Listy z naszego sadu

Information entered below will be sent only to the newspaper editors

When submitting a comment you agree to provide your real name to the newspaper editors. The information will not be visible on the webpage, and will be treated confidentially.

Nazwisko

Telefon

E-mail

För att skydda tidningen mot skräpinlägg, m?ste du sätta ett kryss i rutan nedan.

Zawiera 8 komentarz(y)

« Pokaż cały artykuł

8. Do Paweł

Z Daniel

2020-05-30 13:58

Generalnie się z tobą zgadzam, aczkolwiek nie bierzesz pod uwagę tego, że ludzie kiedy widzą jakiegoś eksperta traktują jego zdanie w prawie każdej dziedzinie jako zdanie eksperta. Jeżeli lekarz mówi mi o jakiejś nowej terapii o której wiem, że została przetestowana tyko na 5 ludziach i wszyscy zostali wyleczeni to nie muszę być ekspertem z dziedziny medycyny, żeby wiedzieć, że takie badanie jest bezwartościowe ponieważ grupa testowa jest za mała, natomiast lekarz, który przekonuje mnie, że terapia jest dobra może być matematycznym laikiem ale specjalistą w swojej dziedzinie.

7. Do Daniel

Z Paweł

2020-05-30 01:56

Łatwo krytykować pseudonaukę mając za plecami wsparcie nauki. Greenfield namawia nas jednak do tego, byśmy byli krytyczni w stosunku do przedstawicieli nauki. Niby chwalebny postulat - nie wierz naukowcom na słowo, tylko myśl samodzielnie ("Nauka nie jest fasadą ekspertów. Jest dociekaniem prawdy."). No więc dociekajmy - samodzielnie. Fajne hasło, tylko że praktycznie niemożliwe do zrealizowania. Samodzielnie dociekać prawdy możesz w dziedzinie, w której jesteś ekspertem (ewentualnie w dziedzinach pokrewnych), ale w innych obszarach musisz zdać się na innych ekspertów. I nie chodzi tu nawet o możliwości intelektualne, ale o zwyczajne ograniczenie czasowe - choćbyś był nawet ponadprzeciętnie inteligentny, to nie starczy ci życia, by zgłębić całą wiedzę, którą do tej pory udało nam się zgromadzić (człowiek renesansu, to gatunek wymarły). Nie masz żadnych szans, by wejść w merytoryczny spór z przedstawicielami wszystkich dyscyplin naukowych. Na tej stronie pojawiają się często tłumaczenia artykułów Jerrego Coyne’a. Coyne pisze czasem na tematy, które nie dotyczą jego specjalizacji, ale zawsze powołuje się wtedy na ekspertów z dziedziny, o której pisze i nawet jak formułuje jakieś własne wnioski, to robi to z ostrożnością, podkreślając, że nie jest w danym temacie ekspertem (nawet jeśli jest to dziadzina pokrewna z jego specjalizacją). To jest właśnie przykład pokory, która wynika ze świadomości, jak wiele wysiłku i czasu trzeba, by stać się specjalistą w jakiejś gałęzi nauki. Może ci się to nie podobać, ale jakikolwiek sensowny spór, w jakiejkolwiek dyscyplinie naukowej, może odbywać się tylko między specjalistami.

6. Do Paweł

Z Daniel

2020-05-29 21:40

Mam wrażenie, że twoje rozumienie krytycznego myślenia jest trochę inne niż moje. Czy potrafiłbym stwierdzić tylko za pomocą krytycznego myślenia, że homeopatia jest fałszywa? Tak, a to dlatego, że nie ma żadnych przesłanek do tego by wierzyć, że podobne leczy podobne i że rozcieńczone ma większą moc od nierozcieńczonego. Wiem to dzięki badaniom naukowym ale nie potrzebuje opinii eksperta by wyjaśnił mi jak działa statystyka. Tak samo sam mogę stwierdzić, że astrologia jest fałszywa ponieważ wiem, że nie ma dowodów, że jest prawdziwa i naprawdę tyle wystarczy, przecież już nawet w starożytności co poniektórzy ludzie uważali magię i astrologie za fałsz, czy według ciebie nie mogli tak sądzić bo nie znali opinii ekspertów?
Zdanie eksperta w konfrontacji z metodą naukową, która nie jest jakąś tajemną sztuką oraz konsensusem jest zawsze na z góry przegranej pozycji. Jeżeli dentysta powiedziałby mi, że ma świetny, nowy produkt, który po nałożeniu na zęby wyleczy mi wszystkie dziury, to nie zaufałbym mu dopóki nie sprawdziłbym opinii innych dentystów oraz opinii o firmie produkującej ten specyfik.

5. Do Daniel

Z Paweł

2020-05-29 15:18

"Według mnie ruch antyszczepionkowy nie bierze się z samodzielnego myślenia tylko z braku krytycznego myślenia."

Samodzielne myślenie, w kontekście w jakim je tutaj rozpatrujemy, to w zasadzie synonim krytycznego myślenia. W ruchu antyszczepionkowym jest tego krytycyzmu aż nadto. Problem w tym, że żeby wypowiadać się krytyczne na tematy związane z jakąś dziedziną wiedzy (np. medycyną) stworzoną w oparciu o metodę naukową, to wypadałoby się trochę na tym znać. Niestety, w sytuacjach, w których krytycznie myślący laicy, polemizują z ekspertami, mamy często do czynienia z efektem Krugera-Dunninga. Autor artykułu pisze również o pokorze, która jest jednym z warunków dobrze uprawianej nauki. Ale wydaje mi się, że tej pokory zdecydowanie bardziej brakuje samodzielnie myślącym laikom, niż specjalistom.

"Jeżeli raz nauczysz się myśleć krytycznie możesz to stosować z powodzeniem w każdej dziedzinie."

Śmiem twierdzić, że nie. Umiejętność krytycznego myślenia jest bardzo cenna (choć chyba trochę przereklamowana), ale dobrze by było, gdyby szła w parze z pokorą co do własnych umiejętności i wiedzy na dany temat. Jeśli np. nie jesteś fizykiem, to choćbyś nie wiem jak bardzo wytężał ten swój krytycyzm, to twój głos w dyskusji na temat interpretacji mechaniki kwantowej będzie raczej bezwartościowy.

"Czy według Ciebie, wyniki badań i obliczeń astrologicznych mogą krytykować tylko astrolodzy?"

To nie jest adekwatny przykład, ponieważ nie odnosi się do nauki. Astrologia nie stosuje metody naukowej i jest odrzucona przez środowisko naukowe (astronomów, astrofizyków) - dość łatwo wykazać błędność jej założeń i przewidywań. W artykule jest natomiast zachęta do samodzielnego myślenia i krytycyzmu wobec ekspertów dyscyplin naukowych. Pół biedy jeśli ten krytycyzm laików wobec ekspertów dotyczy np. teorii względności (takich domorosłych fizyków, którzy są przekonani, że obalili tę teorię jest na forach internetowych mnóstwo), ale gorzej jeśli dotyczy to medycyny lub innych dziedzin mających bezpośredni wpływ na nasze zdrowie i życie.

"Nie trzeba być ekspertem z astrologii czy astronomii by wiedzieć, że astrologia to bzdura."

Weźmy inny przykład. Homeopatia. Bzdura? Bzdura. Ale skąd wiesz, że to bzdura? Doszedłeś do tego swoim krytycznym myśleniem? Nie. To naukowcy orzekli, że to bzdura. To fizycy i chemicy stwierdzili, że takie zjawisko jak "pamięć wody" nie istnieje, a lekarze na podstawie badań stwierdzili, że homeopatia nie daje żadnych efektów terapeutycznych. Twoje krytyczne myślenie nic więcej do tej wiedzy nie wniesie. Krytyczne myślenie przydaje się, by nie dać się zrobić w konia oszustom, ale rzadko bywa przydatne w polemice z ekspertami.

"Oczywiście kłócenie się np. z dentystą o sposób leczenia zęba to głupota ale jeśli dentysta powie ci, że wyleczysz zęby jeśli pomalujesz je na różowo to nie ma znaczenia czy to jest ekspert i każdy krytycznie myślący człowiek kogoś takiego nie posłucha."

Tu trochę przeczysz sam sobie. W jednym zdaniu piszesz, że kłócenie się z dentystą o sposób leczenia zęba to głupota, a w drugiej części tego samego zdania piszesz, że … jednak będziesz się kłócił, jeśli uznasz, że wiesz lepiej. Oczywiście, że gdyby jeden ekspert wmawiał ci coś takiego - wbrew opinii większości ekspertów - to sceptycyzm wobec takiej formy leczenia jest jak najbardziej uzasadniony. Ale gdyby istniała jakaś specjalna, różowa farba, która ma właściwości lecznicze, a która została przebadana i zaakceptowana przez większość specjalistów, to na podstawie czego byś stwierdził, czy taka metoda leczenia jest skuteczna, czy nie? Na podstawie swojego krytycznego myślenia, czy na podstawie opinii środowiska ekspertów?

4. Do Paweł

Z Daniel

2020-05-29 00:06

Według mnie ruch antyszczepionkowy nie bierze się z samodzielnego myślenia tylko z braku krytycznego myślenia. Jeżeli raz nauczysz się myśleć krytycznie możesz to stosować z powodzeniem w każdej dziedzinie. Czy według Ciebie, wyniki badań i obliczeń astrologicznych mogą krytykować tylko astrolodzy? Nie trzeba być ekspertem z astrologii czy astronomii by wiedzieć, że astrologia to bzdura. Oczywiście kłócenie się np. z dentystą o sposób leczenia zęba to głupota ale jeśli dentysta powie ci, że wyleczysz zęby jeśli pomalujesz je na różowo to nie ma znaczenia czy to jest ekspert i każdy krytycznie myślący człowiek kogoś takiego nie posłucha.

3. Samodzielne myślenie

Z Paweł

2020-05-28 19:51

Nie tylko o tym pisze autor. Pisze również, że:

"Jako cywilizacja potrzebujemy nauki, Nie potrzebujemy jednak scjentyzmu niekwestionującej wiary w słowa ekspertów dlatego, że mają dyplom, ani mylenia zewnętrznych rytuałów nauki z prawdą, ani wierzenia zamiast samodzielnego myślenia. Kiedy wierzymy, przestajemy myśleć."

A z tym już nie do końca się zgadzam, bo takie podważanie zaufania do ekspertów powoduje zwykle więcej szkód niż pożytku. Zgadzam się oczywiście, że w nauce nie może być miejsca na niekwestionowaną wiarę, ale zdecydowanie lepiej jest, gdy wyniki badań specjalistów (i wnioski z nich płynące) kwestionują inni specjaliści, a nie "samodzielnie myślący" ignoranci. Samodzielne myślenie, to chwytliwy slogan, ale człowiek, który nie jest ekspertem, to choćby nawet miał szczere chęci zapoznania się z surowymi wynikami jakiś badań, to niewiele z nich zrozumie. Samodzielne myślenie na jakiś specjalistyczny temat wymaga wielu lat nauki, doświadczenia i sporej wiedzy, a to wszystko mają tylko specjaliści. Zalecałbym więc dużą ostrożność w namawianiu do samodzielnego myślenia i podważania zaufania do fachowców. To właśnie z takiego "samodzielnego myślenia" biorą się np. antyszczepionkowcy.

2. Uzupełnienie

Z Paweł

2020-05-28 13:46

Spróbuję zatem wyrazić się jaśniej. Zgadzam się z tym, że nauka to ciągłe poszukiwanie, sprawdzanie, testowanie, podważanie i że nie powinno być w niej miejsca dla prawd absolutnych. Ale istnieje cienka granica między wolnością w nauce, a naukowym relatywizmem. Wydaje mis się, że autor próbuje tę granicę - i tak już niewyraźną - jeszcze bardziej rozmyć.

Odpowiedź
Nie jestem przekonany, bowiem, zgoła odwrotnie, Autor wskazuje na zagrożenie uplitycznieniem nauki, które właśnie postmodernizm wprowadził na uniwersytety i to z relatywizmem polemizuje Greenfield, przypominając równocześnie o potrzebie oddzielenia uczuć i odczuć od badania i wniosków i o tym, że nauka prowadzi nas częściej do nowych pytań nią daje prawdy ostatczne, to jednak nie jest relatywizmem, niema z nim nic wspólnego.

1. hmm

Z Paweł

2020-05-28 12:32

Trochę chaotyczny ten tekst. Częściowo się zgadzam, ale odnoszę wrażenie, że autor w pewnych momentach skręca w kierunku postmodernizmu.
Odp.
Fascynujące, że się Pan częściowo zdadza, tylko po co zaraz informować o tym świat i okolice?
Nie pytam nawet jak sie Panu to skojarzyło z postmodernizmem, ani z czym sie Pan częściowo zgadza, bo i po co? Przecie wymagałoby to umiejętności pisania prawdziwego komentarza.

Nauka

Znalezionych 1162 artykuły.

Tytuł	Autor	Opublikowany

Czego pandemia nauczyła nas o nauce?	Ridley	2020-10-19
Przeddarwinowscy “darwiniści”	Berry	2020-10-16
Covid 19 może przejmować kontrolę nad receptorami bólu, uśmierzając ból i podnosząc szerzenie się choroby: możliwy rezultat doboru naturalnego	Coyne	2020-10-15
Znowu wrzawa, że “teoria ewolucji wywrócona”, ale jak zwykle, robią z igły widły	Coyne	2020-10-13
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 4. Rzekome znaczenie dryfu genetycznego w ewolucji	Coyne	2020-10-09
Chromosomy Y ludzi, neandertalczyków i denisowian	Novella	2020-10-08
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 3. Rzekome znaczenie epigenetyki w ewolucji	Coyne	2020-10-07
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków	Coyne	2020-10-05
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność	Coyne	2020-10-03
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację	Coyne	2020-10-01
Uprawy GMO i wzrost plonów	Novella	2020-09-28
Książka o psychologii ewolucyjnej, która pokazuje wartość tej dziedziny – ale nie wartość memów	Coyne	2020-09-22
Przyjemności seksu i jagód	Ridley	2020-09-18
Czy można falsyfikować naukowe teorie? Naukowiec odpowiada, że “nie”	Coyne	2020-09-12
Naukowe pismo “Nature” przystaje do Przebudzonych twierdząc, że zarówno płeć, jak gender są niebinarne	Coyne	2020-09-09
Wybór ostatecznej wolności	Witkowski	2020-09-07
Polio zlikwidowane w Afryce	Novella	2020-09-05
Czy wyrazy ludzkiej twarzy są uniwersalne w okazywaniu emocji?	Coyne	2020-09-02
Barwny erudyta J.B.S. Haldane	Coyne	2020-08-28
Modelowanie zbijania się pingwinów cesarskich w gromadę: każdy dostaje równie dużo ciepła	Coyne	2020-08-25
Jak algorytmy wpływają na twoje życie	Novella	2020-08-24
Z okazji dziewięćdziesiątych urodzin Thomasa Sowella	Jacoby	2020-08-22
Prawdziwie długa szyja: 6-metrowy wodny gad z triasu z szyją długości 2,7 metra	Coyne	2020-08-19
Wątrobiane duszki	Novella	2020-08-17
Rozrzedzanie krwi bez groźby krwawienia	Novella	2020-08-14
Nowy raport: Bakteria po stu milionach lat nadal żywa!	Coyne	2020-08-08
Modlitwa to nie jest lekarstwo	Nowella	2020-08-07
Maleńki, 10-centymetrowy dinosaur, który zjadał owady	Coyne	2020-08-06
Piękny skoczek, który upodabnia się do mrówki	Coyne	2020-08-03
Urodziny Rosalind Franklin!	Cobb	2020-07-31
Kondor wielki: ptak, który rzadko kiedy macha skrzydłami	Coyne	2020-07-28
Czy ludzie byli w Nowym Świecie ponad 30 tysięcy lat temu?	Coyne	2020-07-26
Oszaleć na punkcie nietoperzy w czasach korony i politykierstwa	Collins	2020-07-25
Dwa gatunki dały zdolną do życia hybrydę, mimo że rozeszły się 150 milionów lat temu	Coyne	2020-07-23
Niccolo Tartaglia jego tajemnica	Jacoby	2020-07-20
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie	Hyams	2020-07-17
Dekolonizacja ewolucji (i Darwina) była nieunikniona	Coyne	2020-07-15
Filtr mózgu (czyli czego nie widzimy)	Novella	2020-07-14
Homeopatia jest bezwartościowa a czasami szkodliwa	Novella	2020-07-10
Pięć błędnych wyobrażeń o ewolucji: jedno jest wątpliwe, jedno niesłuszne	Coyne	2020-07-08
Wiecznie kurczący się tranzystor i wynalezienie Google	Ridley	2020-07-06
Postmodernizm: filozofia, która stoi za naszymi wojnami kulturowymi i postępującym nihilizmem	Hill	2020-07-02
Bodźce do innowacji w końcu pokonają COVID-19	Ridley	2020-06-27
Maleńkie stworzenia morskie budują olbrzymie, fantastyczne domy, by chronić się i zdobywać pokarm	Coyne	2020-06-25
Rośliny uprawne z edytowanym genomem pomagają farmerom i środowisku	Ridley	2020-06-20
Czy klucz do COVID można znaleźć w rosyjskiej pandemii?	Ridley	2020-06-18
Skąd więc wziął się ten wirus?	Ridley	2020-06-16
Nowe dane o tym, jak działają grzyby „mrówek zombie”	Coyne	2020-06-15
Czy brytyjski naukowy establishment popełnił największy błąd w historii?	Ridley	2020-06-13
Błysk światła w mroku	Sheagren	2020-06-12
Poczucie pewności napędza efekt potwierdzenia	Novella	2020-06-08
Czy możemy zobaczyć osobowość?	Novella	2020-06-05
Rozwiązanie dla obecnego kryzysu	Ridley	2020-06-02
Lokalizacja funkcji wykonawczych	Novella	2020-05-30
Przestańcie wierzyć w naukę	Greenfield	2020-05-28
Ewolucyjne korzenie sztuki	Koraszewski	2020-05-27
Innowacji nie można wymusić, ale można je zdławić	Ridley	2020-05-26
Stymulowanie kory wzrokowej	Novella	2020-05-23
Pora na telemedycynę	Novella	2020-05-19
Czy mrożącą krew w żyłach prawdą jest, że decyzja o zamknięciu społeczeństwa opierała się na luźnych matematycznych spekulacjach?	Ridley	2020-05-15
MMR jest bezpieczna i skuteczna	Novella	2020-05-14
Odporność stada na fakty	Koraszewski	2020-05-13
O COVID wiemy wszystko – i nie wiemy niczego	Ridley	2020-05-12
Nanotechnologia zastosowana do leczenia choroby Alzheimera	Novella	2020-05-11
COVID-19 – To są szkody	Novella	2020-05-05
Nadmiar teorii wszystkiego	Koraszewski	2020-05-04
Zawodnicy – i trudności – w wyścigu do wyleczenia COVID	Ridley	2020-04-30
Psychologia sprzeciwu wobec szczepień	Novella	2020-04-25
Prowokator czy prowokowany?	Witkowski	2020-04-24
Nauka on-line jest skuteczna	Novella	2020-04-23
Mądrość w pułapce autorytetu	Witkowski	2020-04-18
Znaleziono najstarszego “bilaterian”: odkryto podobne do robaka stworzenie wraz z jego skamieniałymi śladami	Coyne	2020-04-16
Nietoperze i pandemia	Ridley	2020-04-14
Pandemia ludzkiej głupoty	Novella	2020-04-12
W miarę postępu badań natura naszego wroga staje się coraz wyraźniejsza	Ridley	2020-04-04
Wzmacnianie układu odpornościowego podczas pandemii	Novella	2020-04-02
Dlaczego ten wirus inaczej dotyka pokolenia?	Ridley	2020-03-30
Czaszka maleńkiego dinozaura/ptaka znaleziona w bursztynie	Coyne	2020-03-27
Szczepionka na koronawirusa nie przybędzie szybko	Ridley	2020-03-25
Niebawem dowiemy się jak solidna jest nasza cywilizacja	Ridley	2020-03-23
Żywotność wirusa Covid-19 na różnych powierzchniach (rada: używaj rękawiczek, kiedy odbierasz paczki i nie otwieraj ich przez 24 godziny)	Coyne	2020-03-21
Dzień był krótszy 70 milionów lat temu	Novella	2020-03-20
Jak często powstają ptasie hybrydy?	Coyne	2020-03-18
Mózgi noworodków	Novella	2020-03-16
Twierdzenie o białku i DNA dinozaurów	Novella	2020-03-10
Porażka jest stałym elementem pracy naukowca	Konrad Bocian	2020-03-07
Jak myśleć o naszych problemach	Tupy	2020-03-03
Dlaczego tak wiele nowych wirusów pochodzi od nietoperzy?	Ridley	2020-02-29
Odkrycie antybiotyku przez AI	Novella	2020-02-27
Wizyta w Andach u łysek rogatych	Lyon	2020-02-26
Zioła nie pomagają na utratę wagi	Novella	2020-02-25
Dawkins pisze tweeta	Coyne	2020-02-24
W obronie binarności płci u ludzi	Coyne	2020-02-21
Nie palmy pieniędzy na ołtarzu zielonej manii	Lomborg	2020-02-20
Więcej dowodów ewolucji: końskie zarodki zaczynają tworzyć pięć palców, a cztery zawiązki znikają	Coyne	2020-02-18
Homeopatyczny rentgen	Novella	2020-02-14
Różnice płci w wyborze zabawek: chłopcy bawią się chłopięcymi zabawkami, dziewczynki dziewczęcymi zabawkami	Coyne	2020-02-13
Śmiertelność z powodu raka nadal spada wbrew twierdzeniom szarlatanów		2020-02-11
Odkrycie w immunologii, a leczenie nowotworów	Novella	2020-02-10
Ponowne psucie nauki przez ideologię: ”Slate” wypacza biologię ewolucyjną, by wyglądała na kapitalistyczną i antysocjalistyczną	Coyne	2020-02-07

« Poprzednia strona Następna strona »

Polecane
artykuły

Czyje życie liczy się?

Pod koniec czerwca wandale w San Francisco zbezcześcili pomnik Miguela de Cervantesa. Zamienili Cervantesa we “właściciela niewolników”.
Jest dobrze znanym faktem, że ten wielki pisarz i odważny hidalgo był sam przez pięć lat niewolnikiem algierskich korsarzy.