Autonomia Palestyńska (AP) jest ostro krytykowana za próby naruszenia autonomii i kompetencji sądownictwa i zamienienie go w narzędzie w rękach prezydenta Mahmouda Abbasa.
Palestyńscy prawnicy, sędziowie i specjaliści prawa mówią, że nowa ustawa zaproponowana przez rząd AP na Zachodnim Brzegu będzie miała negatywny wpływ na niezależność i integralność systemu wymiaru sprawiedliwości.
Kontrowersyjny projekt ustawy ma na celu zmianę prawa o władzy sądowniczej, tak że Abbas i jego rząd mogliby wpływać na pracę sądów i sędziów.
Ta próba przejęcia kontroli nad władzą sądowniczą przychodzi w trakcie trwającej nadal rozprawy z palestyńskimi mediami i dziennikarzami. W ostatnich tygodniach siły bezpieczeństwa AP zablokowały ponad 20 kolejnych stron internetowych i aresztowały dziesiątki dziennikarzy. Ponadto Abbas zatwierdził Prawo o przestępstwach cybernetycznych, które daje jego siłom bezpieczeństwa rozszerzone uprawnienia do wyciszenia jego krytyków w mediach społecznościowych.
Protesty dziennikarzy palestyńskich i niektórych organizacji praw człowieka nie przekonały jak dotąd Abbasa, by porzucił Prawo o przestępstwach cybernetycznych oraz karne posunięcia wobec reporterów. Obecnie wydaje się, że kampania Abbasa zmierzająca do zakneblowania ust jego krytykom działa.
Odstraszeni przez nowe prawo (które uchwalono w sekrecie i bez konsultacji z Syndykatem Dziennikarzy Palestyńskich i Palestyńską Radą Legislacyjną), oraz aresztowaniem w ostatnimi czasie siedmiu dziennikarzy, krytycy Abbasa zdecydowanie przycichli.
W tym miesiącu siły bezpieczeństwa AP aresztowały Maszala Alkouka, amerykańskiego Palestyńczyka, za zamieszczenie krytycznych komentarzy na Facebooku. Alkouk, znany członek społeczności palestyńskiej w USA, został aresztowany 19 sierpnia, kiedy przyjechał na Zachodni Brzeg na ślub członka swojej rodziny. Zwolniono go cztery dni później.
W oświadczeniu wydanym w USA jego amerykańscy przyjaciele ostro potępiają aresztowanie Alkouka jako “rażący napad na wolność osobistą i publiczną oraz na wolność słowa”.
W oświadczeniu notują, że Alkouk został aresztowany za publiczną aktywność na witrynie internetowej pod nazwą „Palestyńczycy w USA”. Piszą, że ta witryna mieści się w USA i służy jako platforma dla działaczy palestyńskich i arabskich, żyjących w Ameryce.
Aresztowanie działacza palestyńsko-amerykańskiego jest wyraźnym dowodem, że długie ramię Abbasa dosięga każdego krytyka, także krytyka z obywatelstwem amerykańskim.
Teraz, kiedy Abbasowi i kierownictwu Autonomii Palestyńskiej udała się próba zastraszenia działaczy mediów społecznościowych i dziennikarzy, zwracają wzrok na sędziów i prawników.
Dla Abbasa i jego funkcjonariuszy w Ramallah milczenie społeczności międzynarodowej wobec rozprawy z dziennikarzami i działaczami z mediów społecznościowych było zielonym światłem do wprowadzenia podobnych kroków przeciwko władzy sądowniczej.
Palestyńscy sędziowie i prawnicy mówią, że będą walczyć przeciwko najnowszej próbie Abbasa zamiany system sprawiedliwości w jego osobiste narzędzie represji. Już rozpoczęli serię protestów publicznych z żądaniem, by rząd AP zrezygnował z planów zmiany prawa o władzy sądowniczej w sposób, który pozwala organom wykonawczym ingerować w prace sędziów i sądów.
Osama Al-Kilani, przewodniczący Forum Sędziów Palestyńskich, ostrzegł, że proponowana ustawa będzie miała negatywny wpływ na swobody publiczne i prawa ludzi.
Ostrzegł także, że próba rządu AP osłabi zaufanie Palestyńczyków do wymiaru sprawiedliwości. „Ta nowa ustawa umieści władzę sądowniczą pod kuratelą władzy wykonawczej” – mówił Al-Kilani.
Prawnicy palestyńscy dołączyli do protestu, ostrzegając, że rząd AP chce zamienić władzę sądowniczą w gałąź władzy wykonawczej. "To położy kres niezależności sądownictwa – powiedzieli w oświadczeniu. – Jest to także zamach na zasadę podziału władzy”.
Krytycy twierdzili także, że proponowana ustawa narusza Palestyńskie Prawo Podstawowe, które stanowi, że Palestyńska Rada Legislacyjna jest jedyną instancją autoryzowaną do wprowadzania zamian i poprawek istniejącego prawa.
Wskazując, że proponowana przez rząd AP ustawa upoważnia gałąź wykonawczą do usuwania sędziów, krytycy mówią, że jest to sprzeczne z Palestyńskim Prawem Podstawowym i naraża niezależność system sądownictwa.
Nie zgadzają się także z proponowaną ustawą, ponieważ podporządkowuje prokuratora generalnego rządowi AP – kolejne pogwałcenie Palestyńskiego Prawa Podstawowego.
Kontrowersja wokół nowej propozycji ustawy rządu AP, wymierzonej w władzę sądowniczą, jest kolejną oznaką cofania się Palestyńczyków na drodze do ustanawiania porządnych i przejrzystych instytucji państwa.
Podobnie jak dziennikarze, sędziowie i prawnicy mają powód do niepokoju, w znacznej mierze dlatego, że społeczność międzynarodowa nie wydaje się dbać o pogwałcenia praw człowieka i ataki na swobody obywatelskie dokonywane przez AP na Zachodnim Brzegu i przez Hamas w Strefie Gazy.
Abbas chciał kontrolować media palestyńskie i dostał to, co chciał, mimo protestów dziennikarzy palestyńskich.
Teraz Abbas chce zostać nadzorcą palestyńskich sądów przez zmianę prawa tak, by mógł mieszać się w sprawy władzy sądowniczej i mianować lub zwalniać sędziów według własnego uznania.
Abbas i jego rząd po cichu i z powodzeniem zamieniają AP w autokratyczną scenę jednego aktora, czyniąc z niej prywatne lenno Abbasa. Zobaczymy, na kogo przyjdzie kolej po dziennikarzach, mediach i sądach.
Palestinians: Destroying the Judiciary
Gatestone Institute, 28 sierpnia 2017
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
