Prawda

Piątek, 11 lipca 2025 - 05:47

« Poprzedni Następny »


Powiadom znajomych o tym artykule:
Do:
Od:

Kazachstan, czyli dramat w głębokiej mgle


Andrzej Koraszewski 2022-01-19


Informacje o wydarzeniach w Kazachstanie, dzielą się na ckliwe opowiastki i spekulacje. W rzeczywistości wiemy bardzo mało, chociaż są to wydarzenia, które mogą wpłynąć również na sytuację w naszym regionie. Za ludzkim  dramatem, śmiercią ponad 220 osób, kryje się wielka polityka. Patrząc z Polski interesują nas przede wszystkim ruchy Putina, wyraźna chęć wzmocnienia rosyjskiej strefy wpływów.  Na początek przypomnijmy rozmiary.

Powierzchnia Kazachstanu to 2 725 000 km². Znacznie więcej niż połowa obszaru Unii Europejskiej. (Polska ma 312 679 km²). Mieszka tam niespełna 19 milionów ludzi.  Kazachowie stanowią 68,5 procent populacji, jest ponad trzy i pół miliona Rosjan, Ukraińcy, Niemcy i Białorusini to kolejne pół miliona. Sześćset tysięcy Uzbeków i prawie 300 tysięcy Ujgurów. Liczba Rosjan, która w 1989 roku wynosiła ponad 6 200 000 osób, co stanowiło prawie 30 procent populacji, zmalała w liczbach bezwzględnych  i procentowo, obecnie jest to prawie 19 procent. Kraj jest głównie muzułmański (72 procent deklarujących się jako muzułmanie), jest 23 procent chrześcijan. Ziemie żyzne, wody mało, trzy procent światowych zasobów ropy naftowej. 

Przez blisko 30 lat krajem rządził Nursultan Nazarbajew, były radziecki dygnitarz, autokrata, który bezwzględnie eliminował ze sceny politycznej przeciwników, pilnował, żeby nie zadrażniać stosunków z Rosją, manewrując w kierunku stosunkowo dużej niezależności. Podobno dyktator lubił żartować, że Kazachstan ma dobre stosunki ze wszystkimi trzema wielkimi sąsiadami – Chinami, Rosją i Stanami Zjednoczonymi. Można się zastanawiać dlaczego w tej kolejności? Gospodarczy rozkwit Chin oznaczał nieograniczony popyt na ropę naftową, a zyski z ropy pozwoliły radykalnie poprawić jakość życia mieszkańców Kazachstanu i pojawienie się dość silnej klasy średniej. Ameryka była tu nie tylko atrakcyjnym inwestorem, ale również pewną szansą na pozyskanie jakiejś przeciwwagi dla zakusów politycznych ze strony potężnych sąsiadów.        


Społeczeństwo Kazachstanu jest wieloetniczne i (znów podobno) Nazarbajew był bardzo skuteczny w łagodzeniu wszelkich napięć między różnymi grupami etnicznymi.       


Jak i dlaczego doszło do zmiany na stanowisku prezydenta? Mamy tylko plotki. Spadek cen ropy naftowej, zahamowanie wzrostu, a tym samym narastające niezadowolenie społeczne. Zapewne mógł tu być związek z wiekiem dyktatora, ale mówi się również o ambicjach jego córki. Jego następca, Kasym-Żomart Tokajew, były radziecki dyplomata, były minister spraw zagranicznych Kazachstanu i były premier, mimo swojego doświadczenia uważany był za atrapę na krótki okres. Przejął władzę w marcu 2019 roku na prośbę Nazarbajewa, który zachował kontrolę nad armią w roli przewodniczącego Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Niebawem jego córka Dariga została przewodniczącą Senatu i sądzono, że szykuje się do objęcia miejsca po swoim ojcu. Pozory pokoju trwały właściwie do końca ubiegłego roku, chociaż obserwatorzy twierdzą, że Tokajew od dłuższego czasu przestawiał meble na scenie politycznej, coraz bardziej ograniczając wpływy córki Nazarbajewa. 


Zamieszki zmieniły wszystko. Powtarza się wszędzie, że przyczyną były podwyżki cen paliw.


Brytyjski historyk, Francis Pike, znawca historii Japonii, Chin i Indii zastanawia się na łamach „Spectatora” nad pytaniem, czy powstanie w Kazachstanie mogło być próbą przejęcia władzy przez islamistów? Co go skłania do postawienia takiego pytania?    


Zarówno Kreml, jak i Tokajew w Astanie mówili o „zagranicznych agentach”. Zagraniczni agenci wyskakują zawsze jak diabeł z pudełka, kiedy są rozruchy i ofiary wśród cywilnej ludności, więc na ogół uważamy to za chytre majaczenia dyktatorów. Pike zwraca jednak uwagę na fakt, jak szybko uczestnicy rozruchów związanych rzekomo z wzrostem cen paliw sięgnęli po broń. Drugi element jest jeszcze ciekawszy:

W 19 z 31 miast Kazachstanu doszło do przemocy; 15 z tych miast znajdowało się w pobliżu granic z Kirgistanem, Uzbekistanem, Turkmenistanem i Ujgurskim Regionem Autonomicznym Sinciang-Ujgur (Xinjiang). Około 1,5 procent ludności Kazachstanu to Ujgurowie, a w Azji Środkowej narasta gniew, że ich rządy ulegają chińskiej presji, by wydawać ujgurskich dysydentów.


Muzułmańskie grupy terrorystyczne, które działają w Azji Środkowej, obejmują Islamski Ruch Uzbekistanu, Hizb ut-Tahrir al-Islam (partię Islamskiego Wyzwolenia), Dżamaat z Azji Środkowej Mudżahedinów i Ujgurską Islamską Partię wschodniego Turkiestanu. Podobno w regionie są również obecni talibowie. Szacuje się, że wraz z ISIS i Bractwem Muzułmańskim w Azji Środkowej działa 19 grup dżihadystów.

Brytyjski historyk przypomina, że po rozbiciu Islamskiego Państwa Iraku i Syrii setki wyszkolonych bojowników wróciły do krajów Azji Środkowej oraz że w całym regionie obserwuje się wzmożoną aktywność dżihadystów.


Podobno Tokajew powiedział wprost, że wini za te zajścia terrorystów z Afganistanu i z krajów Bliskiego Wschodu. Nie ma na to dowodów, ale przynajmniej szybkie włączenie się dżihadystów do tych zamieszek jest to całkiem prawdopodobne. 


Dla Władimira Putina zamieszki w Kazachstanie były niesłychaną okazją. Natychmiast przyszedł z bratnią pomocą, wyrażając równocześnie troskę o mieszkających w Kazachstanie rodaków. 


Wojskowa pomoc nie była ani wielka, ani kosztowna, a prawdopodobne zyski ogromne. Prezydent Tokajew jest dziś niekwestionowanym zwycięzcą. Efekty przypominają to, co działo się po zdumiewająco pokracznym zamachu wojskowym w Turcji w 2016 roku, który rozgromiono z dziecinną łatwością, a który pozwolił na głęboką czystkę i przebudowę całej tureckiej sceny politycznej.


Prezydent Tokajew usunął z rzędu i sił bezpieczeństwa wszystkich ludzi Nazarbajewa. Sam Nazarbajew utracił swoją funkcję przewodniczącego Rady Bezpieczeństwa Narodowego, a przez wiele dni nie było informacji, gdzie znajdują się on i jego córka. Wczoraj (18/01) opublikowano nagrane na wideo przemówienie Nazarbajewa, który powiedział, że popiera Tokajewa, wezwał do strzeżenia „niepodległości jak źrenicy oka”, i powiedział, że nie zamierza ingerować na scenie politycznej, ponieważ przekazał władzę w 2019 roku i korzysta z zasłużonego wypoczynku w stolicy Kazachstanu. Zakończył życząc rodakom zdrowia i pomyślności. Szef służb wywiadowczych został aresztowany 6 stycznia pod zarzutem zdrady stanu. Podobno aresztowano ponad osiem tysięcy ludzi, ale nie mamy informacji kim ci ludzie są. Podobno Tokajew jest „rusofilem”. Nie mamy możliwości określenia, co to może znaczyć. Kilka rzeczy jest interesujących: „bratnia pomoc” w żaden sposób nie była konieczna, Putin niesłychanie silnie akcentował konieczność ochrony życia i interesów rosyjskich mieszkańców Kazachstanu, co brzmi niesłychanie niepokojąco nie tyko w Kijowie i w krajach bałtyckich, ale również w takich krajach jak Uzbekistan, Kirgistan czy Turkmenistan. Dżihadystyczne zagrożenie może być całkiem realne, może być również bardzo dobrym powodem radykalnego wzmocnienia Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym.


Mimo ludzkiego dramatu, to sprzątanie po zamieszkach jest na dłuższą metę zdecydowanie bardziej interesujące niż same zamieszki.             


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Notatki

Znalezionych 2986 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Świat wciąż próbuje odbudować Gazę — i ponosi porażkę   Kessler   2025-07-11
Poranny przegląd doniesień z mediów     2025-07-10
Ostatni bastion: starożytne chrześcijańskie serce regionu walczy o przetrwanie   Fernandez   2025-07-09
O życiu i twórczości Ludwika Lewina   Kerner   2025-07-09
Nieświęty sojusz marksizmu i radykalnego islamizmu   Finlayson   2025-07-08
Historyczne ostrzeżenie od Franklina   Goldberg   2025-07-08
Niezwykła propozycja uwolnienia terytoriów palestyńskich od islamonazizmu   Koraszewski   2025-07-07
Chiny zbroją Huti, a Huti zawierają pakt z Al-Szabab, zagrażając żegludze na Morzu Czerwonym   Douglass-Williams   2025-07-07
Jak zła terapia przejęła kontrolę nad amerykańskimi szkołami   Hughes   2025-07-05
Och, kochanie, wcale tak bardzo nie posunęliśmy się do przodu!   Chesler   2025-07-05
To jest antyfaszysta   O'Neill   2025-07-04
Sprawozdanie "Pana Nie wiem”   Koraszewski   2025-07-04
Islam skutecznie wyeksportował swoje zakazy do mediów zachodnich – które odmawiają publikacji fikcyjnego „rysunku Mahometa”     2025-07-03
Empatia to piękna rzecz – dopóki nie przestaje być piękna.   Tabrizi   2025-07-01
Wyciek informacji z CNN to desperacka próba zaprzeczenia zwycięstwu Izraela   Goldberg   2025-06-30
Przeczytaj konstytucję Iranu i rozbij reżim   i Bill Siegel   2025-06-28
Reakcje ONZ na ataki Iranu na izraelskich cywilów     2025-06-27
Wyobraź sobie, że Hitler pozostał nietknięty   Hoffman   2025-06-26
Kurdowie: zapomniany naród w świecie odurzonym wybiórczym oburzeniem   Finlayson   2025-06-26
Ataki Trumpa na Iran były sygnałem dla Chin   Greenfield   2025-06-25
Czas, którego nigdy nie zapomnimy   Chesler   2025-06-25
Od wtorku do wtorku minął tydzień   Koraszewski   2025-06-24
Iran jest z Ameryką w stanie wojny od 46 lat   Greenfield   2025-06-23
Nieznośna lekkość oporu: Granice nieposłuszeństwa obywatelskiego w cieniu antysyjonizmu i antysemityzmu   Walter   2025-06-21
Większość podstawowych elementów do przeprowadzenia rewolucji na Zachodzie już obecnie istnieje, ale jakiej rewolucji?   Fernandez   2025-06-21
Komiczny upadek kultu kefiji   O'Neill   2025-06-18
Izrael wykonuje brudną robotę za innych     2025-06-16
Logika i uprzedzenia: od starożytności do BBC   Tsalic   2025-06-13
Dlaczego administracja Trumpa sprzedaje broń państwom, które przodują w sponsorowaniu terroryzmu?   Williams   2025-06-13
Gaza – Palestyna - kalifat   Koraszewski   2025-06-12
Krzyż na drogę jachtowi głupków płynących z Gretą do Gazy   O'Neill   2025-06-11
Nikt ich nie przekona, że białe jest białe, a czarne jest czarne   Koraszewski   2025-06-07
Antyizraelska prawica łączy się z proirańską lewicą   Smith   2025-06-07
To Amerykanie zmienią stanowisko, a nie Iran     2025-06-06
Antysemityzm należy badać jako poważną chorobę psychiczną   Hoffman   2025-06-05
Krytyka Izraela przez ONZ w sprawie pomocy dla Gazy dowodzi, że dobrze wiedzieli, iż Izrael nie okupował Gazy     2025-06-04
Krwawe oszczerstwo dociera do kolejki po chleb: fabrykowanie masakry w Rafah   Oz   2025-06-03
Wzniosłe zasady i sentymenty   Taheri   2025-06-01
Wywiad z Alanem Dershowitzem   Ruda   2025-05-31
List z Wydziału Praw Obywatelskich Departamentu Sprawiedliwości USA do Franceski Albanese   Terrell   2025-05-30
Najnowsza zbrodnia Izraela? Karmienie mieszkańców Gazy   O'Neill   2025-05-29
List otwarty do prezydenta Trumpa wzywający go do zapobieżenia irańskiemu arsenałowi nuklearnemu   I Andrew Stein   2025-05-28
„Nakba” nie jest naszym problemem   Cohen   2025-05-27
Gaza to więzienie na świeżym powietrzu. Jak śmiesz proponować komukolwiek, żeby wyjechał! (Z satyrycznej strony PreOccupied Territory)     2025-05-26
Iran używa strategii Korei Północnej — a USA znów dają się na to nabrać   Rafizadeh   2025-05-25
Human Rights Watch @HRW jest niemoralny     2025-05-25
Anglia, którą kiedyś szanowaliśmy   Haug   2025-05-24
List otwarty do dziennikarskiej braci   Koraszewski   2025-05-24
Wielką ironią jest to, że Stany Zjednoczone rezygnują z miękkiej siły, jednocześnie przyjmując prezenty od Kataru     2025-05-22
Achillesowa pięta inteligenta   Koraszewski   2025-05-20
Jak rozprzestrzenia się antysemicka nauka: wadliwa metodologia liczenia ofiar śmiertelnych w Strefie Gazy jest promowana przez @TheEconomist     2025-05-19
Samer Berany: Nadszedł czas na przywrócenie Druzom autonomii – państwa, którego Turcy zawsze się bali   Oz   2025-05-17
Czy Unia Europejska rzeczywiście oczekuje, że radykalni islamiści mogą się zreformować?   Haug   2025-05-17
Turcja: masowe aresztowania, tortury, cenzura   Bulut   2025-05-16
Tętent galopujących wiadomości   Koraszewski   2025-05-15
Kącik Miłośników Językoznawstwa, czyli: co znaczy słowo "antysemityzm"?      Kerner   2025-05-15
Benjamin Netanjahu kontra Edward Said: globalna wojna o idee przebudzone   Taub   2025-05-14
Nielegalne przejmowanie ziemi przez Europę   Rhea   2025-05-12
Siedem największych kłamstw na temat działań Izraela i Sił Obronnych Izraela w Gazie   i Arsen Ostrovsky   2025-05-09
Krótka historia antysemityzmu jako sygnalizacji cnoty     2025-05-07
Sąd Najwyższy Wielkiej Brytanii potwierdza, że kobiety istnieją   Greenfield   2025-05-07
Malowane papugi na plafonie jak długi   Koraszewski   2025-05-05
Koszmarne dziedzictwo kolonializmu   Koraszewski   2025-05-02
Departament Sprawiedliwości stwierdza, że UNRWA może zostać pozwana przed amerykańskim sądem   Fitzgerald   2025-05-02
„Guardian” przedstawia antysemityzm na kampusach jako wytwór naszej wyobraźni   Levick   2025-04-29
Zachód znów wpada w pułapkę Iranu   Rafizadeh   2025-04-28
Jak ekstremizm maszeruje bez przeszkód   Bryen   2025-04-28
Vermont, Mohsem Mahdawi i tabun użytecznych idiotów   Collier   2025-04-25
Azerbejdżan: rozszerzenie Porozumień Abrahamowych   Sherman   2025-04-24
Dwa pełne lata piekła w Sudanie   Fernandez   2025-04-23
Szalona kampania mająca na celu dekryminalizację Hamasu   O'Neill   2025-04-21
Najnowsza próba podważenia Izraela? Wykorzystywanie palestyńskich chrześcijan   Bard   2025-04-20
Sytuacja kryzysowa kanadyjskich Żydów   Hecht   2025-04-19
Sahel: rodzące się centrum globalnego islamizmu   Haug   2025-04-19
Drodzy uprzejmi Żydzi i inni o mentalności „Nie chcę się do tego mieszać”:To nie działa.   Finlayson   2025-04-17
Żydowska ambiwalencja w walce z antysemityzmem   Bard   2025-04-17
Biesy napadają raz jeszcze   Koraszewski   2025-04-16
Zapomniana wojna w Sudanie ujawnia nieludzkość izraelofobii   O'Neill   2025-04-16
Zastosowanie żydowskiej perspektywy etycznej do zidentyfikowania i ujawnienia stronniczości mediów (znowu @NYTimes)     2025-04-15
Żydowska etyka polityczna: projekt dla sprawiedliwych     2025-04-14
Realistyczne spojrzenie na kolonializm osadniczy   Finlayson   2025-04-14
Ramy uniwersalnej etyki żydowskiej     2025-04-13
Trump i pułapka Najwyższego Przywódcy   Taheri   2025-04-13
Antyglobalista w Białym Domku   Koraszewski   2025-04-12
Etyka żydowska: wróg każdej wadliwej filozofii     2025-04-11
Udawanie rozbrajania Hezbollahu nic nie pomoże   Abdul-Hussain   2025-04-10
Wojna ONZ z sukcesem Żydów     2025-04-10
Ludobójcza krucjata Iranu     2025-04-09
Trzydzieści lat temu Izrael deportował przywódców Hamasu. Świat zmusił Izrael do przyjęcia ich z powrotem   Greenfield   2025-04-09
Turcja idzie w ślady demokracji z tradycjami   Koraszewski   2025-04-08
Nazistowski supersesjonizm: unicestwienie żydowskiej „antyrasy”     2025-04-08
Wojna socjalizmu z Żydami – od Marksa do dzisiaj     2025-04-07
Zbrodnia to niesłychana   Koraszewski   2025-04-06
Czy rząd USA ma prawo stawiać warunki finansując uniwersytety?   Dershowitz   2025-04-05
Palestyńscy mężczyźni dopuszczają się przemocy wobec kobiet, ale winą obarcza się Izrael   Levick   2025-04-05
Turcja: moment neoosmański   Fernandez   2025-04-04
Jak świecki progresywizm stał się moralnie regresywny     2025-04-04
Samą istotą palestynizmu jest supersesjonizm     2025-04-03
Zawsze przyczyna, nigdy skutek   Malicki   2025-04-02
Tożsamość w czasach zarazy   Koraszewski   2025-04-01

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Hamasowscy mordercy


Stawianie czoła


 Dyplomaci, pokerzyści i matematycy


Dlaczego BIden


Nie do naprawy


Brednie


Rafizadeh


Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill

Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk