Skandal z glifosatem

A zła wiadomość jest wielką wiadomością. Niemieckie badanie owadów w piśmie, w którym płaci się za prawo opublikowania, istotnie może być powodem do niepokoju, ale jego odkrycia należy traktować z ostrożnością, jak mówi mi mój przyjaciel, zawodowy biolog. W badaniu tym nie porównywano tych samych miejsc w różnych okresach czasu. W większości miejsc pobrano próbki tylko raz i naukowcy posłużyli się matematycznymi modelami, by uzyskać niepewny trend z niespójnych próbek.

Zieloni szybko użyli tego badania nad owadami by domagać się zakazu dość powszechnie  używanego środka chwastobójczego, glifosatu, znanego także jako Roundup, mimo że nie ma żadnych dowodów na to, że jest tu jakiś związek. Glifosat jest produkowany przez Monsanto i czasami używany w połączeniu z genetycznie modyfikowanymi uprawami.

Ich kampania rozstrzygnie się w tę środę [24 października] w Brukseli, gdzie komisja ekspertów Komisji Europejskiej zdecyduje, czy zakazać glifosatu. [Artykuł był opublikowany 23/10. Komisji nie udało się dojść do porozumienia. mają zebrać się ponownie   6 listopada – M.K.] Parlament Europejski już głosował, by to zrobić, chociaż ich głos nie jest wiążący. Komisja ekspertów prawdopodobnie odłoży decyzję do grudnia, podobno członkowie tej komisji są zirytowani sposobem w jaki politycy, szczególnie francuscy, publicznie żądają zakazu, ale prywatnie argumentują przeciwko zakazowi. 

Cała akcja przeciwko glifosatowi opiera się na jednej “monografii” z mało znanego organu Światowej Organizacji Zdrowia o nazwie International Agency for Research on Cancer [IARC], który to organ doszedł do wniosku, że glifosat może powodować raka, jeśli ktoś jest narażony na bardzo wysokie dawki. Autorzy przyznali, że, używając tych samych kryteriów, również kiełbasa i trociny powinny być zaklasyfikowane jako rakotwórcze.  

Istotnie, kilogram kawy jest bardziej rakotwórczy niż kilogram tego herbicydu, z tą różnicą, że ludzie wlewają sobie kawę do gardeł codziennie, czego nie robią z glifosatem. Niedawno odkryto, że lody Ben & Jerry zawierają glifosat w koncentracji 1,23 części na miliard. Przy takim poziomie dziecko musiałoby jeść ponad trzy tony lodów dziennie, by osiągnąć poziom, przy którym dałoby się zmierzyć jakiekolwiek efekty zdrowotne. 

Wyniki IARC są sprzeczne z danymi z Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności, jak również kluczowych urzędów bezpieczeństwa żywności w Ameryce, Australii i innych miejscach. Niemiecki Federalny Instytut Oceny Ryzyka dokonał przeglądu ponad trzech tysięcy badań i nie znalazł żadnych dowodów jakiegokolwiek zagrożenia dla ludzi przy realistycznych dawkach: rakotwórczego, mutagennego, neurotoksycznego czy reprodukcyjnego. Ponieważ glifosat jest cząsteczką, która ingeruje w proces metaboliczny znajdujący się w roślinach, ale nie u zwierząt, nie jest to zaskakujący wynik.  

Tymczasem glifosat daje olbrzymie korzyści środowiskowe ogrodnikom i farmerom. Szczególnie, jest alternatywą dla destrukcyjnej praktyki orania dla zniszczenia chwastów. Pozwala na rolnictwo o uprawie zerowej, coraz częściej stosowaną praktykę, która zachowuje strukturę gleby, wilgoć i zawartość węgla, umożliwia rozwijanie się robakom i owadom, poprawia drenaż i bioróżnorodność, pozwalając równocześnie na wysokoplonujące rolnictwo, co jest niezbędne, jeśli mamy wykarmić ludzkość bez uprawiania większego areału. (Organiczni farmerzy polegają na częstej orce.)

Jak autorzy pracy z IARC doszli do tak alarmistycznego wniosku? No cóż, wiemy to teraz, dzięki Reutersowi, który poinformował, że IARC przygotował brudnopis tekstu, a ktoś zmienił go w dziesięciu różnych miejscach. „W każdym wypadku zaprzeczający wniosek w sprawie możliwości, by glifosat prowadził do guzów rakowych, został albo wymazany, albo zastąpiony neutralnym lub potwierdzającym”.

W zeszłym tygodniu “Times” poinformował, że naukowiec, który doradzał IARC zaklasyfikowanie glifosatu jako rakotwórczego, otrzymał 160 tysięcy dolarów od firmy adwokackiej, która reprezentuje ofiary raka w pozwie sądowym przeciwko Monsanto. Christopher Portier zaczął doradzać jednej z tych firm na mniej więcej dwa miesiące przed decyzją IARC o glifosacie. Powiedział, że został wynajęty do doradzania w niezwiązanej z tym sprawie, a jego kontrakt na doradztwo o glifosacie jest datowany na dziewięć dni po ogłoszeniu decyzji o glifosacie przez IARC. 

Dr Portier zaprzecza, że na jego opinię wpłynął interes finansowy. Powiedział dziennikarzowi “Times’a”, że “prawdopodobnie powinien był” zadeklarować swoje związki z firmą adwokacką zanim wysłał otwarty list do europejskiego komisarza zdrowia, wzywając go, by zlekceważył opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności. 

Corporate European Observatory, organizacja, która twierdzi, że zajmuje się “demaskowaniem korporacyjnego lobbowania UE”, rzuciła się do obrony  dra Portiera. Argumentuje, że informowanie o tym naukowcu należy traktować jako “czystą próbę zniesławienia” i zniszczenia jego reputacji. 

David Zaruk z Université Saint-Louis w Brukseli odpowiedział: “Zapomnieliście wspomnieć o zapewnieniach Portiera…że nie miał konfliktu interesów pracując dla Funduszu Obrony Środowiska [lobby przeciwko pestycydom].”

Tutaj jest wersja wypadków według Zaruka:

Ten blog opiera się na wypowiedziach z zeznań podczas przesłuchań w sprawie Christophera Portiera w sporze sądowym o odpowiedzialność, związanym ze sprawami przeciwko Monsanto’s Roundup (znanymi jako “Monsanto Papers”). Portier był specjalistą z zewnątrz, doradcą grupy roboczej w IARC, która przygotowała słynną decyzję, że „glifosat jest prawdopodobnie rakotwórczy”. Ta publikacja naświetli następującą informację :

• W tym samym tygodniu, w którym IARC opublikował opinię o rakotwórczości glifosatu, Christopher Portier podpisał lukratywny kontrakt na konsultanta w sporach sądowych z dwiema firmami, które przygotowywały sprawy sądowe przeciwko Monsanto jako reprezentanci chorych na raka ofiar glifosatu. 
• Ten kontrakt zapewnił Portierowi wynagrodzenie w wysokości co najmniej 160 tysięcy dolarów (do czerwca 2017 r.) za wstępną pracę przygotowawczą jako konsultant (plus koszty podróży). 
• Ten kontrakt zawierał klauzulę poufności, według której Portier miał powstrzymać się przed deklarowaniem faktu tej współpracy innym ludziom, z którymi się kontaktuje. Ponadto, Portier wręcz powiedział, że nie dostał ani grosza za pracę, jak wykonał z glifosatem.
• Z e-maili dostarczonych w przesłuchaniu wynika jasno, że rola Portiera w ruchu na rzecz zakazu glifosatu była kluczowa. W e-mailu do IARC obiecał, że będzie chronił ich reputację, wnioski monografii i zajmie się odrzuceniem wyników IARC przez BfR i EFSA.
• Portier przyznał w przesłuchaniu, że przed spotkaniami w IARC w sprawie glifosatu, gdzie służył tylko jako zewnętrzny doradca, nigdy nie pracował ani nie miał żadnych doświadczeń z glifosatem. 

Nadal jestem zbyt zaszokowany, by wiedzieć, gdzie zacząć! 

A tutaj jest odpowiedź Portiera na moje pytania:

"Wszystkie listy, jakie napisałem w sprawie naukowej jakości prac EFSA, EChA i US EPA, były pisane w moim własnym czasie, używając moich zasobów i napisane przeze mnie lub we współpracy z moimi współautorami.  Tam, gdzie to właściwe, deklarowałem konflikt interesów i mogę dostarczyć panu szczegółów na ten temat. 

Kiedy poproszono mnie, bym porozmawiał z Komisarzem Zdrowia Komisji Europejskiej, poinformowałem jego personel, że pracuję dla firmy prawnej oraz o przedmiocie tej pracy, ale że przybywam razem z kolegami jako ekspert, naukowiec akademicki, żeby wyjaśnić różnice między wnioskami IARC a wnioskami EFSA. Poprosili nas wszystkich o zarejestrowanie się w EC Transparency Registry, więc to zrobiłem. Jednak kilka dni później doszli do wniosku, że nie muszę rejestrować się i poinformowali mnie, że usuną moje nazwisko z rejestru. Zapis tego jest dostępny tutaj…  https://lobbyfacts.eu/representative/a499b84a26c7409ca0fbc4acd9776ccf/c-portier-consultations.  Jak pan widzi, nie figuruje obecnie w rejestrze, ale byłem w nim 21 grudnia 2015 r. Tak więc pierwszą datą, kiedy poinformowałem biuro Komisarza Komisji Europejskiej o mojej pracy dla firmy prawniczej o glifosacie, byłby 21 grudnia 2015. Od tej daty spędziłem mniej niż 4 godziny pracując dla tej firmy.

Oba moje niedawne listy do przewodniczącego Junckera (ujawnienie po moim podpisie) i moje zeznania przed Parlamentem Europejskim (slajd 2) ujawniają tę umowę.  Ujawniłem to także w artykule z 2016 r. w JECH (w załączeniu). I ujawniłem ją z góry pracownikowi Parlamentu UE, kiedy poproszono mnie o uczestnictwo. Ujawniłem to także z góry pracownikowi EPA wraz z komentarzami, jakie im posłałem. 

Jeśli chodzi o kontrakt, jaki mam z firmą prawniczą w USA, w 2015 i 2016 r. wykonałem dla tej firmy w sumie około 30 godzin pracy. Przekłada się to na mniej niż 1,5 godziny na miesiąc. Wynagrodzenie, jakie otrzymałem, o które pytano mnie podczas przesłuchania w sprawie Monsanto, było niemal całkowicie zarobione od marca tego roku, kiedy zostałem poproszony o wystąpienie w roli świadka-eksperta w sądzie USA w sprawie o glifosat. Ta praca eksperta wymagała starannego przeglądu wszystkich dostępnych dowodów, czytania wszystkich badań z epidemiologii, toksykologii i genotoksykologii, oraz ponownej analizy większości badań, które mogłem w oparciu o dostępność danych. Istotnie, w tej pracy zidentyfikowałem także guzy rakowe w badaniach nad zwierzętami, nie zidentyfikowane w ocenach EFSA, EChA lub EPA. Zabrało mi to ponad dwa miesiące pracy w pełnym wymiarze godzin. Jeśli zechciałby pan przeczytać 250-stronicowy raport ekspercki, jest dostępny poniżej wraz z pełnymi zeznaniami:  

https://usrtk.org/pesticides/mdl-monsanto-glyphosate-cancer-case-key-documents-analysis/

Wymagało to także ode mnie czasu i wysiłku, by odpowiedzieć na Raport ekspertów Monsanto (7 ekspertów), co zabrało mi kilka tygodni. Żeby więc było jasne, komentarze, jakie wysłałem do EFSA, EChA, EPA, nie były robione na życzenie firmy prawniczej i w rzeczywistości były wcześniejsze niż raport, jaki napisałem jako świadek-ekspert w tej jednej sprawie. 

Ważne jest zdawanie sobie sprawy z tego, że zakaz glifosatu w Europie otwarłby żyłę złota dla pozwów sądowych w USA. Polujące na nagrody firmy prawnicze są w zmowie z środowiskowymi NGO, żeby dostarczały im biznesu przez naciskanie na różne firmy w oparciu o teorie, że ledwo wykrywalne dawki substancji chemicznych mogą spowodować choroby. Na przykład, Johnson & Johnson stoi przed roszczeniami z powodu rzekomej rakotwórczości talku.

Technika, mówi David Zaruk, polega na “manipulowaniu publiczną percepcją, na wywoływaniu strachu lub oburzenia przez współpracę z aktywistami, guru i NGO, znajdowaniu korporacji jako kozła ofiarnego i procesowania się z nimi bez końca”. Historia glifosatu jest skandalem tego rodzaju, który byłby wiadomością na pierwszych stronach gazet, gdyby zdarzyła się w przemyśle zamiast w oddziale Światowej Organizacji Zdrowia. Ale BBC nie informowała o doniesieniu Reutersa. Zamiast tego prezenter Chris Packham prowadzi kampanię, by zakazać glifosatu. Sama WHO nie wykazuje żadnych oznak, że chce prowadzić jakiekolwiek dochodzenie, chociaż Kongres USA, główny fundator IARC, zaczyna się tym interesować.

Ten epizod podnosi wieko nad budzącą wątpliwości siecią naukowców-aktywistów, NGO i fundatorów, żeby nie wspomnieć użytecznych idiotów – polityków. Naukowcy sieją panikę, adwokaci mogą się procesować, biurokraci mają pracę – same zyski. Ofiary raka są wprowadzone w błąd, konsumenci oszukani, życie farmerów zniszczone i korzyści dla środowiska zniweczone. Ale kogo to obchodzi, jeśli można na tym zarobić?

Uwaga: Monsanto nigdy mi nie płacił.

Pierwsza publikacja na łamach Times.

The glyphosate scandal

Rational Optimist, 23 października 2017

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska