Prawda

Piątek, 19 kwietnia 2024 - 01:04

« Poprzedni Następny »


Bajka o kaczkach karolinkach


Jerry Coyne 2016-12-16


Czytelnik Bruce Lyon przysłał to, co nazywa “bajką o kaczkach karolinkach”. No cóż, podobnie jak bajki z dzieciństwa, nie wszystko jest śmiechem i radością, ale jak w bajkach, ma szczęśliwe zakończenie. I jest w tym nieco sympatycznej biologii. Bohaterami bajki są nękana kłopotami mama kaczka karolinka (Aix sponsa), kilka drapieżnych modrowronek kalifornijskich (Aphelocoma californica) i opiekuńczy przepiór kalifornijski (Callipepla californica).


Poniższy tekst jest autorstwa Bruce’a.


Razem z kolegą, Johnem Eadiem, obserwowaliśmy dziwaczne wydarzenie przy gnieździe kaczki karolinki. John od dziesięciu lat zajmuje się badaniem pasożytnictwa wewnątrzgatunkowego w kilku populacjach tych kaczek w pobliżu Davis w Kalifornii. Jednak przed opisem dziwnego zjawiska, najpierw przedstawię trochę tła. Karolinki składają entuzjastycznie jaja nawzajem w swoich gniazdach i próbujemy zrozumieć adaptacyjną podstawę (jeśli taka istnieje) tego „wewnątrzgatunkowego pasożytnictwa gniazdowego”. Pasożytnictwo jest tak powszechne, że w większości gniazd znajduje się jaja więcej niż tylko jednej samicy, a gniazda z 40 do 50 jajami wcale nie są rzadkością.

John Eadie sprawdza przygotowaną skrzynię na gniazdo kacze w pobliżu Butte City w Kalifornii.
John Eadie sprawdza przygotowaną skrzynię na gniazdo kacze w pobliżu Butte City w Kalifornii.


Kaczka wysiadująca jaja w skrzyni.
Kaczka wysiadująca jaja w skrzyni.


Przykład dużego lęgu, kiedy kilka samic składa jaja w tej samej skrzyni. Jaja o różnym kolorze zostały złożone przez inne samice, a więc pasożytyzm w tym gnieździe widać gołym okiem.
Przykład dużego lęgu, kiedy kilka samic składa jaja w tej samej skrzyni. Jaja o różnym kolorze zostały złożone przez inne samice, a więc pasożytyzm w tym gnieździe widać gołym okiem.

Karolinki gniazdują w dziuplach (i przygotowanych dla nich skrzyniach) a ich kaczątka słyną z tego, że po wykluciu się skaczą z wysoko położonych gniazd. Ponieważ ściśle monitorowaliśmy gniazda, wiedzieliśmy o kilku, gdzie kaczęta wykluły się i postanowiliśmy pilnować gniazda i obserwować te małe skoczki w dzień po wykluciu się. Gniazdo było tuż koło naszej chaty, mogliśmy więc siedzieć w samochodzie i obserwować gniazdo bez przeszkadzania kaczce i jej pisklętom.


Mama kaczka była bardzo ostrożna w kwestii pozwolenia pisklętom na opuszczenie gniazda (pisklaki wydawały się czekać na sygnał od mamy zanim zaczynały skakać). Wchodziła i wychodziła ze skrzyni trzy razy, za każdym razem siedząc u wejścia przez pięć minut, starannie przyglądając się otoczeniu. Niestety, para modrowronek kalifornijskich nauczyła się, że skrzynia kaczek jest pudełkiem z obiadem i już wcześnie rano krążyły w pobliżu. Być może więc modrowronki spowodowały, że była tak ostrożna. Wreszcie sfrunęła na ziemię, pochodziła trochę wokół, a potem musiała zawołać kaczęta, bo nagle zaczęły wyskakiwać ze skrzyni jak popcorn na patelni.


Samica zlatuje na ziemię, by wreszcie wywołać kaczęta.
Samica zlatuje na ziemię, by wreszcie wywołać kaczęta.


Tutaj są!
Tutaj są!


Kaczętom wydają się pomagać w locie ich stopy z błoną pławną.
Kaczętom wydają się pomagać w locie ich stopy z błoną pławną.

Kaczęta pojawiały się grupami – trzy lub cztery w jednym rzucie, a potem przerwa na kilka minut i kolejne trzy lub cztery. Niestety, nie wiemy, czy takie wychodzenie grupami jest normalne, bo gdy tylko pierwsze kaczątka dotarły na ziemię, jedna z modrowronek zapikowała, chwyciła kaczątko, zabrała je i zabiła. Modrowronki schwytały parę z pierwszych wyskakujących kaczątek. Podejrzewamy, że to wystraszyło kaczkę, bo zabrała pozostałe kaczęta, kiedy tylko osiem z 18 kaczątek opuściło gniazdo. Dziesięć piskląt pozostało w gnieździe.

Pokazuje się modrowronka.
Pokazuje się modrowronka.


Modrowronka rozprawia się z kaczątkiem.
Modrowronka rozprawia się z kaczątkiem.

Większość pozostałych kaczątek w końcu wyskoczyło, ale ponieważ nie było w pobliżu mamy, by dać im instrukcje, siedziały po prostu pod gniazdem drąc się wniebogłosy. Po kilku minutach zaczęły błąkać się chaotycznie w koło:


Modrowronki złapały jeszcze dwa kaczątka, ale potem stało się coś zdumiewającego. Wpadł samiec przepióra kalifornijskiego i zaczął bronić kacząt – atakował modrowronki trzy razy, kiedy przylatywały po kaczątko i nie dopuścił, by którekolwiek porwały. Kaczęta szły potem za nim przez 45 minut, kiedy pożywiał się na skraju lasu. Przepiór był wyraźnie zdezorientowany sytuacją, bo poza odganianiem modrowronek, często dziobał także kaczęta. Po około pół godzinie przepiór i kaczęta weszli do lasu i w końcu kaczęta przestały piszczeć. Słyszeliśmy mamę kaczkę niedaleko w lesie, wzywającą kaczęta, a więc zgadujemy, że wróciła po swoje pozostałe dzieci.

Przepiór ze swoimi chwilowo adoptowanymi pociechami.
Przepiór ze swoimi chwilowo adoptowanymi pociechami.



John i ja byliśmy dość osłupiali tym, co się stało i nie mamy na to dobrego wyjaśnienia. Samce przepióra bronią własnych piskląt przed drapieżnikami. Jedną z możliwości jest, że zawołania kaczątek o pomoc były podobne do zawołań piskląt przepióra i to wyzwoliło jego reakcję obronną. Potem jednak dziobał je, co sugerowałoby, że coś mu się niezupełnie zgadzało.


Jest w literaturze kilka dziwacznych przykładów takiej “niewłaściwie skierowanej” opieki rodzicielskiej. Moim ulubionym przykładem jest klasyk z podręczników, pokazany poniżej: samiec kardynał sfotografowany przy karmieniu złotej rybki (zdjęcie z Internetu, fotograf nieznany). Rozdziawiony pysk ryby mógł przypominać żebrzące pisklę.



Reader’s wildlife photos: A wood duck fairy tale

Why Evolution Is True, 6 grudnia 2016

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1473 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk