Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 12:09

« Poprzedni Następny »


Czy klucz do COVID można znaleźć w rosyjskiej pandemii?


Matt Ridley 2020-06-18


Zabójca przyszedł zimą ze wschodu: gorączka, kaszel, ból gardła, bolące mięśnie, głowa, a czasami śmierć.  Rozprzestrzenił się szybko na wszystkie części globu, z miasta do miasta, używające nowych sieci transportu. W wielu miastach ulice były puste, a sklepy i szkoły porzucone. Milion ludzi zmarło. Pandemia rosyjskiej grypy z lat 1889-90 może ukrywać wskazówki do tego, co zdarzyło się potem – między innymi dlatego, że obecnie sądzi się, że tamta pandemia mogła także być spowodowana koronawirusem.

W dodatku do nowych chorób: SARS, MERS i COVID-19, są cztery inne koronawirusy, które zakażają ludzi. Wszystkie one powodują przeziębienia i są odpowiedzialne za mniej więcej jedno na pięć przeziębień, pozostałe powodują rinowirusy i adenowirusy. Według tego, co możemy powiedzieć na podstawie ich genów, dwa z tych koronawirusów pochodzą od afrykańskich nietoperzy (jeden z nich via alpaki lub wielbłądy), a dwa od azjatyckich gryzoni, jeden via bydło.


Ten ostatni, znany jako OC43, jest najpowszechniejszym koronawirusem przeziębienia. Przybywa każdej zimy i czasami zakaża powtórnie ludzi, którzy już go mieli wcześniej. W odróżnieniu od pozostałych trzech jego pochodzenie nie gubi się w mrokach czasu, ale jest znane i stosunkowo niedawne. Porównując go do jego bydlęcego, bliskiego kuzyna, dr Marc van Ranst z Uniwersytetu Leuven w Belgii wraz z kolegami wykalkulowali w 2005 roku, że miały wspólnego przodka mniej więcej w 1890 roku. (Istnieje także wersja tego samego wirusa, która zaraża świnie, ale jest on nieco bardziej oddalony od ludzkiej i bydlęcej wersji niż te dwie wersje są oddalone od siebie.) Ta data jest więc prawdopodobnym momentem, kiedy wirus po raz pierwszy przeskoczył na ludzi.


Data jest intrygująca, ponieważ w latach 1889-90 była ta wspomniana powyżej straszliwa pandemia, najgorsza w XIX wieku, spowodowana infekcją dróg oddechowych. Ponadto poprzedzała ją globalna epidemia tego, co jak wówczas sądzono, że jest zakaźnym zapaleniem płuc u bydła. Zawsze zakładano, że rosyjska lub azjatycka choroba z lat 1889-90 była rodzajem grypy. Brak jednak bezpośrednich dowodów na to, a niektóre objawy nie w pełni odpowiadają grypie. Biorąc pod uwagę liczbę zachorowań, wydaje się prawdopodobne, że był to wirus nowy dla ludzkiego gatunku i zbieżność dat z przeskokiem międzygatunkowym OC43 nasuwa wyraźne podejrzenia.


Sądzi się, że pierwszy przypadek choroby był w Bucharze w Azji Środkowej wiosną 1889 roku, ale do października choroba dotarła do Konstantynopola i St. Petersburga. W grudniu szpitale wojskowe w stolicy Rosji były przepełnione, fabryki i warsztaty zamknięte z braku robotników i „całe dzielnice w miastach opuszczone przez mieszkańców”, według jednego z raportów. Objawami był ból głowy, gorączka, ból w kościach, wysypka na twarzy i spuchnięte ręce. Choroba trwała pięć do sześciu dni, ale czasami pacjent pozostawał wyczerpany i słaby przez całe tygodnie.


W listopadzie wirus dotarł do Paryża. Na przełomie roku szpitale były pełne, pacjentów umieszczano w wojskowych barakach i namiotach w parkach miejskich. Zamknięto wiele szkół. We Wiedniu szkoły zamknięto wcześniej przed Bożym Narodzeniem i pozostały zamknięte do końca stycznia. W Berlinie chorowało wielu pracowników poczty. W Londynie zachorowało tak wielu prawników, że na pewien czas zamknięto sądy. Jednego dnia w styczniu w szpitalu St Bartholomew w centrum Londynu dr Samuel West znalazł ponad 1000 ludzi tłoczących się na oddziale wypadków doraźnych, większość z nich to byli mężczyźni.  


W każdym kraju stolice i miasta portowe były najbardziej dotknięte, ponieważ miały najwięcej połączeń kolejowych i morskich. Nie ominęło to znakomitości. Rosyjski car, młody król Hiszpanii, prezydent Francji, królowa Szwecji i Lord Salisbury byli chorzy. W Turynie zmarł książę Aosty, który przez krótki czas był królem Hiszpanii, zmarli też cesarzowa Augusta z Niemiec i Lord Napier. Wielkie gazety zrodziły powszechną panikę.


Według nowoczesnej analizy szczyt zgonów przypadł na tydzień kończący się 1 grudnia 1889 roku w St Petersburgu, 22 grudnia w Niemczech, 5 stycznia 1890 roku w Paryżu i 12 stycznia w USA. R0 oceniono na 2,1 a śmiertelność wynosiła gdzieś między 0,1 procenta a 0,28 procenta; są to dane podobne do dzisiejszej pandemii.


Ówczesne doniesienia prasowe mówią, że tak jak dzisiejsza epidemia, rosyjska grypa wydawała się atakować dorosłych bardziej niż dzieci i w niektórych szkołach chorzy byli nauczyciele, ale nie uczniowie. Podobnie jak dzisiejszy wirus, choroba dotykała znacznie poważniej mężczyzn niż kobiety. Gazety pełne były statystyk o śmiertelności, anegdot i dodających otuchy artykułów redakcyjnych.  


W 1890 roku teoria zarazków była daleka od powszechnej akceptacji, a wirusów jeszcze nie odróżniono od bakterii. Nadal popularna była hipoteza ”miazmy” obwinianej za takie pandemie szerzące się w powietrzu, a szybkość, z jaką choroba szerzyła się po świecie, wydawała się wskazywać na coś innego niż osobiste kontakty, chociaż w rzeczywistości przyczyną były podróże koleją. Artykuł redakcyjny w „Lancet”, przypominający dzisiejsze fantazje w sprawie 5G, zauważył, że niedawno były trzęsienia ziemi: „Dlaczego to kłopotliwe zjawisko nie miało dać szkodliwych emanacji z ziemi?”


W marcu 1890 roku pandemia wygasała w większości miejsc, podobnie jak to wiosną robią przeziębienia i grypa dzisiaj. Sezonowy wzór przeziębień i gryp jest tak uderzający, że nie może być przypadkiem, iż w maju dzisiejsza pandemia także zaczęła cofać się na całym świecie, niezależnie od stosowanej polityki. Latem 1890 roku wirus usadowił się na południowej półkuli po dotarciu do Australii w marcu. Wróciła do Europy kolejnej zimy i wracała przez kilka lat potem.    


Jeśli OC43 był przyczyną pandemii 1889-90 — co, oczywiście, w żadnym razie nie jest dowiedzione – i zakładając, że powoduje może jedno na dziesięć przeziębień dzisiaj, to wyewoluował w stronę niższej zjadliwości. Łatwo zobaczyć, jak dzieje się to przy wirusach dróg oddechowych, które przenoszą się przez rozmowy ludzi i podawanie rąk. Mutacje, które wpływają na zjadliwość wirusa, mają także wpływ na ludzi, którzy je przenoszą: jeśli wirus wysyła cię do łóżka i czujesz się paskudnie, nie przekażesz go wielu ludziom. W nieuniknionej walce o przetrwanie łagodniejsze szczepy wyprą z czasem te groźniejsze. To dlatego tak wiele wirusów przeziębienia dotyka nas, ale zabija tak niewielu, poza sytuacją, kiedy są nowe dla naszego gatunku.


Może także pewien stopień reakcji odpornościowej w populacji pomaga łagodzić skutki wirusa, nawet bez osiągnięcia pełnej i trwałej odporności. Częściowa odporność krzyżowa wydaje się istnieć dzisiaj, przy czym ci, którzy mieli przeziębienie spowodowane kornawirusem, nie łapią COVID-19, albo nie chorują bardzo ciężko.  


Oto niepokojąca myśl: a jeśli lockdown hamuje ten ewolucyjny proces przez ograniczenie choroby do miejsc, w których nadal może kwitnąć, gdy wciąż jest śmiertelnie groźny, takich jak szpitale? Nasz los jest jasny: bez szczepionki lub lekarstwa COVID-19 wygaśnie, powróci, ale będzie mniej śmiertelny aż w końcu stanie się nieodróżnialny od każdego innego przeziębienia.


My article for Spectator:

Could the key to COVID be found in the Russian pandemic?

Rational Optimist, 5 czerwca 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego” w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.
W księgarniach jest już najnowsza książka Matta Ridleya: 



Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk