Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 04:17

« Poprzedni Następny »


Demokracja w rodzinnym domu


Andrzej Koraszewski 2013-12-05


W polskiej publicystyce mamy powódź artykułów o demokracji, rzadko jednak zwraca się uwagę na fakt, że ta nasza polska demokracja do złudzenia przypomina polską rodzinę. Zaprzyjaźniona nauczycielka rozpisała wśród przyjaciół ankietę na kilka prostych rad dla rodziców.

Hm, pierwsza rada, to pamiętać, że nic nie jest proste i nie ma kilku prostych rad, które mogą wszystko wyjaśnić, a to z tego prostego powodu, iż wszystko wskazuje na to, iż człowiek jest najbardziej skomplikowanym stworem w kosmosie.

Kto wie, może warto sobie na początek uświadomić, że rodzice są „całym światem" swojego dziecka tylko przez pierwszych kilka lat jego życia. Od czwartego, piątego roku życia wpływ rodziców na dziecko gwałtownie maleje i zaczyna być dzielony z grupą rówieśniczą, z telewizją, z nauczycielami (o katechetach z grzeczności nie wspominając) i, jeśli dobrze wykorzystaliśmy swój wcześniejszy czas, z książkami.

Nawet w okresie kiedy jesteśmy „całym środowiskiem społecznym" dziecka, lepiej nie zapominać o tym, że dziecko to nie gliniana kulka i nie wszystko da się z niego ulepić. Nasz wpływ, to skuteczne (lub wręcz przeciwnie) wykrywanie, umożliwianie i stymulowanie talentów, które dziecko otrzymało drogą biologiczną. (Posiadacze kilkorga dzieci doskonale zdają sobie sprawę z faktu, że każde jest inne i to samo środowisko rodzinne mimo wszystko „produkuje" bardzo odmienne osobowości.)

Kto wie, może kluczem do sukcesu jest uświadomienie sobie, że dziecko to homo ludens, jak się z nim nie bawisz, to i ono nie będzie się z tobą bawiło.

Tak naprawdę, to większość z nas nie zdąży się obejrzeć, a już dziecko idzie do szkoły. Szkoła jest takim środowiskiem, w którym przede wszystkim dzieci wychowują dzieci, zaś dorośli bardzo często wierzą w utopijne pedagogiczne teorie, a w rzeczywistości najczęściej mają poczucie bezradności, które starają się ukryć wygłaszając sztywne przemówienia. Najsilniejszy wpływ nauczycieli na dziecko zaznacza się w pierwszych latach szkoły. Dziecko zgubione na początku procesu nauczania może być zgubione na zawsze. Jeśli twoje dziecko nie uzyskało pełnej sprawności czytania i rozumienia tekstów przed ukończeniem trzeciej klasy szkoły podstawowej, masz tylko dwa lata na nadzwyczajne działania naprawcze, potem może być za późno. (Między innymi dlatego z ogromnym zainteresowaniem obserwuję amerykańską reformę oświaty przeprowadzaną pod hasłem „No child left behind".)

Wszystkie obserwacje potwierdzają, że im starsze dziecko, tym twój wpływ na nie jest mniejszy, ale, po pierwsze, mniejszy, to nie znaczy żaden, a po drugie, ważne jest z jakiej wielkości ów wpływ maleje. Obawiam się, ze musimy zaakceptować fakt, że inni mają również na nasze dzieci wpływ i że możemy tylko starać się zachować pewien wpływ na to, kto na nasze dziecko wpływa. (Nie jest to proste, bardzo wiele zależy od umiejętności współpracy z nauczycielami i innymi rodzicami).

We współczesnym świecie rodzice mają kilku wrogów, którzy mogą być przyjaciółmi. Na pierwszym miejscu wymieniłbym: telewizję (i internet) oraz grupę rówieśniczą. Przeciwwagą telewizji i internetu może być tylko książka, ale autor tych słów jest bardzo staroświecki. Miłości do książek trzeba uczyć bardzo wcześnie i szukać tu pomocy każdego, kto umie książką zainteresować. Telewizja natomiast jest największą remizą strażacką na świecie, w której ciekawe programy są niezwykłą rzadkością, a umiejętność ich znajdowania jest sztuką. Internet jest tylko narzędziem, które łączy zarówno głupców, mędrców jak i hobbystów. Czy dziecko dotrze do ciekawych adresów? Czy będziemy umieli mu w tym pomóc lub czy znajdziemy kogoś, kto pozyska sympatię naszego dziecka i będzie umiał być jego wprowadzającym w świat internetu?

Jednym z koszmarów telewizji jest bierność, już aktywne śledzenie programów i konieczność wyboru zmniejsza niebezpieczeństwo telewizji. W pewnym sensie bierność może być również połączona z negatywnymi wpływami „silnych osobowości" w grupie rówieśniczej. Interesującym treningiem jest oczekiwanie planowania rozrywki przed telewizorem.

Dziecko powinno mieć zarówno inicjatywę, jak i swoje zdanie. Obydwie te cechy można wyrobić, czy też raczej wzmocnić, przede wszystkim we wczesnym okresie życia. Partnerstwo jest jednak sztuką, której nie daje się wprowadzić z dnia na dzień.

Warto wreszcie pamiętać, że dziecko ma prawo do prywatności. Poszanowanie prywatności drugiego człowieka jest pierwszym i kto wie, czy nie najważniejszym sposobem okazywania mu szacunku. Nie można oczekiwać partnerstwa, jeśli dorośli mają obyczaj sprawdzania, co dziecko ma w kieszeniach, czy co napisało w swoim pamiętniku, albo z kim rozmawiało przez telefon. (Poszanowanie prywatności nie może oznaczać braku zainteresowania, i czasem nie wiadomo jak to połączyć.)

Ostatnia rada: przyznawaj się, kiedy czegoś nie wiesz, przyznaj się, że popełniłeś błąd, przyznaj się, że bywasz bezradny zanim będziesz naprawdę bezradny.

Tekst opublikowany pierwotnie na łamach "Racjonalisty" w 2005 roku. Biblioteka naszych artykułów i tłumaczeń publikowanych wcześniej w "Racjonaliście" jest już obecna w „Listach” (po otwarciu „Listów” w połowie strony czytelnik znajdzie szeroki na dwie kolumny baner prowadzący do „Biblioteki”, a dalej nazwiska poszczególnych autorów prowadzą do ich artykułów. ) Biblioteka jest jeszcze w budowie, ale już można z niej korzystać.   




Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Edukacja

Znalezionych 54 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Nadzieja w beznadziejności raz jeszcze   Koraszewski   2024-01-31
Czy uda się zreformować naszą edukację?   Koraszewski   2024-01-27
Zadania domowe, czyli spór o nową szkołę   Koraszewski   2024-01-25
Bieg do fraktala   Kruk   2023-06-29
“Rada ds. Wolności Akademickiej” Harvardu   Dershowitz   2023-05-13
Komunistyczna ikona podbija amerykańskie szkoły podstawowe   Mikics   2023-05-06
Były egipski minister kultury: Nieobecność Egiptu w dziedzinie osiągnięć naukowych powinna być powodem niepokoju     2023-04-10
Prawda to tylko teoria?   Koraszewski   2023-04-07
“Przebudzenie” łatwo zdefiniować. Trudniej z nim walczyć   Jacoby   2023-04-06
Gdzieś w niebie Booker T. Washington płacze   Jacoby   2023-03-09
Nielubiani przybysze z innej kultury   Koraszewski   2023-03-06
Harvard poddaje się antysemickiej bandzie   Tobin   2023-01-22
Intelektualiści, politycy i zagubiony suweren   Koraszewski   2022-12-24
Właściwy człowiek, na właściwym miejscu   Koraszewski   2022-09-06
No i wydało się...   Kruk   2022-02-12
Znaczenie akademickiej bezstronności   Beard   2022-02-02
Wielorakie źródła demokracji sadystycznej   Koraszewski   2022-02-01
Wesołych Świąt   Kruk   2021-08-26
Krytyczne myślenie w afrykańskiej szkole   Igwe   2021-03-08
Ochrona amerykańskich dzieci przed dzisiejszymi aktywistami edukacji   Hill   2021-03-03
Przekupieni: korumpowanie amerykańskich uniwersytetów   Ibrahim   2020-12-04
Ministrze, daj małpie brzytwę Ockhama   Kruk   2020-09-26
Różne drogi poznawania świata   Koraszewski   2020-09-23
Jak walczyć z wrogami wolności akademickiej   Klainerman   2020-08-20
Niedokończony projekt edukacji zdalnej   Kruk   2020-06-06
Strach przed czarami na nigeryjskich uniwersytetach   Igwe   2019-12-16
Wydział studiów antyizraelskich   Rosenthal   2019-06-30
Jak pisze się m-o-t-y-w-a-c-j-a?   Jacoby   2019-06-07
Jurassic Park à la polonaise   Kruk   2019-06-05
"Postępowi" atakują czarnego profesora jako ”rasistowskiego, seksistowskiego islamofoba”, ponieważ na czelność myśleć samodzielnie     2019-04-27
Ministerialny kult fallusa i organów kompatybilnych   Kruk   2019-02-23
Nauczyciel – nieudacznik, czy skarb?   Koraszewski   2019-02-22
Chiński problem amerykańskich uniwersytetów   Precht   2019-01-17
Kolejna szkoła waldorfska, kolejna epidemia. Co za niespodzianka!     2018-12-06
Zawrotnie szybka islamizacja systemu edukacyjnego Turcji   Bulut   2018-11-04
Turecka edukacja: ta sama religijna obsesja tylko gorsza   Bekdil   2018-09-26
Awaria w Zakładach Produkcji Wody Święconej   Kruk   2018-09-17
Pochwała Głupoty i wieża z kości słonowej   Koraszewski   2018-08-08
Po drugiej stronie lustra w Concordia University   Newman   2018-07-16
Propozycja powszechnego nauczania krytycznego myślenia   Igwe   2018-07-11
Rasa, klasa i nauka afirmująca nieuctwo   Koraszewski   2018-07-04
Moje trzy grosze do reformy Gowina   Koraszewski   2018-06-21
Czy małe dzieci kochają naukę?   Koraszewski   2018-06-19
O skutecznym rad sposobie   Kruk   2015-06-22
Życie jest traumatyczne, literatura też   Coyne   2015-05-20
Krytyka oparta na wiedzy   Kruk   2015-05-08
Piętaszek w cyfrowym świecie   Koraszewski   2014-04-05
Seks w małym palcu   Kruk   2014-04-04
Meandry racjonalizmu   Koraszewski   2014-01-03
Uniwersytety amerykańskie odrzucają wezwanie do bojkotu uniwersytetów izraelskich   Coyne   2013-12-27
Dzisiejsza młodzież    Koraszewski   2013-12-20
Droga do gospodarki opartej na wiedzy   Koraszewski   2013-12-05
Demokracja w rodzinnym domu   Koraszewski   2013-12-05
Kiedy człowiek ma naście lat...   Koraszewski   2013-11-17
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk