Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 06:01

« Poprzedni Następny »


Moje trzy grosze do reformy Gowina


Andrzej Koraszewski 2018-06-21


Ponieważ poproszono mnie, żebym podpisał protest w sprawie reformy Gowina, musiałem się zastanowić, co na temat tej reformy wiem i jakie mam w tej sprawie zdanie. Do Jarosława Gowina jestem uprzedzony, do popierającej tę reformę rządzącej partii również, więc istnieje niebezpieczeństwo posiadania zdecydowanego stanowiska bez wnikania w szczegóły. Na domiar złego, moja wiedza o problematyce reform szkolnictwa wyższego jest powierzchowna, więc tym łatwiej o mocne opinie. To co wiem, o dzisiejszych wyższych uczelniach w Polsce pochodzi głównie od studentów z małego miasteczka i ze wsi studiujących już to na uczelniach w Warszawie lub w Toruniu, już to studiujących w szkołach wyższych w takich miastach jak Włocławek, Płock czy Białystok. Słyszę głównie narzekania i nie zawsze jestem pewien, czy są one w pełni uzasadnione, bo jak wiadomo studenci od zawsze narzekali i czasem mieli rację, a czasem nie. Czytam również narzekania kadry uniwersyteckiej na studentów, i domyślam się, że czasem te narzekania są uzasadnione, a czasem mam wrażenie, że kiepskiej tanecznicy przeszkadza rąbek spódnicy.

Wszystkie znane mi reformy szkolnictwa wyższego nieodmiennie wywoływały protesty (czasem bardzo gwałtowne protesty), zarówno ze strony studentów, jak i ze strony nauczycieli akademickich. Próba zminimalizowania oporu wymagałaby lat przygotowań i kooperacji  partii rządzącej z opozycją. W chwili obecnej taki scenariusz w Polsce jest całkowicie abstrakcyjny.


Jarosław Gowin twierdzi, że jego projekt jest kontynuacją wcześniejszych projektów. Faktycznie o potrzebie zreformowania szkolnictwa wyższego słyszymy co najmniej od dwudziestu lat.


Odnoszę wrażenie, że obawy przed tą reformą są silnie związane z całokształtem działań obozu władzy, więc na czoło wysuwają się lęki, iż reforma przede wszystkim zmierza do ograniczenia autonomii uczelni. Ponieważ niewielu ludzi w jakikolwiek sposób związanych z szkolnictwem wyższym podejrzewa pana Gowina i partię pana Kaczyńskiego o uczciwość, więc merytoryczna dyskusja jest niemal niemożliwa. Jeśli idzie o ministra Gowina, to panuje przekonanie, iż jest to człowiek bardziej dbający o interesy Kościoła niż nauki i faktycznie wszystko wskazuje na to, że troską pana ministra nauki i szkolnictwa wyższego  jest szeroki dostęp uczonych w pobożności do państwowych funduszy przeznaczonych na naukę. Ponieważ teologia ma tyle wspólnego z nauką co homeopatia z medycyną, ten zbożny cel, każe nam dodatkowo podejrzewać, że intencje pana ministra prawiącego o „konstytucji dla nauki” nie są tak całkiem czyste. W programie radiowym minister przekonywał, że krytycy są w mniejszości, a on jest bolszewikiem, za którym stoją utytułowane masy. Nawet jeśli tak jest (minister nie poinformował na czym opiera swoje twierdzenie), to przecież minister nauki powinien się domyślać, że większość nie zawsze ma rację i mógłby podjąć heroiczną próbę merytorycznego ustosunkowania się do zarzutów prezentowanych przez krytyków.


Wśród krytyków podobno jest również profesorka nadzwyczajnie nadzwyczajna, pani Krystyna Pawłowicz i chociaż nie jestem wprowadzony w jej uzasadnienie krytyki tej reformy, też uważam, że przyznawanie tytułów naukowych przez uczelnie słabe i bardzo słabe może prowadzić do zalewu takich jak ona profesorów, docentów i doktorów (czego już doświadczamy).


Rzadko się zdarza tak, że jedna strona ma sto procent racji, a druga nie ma jej wcale. Być może warto się spierać o to, czy słabe, prowincjonalne uczelnie muszą koniecznie być nazywane uniwersytetami i czy zmiana ich statusu nie byłaby dla nich, a przede wszystkim dla ich studentów, przysługą. Argument, że utrudnia to możliwości kariery naukowej w małym mieście warto rozważyć ze wszystkich stron i zastanowić się, czy warta skórka za wyprawkę.     


Taka dyskusja wiąże się jednak z wyjściowym pytaniem, po co ta reforma i co ma ona osiągnąć? Mógłby ktoś powiedzieć, że uniwersytety mają rozwijać naukę i kształcić naukowców, zaś szkolnictwo wyższe jako całość ma dostarczać fachowców, czyli ludzi, którzy nie tylko posiadają jakieś dyplomy, ale również wiedzą co robią. 


Jacek Żakowski chciałby, żeby uczelnie produkowały raczej inteligentów niż fachowców i może nie być w tym swoim pragnieniu odosobniony. Czyli wracamy do pytania jaki jest cel reformy, bo dopiero po jego ustaleniu możemy się spierać, czy ma ona jakiekolwiek znamiona działania skutecznego.  


Mam wrażenie, że awantura wokół reformy Gowina nie stała się okazją do dyskusji o tym przed jakimi właściwie wyzwaniami stoi szkolnictwo wyższe w XXI wieku, ani o modelach i ekonomice szkolnictwa wyższego w różnych krajach, ani o kontroli jakości szkolnictwa wyższego, ani o wielu innych sprawach, które zaważyły nie tylko na tym, że nasze uczelnie znajdują się daleko od czołówki peletonu w światowym rankingu uniwersytetów, ani nie dają nam odpowiedzi na pytanie na ile obecny system kształci kadry dla gospodarki opartej na wiedzy.


Cieszy oczywiście, że minister nauki ustępuje pod naporem krytyki z szeregów Prawa i Sprawiedliwości, że projektowane przez niego rady z każdym dniem stają się mniejszym postrachem.


Do 3 lipca, kiedy nasi uczeni przedstawiciele będą nad tą „nową konstytucją dla nauki” głosować, mamy jeszcze trochę czasu, więc kto wie, może zdążymy jeszcze podyskutować o tym, czego właściwie od szkolnictwa wyższego oczekujemy, dlaczego proces boloński nie przyniósł oczekiwanych rezultatów i czy jest szansa na stworzenie ponadpartyjnego zespołu, który mógłby rzeczowo nad problemami reformy szkolnictwa wyższego rozważać.   


Są na uczelniach wspaniali naukowcy, którzy nie zawsze sa dobrymi pedagogami, są wspaniali pegadodzy i są pracownicy naukowi, którzy nie powinni się tam znajdować. Są wspaniali studenci, z którymi się cudownie pracuje, są przeciętni i są tacy, którzy przeszkadają innym w nauce. Ci wspaniali są zawsze rzadkością, a zmiana proporcji jest niebywałą sztuką. Na Harwardzie mają problem, jest (zdaniem kierownictwa) za dużo świetnych Azjatów z Korei, Indii, Japonii i trzeba coś zrobić, żeby nie obsadzać nimi zbyt wielu stanowisk na uczelni. Ciekawy problem, wbrew pozorom wcale nie nowy.


Ład akademicki (ten formalny i ten nieformalny) to osobliwa dżungla, w której stada narcyzów podgryzają się wzajemnie, walcząc przy pomocy ładnych podań i gier zespołowych o pieniądze, których przyznawanie w żaden sposób nie może być w pełni obiektywne. A jednak są systemy sprawniej rozwijające naukę i lepiej kształcące studentów niż inne. Jest o czym rozmawiać i warto pamiętać, że rewolucje są kosztowne i mało skuteczne. Być może lepiej podejmować próby częściowych zmian, które pozwalają na złagodzenie najpoważniejszych problemów. To jednak wymaga wyrażnego zdefiniowana gdzie te najpoważniejsze problemy są. Autorskie projekty rewolucji w formie „konstytucji dla nauki” dziwnie przypominają prezydencki projekt konstytucyjnego referendum.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
1. Działalność naukowa? MEF 2018-06-21


Edukacja

Znalezionych 54 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Nadzieja w beznadziejności raz jeszcze   Koraszewski   2024-01-31
Czy uda się zreformować naszą edukację?   Koraszewski   2024-01-27
Zadania domowe, czyli spór o nową szkołę   Koraszewski   2024-01-25
Bieg do fraktala   Kruk   2023-06-29
“Rada ds. Wolności Akademickiej” Harvardu   Dershowitz   2023-05-13
Komunistyczna ikona podbija amerykańskie szkoły podstawowe   Mikics   2023-05-06
Były egipski minister kultury: Nieobecność Egiptu w dziedzinie osiągnięć naukowych powinna być powodem niepokoju     2023-04-10
Prawda to tylko teoria?   Koraszewski   2023-04-07
“Przebudzenie” łatwo zdefiniować. Trudniej z nim walczyć   Jacoby   2023-04-06
Gdzieś w niebie Booker T. Washington płacze   Jacoby   2023-03-09
Nielubiani przybysze z innej kultury   Koraszewski   2023-03-06
Harvard poddaje się antysemickiej bandzie   Tobin   2023-01-22
Intelektualiści, politycy i zagubiony suweren   Koraszewski   2022-12-24
Właściwy człowiek, na właściwym miejscu   Koraszewski   2022-09-06
No i wydało się...   Kruk   2022-02-12
Znaczenie akademickiej bezstronności   Beard   2022-02-02
Wielorakie źródła demokracji sadystycznej   Koraszewski   2022-02-01
Wesołych Świąt   Kruk   2021-08-26
Krytyczne myślenie w afrykańskiej szkole   Igwe   2021-03-08
Ochrona amerykańskich dzieci przed dzisiejszymi aktywistami edukacji   Hill   2021-03-03
Przekupieni: korumpowanie amerykańskich uniwersytetów   Ibrahim   2020-12-04
Ministrze, daj małpie brzytwę Ockhama   Kruk   2020-09-26
Różne drogi poznawania świata   Koraszewski   2020-09-23
Jak walczyć z wrogami wolności akademickiej   Klainerman   2020-08-20
Niedokończony projekt edukacji zdalnej   Kruk   2020-06-06
Strach przed czarami na nigeryjskich uniwersytetach   Igwe   2019-12-16
Wydział studiów antyizraelskich   Rosenthal   2019-06-30
Jak pisze się m-o-t-y-w-a-c-j-a?   Jacoby   2019-06-07
Jurassic Park à la polonaise   Kruk   2019-06-05
"Postępowi" atakują czarnego profesora jako ”rasistowskiego, seksistowskiego islamofoba”, ponieważ na czelność myśleć samodzielnie     2019-04-27
Ministerialny kult fallusa i organów kompatybilnych   Kruk   2019-02-23
Nauczyciel – nieudacznik, czy skarb?   Koraszewski   2019-02-22
Chiński problem amerykańskich uniwersytetów   Precht   2019-01-17
Kolejna szkoła waldorfska, kolejna epidemia. Co za niespodzianka!     2018-12-06
Zawrotnie szybka islamizacja systemu edukacyjnego Turcji   Bulut   2018-11-04
Turecka edukacja: ta sama religijna obsesja tylko gorsza   Bekdil   2018-09-26
Awaria w Zakładach Produkcji Wody Święconej   Kruk   2018-09-17
Pochwała Głupoty i wieża z kości słonowej   Koraszewski   2018-08-08
Po drugiej stronie lustra w Concordia University   Newman   2018-07-16
Propozycja powszechnego nauczania krytycznego myślenia   Igwe   2018-07-11
Rasa, klasa i nauka afirmująca nieuctwo   Koraszewski   2018-07-04
Moje trzy grosze do reformy Gowina   Koraszewski   2018-06-21
Czy małe dzieci kochają naukę?   Koraszewski   2018-06-19
O skutecznym rad sposobie   Kruk   2015-06-22
Życie jest traumatyczne, literatura też   Coyne   2015-05-20
Krytyka oparta na wiedzy   Kruk   2015-05-08
Piętaszek w cyfrowym świecie   Koraszewski   2014-04-05
Seks w małym palcu   Kruk   2014-04-04
Meandry racjonalizmu   Koraszewski   2014-01-03
Uniwersytety amerykańskie odrzucają wezwanie do bojkotu uniwersytetów izraelskich   Coyne   2013-12-27
Dzisiejsza młodzież    Koraszewski   2013-12-20
Droga do gospodarki opartej na wiedzy   Koraszewski   2013-12-05
Demokracja w rodzinnym domu   Koraszewski   2013-12-05
Kiedy człowiek ma naście lat...   Koraszewski   2013-11-17
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk