Czytelnik Bruce Lyon przysłał to, co nazywa “bajką o kaczkach karolinkach”. No cóż, podobnie jak bajki z dzieciństwa, nie wszystko jest śmiechem i radością, ale jak w bajkach, ma szczęśliwe zakończenie. I jest w tym nieco sympatycznej biologii. Bohaterami bajki są nękana kłopotami mama kaczka karolinka (Aix sponsa), kilka drapieżnych modrowronek kalifornijskich (Aphelocoma californica) i opiekuńczy przepiór kalifornijski (Callipepla californica).

Poniższy tekst jest autorstwa Bruce’a.

Razem z kolegą, Johnem Eadiem, obserwowaliśmy dziwaczne wydarzenie przy gnieździe kaczki karolinki. John od dziesięciu lat zajmuje się badaniem pasożytnictwa wewnątrzgatunkowego w kilku populacjach tych kaczek w pobliżu Davis w Kalifornii. Jednak przed opisem dziwnego zjawiska, najpierw przedstawię trochę tła. Karolinki składają entuzjastycznie jaja nawzajem w swoich gniazdach i próbujemy zrozumieć adaptacyjną podstawę (jeśli taka istnieje) tego „wewnątrzgatunkowego pasożytnictwa gniazdowego”. Pasożytnictwo jest tak powszechne, że w większości gniazd znajduje się jaja więcej niż tylko jednej samicy, a gniazda z 40 do 50 jajami wcale nie są rzadkością.

John Eadie sprawdza przygotowaną skrzynię na gniazdo kacze w pobliżu Butte City w Kalifornii.

Kaczka wysiadująca jaja w skrzyni.

Przykład dużego lęgu, kiedy kilka samic składa jaja w tej samej skrzyni. Jaja o różnym kolorze zostały złożone przez inne samice, a więc pasożytyzm w tym gnieździe widać gołym okiem.

Karolinki gniazdują w dziuplach (i przygotowanych dla nich skrzyniach) a ich kaczątka słyną z tego, że po wykluciu się skaczą z wysoko położonych gniazd. Ponieważ ściśle monitorowaliśmy gniazda, wiedzieliśmy o kilku, gdzie kaczęta wykluły się i postanowiliśmy pilnować gniazda i obserwować te małe skoczki w dzień po wykluciu się. Gniazdo było tuż koło naszej chaty, mogliśmy więc siedzieć w samochodzie i obserwować gniazdo bez przeszkadzania kaczce i jej pisklętom.

Mama kaczka była bardzo ostrożna w kwestii pozwolenia pisklętom na opuszczenie gniazda (pisklaki wydawały się czekać na sygnał od mamy zanim zaczynały skakać). Wchodziła i wychodziła ze skrzyni trzy razy, za każdym razem siedząc u wejścia przez pięć minut, starannie przyglądając się otoczeniu. Niestety, para modrowronek kalifornijskich nauczyła się, że skrzynia kaczek jest pudełkiem z obiadem i już wcześnie rano krążyły w pobliżu. Być może więc modrowronki spowodowały, że była tak ostrożna. Wreszcie sfrunęła na ziemię, pochodziła trochę wokół, a potem musiała zawołać kaczęta, bo nagle zaczęły wyskakiwać ze skrzyni jak popcorn na patelni.

Samica zlatuje na ziemię, by wreszcie wywołać kaczęta.

Tutaj są!

Kaczętom wydają się pomagać w locie ich stopy z błoną pławną.

Kaczęta pojawiały się grupami – trzy lub cztery w jednym rzucie, a potem przerwa na kilka minut i kolejne trzy lub cztery. Niestety, nie wiemy, czy takie wychodzenie grupami jest normalne, bo gdy tylko pierwsze kaczątka dotarły na ziemię, jedna z modrowronek zapikowała, chwyciła kaczątko, zabrała je i zabiła. Modrowronki schwytały parę z pierwszych wyskakujących kaczątek. Podejrzewamy, że to wystraszyło kaczkę, bo zabrała pozostałe kaczęta, kiedy tylko osiem z 18 kaczątek opuściło gniazdo. Dziesięć piskląt pozostało w gnieździe.

Pokazuje się modrowronka.

Modrowronka rozprawia się z kaczątkiem.

Większość pozostałych kaczątek w końcu wyskoczyło, ale ponieważ nie było w pobliżu mamy, by dać im instrukcje, siedziały po prostu pod gniazdem drąc się wniebogłosy. Po kilku minutach zaczęły błąkać się chaotycznie w koło:

Modrowronki złapały jeszcze dwa kaczątka, ale potem stało się coś zdumiewającego. Wpadł samiec przepióra kalifornijskiego i zaczął bronić kacząt – atakował modrowronki trzy razy, kiedy przylatywały po kaczątko i nie dopuścił, by którekolwiek porwały. Kaczęta szły potem za nim przez 45 minut, kiedy pożywiał się na skraju lasu. Przepiór był wyraźnie zdezorientowany sytuacją, bo poza odganianiem modrowronek, często dziobał także kaczęta. Po około pół godzinie przepiór i kaczęta weszli do lasu i w końcu kaczęta przestały piszczeć. Słyszeliśmy mamę kaczkę niedaleko w lesie, wzywającą kaczęta, a więc zgadujemy, że wróciła po swoje pozostałe dzieci.

Przepiór ze swoimi chwilowo adoptowanymi pociechami.

John i ja byliśmy dość osłupiali tym, co się stało i nie mamy na to dobrego wyjaśnienia. Samce przepióra bronią własnych piskląt przed drapieżnikami. Jedną z możliwości jest, że zawołania kaczątek o pomoc były podobne do zawołań piskląt przepióra i to wyzwoliło jego reakcję obronną. Potem jednak dziobał je, co sugerowałoby, że coś mu się niezupełnie zgadzało.

Jest w literaturze kilka dziwacznych przykładów takiej “niewłaściwie skierowanej” opieki rodzicielskiej. Moim ulubionym przykładem jest klasyk z podręczników, pokazany poniżej: samiec kardynał sfotografowany przy karmieniu złotej rybki (zdjęcie z Internetu, fotograf nieznany). Rozdziawiony pysk ryby mógł przypominać żebrzące pisklę.

Reader’s wildlife photos: A wood duck fairy tale

Why Evolution Is True, 6 grudnia 2016

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj

Nauka

Znalezionych 1475 artykuły.

Tytuł	Autor	Opublikowany

Tajemnice życia płodowego	Zimmer	2014-06-07
Czy ludzkość zmierza w kierunku kanibalizmu?	Lomborg	2014-06-09
Milczenie świerszczy	Yong	2014-06-11
Maccartyzm w klimatologii	Lomborg	2014-06-12
Życie w powiększeniu	Zimmer	2014-06-13
Pół miliarda lat samobójstw	Yong	2014-06-14
Amfisbeny	Naskręcki	2014-06-16
Pająk upodabnia się do ptasich odchodów	Coyne	2014-06-17
Tajemny składnik młodej krwi: oksytocyna?	Zimmer	2014-06-18
Architektura żywych budowli	Yong	2014-06-20
Krótko żyjące zwierzęta i bardzo stare rośliny	Zimmer	2014-06-21
Pająki społeczne wybierają swoje kariery	Yong	2014-06-23
Skrzydlata rzeka	Zimmer	2014-06-25
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie	Cobb	2014-06-28
Zaproszenie na wspólne polowanie	Yong	2014-06-30
Marnie napisany artykuł o uroczym gryzoniu	Coyne	2014-07-03
Jak przypadek pomógł znaleźć sposób na suszę	Klein Leichman	2014-07-04
Przespać atak antybiotyku	Yong	2014-07-06
Uprawy GM są dobre dla środowiska		2014-07-08
Trawa w uchu. Ale po co?	Coyne	2014-07-09
Zoo w gębie	Zimmer	2014-07-10
Suplementem diety wampira	Yong	2014-07-11
Seks z wymarłym ludem dał gen życia na wysokości	Yong	2014-07-15
Lot przez przestrzeń wewnętrzną	Zimmer	2014-07-17
Osa, która zatyka wejście do gniazda trupami mrówek	Yong	2014-07-18
Czym jest nauka i dlaczego ma nas obchodzić?	Sokal	2014-07-22
Nowy, opierzony i czteroskrzydły dinosaur	Coyne	2014-07-23
Oglądanie oceanu brzęczącym nosem	Zimmer	2014-07-26
OLBRZYMI owad wodny (i kilka innych)	Coyne	2014-07-28
Najbardziej zdumiewające oczy w przyrodzie	Yong	2014-07-29
Czy jaszczurka “widzi” skórą	Yong	2014-08-02
Nowy opierzony dinozaur sugeruje, że większość dinozaurów miała pióra	Coyne	2014-08-03
Ewolucja łożyska a seksualna zimna wojna	Yong	2014-08-04
Energia odnawialna nie działa	Ridley	2014-08-07
Czy istnieje darwinowskie wyjaśnienie ludzkiej kreatywności?	Dennett	2014-08-08
Gry zespołowe plemników	Yong	2014-08-09
Oko ciemieniowe hatterii	Mayer	2014-08-10
Osobisty mikrobiom w cyfrach	Zimmer	2014-08-14
Izraelska koszulka EKG monitoruje serca, ratuje życie	Shamah	2014-08-17
Grantowie na Galápagos i ich hybrydowe gatunki	Coyne	2014-08-18
Ośmiornica dba o swoje jaja przez 53 miesiące, a potem umiera	Yong	2014-08-20
Cuda genetyki: arbuz bez pestek	Coyne	2014-08-25
Utracony sposób tworzenia ciał przed istnieniem szkieletów i muszli	Yong	2014-08-26
Usunięcie obrzydzenia z medycyny mikrobiomowej	Zimmer	2014-08-28
Tysiąc współpracujących, samorganizujących się robotów	Yong	2014-08-30
Nogoprządki	Naskręcki	2014-09-01
Drzewo zapachów	Zimmer	2014-09-02
Sposób szczura na trujący pokarm	Yong	2014-09-05
Raczkowanie w ewolucji	Zimmer	2014-09-06
Zmieniająca kolor płachta zainspirowana skórą ośmiornicy	Yong	2014-09-08
Erotyczna doniosłość bioder walenia	Zimmer	2014-09-11
Co słychać w sprawie globalnego ocieplenia?	Ridley	2014-09-14
Foki mogły przenieść gruźlicę do Nowego Świata	Yong	2014-09-16
Jak kolibry odzyskały utracone przez ptaki odczuwanie słodyczy	Yong	2014-09-19
Ochrona zagrożonych węży wymaga ochrony węży jadowitych	Yong	2014-09-22
Uo, zaklinacz deszczu	Naskręcki	2014-09-23
Co wypadające dyski mówią nam o 700 milionach lat ewolucji	Zimmer	2014-09-24
O korzyściach przypadkowego kolekcjonowania okazów	Naskręcki	2014-09-28
Pradawnym płazom odrastały kończyny	Coyne	2014-09-29
Trawienny drapacz chmur	Yong	2014-09-30
Ofiary naszych ułomności	Naskręcki	2014-10-02
Jak dotarliśmy do teraźniejszości	Ridley	2014-10-05
Dlaczego kod genetyczny nie jest uniwersalny	Cobb	2014-10-06
Ukryte przed wzrokiem zoo w Central Park	Zimmer	2014-10-09
Specjacja sympatryczna we wnętrzu cykady	Yong	2014-10-10
Nocny stukot małych kopyt	Naskręcki	2014-10-12
Wojna domowa w ludzkim genomie		2014-10-13
Penetrujący jaskinie robot-wąż wzorowany na grzechotnikach rogatych	Yong	2014-10-19
Dowody ewolucji: wideo i nieco dłuższy wywód	Coyne	2014-10-22
O wyższości lepszego nad gorszym	Zimmer	2014-10-26
Powódź pożyczonych genów u powstania maleńkich ekstremistów	Yong	2014-10-30
Tak, neandertalczycy to my!	Mayer	2014-11-04
Zgarbowate	Naskręcki	2014-11-10
Facet od nauki przeciwko GMO	Coyne	2014-11-12
Figę dostaje ten kto rano wstaje	Yong	2014-11-13
Mrówki, altruizm i poświęcenie	Ridley	2014-11-14
Norowirus: doskonały patogen wyłania się z cienia	Zimmer	2014-11-15
Siedem narzędzi myślenia	Dennett	2014-11-19
Ciężarna wężyca przygotowuje się do macierzyństwa	Yong	2014-11-20
Naturalność życia rodzinnego?	Zimmer	2014-11-25
Genetyka kocich łat	Coyne	2014-11-26
Świat RNA	Cobb	2014-11-27
Dymorfizm płciowy i ideologia	Coyne	2014-12-01
Gdy mutację przeciwstawić infekcji – od anemii sierpowatej do Eboli	Lewis	2014-12-02
Nasze wewnętrzne pióra	Zimmer	2014-12-03
Nie wszystkie muchy latają	Naskręcki	2014-12-04
Jest tuż za tobą! Czy to duch, czy robot?	Yong	2014-12-06
Najstarsza jak dotąd identyfikacja medycyny sądowej	Coyne	2014-12-10
Samoloty bez pilotów i samochody bez kierowców	Ridley	2014-12-11
Tworzenie dowodów w oparciu o politykę	Ridley	2014-12-16
Pisklę przypominające wyglądem i zachowaniem trującą gąsienicę	Coyne	2014-12-18
Wierzący nagradzani za życia	Coyne	2014-12-21
Nietoperze owocożerne także mają sonar (ale niezbyt dobry)	Yong	2014-12-22
Implanty WiFi do mózgu dla rąk robota	Zimmer	2014-12-25
Naukowcy wprowadzają nową tradycję kulturową dzikim sikorkom	Yong	2014-12-26
List do władz Uniwersytetu Harvarda	Pinker	2014-12-26
Dlaczego zwierzęta są urocze?	Coyne	2014-12-30
Dlaczego te dziwaczne owady sygnalizują ostrzeżenie po ataku?	Yong	2014-12-31
Leniwce i pancerniki widzą czarno-biały świat	Yong	2015-01-06
Ogony CAT osłabiają centralny dogmat – dlaczego ma to znaczenie i dlaczego nie ma	Cobb	2015-01-08

« Poprzednia strona Następna strona »