Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 07:17

« Poprzedni Następny »


Sto lat nowej Europy


Andrzej Koraszewski 2018-11-13


Kiedy my w Polsce nieco dziwacznie świętowaliśmy stulecie naszej niepodległości, świat celebrował w Paryżu zakończenie pierwszej wojny światowej. Koniec rzezi, w której zginęło 14 milionów ludzi i początek przygotowań do następnej, w której miało zginąć znacznie więcej.

Niektórzy twierdzą, że to była ta sama wojna o hegemonię w kolonialnym świecie, przerwana na dwadzieścia lat, żeby zwaśnione strony mogły nabrać sił do nowych morderczych zmagań. Jeszcze w czasie drugiej wojny światowej szwedzki historyk (i gorący zwolennik Adolfa Hitlera) przekonywał, że w obydwu przypadkach była to rękawica rzucona przez bardziej moralne i bardziej rozwinięte Niemcy aroganckim Brytyjczykom. Jakby na sprawę nie patrzeć, skończyły się te dwie wojny kresem epoki kolonializmu i potwornymi zniszczeniami w Europie, Azji i w Afryce.

Wyłonił się po tych wojnach nowy świat, z Ameryką jako supermocarstwem i Związkiem Radzieckim gotowym rzucić rękawicę o hegemonię w tym nowym świecie.


Doniesienia o paryskich uroczystościach setnej rocznicy zakończenia pierwszej wojny światowej zdominowała kontrowersja wokół słów francuskiego prezydenta, które nie spodobały się amerykańskiemu prezydentowi. Jeszcze w samolocie, lecąc na paryskie spotkanie przywódców świata Trump napisał: 

 „Prezydent Macron właśnie zasugerował, że Europa powinna stworzyć własną armię, aby chronić się przed Stanami Zjednoczonymi, Chinami i Rosją. Bardzo obraźliwe, ale może by najpierw Europa zaczęłaby wnosić sprawiedliwą część do NATO, którą USA w lwiej części finansuje”.

Prezydent Francji Emmanuel Macron chyba domyślił się, że popełnił jakąś gafę, bo w sobotę przed spotkaniem z prezydentem USA Donaldem Trumpem oświadczył, że Europa powinna wziąć większą odpowiedzialność za swoją obronę. Przyjaciółce przypomniało to historię sprzed kilkunastu lat, kiedy generał Colin Powell był amerykańskim sekretarzem stanu i francuski reporter zadał mu pytanie, czy „Ameryka zamierza zachować kontrolę nad którymkolwiek z ostatnio przejętych terytoriów?” Colin Powell popatrzył na niego i powiedział powoli i wyraźnie: „Na pewno zachowamy kontrolę nad jakimś terytorium, będzie to tak samo jak terytorium, które zachowaliśmy we Francji po drugiej wojnie światowej, jeśli sprawdzisz, to zobaczysz, że zachowaliśmy powierzchnię około dwóch metrów na metr na każdego Amerykanina, którego straciliśmy we Francji i który jest tam pochowany.”


Amerykański prezydent pojechał na paryskie spotkanie nie tylko jako głowa najpotężniejszego dziś państwa na świecie, być może przede wszystkim pojechał jako głowa państwa, które dwukrotnie wysyłało swoich żołnierzy do Europy, by zmusić ją do pokoju. Czort wie dlaczego, ta reakcja generała Powella na pytanie francuskiego żurnalisty przypomniała mi jeden z radiowych felietonów Alistaira Cooke’a. Jego „Listy z Ameryki” były  najdłużej trwającym programem radiowym BBC. Przez blisko 50 lat, tydzień w tydzień, mówił o Ameryce z wiedzą, kulturą i talentem jakie nieczęsto się spotyka. Sięgnąłem po wybor jego felietonów i otworzyłem tekst o innym amerykańskim sekretarzu stanu, który sprawował swoją funkcję bezpośrednio po drugiej wojnie światowej, o którym pan Macron, pani Merkel i inni prawdopodobnie wiedzą zbyt mało.


Dean Gooderham Acheson był sekretarzem stanu w administracji prezydenta Trumana. Alistair Cooke zaczyna od opisu jego śmierci 12  października 1971 roku, amerykański polityk był od dawna na politycznej emeryturze, a nowa generacja miała własną interpretację historii. W końcu lat 60. Cooke miał wykład na uniwersytecie w Minnesocie, w którym miał mówić o latach bezpośrednio po zakończeniu drugiej wojny światowej, o latach kiedy Europa była okaleczona, całkowicie zależna od Stanów Zjednoczonych, zagrożona przez Związek Radziecki i własne potężne komunistyczne partie polityczne.

Kiedy zaczął mówić, ze zdumieniem odkrył, że większość obecnych na sali studentów najwyraźniej nigdy nie słyszała o żadnym Planie Marshalla, a ci którzy coś słyszeli, najwyraźniej byli przekonani, że był to chytry, imperialistyczny plan uzależnienia Europy od Ameryki. Uświadomił sobie, że w czasach, o których miał mówić, jego słuchaczy nie było jeszcze na świecie lub byli małymi dziećmi, że zakończenie wojny, zajęcie przez ZSRR Azerbejdżanu, oblężenie Berlina, Plan Marshalla to wszystko znajdowało się w martwym polu poza własną pamięcią i przed uporządkowanym opisem w podręcznikach historii. Z ich pytań wyłaziło głębokie przekonanie jednych, że Truman i Acheson byli częścią antykomunistycznego obłędu McCarthy’ego, oraz innych, z bardziej prawicowych opcji, że administracja Trumana bezczelnie współpracowała z komunistami. Łatwiej wypowiadać zdecydowane sądy niż grzebać się w historycznych szczegółach. Ameryka nie tylko wysłała swoich żołnierzy do walki, ale również zbroiła i karmiła walczącą z nazizmem Europę, a potem pomogła jej przetrwać najgorszy powojenny czas.


Alistair Cooke przypomina nazwisko Willa Claytona. Plan Marshalla nie był właściwie planem generała Marshalla. Clayton był przedsiębiorcą, przekonanym, że politycy nie mają pojęcia o ekonomii, przypadkiem trafił do dyplomacji, a jego poglądy często irytowały zawodowych dyplomatów. Dla niego najważniejsze było pytanie, jak Europa może najszybciej stać się ponownie funkcjonującą częścią światowej gospodarki. Truman wysłał go do Europy na rekonesans i po powrocie Clayton przestawiał w swoich sprawozdaniach dramatyczny obraz zniszczonych miast, zburzonych fabryk, rozbitych trakcji kolejowych, głodnej i zdesperowanej ludności. Te raporty trafiały na biurko Achesona i współpracującego z nim sowietologa Georga Kennana. Kiedy wyłonił się zarys planu odbudowy Europy, Acheson przedstawił go podczas wykładu na małym uniwersytecie w Mississipi. Prasa nie zwróciła na to uwagi i pierwsza próba zakończyła się niewypałem. Zrozpaczony Acheson zwrócił się do swojego zastępcy, generała Marshalla, który miał zaplanowane wystąpienie na inny temat na uniwersytecie Harvarda, żeby zmienił swoje plany i ponownie przedstawił ten projekt podczas tego wykładu. I znów klapa, bo jak pisał Cooke:

„Styl wystąpień generała Marshalla był drętwy i monotonny, był po prostu zbyt porządnym facetem, żeby urządzać teatr. Więc znów nikt nie zwrócił uwagi. Największe gazety zamieściły zaledwie uprzejme wzmianki. Co więcej, ta obietnica radykalnego wsparcia europejskiego przemysłu była celowo złagodzona.”

Marshall obawiał się reakcji Kongresu, który był zdominowany przez republikanów i wśród których wielu było głęboko niechętnych takim pomysłom. Na szczęście zareagował Ernest Bevin, brytyjski minister spraw zagranicznych, który dostrzegł, że jest to plan uratowania Europy przed „głodem, biedą, desperacją i chaosem”.    


Tym razem reakcje były zupełnie inne i tak generał Marshall stał się ojcem wielkiego projektu, który nadal był pod wielkim znakiem zapytania. Plan obejmował całą Europę, włącznie ze Związkiem Radzieckim. Wstępne rozmowy zakończyły się trzaśnięciem drzwiami przez Mołotowa, który oświadczył, że cały ten plan jest próbą zalania Europy amerykańskimi towarami i amerykańską bronią. Kongres był nadal niechętny i wielu kongresmanów było przekonanych, że Europa i tak skręci na lewo i najlepiej byłoby pozostawić ten chory kontynent własnemu losowi. Tymczasem w Europie ten sam Ernest Bevin, który nadał impetu idei Planu Marshalla, głosił, że Wielka Brytania jest „ostatnim bastionem socjaldemokracji, który przeciwstawia się krwiożerczemu amerykańskiemu kapitalizmowi i komunistycznej dyktaturze sowieckiej Rosji”.


W Ameryce Kennan, Clayton i Acheson niestrudzenie pchali projekt „odepchnięcia” komunizmu w Europie przez jej szybką odbudowę. O podzielonej Europie Acheson pisał: „Ci ludzie są zdesperowani. Odbudowa europejskiego życia może to odwrócić.”


I rzeczywiście odwróciła, zatrzymując komunizm na żelaznej kurtynie. Pamięć o tej niebywałej operacji zmieniała się w zamgloną i wypaczoną legendę, a przecież wtedy właśnie wypracowano nową filozofię postkolonialnego świata, z zasadą bogacenia się razem, a nie jeden kosztem drugiego. Ciekawe czy prezydent Macron wie, skąd wyszła idea Wspólnoty Węgla i Stali i czy zna historię awantur jakie spotkały jego rodaka, Roberta Schumana, za bezczelność rozmawiania o tej wspólnocie z Adenauerem po niemiecku? Czy zna również reakcje Brytyjczyków na tę wspólnotę? Byli przekonani, że jest to wspierany przez Amerykanów spisek francusko-niemiecki przeciw brytyjskim interesom. Churchill zareagował na tę propozycję pogardliwym parsknięciem, że bardzo lubi Belgów i Francuzów, ale nie będzie się zniżał do ich poziomu. Ciekawe co miał na myśli dzisiejszy francuski prezydent, kiedy przemawiając podczas uroczystości w Paryżu zaapelował do światowych przywódców, aby odrzucili nacjonalizm, który określił jako zdradę patriotyzmu.

„Mówiąc, że nasze interesy są na pierwszym miejscu i że gwiżdżemy na innych, przekreślamy najcenniejszą rzecz w narodzie – jego moralne wartości”.  

Pewnie nie miał na myśli Planu Marshalla dla Afryki i Bliskiego Wschodu. Wygłosił piękne słowa, ale problem w tym, że wartości moralne wywrzaskiwane są również przez hordy nacjonalistów, a wściekły nacjonalizm skrywa się coraz częściej pod liturgicznymi szatami.


Już po anschussie Austrii, Beverley Baxterbrytyjski polityk konserwatywny pochodzenia kanadyjskiego pisał o niemieckim nacjonalizmie w australijskim dzienniku „Shepparton Advertiser”, 25 listopada 1938:

Jest jakiś niesamowity autentyczny idealizm w tym ruchu. Jest wypisany na twarzach młodych ludzi, którzy paradują w  jego mundurach. Nie można patrzeć na błyszczące oczy i jaśniejące twarze tych chłopców bez tego, by przyznać, że Hitler dokonał cudu. Sądząc po fizycznym zdrowiu i harcie ducha, zmienił pokonany i zdesperowany naród w nową, wspaniałą generację.


Niestety, inicjując ten ruch „narodowej odnowy” (i nie powtarzam tego zwrotu z ironią) uwolnił również siły narodowej degeneracji, które dziś wymknęły się spod kontroli. Zaś najbardziej plugawe z tych sił są prześladowania Żydów”.

Baxter pisał o „brunatnych koszulach”. Nie wiem czy znał ich historię, fakt, że dziesiątki tysięcy brunatnych koszul zalegały niemieckie magazyny wojskowe, gdyż były przygotowane dla niemieckich wojsk kolonialnych, ale marzenie o kolonialnych zdobyczach skończyło się wraz z przegraną wojną i teraz można je było kupić za bezcen, by umundurować armię walczącą o moralną odnowę narodu po klęsce.


Po drugiej wojnie światowej prezydent Truman, Acheson, Kennan, Marshall i inni zdołali przekonać Zachodnią Europę do nowej postkolonialnej filozofii. To był spektakularny sukces, który wyzwolił potężny ruch antyamerykanizmu. Ten antyamerykanizm był po części inspirowany z Moskwy, ale przyjął się wspaniale w Paryżu i w innych miejscach, a idea moralnej odnowy znów zaczęła wracać wraz z mundurami dziwnie podobnymi do brunatnych koszul. Tu u nas próba zakazania ich marszów wywołała gwałtowny protest ojca Tadeusza Rydzyka, w Paryżu Władimir Putin słuchał przemówienia Macrona z życzliwym uśmiechem, nie znalazłem zdjęć z Erdoganem, nie zauważyłem w doniesieniach, czy byli tam również obecni przedstawiciele Iranu.            


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
1. Erdogan był MEF 2018-11-13


Notatki

Znalezionych 2570 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Odwaga białej flagi i mój Poznań   Koraszewski   2024-03-17
Izraelska pisarka wycofuje się z zaplanowanego wystąpienia, zanim zostanie anulowana z powodu „złych poglądów”   Coyne   2024-03-16
Demokracja protestów i piwny parlamentaryzm   Kruk   2024-03-16
Dlaczego nowo niepodległe kraje muszą odrzucić radykalną dekolonizacjęKontrastujące historie Singapuru, Tanzanii i Sri Lanki ukazują niebezpieczeństwa związane z próbą całkowitego wymazania kolonialnej przeszłości.   Sophalkalyan   2024-03-15
Dlaczego lewica musi kłamać o Hamasie i gwałtach   Tobin   2024-03-13
Departament Edukacji USA ukrywa zagraniczne darowizny na rzecz uniwersytetów   Bard   2024-03-13
Od miesięcy oficjalna polityka Autonomii Palestyńskiej zakłada zadawanie cierpień Gazańczykom     2024-03-11
Wybory wartości w globalnej wiosce   Koraszewski   2024-03-11
Czy Gaza naprawdę jest przypadkiem największych cierpień Arabów?   Abdul-Hussain   2024-03-09
Przestępstwa seksualne Hamasu-UNRWA i Międzynarodowy Dzień Kobiet   Blum   2024-03-08
Homeopatyczny środek na wydłużanie rzęs   Koraszewski   2024-03-08
Czy odbędzie się strategiczny dialog USA-Katar?   Carmon   2024-03-07
Kiedy polityka wobec zagranicznych wojen staje się krajową polityką wyborczą   Fernandez   2024-03-05
Palestyński handlarz kłamstw   Bawer   2024-03-05
Wszyscy jesteśmy imigrantami   Koraszewski   2024-03-02
Współudział UE w finansowaniu irańskiego terrroru   Rafizadeh   2024-03-01
Dzień po i jego konteksty   Koraszewski   2024-02-26
Sabotowanie romansu USA-Izrael   Altabef   2024-02-24
Eurowizja i bębny wojny   Collins   2024-02-23
Milczenie feministycznych owiec: ani słowa o horrorach HamasuZwolennicy #MeToo milczeli.   Chesler   2024-02-22
A zwycięzcą jest – Hamas!   Dershowitz   2024-02-21
"Palestyńczycy są tacy sami jak my", zapewnia mędrzec Blinken   Pandavar   2024-02-20
Żyjemy w momencie kulturowego chaosu   Meotti   2024-02-20
Chleba naszego powszedniego daj nam Google   Koraszewski   2024-02-19
Jak propalestyńscy są zachodni demonstranci?     2024-02-16
@Guardian kłamie, żeby przedstawić żołnierzy IDF jako potwory – ale pokazuje, że @IDF pozostaje najbardziej moralną armią na świecie     2024-02-15
Blinken powinien wiedzieć, że Autonomia Palestyńska jest równie zła jak rządy Hamasu w Gazie   Marcus   2024-02-14
Czy może istnieć uczciwa propalestyńska lewica?   Levick   2024-02-14
Hipokryzja zdefiniowana: grupy praw człowieka martwią się wszelkimi ograniczeniami w przepływie uchodźców, ale milczą w sprawie Egiptu, który zakazuje wjazdu jakimkolwiek uchodźcom z Gazy     2024-02-13
Czy uchodźcy żydowscy i arabscy są równi?Mimo prawie miliona żydowskich uchodźców z krajów arabskich, Organizacja Narodów Zjednoczonych nadal ma obsesję wyłącznie na punkcie potomków uchodźców arabskich.   Julius   2024-02-11
Kilka uwag wokół niepewności   Koraszewski   2024-02-09
Moi drodzy Palestyńczycy: Czas pozbyć się naszych przywódców i przyjąć izraelskie oferty pokojowe   Eid   2024-02-07
Jak zdemontować UNRWA: instrukcja krok po kroku     2024-02-07
Wojna Izraela z Hamasem jest najmniej śmiercionośną wojną w regionieDlaczego więc media opisują go jako „jedną z najbardziej śmiercionośnych… w historii”?   Greenfield   2024-02-06
Zdradziecka awangarda intelektualna   Koraszewski   2024-02-04
Departament Stanu a rzeczywistość   Bard   2024-02-03
Szef ONZ twierdzi, że Palestyńczycy mają „prawo do państwowości”. Dlaczego?   Fitzgerald   2024-02-03
UNRWA istnieje, aby pomóc w prowadzeniu wojny, której celem jest likwidacja Izraela   Tobin   2024-02-02
Islamscy terroryści tworzą klęski głodowe, żeby czerpać korzyści z pomocy zagranicznejWalka z terrorystami nie powoduje klęsk głodowych; pomoc humanitarna dla terrorystów powoduje klęski głodowe.   Greenfield   2024-02-01
Kto pierwszy mrugnie w wojnie w Gazie?   Fernandez   2024-02-01
Dokumentowanie działań umożliwiających zbrodnie wojenne Hamasu: agencje ONZ, programy pomocy rządowej i organizacje pozarządowe   Steinberg   2024-01-31
Prawdziwe ludobójstwa, które świat ignorujeZamiast przeciwstawić się prawdziwym zbrodniom przeciw ludzkości, społeczność międzynarodowa obrzuca Izrael krwawymi oszczerstwami.   Bryen   2024-01-29
Wysoki Przedstawiciel UE, Josep Borrell, przyznaje, że chce „dwóch państw”, a nie „pokoju”     2024-01-26
Błędna odpowiedź Bidena w sprawie TajwanuGłównym zagrożeniem dla pokoju w Azji nie jest niepodległość Tajwanu, ale chińska wojowniczość.   Jacoby   2024-01-26
Jak zakończyć cierpienia Palestyńczyków   Tawil   2024-01-24
Dla mediów terroryści Hamasu to duchy   Bard   2024-01-23
Złóżmy pozew przeciwko UNRWA w Hadze   Bedein   2024-01-23
Jak Princeton wybiela haniebną historię Kena Rotha   Steinberg   2024-01-22
Jedna wojna i dwie wizje   Taheri   2024-01-21
Pytasz, czy jesteś antysemitą?   Koraszewski   2024-01-21
“Koszmar zatajonych pieniędzy”: jak Katar kupił Ligę Bluszczową   Williams   2024-01-20
“Krwawe Boże Narodzenie”: chrześcijanie masakrowani w nigeryjskim ludobójstwie   Ibrahim   2024-01-17
Pracownicy pomocy humanitarnej wspierają Hamas   Bard   2024-01-13
Samobójcza głupota „rozwiązania w postaci dwóch państw”   Anderson   2024-01-12
Starzy orędownicy procesu pokojowego i wojna w Gazie   Flatow   2024-01-11
Dlaczego chrześcijańscy przywódcy ignorują ataki na swoją społeczność   Tawil   2024-01-10
Masha Gessen, lub, ври, да знай же меру   Fitzgerald   2024-01-09
Dla mediów terroryści Hamasu to duchy   Bard   2024-01-06
Izrael ma nie tylko armię najbardziej moralną, ale także najbardziej przejrzystą     2024-01-06
Krytycy Izraela po prostu nie chcą, aby Izrael zwyciężył   Tobin   2024-01-05
Kto popiera Hamas?   Dershowitz   2024-01-04
Nie ma „upokorzonej izraelskiej męskości”   Chesler   2024-01-02
Nie ma porównania pomiędzy przemocą palestyńską i żydowską na Zachodnim Brzegu     2024-01-02
Odzyskanie romantyzmu naszej sprawy   Greenfield   2023-12-28
Przyszła strategia ekonomiczna dla pokoju   Mahjar-Barducci   2023-12-25
“Przebudzenie” zagraża amerykańskim Żydom   Tobin   2023-12-23
Dziesięć podstawowych faktów na temat wojny z Hamasem, o których media nie mówią     2023-12-23
Zakazanie przez Bidena prawa wjazdu do USA dla „stosujących przemoc osadników” izraelskich zablokowałby tych, którzy po prostu nie zgadzają się z jego polityką   Kontorovich   2023-12-21
Wojna w Ukrainie i na Bliskim Wschodzie   Koraszewski   2023-12-20
Czy dysonans poznawczy Bidena może pozwolić Izraelowi wygrać wojnę?   Tobin   2023-12-19
Dlaczego islamiści roszczą sobie prawa do ziemi niemuzułmańskiej?   Bulut   2023-12-18
Polityka tożsamości i zaburzenia kognitywne   Koraszewski   2023-12-18
Symfoniczna wersja terroru   Taheri   2023-12-15
Wsparcie dla terroru: jak terroryści wykorzystują organizacje humanitarne   i Nathaniel Rabkin   2023-12-14
Zdumiewająca naiwność Izraelofobów. Zachodnie oburzenie wywołane wyłapywaniem przez IDF podejrzanych członków Hamasu jest absurdalnym kwiecistym moralizowaniem.   O'Neill   2023-12-13
Redaktor kuwejckiej gazety: Hamas powinien być ścigany sądownie za śmierć i zniszczenie, jakie ściągnął na Gazańczyków atakiem z 7 października     2023-12-11
Tak daleko, tak blisko   Koraszewski   2023-12-10
Za kulisami Human Rights Watch: nienawiść i korupcjaPamięci Roberta Bernsteina, założyciela Human Rights Watch   Steinberg   2023-12-09
Najnowszy hit Pallywoodu. Jak usłużne relacje mediów o „zbombardowaniu” szpitala Al-Ahli promowały propagandę Hamasu   Landes   2023-12-07
Nagroda Nobla za terror i inne absurdy   Fernandez   2023-12-06
Gaza – kto z kim walczy i w imię czego?   Koraszewski   2023-12-05
Unia Europejska jest wspólnikiem Iranu   Rafizadeh   2023-12-05
W  Betlejem Boże Narodzenie zostało odwołane , a winni są Żydzi.     2023-12-04
Porażka zachodniego feminizmu, kiedy jest najbardziej potrzebny   Chesler   2023-12-04
Huti: kim są i dlaczego atakują Izrael?   Flatow   2023-12-03
Krótka historia długiej odpowiedzialności zbiorowej   Koraszewski   2023-12-02
Dlaczego Arabowie “zdradzili” Palestyńczyków   Toameh   2023-12-01
Coleman Hughes atakuje porównania między Palestyńczykami a walką Czarnych o wolność w Afryce Południowej i w Ameryce   Coyne   2023-12-01
Prawdziwi eksperci prawa międzynarodowego są zgodni: Hamas jest winny zbrodni wojennych i niemal na pewno ludobójstwa. Ale media ignorują ten przekaz     2023-11-30
Czerwony Krzyż po raz kolejny zawodzi Żydów   Bard   2023-11-28
“Rozwiązanie w postaci dwóch państw” oznacza terroryzm   Greenfield   2023-11-27
Niebezpieczne fantazje Bidena o państwie palestyńskim   Tobin   2023-11-26
Nie, Joe. Powierzenie ONZ odpowiedzialności za Gazę byłoby kiepskim dowcipem   Kontorovich   2023-11-24
Nagroda administracji Bidena dla Iranu w wysokości 10 miliardów dolarów: tylko małe podziękowanie za zorganizowanie wojny, zranienie 56 żołnierzy amerykańskich i próbę wypędzenia USA z Bliskiego Wschodu.   Rafizadeh   2023-11-23
Gaza moja miłość   Koraszewski   2023-11-22
Oszczerstwa o popełnianiu „ludobójstwa przez Izrael mają na celu usprawiedliwienie ewentualnego prawdziwego ludobójstwa na Żydach     2023-11-21
Dlaczego Palestyńczycy nie chcą rządzić Gazą?   Abdul-Hussain   2023-11-18
Gaza, islam i Zachód   Smith   2023-11-17
Pora, żeby Biden publicznie przyznał, że jest to wojna irańskich mułłów przeciwko Izraelowi i Stanom Zjednoczonym   Rafizadeh   2023-11-15
Amerykański front   Rosenthal   2023-11-07

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk