Czym, mówiąc w skrócie, jest Test Izraela?
Testem jest to, jak ludzie reagują na tych, którzy wyróżniają się kreatywnością, inteligencją, osiągnięciami i bogactwem. Czy podziwiasz ich i starasz się od nich uczyć, czy zazdrościsz im, nienawidzisz ich i próbujesz ich zniszczyć? To jest centralny test światowej gospodarki i ludzkiego życia. Kiedy nienawidzimy tych, którzy nas przewyższają i próbujemy ich stłumić, skazujemy nasz Eksperyment Ludzki na porażkę. Kiedy ich podziwiamy i naśladujemy, nie ma granic dla naszych osiągnięć na tej planecie.
Z jakiegoś powodu większość wielkich przełomów stulecia pochodzi od Żydów, a Izrael jest teraz uosobieniem geniuszu Żydów. Kiedy więc atakujemy Izrael, tak naprawdę atakujemy samo źródło ludzkiej kreatywności i osiągnięć na świecie. To jest Test Izraela.
Amerykańskie korporacje mają około 70% globalnej kapitalizacji giełdowej i wszystkich światowych rynków akcji. Kiedy przyjrzysz się firmom, które odpowiadają za to globalne przywództwo Stanów Zjednoczonych, wszystkie mają kluczowe laboratoria, wynalazki, fabryki, badania i operacje w Izraelu. Ludzie mówią, że Izrael jest zależny od Stanów Zjednoczonych. Ale USA są dziś bardziej zależne od Izraela niż Izrael od USA. Stany Zjednoczone są obecnie w stanie zamętu, a Izrael jest naprawdę inspirującym liderem światowej gospodarki.
Na jakie największe nieporozumienia dotyczące gospodarki i społeczeństwa Izraela zwracasz uwagę w swojej książce?
Po pierwsze, całe przekonanie, że Izrael w jakiś sposób coś okupuje jest po prostu błędne.
Jednym z powodów wydania kolejnej edycji tej książki jest to, że kiedyś, po tym jak przemawiałem w synagodze w Far Rockaway w Nowym Jorku, piętnaście lat temu, ktoś podszedł do mnie i dał mi zniszczony, postrzępiony egzemplarz książki Waltera Lowdermilka. Ta książka stanowi podstawę kilku nowych rozdziałów w ostatnich wydaniach The Israel Test.
Walter Lowdermilk był amerykańskim chrześcijaninem, pracował w Departamencie Rolnictwa za czasów Franklina Delano Roosevelta. Fala upałów doprowadziła do strasznej suszy w USA, powodując kryzys w rolnictwie USA i na Zachodzie. Lowdermilk podróżował po całym świecie w poszukiwaniu metod, które mogłyby złagodzić skutki tego kryzysu. Trafił do ówczesnej Palestyny i odkrył niesamowite osiągnięcia w rolnictwie. Było to w 1938 roku, przed powstaniem państwa Izrael. Odkrył, że Żydzi dokonali cudu w rolnictwie, którego nie można porównać z żadnym innym cudem na świecie.
Lowdermilk odkrył, że rozwiązali problem wody i sprawili, że pustynia rozkwitła. Z czasem doprowadziło to do powstania zakładów odsalania, nawadniania kropelkowego, mikronawadniania i posadzenia milionów drzew. Obecnie istnieje izraelski uniwersytet z budynkiem imienia Lowdermilka, ponieważ stał się bohaterem i uznaje się jego duży wkład.
Doniósł, że gdy Żydzi przenieśli się do Palestyny w XIX wieku, na tym pustkowiu, które było w rzeczywistości pustynią, było tylko 200 do 300 tysięcy Arabów. Ich średnia długość życia wynosiła około 30 lat. Gdy Żydzi przybyli i sprawili, że pustynia rozkwitła, Arabowie tłumnie przybyli do Palestyny, aby skorzystać z przełomu, jaki osiągnęli Żydzi. Żydowska migracja umożliwiła powstanie populacji Palestyńczyków. Bez żydowskiej imigracji nie byłoby trwałej populacji z powodu braku wody. Książka Lowdermilka dokumentuje szczegółowe obserwacje i świadectwa dotyczące tego, jak Żydzi przekształcili pustynię i ostatecznie uczynili Izrael najbardziej innowacyjnym krajem rolniczym na świecie.
Ale Izrael popełnił wielki błąd. Przyjął socjalizm. W 1985 r. Izrael był bliski upadku, zbliżając się do 1000% inflacji, a gospodarka była na skraju załamania. Dominacja związków zawodowych (Histadrutu) w bankowości doprowadziła do bankructwa banków i upadku szekla. Dopiero później, pod przywództwem Netanjahu, przeprowadzono transformację Izraela w kapitalistycznego lidera.
Prawdziwy Test Izraela nastąpił, gdy Izrael pokazał, że wolność, kapitalizm i kreatywność umożliwiają ludzkie życie i wielkie osiągnięcia. To potwierdzenie kapitalizmu, zapoczątkowane przez Netanjahu, zmieniło Test Izraela z testu rozpoznawania zmian w rolnictwie na test rozpoznawania zmian technologicznych. Izrael był kluczowym źródłem sukcesu Intel Corporation, wiodącej amerykańskiej firmy półprzewodnikowej. Nvidia odniosła wielki sukces, kupując izraelską firmę o nazwie Melanox, dzięki czemu Nvidia stała się jedną z najcenniejszych firm na świecie, umożliwiając kolejne przełomy w dziedzinie rozwoju sztucznej inteligencji.
Zaczyna się od połowy nagród Nobla i innych poważnych nagród w nauce, a kończy na najbogatszych ludziach świata i na najbardziej pionierskim kraju na świecie. A wszystko to ostatecznie jest uznaniem niewiarygodnego geniuszu Żydów.
The Israel Test opowiada o tym, w jaki sposób geniusz Izraela wzbogaca świat.
Czy test Izraela dla Arabów jest inny? Oprócz psychologicznych i emocjonalnych elementów zazdrości i nienawiści do Żydów, świat arabski ma również aspekt kulturowy, o którym wspominasz w swojej książce: hańbę i honor. Idąc o krok dalej, czy Arabowie żyjący w Izraelu pod rządami żydowskimi po raz pierwszy w historii Arabii są testowani i wystawiani na próbę inaczej niż jakikolwiek inny naród?
Izrael ma demokratyczny rząd, który przyznaje izraelskim Arabom więcej praw niż jakiekolwiek inne miejsce na świecie, z wyjątkiem Stanów Zjednoczonych. Arabom wiedzie się lepiej w Izraelu niż gdziekolwiek indziej. Milion Arabów w Izraelu dostarcza 16% wszystkich inżynierów. Arabowie dobrze sobie radzą w Izraelu i nie popierają działań Hamasu ani Hezbollahu. Oczywiście są niezadowoleni Arabowie. Ale myślę, że integracja Arabów z izraelskim społeczeństwem i izraelskim przemysłem była lekcją dla świata i testem Izraela.
Spędziłem dużo czasu w Izraelu, rozmawiając z arabskimi inżynierami. Wnoszą oni istotny wkład. Ci, którzy uczą się od Żydów, zamiast żywić wieczną urazę, radzą sobie znakomicie w Izraelu.
Piszesz, że kapitalizm jest jednym z najlepszych lekarstw na antysemityzm. Jak to działa?
Kapitalizm opiera się na dawaniu. Podstawową zasadą kapitalizmu jest jego zależność od moralnej struktury, którą umożliwiły tradycje żydowskie i chrześcijańskie. Kapitalizm jest tajemnicą stojącą za pojawieniem się Izraela jako wiodącej siły twórczej świata i jego światowego przywództwa. Izrael nie stał się narodem startupów, dopóki nie przyjął kapitalizmu i nie zatrudniał wszystkich tych Arabów, dopóki nie przyjął kapitalizmu.
Prawdopodobnie siedmiu z dziesięciu najbogatszych ludzi na świecie to Żydzi. Całe ich bogactwo jest inwestowane w projekty i firmy, które zatrudniają miliony ludzi na całym świecie. To umożliwia ciągłe coraz lepsze zabezpieczanie ludzkich potrzeb. Wyjaśnia, dlaczego geniusz Żydów zbiega się z kapitalistyczną drogą postępu, by umożliwić Izraelowi wyłonienie się jako lider Zachodu. Niesamowite osiągnięcia Izraela polegają na tym, że ten mały kraj dokonał tak wiele, a istnieje zaledwie 75 lat. I mogło to zdarzyć się tylko dzięki zaakceptowaniu kapitalizmu.
Amerykański ekonomista i komentator polityczny Thomas Sowell poczynił ważną obserwację. Badał mniejszości na całym świecie. Uznaje niesamowite osiągnięcia Żydów i Izraela jako inicjatorów. Pokazuje jednak również, że podobne zjawisko występuje w Azji wśród Chińczyków mieszkających poza Chinami. Jest około 40 milionów Chińczyków mieszkających za granicą, więcej Chińczyków żyje jako mniejszości niż jest Żydów na świecie. Nie jest to dokładnie porównywalne, ale Chińczycy mieszkający poza Chinami dominują w gospodarkach Azji w taki sam sposób, w jaki Żydzi dominują w gospodarce Bliskiego Wschodu — a także w gospodarce amerykańskiej. Chińczycy są również prześladowani. Na przykład miliony Chińczyków zginęły w pogromach w Indonezji. Skończyło się to zapaścią gospodarki indonezyjskiej na dziesięciolecia. W wielu krajach wyobrażano sobie, że Chińczycy mieszkający wśród lokalnej ludności w jakiś sposób kradną bogactwo zamiast je tworzyć. Ale oni tworzą bogactwo, a nie kradną.
Piszesz, że antysemityzm zanika w bogatych krajach kapitalistycznych. Ale czy to jest prawdą dzisiaj?
Ponownie wpadamy w socjalizm. Zachód nie jest już tak bogaty, a nasze bogactwo nie jest dystrybuowane tak starannie, jak w wolnej gospodarce. Socjalizujemy naszą gospodarkę w imię zmian klimatycznych i innych złudzeń, które skłaniają nas do porzucenia kapitalizmu. Kiedy porzuciliśmy kapitalizm, ludzie zaczęli szukać winnych. Uważają się za ofiary i nienawidzą bogatych. Zaczynają oblewać swój test Izraela.
Więc to nie tylko dlatego, że żyjemy po 7 października?
Powiedzmy tak. Marksizm opiera się na niechęci do bogactwa. Jeśli zaczniesz żywić niechęć i niszczyć bogactwo, oblejesz swój test Izraela i doprowadzisz do katastrofy. I taka jest teraz nasza historia.
Jedną z historii, które lubię opowiadać, jest II wojna światowa. Została wygrana, ponieważ USA pozwoliły Żydom przewodzić Projektowi Manhattan i stworzyć broń jądrową, która umożliwiła triumfy zachodniego porządku. Po II wojnie światowej owocem Projektu Manhattan były demokracja i kapitalizm, a Projekt Manhattan został zrealizowany niemal w całości przez żydowskich naukowców uciekających z Europy.
John von Neumann jest wielkim bohaterem Testu Izraela. Był kluczową postacią zarówno w Manhattan Project, jak i w tworzeniu przemysłu komputerowego. Wygrał debatę z Albertem Einsteinem i przekonał Izrael do stworzenia superkomputera i zdobycia energii jądrowej. Izrael nie mógłby przetrwać bez wkładu von Neumanna. Żyd, który uciekł z Europy do Stanów Zjednoczonych, ostatecznie uratował zarówno Izrael, jak i Stany Zjednoczone.
Wspomniałeś o Stanach Zjednoczonych. Generalnie antysemityzm nie wydaje się być tutaj tak dużym problemem jak w Europie. Dlaczego?
Jednym z powodów jest to, że Europa przyjęła masowo muzułmańskich imigrantów, nie wymagając od nich przyjęcia zasad wolnego społeczeństwa i nie wymagając od nich porzucenia antysemityzmu. Europa została zajęta. To straszny problem i dlatego tak ważne jest zrozumienie przez Trumpa kwestii imigracji. Akceptujcie imigrantów, którzy akceptują konstytucyjne zasady waszego społeczeństwa, kluczowe moralne podstawy cywilizowanego społeczeństwa. Dążenie do eksterminacji Żydów jest całkowicie sprzeczne z zasadami jakiegokolwiek wolnego, cywilizowanego społeczeństwa. Europa przyjęła zbyt wielu dżihadystów i to zmienia dziś jej kulturę.
Z tego powodu Europa Wschodnia staje się teraz bardziej zamożna niż Europa Zachodnia. To nie jest trywialne. Europa Wschodnia odmówiła migracji islamskiej i udało jej się kontynuować budowę swojego kapitalistycznego dobrobytu. Polska jest teraz jednym z najbardziej kreatywnych i produktywnych krajów na świecie.
Piszesz, że judaizm, być może bardziej niż jakakolwiek inna religia, sprzyja działalności kapitalistycznej i zapewnia jej rygorystyczne ramy moralne. Jak?
Kapitalizm opiera się na ucieczce od materializmu. Opiera się na przekonaniu, że istoty ludzkie zostały stworzone na obraz swojego Stwórcy. Te judaistyczne spostrzeżenia i zasady pomagają wyjaśnić, dlaczego Żydzi przewodzą światowej gospodarce.
Czy kapitalizm jest ucieczką od materializmu? Niektórzy mówią, że kapitalizm jest zależny od materializmu.
Nie, absolutnie nie jest. Wielu twórców modeli ekonomicznych wyobraża sobie, że gospodarka jest zdominowana przez ziemię, energię, zasoby, metale rzadkie lub cokolwiek innego. W rzeczywistości świat ma tylko idee. Jak mówi Thomas Sowell, neandertalczyk w swojej jaskini miał wszystkie zasoby materialne, które mamy dzisiaj. Różnica między naszą epoką a epoką kamienia łupanego polega wyłącznie na triumfie intelektu i idei oraz na przekroczeniu naszego materialnego zniewolenia i materialnego uwięzienia.
Jakie są największe wyzwania stojące przed Izraelem w kontekście utrzymania wzrostu gospodarczego?
Izrael przewodził światu w nowym kapitale wysokiego ryzyka w 2024 r. Zwiększył swój kapitał wysokiego ryzyka o 38% w 2024 roku, podczas gdy Stany Zjednoczone rozszerzyły swój kapitał wysokiego ryzyka dzięki rozwojowi sztucznej inteligencji i transformacyjnemu wpływowi AI na różne gałęzie przemysłu. Ale nawet w trakcie tej strasznej wojny Izrael rozszerzył swoje przywództwo gospodarcze. Dlatego mówię, że są liderem Zachodu. Muszą zachować otwartość, kreatywność i pomysłowość. Nie mogą wycofać się do materialistycznego przesądu, że bogactwo pochodzi z ziemi. Izrael pokazuje, że bogactwo nie pochodzi z ziemi — pochodzi z naszych umysłów.
Jakie wnioski chciałbyś przekazać czytelnikom The Israel Test, zwłaszcza tym młodszym, którzy mogą nie znać historii Izraela?
Powinni zrozumieć, że żyjemy w świecie obfitości. Powinni wystrzegać się zaakceptowania materialistycznego przesądu, który kończy się niechęcią do bogactwa, wyobrażając sobie, że bogactwo jest czymś materialnym, co zostało im skradzione. I to jest kluczowe zrozumienie.
Zawsze stajemy przed Testem Izraela. Wszyscy mamy skłonność do zazdroszczenia ludziom, którzy nas przewyższają. Wszyscy odczuwamy tę pokusę. Musimy unikać materialnych przesądów i przyjąć nieskończone możliwości ludzkiego umysłu i kreatywności.
Link do oryginału: https://elderofziyon.blogspot.com/2025/01/interview-with-george-gilder-author-of.html
Elder of Ziyon, 16 stycznia 2025
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Daled Amos (Bennet Ruda) – Izraelski bloger piszący o historii i problemach Bliskiego Wschodu, a w szczególności Izraela. http://daledamos.blogspot.com/
George Franklin Gilder ( urodzony w 1939 roku ) amerykański inwestor, autor, ekonomista i współzałożyciel Discovery Institute. W książce z 1981 roku Wealth and Poverty przedstawił argumenty na rzecz ekonomii wolnego rynku. Jest prezesem George Gilder Fund Management, LLC.
Gilder urodził się w Nowym Jorku. Jego ojciec, Richard Watson Gilder II, był lotnikiem, zginął podczas II wojny światowej, kiedy Gilder miał dwa lata. Jest prawnukiem projektanta Louisa Comforta Tiffany'ego .
