|
|
|
Po co Izraelowi konstytucja?
Twój komentarz do artykułu
Odpowiedź Konstantemu Gebertowi Nie bawmy się w zarzuty o złe odczytanie tekstu, bo po to dałem link do Pana artykułu, żeby czytelnicy mogli go sami mogli przeczytać. Nie mogę wykluczyć, że miał Pan zamiar przekazać co innego, ale ważne jest jak się odbiera to, co Pan napisał. Zasadnie zatrzymał się Pan przy pojęciu samostanowienia, nie podając jednak, którą definicję Pan przywołuje. Swój artykuł zaczyna Pan od zdania: „Prawo narodów do samostanowienia to fundamentalna zasada prawa międzynarodowego zawarta w Karcie Narodów Zjednoczonych.” (Czyli tam definiuje go Pan zgodnie z art.1.55 Karty Narodów Zjednoczonych, a w swojej odpowiedzi zapewne zgodnie z teorią samostanowienia jaką posługują się psychologowie.) Pomijając niejasność używania pojęcia „samostanowienia”, dochodzimy tu natychmiast do problemu państw wielonarodowych i mniejszości etnicznych w państwach narodowych. Tam gdzie mamy do czynienia z federacją narodów sytuacja jest nieco inna i tam gdzie mamy państwo narodowe z mniejszościami etnicznymi sytuacja jest inna. O kłopotach z definiowaniem pojęcia „naród” jest cała biblioteka ciekawych książek, ale z definicją Żyda problem szczególny. Najbardziej liberalne pojęcie Żyda stosowali naziści, jak Panu wiadomo antysemici też używają bardzo swobodnych definicji (mnie na przykład bardzo często zarzucają żydostwo, chociaż nie mam ani biologicznych związków z narodem żydowskim, ani nie jestem wyznawcą judaizmu, ani nie czuję się w najmniejszym stopniu Żydem i całkowicie zasadnie nie miałbym prawa ubiegania się o osiedlenie w Izraelu), więc zgodzi się Pan zapewne, że sprawy nie da się odfajkować, tak jak Pan to zrobił. Jakim państwem jest Izrael? Otóż Izrael nie jest federacją narodu żydowskiego i palestyńskiego. Izrael powstał jako państwo żydowskie, gwarantujące równe prawa obywatelskie swojej arabskiej mniejszości. Czy zatem po 70 latach społeczeństwo izraelskie ukształtowało się w naród izraelski? Nie. Uczciwie mówiąc nigdy nie powstał również naród brytyjski. W naszej historii nigdy nie udało nam się stworzyć jednego narodu z Litwinami, chociaż mieliśmy królestwo Polski i Litwy. Czy zatem są Arabowie izraelscy, którzy mówią o sobie, że są Izraelczykami? Tak, jest ich całkiem sporo. Nie trzeba być Żydem, żeby być Izraelczykiem. Arabscy Izraelczycy mają wszystkie możliwości uczestniczenia w decydowaniu o polityce swojego kraju (chociaż znaczna część rezygnuje ze swojego prawa wyborczego). Za bardzo zabawny uważam Pana przykład dyskryminacji przez zwolnienie z obowiązku służby wojskowej (nie spotkałem arabskich publikacji, które wymieniałyby to właśnie jako przykład dyskryminacji). Jeśli jest to, jak sam Pan pisze: „jedyny dotychczas przykład dyskryminacji prawnej Arabów”, to jest to informacja, że tej prawnej dyskryminacji po prostu nie ma (szkoda, że tak dyskretnie przekazana). Ciekawy jest również przykład z 48 procentami żydowskiej części społeczeństwa izraelskiego domagającymi się „transferu” Arabów poza granice państwa. Po pierwsze nie znam takiej rządowej propozycji, czy można poprosić o wskazówki, gdzie jej szukać? Po drugie nie podał Pan linku, gdzie Pan tę informację znalazł (a to dość istotne). Jeśli idzie o resztę, ocenę wypada pozostawić czytelnikom.
Otrzymałem prywatną odpowiedź od Konstantego Geberta, którą Autor pozwolił mi tu zamieścić. Szanowny Panie, […]mogę jedynie zazdrościć możliwości rozpisania się; ja na swój tekst miałem 3500 znaków. Dlatego też nie było w nim "rzetelnego omówienia treści ustawy" ani postulowa-nego odniesienia do debat na temat izraelskich sporów o to, kto jest Żydem, ani nawet linku do tekstu ustawy. Nie było w nim jednak też przypisanego mi poglądu, że "nikt nie wie, co to takiego ten naród żydowski" ani "domysłu, że oni sami [tj. Żydzi] nie wiedzą, kto jest Żydem"; sugerowałbym nieśmiało ponowną lekturę. Stwierdziłem jedynie, że nie ma definicji narodu żydowskiego, a tym samym przypisanie niezdefiniowanemu pod-miotowi określonych praw wydaje się wątpliwe. Ma Pan natomiast rację, że nieprecyzyjnie określiłem obecne granice: należało napisać "obecne granice de facto" i wspomnieć też, że nie obejmują one Gazy; limit miejsca wymusza czasem takie niezgrabne sformułowania. Wbrew temu, co Pan zdaje się sugerować, żadna ustawa w Niemczech czy Litwie nie pozba-wia Polaków prawa do samostanowienia, podobnie jak do czwartku żadna ustawa nie pozba-wiała go w Izraelu Arabów. W tych wszystkich, i innych podobnych przypadkach, decydo-wała praktyka. Nie zajmowałem się projektem konstytucji palestyńskiej z tego prostego powodu że, do-póki państwo palestyńskie nie powstanie, a projekt nie zostanie uchwalony, nie ma on mocy prawnej. Podobnie nie zajmowałem się tą izraelską Ustawą zasadniczą, póki nie została uchwalona. Nie wiem, dlaczego sądzi Pan, że uważam, iż ustawa jest „oficjalnym początkiem faszy-zmu i apartheidu”; niczego takiego nie napisałam. Uważam natomiast, że jest ona zapo-wiedzią końca izraelskiej demokracji. Wbrew temu, co pan pisze, nie napisałem, że ustawa zawiera "anulowanie któregokolwiek z praw izraelskich Arabów". Pozbawia ich natomiast tego, co przyznaje Żydom, czyli samostanowienia. Napięcie między prawami narodu większościowego a prawami obywateli jest nieusuwalną cechą tych państw. Reguluje się je albo uznając wszystkich obywateli za członków narodu (jak np. w Polsce), albo uznając równoległe i równe prawa narodów (jak np. w Belgii), albo zachowując w tej sprawie roztropne milczenie (jak do czwartku w Izraelu). Nie można jednak uznać praw jednego tylko narodu bez pozbawiania ich in-nych narodów - chyba, że interpretuje Pan art. 1C jako przyznający prawo do samostano-wienia także Arabom. Podobny zabieg stosuje sama ustawa,pozbawiając arabski statusu języka państwowego, a zarazem stwierdzając, że nie traci on żadnych praw. W przypadku samostanowienia takie gierki słowne uznano jednak zapewne za zbyt ryzykowne. Nie twierdziłem też, że pozbawienie Arabów obowiązku służby wojskowej jest "krzywdzą-ce"; podałem tę kwestię jako jedyny dotychczas przykład dyskryminacji prawnej Arabów. Pisze Pan, że "wydaję się wiedzieć", że w Izraelu nie ma dyskryminacji prawnej. Sfor-mułowanie to jest niezrozumiałe: albo ktoś coś wie, albo nie wie. Pisze Pan też, iż "insynuuję" że ustawa ta ją ustanawia. Insynuowanie oznacza sugerowanie nieprawdy. Wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie miałbym się tego dopuścić. Pisze Pan też, że "za-pewne wiem, że przypadki dyskryminacji nieformalnej spotykają się ze społecznym potę-pieniem". Zdanie to jest nieprawdzie na tak wielu poziomach, że nie wiem, od czego zacząć. W Izraelu mamy do czynienia nie z "przypadkami" społecznej dyskryminacji, lecz z całym rozbudowanym ich systemem; odsyłam chociażby do wniosków komisji Orra z 2003r. Dyskryminacja ta spotyka się czasem ze sprzeciwem, ale 48% izraelskich Żydów popiera "transfer" Arabów poza granice państwa, co zakres tego sprzeciwu skutecznie ogranicza. Więc nie jest tak, że "zapewne wiem" że jest tak, jak Pan twierdzi, lecz jest tak, że z cała pewnością wiem, że jest inaczej. W przytoczonej przez Pana konkluzji Kantorowicz krytykuje krytyków ustawy, twierdząc, że wynikające z niej kroki "są uważane za banalne i oczywiste w każdym innym miejscu na świecie", co dowodzi, że Izrael potrzebuje konstytucji; Pan zaś dopisał, że swoim tekstem wzmacniam ten dowód. Zgadzam się z Kantorowiczem, że Izrael potrzebuje konsty-tucji, zaś rozwiązania przyjęte w ustawie są banalne i oczywiste - tyle, że jeszcze nie na całym świecie. Większość państw nie jest demokratycznych, i ich konstytucje to odzwierciedlają; a nawet państwa demokratyczne są w stanie uchwalać niedemokratyczne ustawy. Izraelska ustawa zasadnicza jest tego potwierdzeniem - bliżej jej do projektu konstytucji demokratycznej niż do obowiązującej jeszcze polskiej konstytucji. W obec-nym klimacie politycznym izraelska konstytucja byłaby niemal na pewno dyskryminacyjna - i wcale nie jest pocieszeniem, że nowa polska konstytucja też zapewne by taka była. Kończy Pan swój tekst pytaniem pod moim adresem o to, co sądzę o trzech linkach poda-nych przy moim tekście. Ja widzę dwa: zwrot o punkcie zwrotnym to śródtytuł, nie link. Z rzeczywistych linków jeden odsyła do tekstu o policyjnych dochodzeniach o korupcję, jakie się przeciwko Netanjahu toczą i stanowią, obok właśnie walki o rzeczoną ustawę, główną kwestię w polityce wewnętrznej (sam pisałem o tym w Newsweeku); jego przywoła-nie wydaje mi się całkiem zasadne. Drugi odsyła do mojego artykułu o podobieństwach między PiS a Likudem, który pozwoli czytelnikowi lepiej zrozumieć, skąd pomysł na taką ustawę się wziął. Napisałem 3500 znaków tekstu. Żeby sprostować Pańskie, z jednym wyjątkiem nierzetelne uwagi krytyczne, musiałem napisać kolejnych 5000+. Sam Pan zapewne wie, jak to działa: na prostowanie nierzetelnych zarzutów trzeba poświęcić więcej czasu i miejsca, niż na napisanie tekstu. Zresztą nie sądzę, żebym napisał cokolwiek, czego Pan nie wie: jest Pan inteligentnym i kompetentnym obserwatorem wydarzeń i Izraelu, a nic z tego, co napisałem, nie jest ani rewolucyjne, ani choćby nowe. Wybrał Pan, jak mi się wydaje, zasadę bronienia Izraela przed wszelkim i zarzutami, skoro wiele z nich jest niespra-wiedliwych. Podobnie czynią obrońcy dobrego imienia Polski, czy bojownicy elektronicz-nej intifady. Nie mam wątpliwości, że szkodzicie sprawom, które chcecie bronić. Odpisałem nie dlatego, bym się łudził, że Pana do czegokolwiek przekonam, ale dlatego, że uważam, że ma się obowiązek reagowania na publiczne głosy Czytelników. Z poważaniem, Konstanty Gebert
Rebe Warszawskiemu warto przypomnieć że pojęcie "państwo żydowskie" pojawia się wiele razy w wypowiedziach i dokumentach polityków przed i po deklaracją Balfoura z 1917, decyzją podziału Mandatu Palestyny ( a raczej co z niego zostało) z 29 listopada 1947 i potem. Z ust polityków obcych, nie jakichś syjonistów. Poniżej paragraf 3 w rezolucji 181 Walnego Zgromadzenia ONZ z 29 listopada 1947, paragraf 3 części pierwszej ustala: " 3.Independent Arab and Jewish States and the Special International Regime for the City of Jerusalem, set forth in part III of this plan, shall come into existence in Palestine two months after the evacuation of the armed forces of the mandatory Power has been completed but in any case not later than 1 October 1948. The boundaries of the Arab State, the Jewish State, and the City of Jerusalem shall be as described in parts II and III below". W krótkim paragrafie 3 pojęcie "Jewish State" (państwo żydowskie) pojawia się dwukrotnie. ONZ odniósł się do tego pojęcia jak do zrozumiałego samo przez się. Mimo że w tamtych granicach podziału, w dzień głosowania, żyło zaledwie 55% Żydów i 45% Arabów. Tą rezolucję poparło 33 państw z 56 na walnym zgromadzeniu. 13 sprzeciwiło się, przeważnie państwa arabskie i muzulmańskie. Większości państw nie przeszkadzało wtedy pojęcie "państwo żydowskie" jako definicja terenu na którym mieszka 55% Żydów i 45% Arabów. Deklaracja Niepodległość Izraela, 15 maja 1948, odnosi się do tego paragrafu 3: "29 listopada 1947 roku Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucję wzywającą do ustanowienia państwa żydowskiego w Ziemi Izraela. Zgromadzenie Ogólne domagało się od mieszkańców Ziemi Izraela, by podjęli kroki niezbędne dla implementacji tej rezolucji. To uznanie prawa narodu żydowskiego do ustanowienia swojego państwa jest NIEODWOŁALNE (IRREVOCABLE)." Deklaracja niepodległości wspomina państwo żydowskie 4 razy (5 w niektórych wersjach angielskich) i wiąże tą definicję jednoznacznie z państwem Izrael. Z powyższego widać wyraźnie że w 1948 roku nie było miejsca na wątpliwość jaki charakter nosi państwo izrael. W oczach izraelczyków ustawa o państwie żydowskim 2018 jest trywialnym uaktualnieniem Deklaracji do pojęć 2018 i jej formulacji jako prawa zasadniczego. Dzisiejsze 20% Arabów izraelskich odrzuca tą ustawę dokładnie jak 45% ich ojców i dziadków odrzuciło Deklarację Niepodległości w 1948 i plan podziału Mandatu z 1947. Niewielu Izraelczyków spodziewało się czegoś innego od strony Arabów izraelskich. Zaklęty krąg nienawiści. Można tylko się pocieszyć dwoma faktami: Pierwszym jest fakt że tylko około 50% Arabów izraelskich głosuje na partie arabskie ( Dowody u autora na żądanie). Drugim faktem jest mała ilość demonstrantów arabskich przeciw temu prawu, czyli niewielka zgodność interesów między politykami arabskimi i ich wyborcami. Zdumiewającym dodatkiem do tego chóru nienawiści są natomiast oficjalne głosy z Europy, których nie słyszeliśmy w 1947 i 1948 (Z małymi wyjątkami). Co kiedyś było dla Europy zrozumiałe jako legalna postawa polityczna i moralna, dzisiaj jest definiowane jako "rasizm" i "apartheid". Ta postawa wskazuje na znaczącą zmianę w świadomości politycznej oficjalnej Europy między końcem wojny i dsisiaj, niekoniecznie zgodną z interesami obywateli Europy. Żydzi znowu są papierkiem lakmusowym sumienia Europejczyków, wbrew ich woli i nie pytani. A ziomków z diaspory przygarniemy nawet kiedy potrząsają orężem z drugiej strony barykady. Może zaskoczy im jakaś zapadka i zmienią opinie. Śledzę z uwagą ich ewolucję.
Znalezionych 2591 artykuły. |
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
