Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 12:37

« Poprzedni Następny »


Oderwanie charedim


Vic Rosenthal 2020-04-01

My się nie boimy – ultraortodoksyjni Żydzi w Izraelu odmawiają zamykania szkół i zaniechania zbiorowych modlitw. (Zdjęcie: Sam Sokol, 18 marca 2020.)
My się nie boimy – ultraortodoksyjni Żydzi w Izraelu odmawiają zamykania szkół i zaniechania zbiorowych modlitw. (Zdjęcie: Sam Sokol, 18 marca 2020.)

Około 12% populacji Izraela stanowią charedim, często nazywani „ultraortodoksami”, czego bardzo nie lubią. Populacja charedim  rośnie szybko z dzietnością około 7 dzieci na kobietę i jeśli to tempo wzrostu utrzyma się, charedim będą stanowić 32% populacji w 2065 roku (to oszacowanie jest jednak zbyt wysokie, bo nie bierze pod uwagę porzucających styl życia charedim). Ich religijna ideologia różni się, obejmując chasydów, sefardyjskich charedim i Mitnagdim (czasami niepoprawnie nazywanych także „Litwakami”). Wśród tych głównych grup są liczne mniejsze grupy i sekty, które bardzo różnią się wiarą, przekonaniami politycznymi i sposobem życia. Byłoby błędem uogólnianie opinii o „tych facetach w czarnych kapeluszach”.

Z drugiej strony, pewne rzeczy dotyczą ich wszystkich i nie są to dobre rzeczy dla przyszłości państwa Izrael. Szkoły charedim na ogół uczą świeckich przedmiotów, takich jak angielski, nauki ścisłe i matematyka, albo bardzo marnie, albo wcale. Ojczystym językiem wielu społeczności charedim jest jidysz, a nie hebrajski. Większość młodych mężczyzn charedim nie służy w wojsku i woli studiować Torę w jesziwie niż pracować. Te fakty powodują, że oczekiwany wzrost procentowy populacji charedim jest skrajnie groźny dla przyszłej gospodarki państwa.

 

Są to zamknięte społeczności, które pozwalają czasami na kontynuowanie patologii społecznych, takich jak seksualne wykorzystywanie, szczególnie jeśli sprawcą jest ważna osoba w społeczności. Zewnętrzne społeczeństwo i jego policja, pracownicy socjalni i inni   są proszeni o interwencję tylko (jeśli w ogóle) w prawdziwie koszmarnych sytuacjach.


W społeczności charedim panuje nurt pogardy dla (postrzeganego jako świeckie) państwa i jego praw. Zachęcają do tego partie charedim w Knesecie, które korzystają ze swojej zdolności funkcjonowania jako języczek u wagi między prawicą a lewicą. Ich decydująca dla większości rządów pozycja umożliwia im żądanie ustępstw, jakich inaczej by nie otrzymali, takich jak pieniądze dla ich szkół i zwolnienie z krajowych wymagań przygotowania uczniów do życia w XXI wieku oraz unikanie wojskowej bądź niewojskowej służby narodowej. Partie charedim zapewniły, że niepracujący „uczony” może mieć 10 dzieci i utrzymywać się głównie z rządowych zasiłków na dzieci (często także pracują ich kobiety).

 

Sądzę, że wielu charedim uważa, że mogą ignorować reguły i prawa państwa, ponieważ są lojalni wobec wyższego prawa. Niektórzy wierzą że studiowanie Tory jest skuteczniejszym sposobem obrony narodu żydowskiego przed rozmaitymi zagrożeniami, przed jakimi stoi, niż IDF i policja. I wierzą, że zbieranie się w dużych grupach na modły lub wykonywanie innych rytuałów jest lepszą reakcją na koronawirusa niż wypełnianie zaleceń społecznego dystansowania się, które przychodzą od apikorsim (hellenistów o świeckiej edukacji, ignorantów w sprawie żydowskości) w rządzie.

 

To jest rodzaj rozumowania, który kiedyś doprowadził węgierskiego Belzer Rebbe do zapewnienia swoich wyznawców, że nie muszą martwić się nazistami, że Haszem zaopiekuje się nimi. Tragicznie mylił się. Osobiście sądzę, że Haszem czasami dokonuje cudów dla narodu żydowskiego, ale używa normalnej fizyki i biologii do ich dokonania, jak też oczekuje, że także Żydzi wykonają swoją część zadania. Tak więc w 1967 roku Haszem użył IAF (izraelskie siły powietrzne), wojskowych planistów, którzy zaplanowali atak naszych sił powietrznych na wrogów, i odważnych pilotów, którzy je wykonali, by uratować Żydów Izraela przed kolejnym Holocaustem. Oczywiście, nie rozumiem zamiarów Haszem dzisiaj, ale może działa poprzez Ministerstwo Zdrowia i, tak, także naszego premiera, by uratować nas przed wirusem (w końcu, ministrem zdrowia jest chasyd Ger).

 

Wielu charedim widzi Izrael jako antyżydowskie państwo, nie różniące się od żadnego z reżimów w diasporze, pod którymi na ogół cierpieli, a rzadko kiedy kwitli. Fakt, że rządzącymi tutaj są Żydzi, nie zmienia antagonistycznej natury ich stosunku do państwa. Dla nich Netanjahu jest nieodróżnialny od cara. Podobnie jak Arabowie, charedim mają swoje dobrze rozwinięte narracje, poprzez które postrzegają rzeczywistość.  


Krytyka charedim jest często stonowana z powodu poczucia, że jest to antyżydowskie (oczywiście, w niektórych częściach izraelskiego spektrum politycznego jest to uważane za plus). Sami charedim często nazywają krytyków „antysemitami” lub nawet „nazistami”.  Większość Izraelczyków ma postawę „żyj i pozwól żyć innym”, co zostaje naruszone tylko wtedy, kiedy ekstremistyczni charedim, tacy jak tak zwana „frakcja jerozolimska” organizują zamieszki i blokują drogi w obronie kogoś, kto został aresztowany za odmowę zarejestrowania się do zaciągu do armii lub otrzymania zwolnienia jako student jesziwy charedim.


Ostatnio jednak ekstremiści – a nie mam pojęcia, na ile reprezentują szerszą kulturę charedim, tak samo jak nie wiem, ilu arabskich obywateli Izraela zgadza się z antysyjonistycznym stanowiskiem wybranych przez nich posłów do Knesetu – pociągnęli swoją postawę jeszcze dalej. Ich lekceważenie reguł ustanowionych w celu zapobiegania szerzeniu się koronawirusa zagraża im, ich społecznościom i wszystkim  innym w kraju.


Na początku mówiono, że z powodu swojej izolacji nie rozumieją niebezpieczeństwa. Wiara, że nie wiedzą, co się dzieje, nie jest już jednak dłużej możliwa. Premier Netanjahu spotkał się w zeszłym tygodniu z przywódcami charedim i próbował przekonać ich, by zamknęli szkoły i synagogi. Jedni to zrobili, a inni nie. Zeszłego wieczoru był pogrzeb rabina „frakcji jerozolimskiej” w Bnai Brak, na którym setki żałobników tłoczyły się na ulicach. Policja, która obecnie ma możliwość nakładania grzywien na tych, którzy łamią regułę zakazującą zgromadzeń powyżej 10 osób, była obecna, ale nie nałożyła żadnych grzywien. Władze rozważają teraz jednak kwarantannę nałożoną na całe miasta, takiej jak Bnai Brak i Beit Szemesh, jak również ich dzielnice w Jerozolimie.

 

Czy strach przed koronawirusem dokona tego, czego nie dokonały lata negocjacji i próby zawarcia kompromisu, i spowoduje, że charedim zaczną współpracować z państwem? Wątpię, nie ci, którzy wierzą, że pandemię spowodowały kobiety, które noszą peruki zrobione z nieżydowskich włosów.

 

Nie, sądzę, że sposobem skłonienia ich do przestrzegania reguł społecznego dystansowania się, będą powszechne grzywny i aresztowania tych, którzy je łamią. Jeśli oni myślą, że państwo Izrael jest rosyjskim imperium z XIX wieku, to będziemy musieli zacząć działać jak rosyjskie imperium.

 

Wielkie próby zintegrowania społeczności chardim do szerszego społeczeństwa izraelskiego wydaje mi się nierealne. Są wyjątki, ale ogólnie postawy charedim do relacji między mężczyznami i kobietami nie są do pogodzenia z resztą kraju, także ze społecznościami religijnymi, które nie są charedim.


Jest izraelski serial telewizyjny o dystopijnej przyszłości, w której charedim ustanawiają  autonomiczny obszar w Jerozolimie, „separację” podobną do tego, co rozważa się dla terenów palestyńskich. Jest to przerażające, ale jestem pewien, że są wśród charedim ludzie, którzy przyjęliby to z chęcią. I to może nadejść.


The Haredi Disconnect

29 marca 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Vic Rosenthal

Urodzony w Stanach Zjednoczonycjh, studiował informatykę i filozofię na  University of Pittsburgh. Zajmował się rozwijaniem programów komputerowych. Obecnie (juz na emeryturze) mieszka w Izraelu. Publikuje w izraelskiej prasie. Jego artykuły często zamieszcza Elder of Ziyon.   

 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 898 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Logika świadectwem prawdy       Ferus   2024-03-17
Niektóre obawy dotyczące islamu są całkowicie racjonalne   Dawkins   2024-03-12
Cena świętego spokoju.Czyli religijny raj dla oportunistów albo też azyl ignorancji (wg Spinozy).   Ferus   2024-03-10
Bogu/bogom nic nie jesteśmy winni (III)   Ferus   2024-03-03
Bogu/bogom nic nie jesteśmy winni (II)   Ferus   2024-02-25
Bogom/Bogu nic nie jesteśmy winniCzyli „prawda” religii versus prawda rozumu   Ferus   2024-02-18
Droga Saladyna kończy się w Rafah   Pandavar   2024-02-17
Zatrute ziarnoCzyli wkład chrześcijaństwa w cywilizację europejską.   Ferus   2024-02-11
Epigoni: inna wersja upadku człowieka w raju   Ferus   2024-02-04
Mój racjonalny ateizm.Czyli w czym upatruję siłę areligijnych poglądów.   Ferus   2024-01-28
Moja racjonalna wiara (III)   Ferus   2024-01-14
Nowe książki Lucjana Ferusa   Koraszewski   2024-01-12
Moja racjonalna wiara (II)   Ferus   2024-01-07
Ayyan Hirsi Ali porzuciła ateizm dla chrześcijaństwa   Koraszewski   2024-01-01
Moja racjonalna wiara. Czyli idea bogów/Boga dla bardziej wymagających.   Ferus   2023-12-31
Alternatywna forma ateizmu   Ferus   2023-12-24
Niewiarygodna idea bogów/Boga (IV)   Ferus   2023-12-17
Niewiarygodna idea bogów/Boga III.   Ferus   2023-12-10
Niewiarygodna idea bogów/Boga II.   Ferus   2023-12-03
Niewiarygodna idea bogów/Boga   Ferus   2023-11-26
Nieudane autodafe. Czyli: kiedy ateizm był zbrodnią.    Ferus   2023-11-19
  Egzorcyści kontra Zły (II). Czyli pozorna walka „dobra ze złem”.   Ferus   2023-11-12
Egzorcyści kontra Zły. Czyli pozorna walka „dobra” ze „złem”.   Ferus   2023-11-05
Tanatos, czyli refleksja eschatologiczna   Ferus   2023-10-29
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy (III)   Ferus   2023-10-22
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy (II)   Ferus   2023-10-08
Trudna sztuka zrozumienia istoty rzeczy   Ferus   2023-10-01
Błądzenie - ludzka rzecz II   Ferus   2023-09-24
Błądzenie - ludzka rzecz   Ferus   2023-09-17
Bardzo nieelegancka hipoteza Boga II   Ferus   2023-09-10
Bardzo nieelegancka hipoteza Boga. Czyli mocno niedoskonałe wyobrażenia absolutnej doskonałości   Ferus   2023-09-03
Sztuczna inteligencja i sen   Ferus   2023-08-27
Ogromna transformacja Indii i Bliskiego Wschodu   Bulut   2023-08-22
Najlepszy ze światów - Ziemia? III.   Ferus   2023-08-20
Najlepszy ze światów - Ziemia? (II)   Ferus   2023-08-13
Bogowie, przesądy i fizjologia   Koraszewski   2023-08-13
Pakistan: “Oko za oko” – reperkusje palenia Koranu w Szwecji dla chrześcijan   Saeed   2023-08-12
Nowy ateizm i żądanie dogmatów   Johnson   2023-08-07
Najlepszy ze światów – Ziemia? Czyli najlepsza z możliwych marności nad marnościami.   Ferus   2023-08-06
Palenie pism świętych i innych śmieci   Koraszewski   2023-08-05
Wieżo z gierkowskiej cegły…   Kruk   2023-07-31
Kiedy prowadzą nas ślepi przewodnicy (II)   Ferus   2023-07-30
Ślepi przewodnicy   Ferus   2023-07-23
Czy sztuczna inteligencja rozumie o czym mówi?   Ferus   2023-07-16
Credo sceptyka. Część XII.   Ferus   2023-07-09
Credo sceptyka. Część  XI.   Ferus   2023-07-02
Objawienie Maurycego Kazimierza Hieronima Ćwiercikowskiego   Kruk   2023-06-26
Credo sceptyka. Część X.   Ferus   2023-06-25
Credo sceptyka. Część IX.   Ferus   2023-06-18
Boży ludzie w Afryce i w Polsce   Koraszewski   2023-06-15
Credo sceptyka. Część VIII   Ferus   2023-06-11
Marzenie o religii z ludzką twarzą   Koraszewski   2023-06-10
Credo sceptyka. Część VII.   Ferus   2023-06-04
Credo sceptyka. Część VI   Ferus   2023-05-28
Credo sceptyka. Część V.   Ferus   2023-05-21
Credo sceptyka, Część  IV.   Ferus   2023-05-14
Credo sceptyka. Część III   Ferus   2023-05-07
Credo sceptyka. Część II.   Ferus   2023-04-30
Credo sceptyka. Część I.   Ferus   2023-04-23
Odłożone w czasie zbawienie (IV)   Ferus   2023-04-16
Dorastać we wszechświecie   Koraszewski   2023-04-15
Odłożone w czasie zbawienie (III)   Ferus   2023-04-09
Odłożone w czasie zbawienie (II)   Ferus   2023-04-02
“New York Times” głosi fałszywą przyjaźń między nauką i religią   Coyne   2023-03-30
Odłożone w czasie zbawienie   Ferus   2023-03-26
Nawróć się, wyjdź za mnie lub giń: Chrześcijanki w muzułmańskim Pakistanie   Ibrahim   2023-03-21
Credo Ateisty (XIII)   Ferus   2023-03-19
Galopujący wzrost dyskrepancji między słowem i jego desygnatem   Koraszewski   2023-03-13
Credo ateisty (XII)   Ferus   2023-03-12
Turcja: seks islamistów z dziećmi jest w porządku; potępienie tego to przestępstwo   Bekdil   2023-03-10
Skandal wokół Jezusa niefrasobliwego   Kruk   2023-03-08
Zbliżają się dni religijnej zemsty   Carmon   2023-03-06
Credo ateisty (XI)   Ferus   2023-03-05
Czy antysemityzm, szalejący w niektórych częściach świata muzułmańskiego, naprawdę opiera się na błędnej interpretacji islamu?   Spencer   2023-02-27
Credo ateisty (X)   Ferus   2023-02-26
Credo ateisty (IX)   Ferus   2023-02-19
Credo ateisty (VIII)   Ferus   2023-02-12
Credo ateisty (VII)   Ferus   2023-02-05
“Hańba Pakistanu”: oskarżenia o bluźnierstwo   Saeed   2023-02-03
Watykan przeciw Izraelowi   Koraszewski   2023-02-02
Credo ateisty (VI)   Ferus   2023-01-29
Skąd Jezus wziął swoje DNA? Spór między katolikami a ewangelikami   Coyne   2023-01-25
Credo ateisty (V)   Ferus   2023-01-22
Credo ateisty (IV)   Ferus   2023-01-15
Credo ateisty (III)   Ferus   2023-01-08
Credo ateisty (II)   Ferus   2023-01-01
Credo ateisty    Ferus   2022-12-25
Przekleństwo nieskończonych możliwości (II)   Ferus   2022-12-18
Przekleństwo nieskończonych możliwości   Ferus   2022-12-11
Nasza lepsza połowa (III)   Ferus   2022-12-04
Nasza lepsza połowa (II)   Ferus   2022-11-27
Nasza lepsza połowa   Ferus   2022-11-20
List do chrześcijan i nie tylko   Koraszewski   2022-11-19
Błędna droga rozwoju ludzkości (II)   Ferus   2022-11-13
Błędna droga rozwoju ludzkości   Ferus   2022-11-06
Zbłąkane dzieci Matki Natury (VI)   Ferus   2022-10-30
Zbłąkane dzieci Matki Natury (V)   Ferus   2022-10-23
Czy jakiś proboszcz popełnił kardynalny błąd?   Koraszewski   2022-10-17
Zbłąkane dzieci matki Natury (IV)   Ferus   2022-10-16
Zbłąkane dzieci Matki Natury (III)   Ferus   2022-10-09

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk