Prawda

Sobota, 5 lipca 2025 - 19:11

« Poprzedni Następny »


Cenzorscy millennialsi są nowymi wiktorianami


Matt Ridley 2018-02-27


Jestem pewien, że nie tylko ja mam trudności ze zrozumieniem dziwnej rewolucji kulturalnej, którą właśnie przeżywamy. Podobnie jak racjonalista okresu regencji, który żył dość długo, by zobaczyć wiktoriańską pruderię, jak umiarkowany krytyk Karola I, próbujący pojąć cromwellowski dogmat, jak nie tak dawno demokrata chiński, mający nadzieje, że nikt na niego nie doniesie i nie zostanie zesłany na re-edukację pod rządami Przewodniczącego Mao, jestem wyrozumiałym libertarianinem lat siedemdziesiątych, zdumionym agresywnym purytanizmem i nietolerancją, które wydają się wzrastać w siłę wszędzie wokół.

W zeszłym tygodniu skończyłem 60 lat i spodziewałem się, że będę w tym wieku marudził na  pogardę młodszego pokolenia dla tradycji, ich zamiłowanie do zmiany i tolerancję „wszystkiego”. Zamiast tego przeżywam właściwie coś odwrotnego. Wielu ludzi z mojego pokolenia mówiło ostatnio o podobnych wrażeniach: o przerażającej skłonności młodych do cenzury, także czasami u własnych dzieci i stąpaniu na palcach, bojąc się powiedzieć przed nimi czegoś niewłaściwego. Młodzi są w rzeczywistości trochę tacy, jak byli nasi rodzice.


Co stało się z wyzwoleniem lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, kiedy można było zacząć zapominać o hierarchii i mówić właściwie wszystko do każdego? Zdjęcia młodych kobiet z makijażem, krótkimi spódnicami i na wysokich obcasach, idących ulicami Kabulu lub Teheranu w latach siedemdziesiątych, stanowią szokujący kontrast z walką, jaką młode kobiety ubrane skromnie całe na czarno odważnie demonstrują teraz, by uzyskać prawo zdjęcia chusty z głowy bez ryzyka uwięzienia.


Czy tutaj jest tak bardzo inaczej, czy też ześlizgujemy się po tym samym zboczu? Obrazy pre-rafaelickie, pokazujące górne połowy nagich ciał kobiecych, są zdejmowane ze ścian galerii sztuki; młode dziewczęta muszą nosić chusty na głowach w szkole; grającym w strzałki czy kierowcom wyścigów samochodowych nie mogą towarzyszyć kobiety w krótkich spódnicach; na uniwersytetach kobiety są traktowane inaczej niż mężczyźni, jak gdyby były słabszą płcią i trzeba było je ratować przed zobaczeniem denerwujących akapitów w powieściach; seks trzeba negocjować z góry przy pomocy przyzwoitek. Byliśmy już na tym filmie wcześniej.


Orlando, powieści Virginii Woolf z 1928 r. autorka pokazuje przejście od XVIII wieku do okresu wiktoriańskiego: “Miłość, narodziny i śmierć były spowite w rozmaite wytworne słowa. Płcie coraz bardziej oddalały się od siebie. Nie tolerowano żadnej otwartej rozmowy. Uniki i skrywanie były gorliwie używane przez obie strony”.  


Zaśmiewaliśmy się z takich absurdów w mojej młodości. Ale już za powiedzenie, że część nowego feminizmu wydaje się „wsteczna”, kiedy propaguje pogląd, że kobiety są kruche, amerykańska nauczycielka akademicka, Katie Roiphe zaznała zjadliwej kampanii domagającej się zakazu opublikowania jej artykułu w magazynie “Harper”. „Stalinowski ton w tej konwersacji szokuje mnie - powiedziała “Sunday Times” – W naszej kulturze obecnie zagrożone jest podstawowe założenie wolności słowa”.  


Grzech bluźnierstwa jest czarny. Są rzeczy, których po prostu nie można powiedzieć o islamie, a coraz bardziej także o chrześcijaństwie, o zmianie klimatu, o gender, żeby wspomnieć tylko kilka z bardzo długiej i rosnącej listy, bez spotkania się z oskarżeniem, a może i postawieniem przed sądem za “mowę nienawiści”. Czy jest mową nienawiści powiedzenie, że Mahomet „oddaje kraj na pastwę żelaza i ognia; podcina gardła ojców i porywa córki; daje pokonanym wybór między jego religią lub śmiercią: tego z pewnością żaden człowiek nie może usprawiedliwić”? To był Wolter, jeden z moich bohaterów. Można się z nim nie zgadzać, ale – przynajmniej według jego zasady – powinno się bronić jego prawa do powiedzenia tego. W żądaniu tolerancji wobec mniejszości wielu młodych ludzi wydaje się wpadać w zadziwiającą nietolerancję.  


Istnieje dziwna sprzeczność między deklarowanym pragnieniem życia i pozwolenia na wybór sposobu życia innym, hasłami „różnorodność!”, „nie osądzaj!” – a rzeczywistym zachowaniem, które jest bezlitośnie i moralizatorsko potępiające. Nie ustają w szkicowaniu zasad uniformizmu, zawsze w imię kolektywu, zawsze przeciwko jednostce. Jednostka jest najbardziej uciskaną mniejszością ze wszystkich.


Być może jako mięsożerny, heteroseksualny, utytułowany, ateistyczny, sceptyczny w sprawie klimatu mężczyzna, który uważa, że komunizm był złem, że gender jest częściowo biologiczna, że genetycznie modyfikowane uprawy są dobre dla środowiska, że wolne rynki czynią ludzi bardziej życzliwymi i że Wielka Brytania powinna wyjść z Unii Europejskiej, to tylko ja wiecznie znajduję się po politycznie niepoprawnej stronie argumentów, a przynajmniej po przeciwnej stronie od BBC. Mam jednak wrażenie, że niemal każdy, niezależnie od swoich poglądów, jest w odległości zaledwie jednego kroku od publicznego potępienia.


Oczywiście, że potrzebujemy moralności i to takiej, która robi więcej, by kwestionować złe zachowanie i w Hollywood, i w Oxfam, ale to nie wymaga większego purytanizmu w mowie i myśli. Często zastanawiałem się, jak to było, że w przeszłości społeczeństwa nagle stawały się bardziej cenzorskie, konserwatywne i nietolerancyjne, tak jak to zrobiły na początku epoki wiktoriańskiej, ale sądziłem, że żyję w czasach, kiedy nic z tego nie mogłoby się zdarzyć, bo kultura jest na schodach ruchomych idących w jedną stronę – ku liberalizmowi.


W latach 1960. Francis Crick ogłosił konkurs na propozycję, co zrobić z kaplicami w Cambridge, bo w przyszłości nikt nie będzie religijny. Pomyślcie tylko. Oczywiście wiedzieliśmy, co dzieje się w Chinach – Rewolucja Kulturalna była czystką polityczną przebraną za moralną odnowę – ale nami wstrząsała obca natura czegoś takiego. Teraz wydaje się to bliższe.


Opryszki, które niedawno próbowały nie dopuścić Jacoba Rees-Mogga do wygłoszenia wykładu na uniwersytecie, są obecnie znanym zjawiskiem na kampusach. Ale, jak ostrzega amerykański dziennikarz Andrew Sullivan, zachowania na kampusach są zwiastunem dla zmian całego społeczeństwa: “Kodeksy zachowania w miejscu pracy brzmią dzisiaj jak kodeksy mowy na kampusach przed kilku laty… celem nowej kultury nie jest emancypacja jednostki z grupy, ale trwałe definiowanie jednostki przez grupę. Kiedyś nazywaliśmy to bigoterią. Teraz nazywamy to byciem ‘woke’ [czujnym, przebudzonym]. Widzicie: wszyscy jesteśmy teraz na kampusie”.


Niemniej pozostaję racjonalnym optymistą. Podobnie jak psycholog Steven Pinker w jego nowej książce uważam, że “Oświecenie działa”, nadal. Rozum może przeważyć nad dogmatem, wolność nad tyranią, indywidualizm nad apartheidem. Postęp nie umarł. Jeszcze. Z pewnością jednak postąpiliśmy kilka kroków do tyłu ku mroczniejszym sposobom działania społeczeństwa. Dlaczego? Ciągle nie mam odpowiedzi.


Pierwsza publikacja tekstu w Times.


Censorious millennials are the new Victorians

Rational Optimist, 13 lutego 2018

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego” w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
1. Świadomość proletariacka MEF 2018-02-27


Notatki

Znalezionych 2978 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Jak zła terapia przejęła kontrolę nad amerykańskimi szkołami   Hughes   2025-07-05
Och, kochanie, wcale tak bardzo nie posunęliśmy się do przodu!   Chesler   2025-07-05
To jest antyfaszysta   O'Neill   2025-07-04
Sprawozdanie "Pana Nie wiem”   Koraszewski   2025-07-04
Islam skutecznie wyeksportował swoje zakazy do mediów zachodnich – które odmawiają publikacji fikcyjnego „rysunku Mahometa”     2025-07-03
Empatia to piękna rzecz – dopóki nie przestaje być piękna.   Tabrizi   2025-07-01
Wyciek informacji z CNN to desperacka próba zaprzeczenia zwycięstwu Izraela   Goldberg   2025-06-30
Przeczytaj konstytucję Iranu i rozbij reżim   i Bill Siegel   2025-06-28
Reakcje ONZ na ataki Iranu na izraelskich cywilów     2025-06-27
Wyobraź sobie, że Hitler pozostał nietknięty   Hoffman   2025-06-26
Kurdowie: zapomniany naród w świecie odurzonym wybiórczym oburzeniem   Finlayson   2025-06-26
Ataki Trumpa na Iran były sygnałem dla Chin   Greenfield   2025-06-25
Czas, którego nigdy nie zapomnimy   Chesler   2025-06-25
Od wtorku do wtorku minął tydzień   Koraszewski   2025-06-24
Iran jest z Ameryką w stanie wojny od 46 lat   Greenfield   2025-06-23
Nieznośna lekkość oporu: Granice nieposłuszeństwa obywatelskiego w cieniu antysyjonizmu i antysemityzmu   Walter   2025-06-21
Większość podstawowych elementów do przeprowadzenia rewolucji na Zachodzie już obecnie istnieje, ale jakiej rewolucji?   Fernandez   2025-06-21
Komiczny upadek kultu kefiji   O'Neill   2025-06-18
Izrael wykonuje brudną robotę za innych     2025-06-16
Logika i uprzedzenia: od starożytności do BBC   Tsalic   2025-06-13
Dlaczego administracja Trumpa sprzedaje broń państwom, które przodują w sponsorowaniu terroryzmu?   Williams   2025-06-13
Gaza – Palestyna - kalifat   Koraszewski   2025-06-12
Krzyż na drogę jachtowi głupków płynących z Gretą do Gazy   O'Neill   2025-06-11
Nikt ich nie przekona, że białe jest białe, a czarne jest czarne   Koraszewski   2025-06-07
Antyizraelska prawica łączy się z proirańską lewicą   Smith   2025-06-07
To Amerykanie zmienią stanowisko, a nie Iran     2025-06-06
Antysemityzm należy badać jako poważną chorobę psychiczną   Hoffman   2025-06-05
Krytyka Izraela przez ONZ w sprawie pomocy dla Gazy dowodzi, że dobrze wiedzieli, iż Izrael nie okupował Gazy     2025-06-04
Krwawe oszczerstwo dociera do kolejki po chleb: fabrykowanie masakry w Rafah   Oz   2025-06-03
Wzniosłe zasady i sentymenty   Taheri   2025-06-01
Wywiad z Alanem Dershowitzem   Ruda   2025-05-31
List z Wydziału Praw Obywatelskich Departamentu Sprawiedliwości USA do Franceski Albanese   Terrell   2025-05-30
Najnowsza zbrodnia Izraela? Karmienie mieszkańców Gazy   O'Neill   2025-05-29
List otwarty do prezydenta Trumpa wzywający go do zapobieżenia irańskiemu arsenałowi nuklearnemu   I Andrew Stein   2025-05-28
„Nakba” nie jest naszym problemem   Cohen   2025-05-27
Gaza to więzienie na świeżym powietrzu. Jak śmiesz proponować komukolwiek, żeby wyjechał! (Z satyrycznej strony PreOccupied Territory)     2025-05-26
Iran używa strategii Korei Północnej — a USA znów dają się na to nabrać   Rafizadeh   2025-05-25
Human Rights Watch @HRW jest niemoralny     2025-05-25
Anglia, którą kiedyś szanowaliśmy   Haug   2025-05-24
List otwarty do dziennikarskiej braci   Koraszewski   2025-05-24
Wielką ironią jest to, że Stany Zjednoczone rezygnują z miękkiej siły, jednocześnie przyjmując prezenty od Kataru     2025-05-22
Achillesowa pięta inteligenta   Koraszewski   2025-05-20
Jak rozprzestrzenia się antysemicka nauka: wadliwa metodologia liczenia ofiar śmiertelnych w Strefie Gazy jest promowana przez @TheEconomist     2025-05-19
Samer Berany: Nadszedł czas na przywrócenie Druzom autonomii – państwa, którego Turcy zawsze się bali   Oz   2025-05-17
Czy Unia Europejska rzeczywiście oczekuje, że radykalni islamiści mogą się zreformować?   Haug   2025-05-17
Turcja: masowe aresztowania, tortury, cenzura   Bulut   2025-05-16
Tętent galopujących wiadomości   Koraszewski   2025-05-15
Kącik Miłośników Językoznawstwa, czyli: co znaczy słowo "antysemityzm"?      Kerner   2025-05-15
Benjamin Netanjahu kontra Edward Said: globalna wojna o idee przebudzone   Taub   2025-05-14
Nielegalne przejmowanie ziemi przez Europę   Rhea   2025-05-12
Siedem największych kłamstw na temat działań Izraela i Sił Obronnych Izraela w Gazie   i Arsen Ostrovsky   2025-05-09
Krótka historia antysemityzmu jako sygnalizacji cnoty     2025-05-07
Sąd Najwyższy Wielkiej Brytanii potwierdza, że kobiety istnieją   Greenfield   2025-05-07
Malowane papugi na plafonie jak długi   Koraszewski   2025-05-05
Koszmarne dziedzictwo kolonializmu   Koraszewski   2025-05-02
Departament Sprawiedliwości stwierdza, że UNRWA może zostać pozwana przed amerykańskim sądem   Fitzgerald   2025-05-02
„Guardian” przedstawia antysemityzm na kampusach jako wytwór naszej wyobraźni   Levick   2025-04-29
Zachód znów wpada w pułapkę Iranu   Rafizadeh   2025-04-28
Jak ekstremizm maszeruje bez przeszkód   Bryen   2025-04-28
Vermont, Mohsem Mahdawi i tabun użytecznych idiotów   Collier   2025-04-25
Azerbejdżan: rozszerzenie Porozumień Abrahamowych   Sherman   2025-04-24
Dwa pełne lata piekła w Sudanie   Fernandez   2025-04-23
Szalona kampania mająca na celu dekryminalizację Hamasu   O'Neill   2025-04-21
Najnowsza próba podważenia Izraela? Wykorzystywanie palestyńskich chrześcijan   Bard   2025-04-20
Sytuacja kryzysowa kanadyjskich Żydów   Hecht   2025-04-19
Sahel: rodzące się centrum globalnego islamizmu   Haug   2025-04-19
Drodzy uprzejmi Żydzi i inni o mentalności „Nie chcę się do tego mieszać”:To nie działa.   Finlayson   2025-04-17
Żydowska ambiwalencja w walce z antysemityzmem   Bard   2025-04-17
Biesy napadają raz jeszcze   Koraszewski   2025-04-16
Zapomniana wojna w Sudanie ujawnia nieludzkość izraelofobii   O'Neill   2025-04-16
Zastosowanie żydowskiej perspektywy etycznej do zidentyfikowania i ujawnienia stronniczości mediów (znowu @NYTimes)     2025-04-15
Żydowska etyka polityczna: projekt dla sprawiedliwych     2025-04-14
Realistyczne spojrzenie na kolonializm osadniczy   Finlayson   2025-04-14
Ramy uniwersalnej etyki żydowskiej     2025-04-13
Trump i pułapka Najwyższego Przywódcy   Taheri   2025-04-13
Antyglobalista w Białym Domku   Koraszewski   2025-04-12
Etyka żydowska: wróg każdej wadliwej filozofii     2025-04-11
Udawanie rozbrajania Hezbollahu nic nie pomoże   Abdul-Hussain   2025-04-10
Wojna ONZ z sukcesem Żydów     2025-04-10
Ludobójcza krucjata Iranu     2025-04-09
Trzydzieści lat temu Izrael deportował przywódców Hamasu. Świat zmusił Izrael do przyjęcia ich z powrotem   Greenfield   2025-04-09
Turcja idzie w ślady demokracji z tradycjami   Koraszewski   2025-04-08
Nazistowski supersesjonizm: unicestwienie żydowskiej „antyrasy”     2025-04-08
Wojna socjalizmu z Żydami – od Marksa do dzisiaj     2025-04-07
Zbrodnia to niesłychana   Koraszewski   2025-04-06
Czy rząd USA ma prawo stawiać warunki finansując uniwersytety?   Dershowitz   2025-04-05
Palestyńscy mężczyźni dopuszczają się przemocy wobec kobiet, ale winą obarcza się Izrael   Levick   2025-04-05
Turcja: moment neoosmański   Fernandez   2025-04-04
Jak świecki progresywizm stał się moralnie regresywny     2025-04-04
Samą istotą palestynizmu jest supersesjonizm     2025-04-03
Zawsze przyczyna, nigdy skutek   Malicki   2025-04-02
Tożsamość w czasach zarazy   Koraszewski   2025-04-01
Sprawiedliwość społeczna i supersesjonizm     2025-04-01
Gaza, Trump, prawda i… „transfer”   Sherman   2025-03-31
Nie ma różnicy między “politykami” Hamasu a jego terrorystami   Toameh   2025-03-30
UE musi przestać podważać starania o uratowanie jej samej   Rafizadeh   2025-03-29
Rządy terroru w Bangladeszu: w stronę kolejnego islamistycznego centrum w Azji Południowej?   Bulut   2025-03-28
Jednolita teoria pola antysemityzmu     2025-03-27
Irak: Nieustające ataki na Jazydów   Bulut   2025-03-26
Dają nam słowo Hamasu, że piszą prawdę i tylko prawdę   Koraszewski   2025-03-26

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Hamasowscy mordercy


Stawianie czoła


 Dyplomaci, pokerzyści i matematycy


Dlaczego BIden


Nie do naprawy


Brednie


Rafizadeh


Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill

Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk