grubasem, to samo dotyczy zabawek, nauczycieli, książek i przyjaciół. Kiedy masz już wystarczającą ilość tych rzeczy, posiadanie więcej nie uczyni różnicy. Tak więc różnice spowodowane środowiskiem zanikną. W świecie, w którym jedni głodują, a inni są królami, różnice są głównie środowiskowe. W świecie, w którym wszyscy uczęszczaliby do Balliol, główna pozostająca różnica będzie genetyczna. Reformatorzy społeczni rzadko uświadamiają sobie ten fakt – im bardziej wyrównujemy szanse, tym bardziej ludzie, którzy dotrą na szczyt będą genetycznie utalentowani.

To zaś doprowadza nas do ostatniego paradoksu: świat z doskonałą ruchliwością społeczną będzie okazywał bardzo wysoką odziedziczalność. Dzieci rodziców wykształconych w Balliol będą w nieproporcjonalnym stopniu kwalifikowały się do Balliol, bo odziedziczyły zarówno uzdolnienia, jak apetyt na środowisko, które wzmacnia te uzdolnienia. Wysoka korelacja między osiągnięciami rodziców i potomstwa w żadnym razie nie wskazuje na to, że rodzice dają dzieciom niesprawiedliwe przewagi środowiskowe, ale że szanse są wyrównywane, choć powoli i niejednolicie. Jak mówi profesor Plomin: „Na odziedziczalność można patrzeć jak na indeks merytokratyczności ruchliwości społecznej”.

Ponadto kojarzenie selektywne prawdopodobnie wzmacnia ten trend. To znaczy, 100 lat temu, kiedy kobietom nie pozwalano zbliżać się do uniwersytetów, profesor Branestawm {P:1|Bohater serii książek dla dzieci. przyp. tłum.] wybrał za żonę dziewczynę z sąsiedztwa, ponieważ dobrze prasowała jego koszule, podczas gdy dzisiaj żeni się z inną profesor, ponieważ pisze ona tak zachwycające równania o mechanice kwantowej i mają dzieci, które są profesorami do kwadratu.

Daleko nam jeszcze do równości szans, ale kiedy do tego dotrzemy, nie znajdziemy równości rezultatów, Już IQ – mimo wszystkich swoich wad, jest to obiektywna miara inteligencji – jest niezwykle dobrym prognostykiem nie tylko osiągnięć edukacyjnych, ale dochodu, zdrowia, a nawet długowieczności.

Czy mamy się zatem pogodzić z nierównością? Nie! Tylko to, że uzdolnienia są odziedziczalne, nie znaczy, że są niezmienne. Kolor włosów i krótkowzroczność są w wysokim stopniu dziedziczne, ale jedno i drugie może być zmienione. W edukacji chodzi nie tylko o to, by wydobyć wrodzoną bystrość z utalentowanych, ale by wzmocnić ją u mniej utalentowanych.

Heritable IQ is a sign of social mobility

The Rational Optimist, 15 grudnia 2013

Tłumaczenie M.K.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
1. Inne podejście Rafał Kozłowski 2014-02-16


Nauka

Znalezionych 1496 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Katastrofy mieszkaniowe   Tonhasca Júnior   2024-10-30
Oparta na ideologii i wprowadzająca w błąd krytyka sposobu nauczania współczesnej genetyki   Coyne   2024-10-22
Ignorowanie przez świat głodu w Sudanie dowodzi, że rasizm i antysemityzm to dwie strony tej samej monety     2024-09-25
Zarażenie i uzależnienie: metafory antysemityzmu   Garrard   2024-08-19
„Wyżeraj ich czaszki”: przyjemności antysemityzmu ponownie rozpatrzone po 7 października   Garrard   2024-08-18
Dumania o “Ewolucja jest faktem”   Coyne   2024-08-15
Imperializm i irredentyzm islamski i arabski napędzają konflikt między rzeką a morzem   Landes   2024-08-11
Zombi antysyjonizm    Tabarovsky   2024-08-08
Nowe odkrycia o „ostatnim uniwersalnym wspólnym przodku” Stworzenie, które dało początek wszystkim żywym istotom - istniało znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono   Coyne   2024-08-06
Dowody na to, że ludzie współcześni opuścili Afrykę znacznie wcześniej niż nam się wydawało   Coyne   2024-07-25
Nowe odkrycia o denisowianach   Coyne   2024-07-18
Gdzie jest dziś Ameryka?   Koraszewski   2024-07-17
Pierwszy dowód na to, że owady przekraczają ocean   Coyne   2024-07-11
Podejrzenia i dowody   Tonhasca Júnior   2024-07-06
Tajemnica ewolucji ryb flądrokształtnych: częściowo rozwiązana    Coyne   2024-07-03
Starożytne kości ofiar ludzkich składanych przez Majów wykazują pokrewieństwo między zabitymi (i nie tylko to)   Coyne   2024-06-27
Nature” pisze o semantyce płci, a nie o nauce   Coyne   2024-06-18
Czerwone skarby   Tonhasca Júnior   2024-05-16
“Lancet” wychwala tradycyjną wiedzę rdzennych ludów   Coyne   2024-05-10
Więcej ludzi, więcej dobrobytu: wskaźnik obfitości SimonaWedług Simon Abundance Index 2024 zasoby Ziemi są o 509% większe niż w 1980 roku.   Tupy   2024-05-08
Rdzenna matematyka: zasłona dymna   Coyne   2024-05-02
Skamieniałe zachowanie: termity uwięzione w tandemie   Coyne   2024-04-25
Artykuł w piśmie „Science”: rozszerzyć DEI w STEMM   Coyne   2024-04-19
Dlaczego organizacje naukowe powinny zachować neutralność polityczną?   Coyne   2024-04-11
Darwin znowu się myli! Artykuł pokazuje, że jego hipoteza o „samcach większych u ssaków” wydaje się błędna   Coyne   2024-04-06
Czasami gwoździe, koparki, straż, czasami lalki, wstążki, makijaż   Tonhasca Júnior   2024-04-03
Po raz kolejny twierdzenie, że płeć nie jest binarna, ale bez żadnych nowych argumentów   Coyne   2024-03-29
Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk