Prawda

Sobota, 6 wrzesnia 2025 - 20:51

« Poprzedni Następny »


Ulepszanie fotosyntezy i wzrost plonów


Steven Novella 2017-01-04


Żadna roślina GMO, jaka jest obecnie na rynku, nie ma cechy zaprojektowanej do zwiększania plonów. Tym, co robią niektóre z zaprojektowanych cech, na ogół przez wyposażenie w odporność na szkodniki lub suszę, jest redukcja utraty plonów i poprawa przewidywalności plonów, co jest dla farmerów niesłychanie ważne.

Jedną z obietnic technologii GM jest jednak to, że da cechy, które podniosą potencjalne plony roślin uprawnych, pozwalając na produkcję większej ilości żywności z danego areału. Niedawne badanie opublikowane w “Science”donosi o znaczącym sukcesie zrobienia tego właśnie przez użycie modyfikacji, o jakiej wcześniej nie słyszałem.  


Zawsze uwielbiam, kiedy dzieje się coś takiego. Czytam bardzo dużo o nowościach naukowych więc na ogół widzę nadchodzące duże postępy, ponieważ szum słychać przez lata zanim technologia jest gotowa. Od czasu do czasu nowa technologia lub odkrycie uderzają bez ostrzeżenia. Przypomina mi to, że istnieją badacze, którzy pracują bez rozgłosu i uwagi, ale z potencjałem dokonania ważnych odkryć.


Ulepszenie fotosyntezy


Jeśli chcemy podnieść ilość materiału roślinnego produkowanego z danego areału, to musimy zwiększyć wydajność, z jaką te rośliny zamieniają światło słoneczne w żywność. Potencjalnie istnieje wiele sposobów dokonania tej sztuki, ale najbardziej bezpośrednią drogą jest ulepszenie samej fotosyntezy. Światło słoneczne jest dość stałym wkładem, więc chcemy zamienić tak dużo światła słonecznego, jak to możliwe, w żywność.


Fotosynteza jest skomplikowanym procesem o 140 krokach, z udziałem 30 różnych białek, używanym przez wszystkie rośliny, algi i niektóre bakterie do wytwarzania własnego pokarmu ze światła słonecznego.


Naukowcy starannie badają ten proces, szukając możliwości podniesienia jego wydajności.  Stephen Long i jego koledzy z University of Illinois i University of Lancaster znaleźli jedną z takich możliwości.


Choć wzrost roślin zależy od światła słonecznego, zbyt dużo bezpośredniego światła słonecznego może uszkodzić tkanki roślin, wyewoluowały więc mechanizm ochronny. Kiedy światło słoneczne jest zbyt silne, rośliny rozpraszają nadmiar energii słonecznej jako ciepło. Kiedy po niebie przechodzi chmura, redukując intensywność światła, rośliny wyłączają swój mechanizm obronny, by maksymalnie wykorzystać niskie poziomy światła.


Rośliny działają jednak dość powoli i to włączenie lub wyłączenie zabiera wiele minut, co jest źródłem niższej wydajności. Badacze wyliczyli, że ta powolna adaptacja do poziomu światła potencjalnie redukuje plony o 20%


Wstawili więc dodatkowe kopie genu, który wyłącza cieplny system obronny, pozwalając na szybsze jego wyłączanie. Przetestowali swoją modyfikację na roślinie tytoniu i znaleźli poprawę wydajności suchej materii roślin na polu o 15%.


Ten system ochronny jest wspólny dla wszystkich kwitnących roślin, a więc nowa technologia może być używana szeroko w rolnictwie. Badacze pracują obecnie nad soją, pszenicą i ryżem.


Ale…Monsanto albo coś takiego


Ten przełom ilustruje, moim zdaniem, absurd klasyfikowania wszystkich genetycznie modyfikowanych organizmów, jak gdyby były jednym i tym samym, biologicznie lub ekonomicznie. To badanie prowadzili niezależnie pracownicy uniwersytetów, nie jakieś laboratorium wielkiej korporacji.


Oczywiście, w którymś momencie ta technologia będzie musiała zostać skomercjalizowana (witamy w kapitalizmie), co znaczy może być licencjonowana dla firm, albo też badacze założą firmę i sprzedadzą patent. Mogą także uczynić to otwartym dobrem do użycia dla każdego. To jest ich innowacja i mogą z nią zrobić, co chcą. Jestem pewien, że uniwersytety będą chciały dostać swoją część, bo to jest ważny sposób finansowania uniwersytetów. Przypuszczalnie badacze już mają jakieś zobowiązania wobec swoich uniwersytetów.


To samo dotyczy każdego, dającego się skomercjalizować odkrycia naukowego dokonanego przez badaczy, którzy pracują na uniwersytecie.


Aktywiści walczący z GMO próbują przedstawiać ten system jako coś złowrogiego, co zwyczajnie nie jest prawdą.


Jeśli chodzi o samą technologię, to proces ten nie wymaga transgenów (genów od innych gatunków), co moim zdaniem nie ma żadnego znaczenia, ale jest wielkim straszakiem używanym przez przeciwników GMO. To jest ich strategia „fishmato” [fish+tomato; pomidory z wstawionym genem ryby]. Ta technologia jednak używa genów samej rośliny i po prostu zwiększa liczbę kopii potrzebnego genu.


Stosowanie tej technologii nie jest związane z żadnymi substancjami chemicznymi lub pestycydami. Same rośliny stają się bardziej wydajne.


Żadne więc ze zwykłych oskarżeń aktywistów anty-GMO nie stosuje się tutaj. Pozostanie im twierdzenie, że technologia GM jest z natury niebezpieczna (co w sposób oczywisty jest nieprawdą) lub cofnięciem się do jeszcze słabszego i bezmyślnie stosowanego stanowiska zasady ostrożności.


Jest cechą charakterystyczną ideologa, że najpierw ma wniosek, a potem szuka uzasadnienia dla tego wniosku (ogólnie tak jest u ludzi, ale robimy to tym częściej, im więcej zainwestowaliśmy we wniosek). Kiedy nie pasują argumenty zwykle używane przez przeciwników GMO, aktywiści zwyczajnie wymyślają inne wymówki dla swojego sprzeciwu.


Intelektualnie uczciwy człowiek przyznałby przynajmniej, że istnieją wyjątki w ich ogólnym sprzeciwie. Ale ten sprzeciw nie jest racjonalny, jest w znacznej mierze oparty na instynktownym odczuciu, że GMO nie jest „naturalne”. Szczegóły są „wypełniaczem” i aktywiści będą kreatywnie tworzyć szczegółowe argumenty.


Złoty ryż jest doskonałym przykładem
. Podobnie jak z tym odkryciem, złoty ryż nie jest produktem korporacji. Jest projektem humanitarnym, który ma być dostępny dla wszystkich. Nie ma tam kwestii pestycydów. Podniesienie zawartości witaminy A w ryżu jest po to, by poprawić życie ludzkie, a szczególnie ratować wzrok i życie dzieci ludzi biednych. Jak w ogóle można sprzeciwiać się takiej technologii?


No cóż, wymyślili powody, dla których złoty ryż nie działa (co nie jest prawdą) i że inne metody dodawania witaminy A są lepsze (co też nie jest prawdą). Zasadniczo argumentują, że go nie potrzebujemy. Jeśli istnieją inne metody osiągnięcia tego samego celu, to nie powinniśmy używać GMO, ale ten argument zakłada nagi sprzeciw wobec GMO.


Przewiduję, że opozycja w tej sprawie będzie podobna. Aktywiści anty-GMO już używają niedorzecznego argumentu, że nie musimy zwiększać plonów (poważnie, to właśnie mówią), bo już produkujemy wystarczająco dużo żywności, by wyżywić świat. Musimy tylko zmniejszyć marnowanie i ulepszyć dystrybucje żywności.


Choć może być prawdą, że produkowana żywność wystarczyłaby na wyżywienie świata, nie uwzględnia się tu wielu ważnych rzeczy. Po pierwsze, jeśli zredukowanie marnowania żywności jest tak łatwe, to dlaczego to się nie dzieje? Marnowanie żywności już kosztuje, więc istnieją bodźce, by to zrobić. Problemy z dystrybucją obejmują złożone bariery polityczne i społeczno-ekonomiczne, życzę więc szczęścia. Oczywiście, powinniśmy redukować marnowanie i mieć bardziej sprawiedliwą dystrybucję żywności, ale poprawa plonów także pomoże. Dotyczy to szczególnie poprawy plonów ubogich farmerów w trzecim świecie, no wiecie, tam, gdzie jest najwięcej głodu.


Ponadto musimy rozwijać technologie, by wyżywić populacje w roku 2050 i potem, nie tylko dzisiaj. Nie możemy czekać, aż nie da się produkować wystarczających ilości żywności, by nakarmić świat i dopiero wtedy zacząć pracować nad rozwiązaniem (a to jest to, co oni w zasadzie mówią). Dlatego będziemy zawsze pracować nad podniesieniem plonów, choć obecnie mamy dość żywności, by wyżywić obecną populację.


Wreszcie, podniesienie plonów wpływa także na użytkowanie ziemi. Im więcej żywności produkujemy z hektara, tym mniej potrzebujemy ziemi uprawnej. Nawet gdybyśmy produkowali wystarczającą ilość żywności i mieli stabilną populację, podnoszenie plonów byłoby dobre dla środowiska, ponieważ zredukowałoby ilość ziemi potrzebnej na uprawy. Największym czynnikiem stresowym dla gatunków (pamiętajcie o motylach) jest utrata habitatu. Przywrócenie ziemi rolnej naturalnemu ekosystemowi byłoby wielką korzyścią.


Aktywiści sprzeciwiający się GMO, którzy mówią, że popierają farmerów i są za poprawą środowiska, nie chcą jednak używać technologii pozwalającej na podniesienie plonów.


Przyszłe możliwości


Obecny przełom, ulepszenie wyłącznika ochrony cieplnej roślin kwitnących, może dać znaczący wzrost wielu roślinom uprawnym. Również inne projekty GM są obecnie badane.


Niektóre rośliny mają bardziej wydajny system zamiany światła w żywność. Badacze próbują zrozumieć genetykę tych bardziej wydajnych systemów, by można było wstawić je w rośliny uprawne. To zabiera czas, ponieważ nie jest to jeden gen, ale cały zestaw genów, które współpracują w skomplikowany sposób.


Jeśli to się uda, ulepszona fotosynteza mogłaby dać wzrost wydajności o 10-20%.


Podobnie jak z wieloma technologiami, na ogół zaczynamy od najłatwiejszej. A kiedy próbujemy uzyskać wyniki na coraz wyższym poziomie (pomyśl o technologii komputerowej), musimy używać coraz bardziej złożonej technologii.


Możemy już zbliżać się do granicy tego, co może osiągnąć hodowla, kultywacja i hybrydy. Jeśli mamy nadal podnosić plony, co musimy robić, technologia GMO będzie najprawdopodobniej niezbędna.


Mam nadzieję, że ta nowa technologia będzie dobrze działała i będzie ją można szybko użyć do upraw komercyjnych. Ważne jest pokazanie społeczeństwu prawdziwego potencjału technologii GM. Właśnie dlatego przeciwnicy GMO uważają, że muszą sprzeciwiać się tej technologii, niezależnie od tego, czy jest to racjonalne, czy nie.

 

Improving Photosynthesis and Crop Yield

18 listopada 2016

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella


Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe.  Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine.

Prowadzi blog Neurologica.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj









Propozycja

Hili: Musimy wrócić do normalnego życia.

Ja: Dobra rada, nie wiadomo jak ją wykonać.

Wersja angielska: 

Hili: We need to go back to our normal life.
Me: Great suggestion - just wish I knew how to make it happen.

Więcej

Arabowie nie są zaintersowani
rozbrojeniem Hamasu
Khaled Abu Toameh

Posiedzenie Ligi Arabskiej w Kairze.

Liga Arabska, reprezentująca 22 państwa arabskie, 30 lipca wezwała wspieraną przez Iran palestyńską organizację Hamas do złożenia broni i rezygnacji z kontroli nad Strefą Gazy. Hamas odrzucił to wezwanie. Jak zareagowały kraje arabskie na odmowę Hamasu? Zamiast potępić Hamas za śmierć i zniszczenie w Strefie Gazy, potępiły Izrael.

Na początku tego roku wysoki rangą przedstawiciel Ligi Arabskiej, Hossam Zaki powiedział, że oddanie przez Hamas władzy nad Strefą Gazy byłoby w interesie narodu palestyńskiego. Jak zwykle, Hamas odrzucił to wezwanie. Od tego czasu – jak i wcześniej – Liga Arabska wielokrotnie potępiała Izrael za walkę z organizacją terrorystyczną odpowiedzialną za inwazję na Izrael z 7 października 2023 roku, która była najgorszą zbrodnią przeciwko Żydom od lat 40. XX wieku.

Więcej

Globalny marsz
islamu politycznego
Burak Can Çelik

Przedstawiciele Talibanu na pokojowych negocjacjach w Doha. 

Na przestrzeni Azji, Europy i Afryki ruchy dążące do zespolenia polityki z rygorystyczną interpretacją prawa islamskiego przekształcają społeczeństwa. W Afganistanie talibowie narzucili drakoński reżim. Kobiety i dziewczęta zostały niemal całkowicie wymazane z życia publicznego: to „jedyny kraj, w którym zakazano dziewczętom i kobietom edukacji w szkołach średnich i na uniwersytetach”. W państwie rządzonym przez talibów nawet samotny spacer czy podjęcie pracy stanowi ciężkie przestępstwo. Nowe prawo o „cnocie i występku” zmusza kobiety do zakrywania twarzy oraz zabrania im „śpiewania publicznie czy podnoszenia głosu”. Amnesty International informuje, że afgańskie kobiety stają się ofiarami tego, co określa jako „zbrodnię przeciwko ludzkości w postaci prześladowania ze względu na płeć” – pozbawione swobody poruszania się, edukacji powyżej szóstej klasy.

Więcej
Blue line

Pokolenie 
Homo sovieticus
Andrzej Koraszewski

Przywódca Organizacji Wyzwolenia Palestyny (OWP), Jasir Arafat, przybył 13 listopada 1974 roku do siedziby ONZ. Był pierwszym mówcą podczas debaty Zgromadzenia Ogólnego na temat kwestii palestyńskiej. Zgromadzenie przegłosowało 14 października 1974 zaproszenie OWP do udziału w swoich obradach dotyczących tej sprawy.Na zdjęciu Jasir Arafat w rozmowie z Sekretarzem Generalnym ONZ Kurtem Waldheimem tuż przed rozpoczęciem debaty w Zgromadzeniu Ogólnym. (Źródło: https://media.un.org/photo/en/asset/oun7/oun7593916)

Jan Hartman pisze na swoim blogu w „Polityce” o Flotylli Wolności. Zastanawia się, jak ci działacze, dziennikarze i politycy myślą, dlaczego sądzą, że pomagają Palestyńczykom, czemu zwracają się przeciwko Izraelowi, wspomagając Hamas? Gdzie powinniśmy szukać odpowiedzi na takie pytania?


Najnowszy sondaż przeprowadzony przez Uniwersytet Harvarda i Harris Research Foundation ujawnił wyraźny podział pokoleniowy w podejściu do Izraela i Hamasu, podkreślając, jak głęboko debata na temat konfliktu na Bliskim Wschodzie przekształca amerykańską kulturę polityczną. Badanie przeprowadzono online w dniach 20–21 sierpnia 2025 roku na próbie ponad dwóch tysięcy zarejestrowanych wyborców. Wyniki pokazały, że 60 procent przedstawicieli Pokolenia Z (w wieku od 18 do 24 lat) zadeklarowało poparcie dla Hamasu w konflikcie z Izraelem. Była to jedyna grupa wiekowa, która opowiedziała się w ten sposób, co pozostaje w ostrym kontraście do starszych Amerykanów, którzy nadal w przeważającej większości wspierają Izrael.

Więcej

Bractwo Muzułmańskie:
zagrożenie dla świata
Uzay Bulut

Prezydent Turcji Erdogan wykonuje charakterystyczny gest poparcia dla Bractwa Muzułmańskiego (Wikipedia) 

Szesnastego lipca senator USA Ted Cruz, przewodniczący senackiej podkomisji ds. Afryki i globalnej polityki zdrowotnej, przedstawił projekt ustawy o uznaniu Bractwa Muzułmańskiego za organizację terrorystyczną (Muslim Brotherhood Terrorist Designation Act of 2025). Ustawa ta zakłada nową, zmodernizowaną strategię formalnego uznania Bractwa Muzułmańskiego (MB) za organizację terrorystyczną.

Cruz oświadczył:

„Bractwo Muzułmańskie to organizacja terrorystyczna, która wspiera inne swoje odłamy będące organizacjami terrorystycznymi. Jednym z takich odłamów jest Hamas, który 7 października dokonał najkrwawszej masakry Żydów od czasów Holokaustu — mordując i porywając co najmniej 53 obywateli USA. Bractwo dąży do obalenia i zniszczenia Stanów Zjednoczonych oraz innych rządów nieislamistycznych na całym świecie, stanowiąc bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego USA. 

Więcej
Blue line

Żałosna banda
wrogów Izraela
Brendan O'Neill

Huti rozpętali wojnę z Izraelem, a teraz wyją jak dzieci, bo Izrael oddał.

Gdybym przez ostatnie dwa lata wystrzeliwał rakiety w stronę Francji, to w którymś momencie spodziewałbym się mocnej w odpowiedzi. Nawet pogrążony w delirium francofobicznej nienawiści, wiedziałbym, że Francuzi prędzej czy później będą chcieli mnie zabić — i że będą mieli do tego pełne prawo. Dlaczego więc cały ten lament i teatralne mdlenie po tym, jak Izrael ściął głowę grupie terrorystycznej Huti? To przecież agresywna, antysemicka bojówka, która od dwóch lat terroryzuje państwo żydowskie bombami i dronami. Odpowiedź Izraela to nie „zbrodnia wojenna”, jak bredzi moralnie upośledzony tłum izraelofobów — to sprawiedliwość.

Więcej

Świat akademicki
stał się tubą islamistów
Jay Engelmayer


Akademicy po stronie terroru, a nie prawdy. Oto prawdziwe przestępstwo.

Dziś Międzynarodowe Stowarzyszenie Badaczy Ludobójstwa (International Association of Genocide Scholars – IAGS, @GenocideStudies) poważnie skompromitowało się. W akcie, który można określić jedynie mianem politycznego teatru, grupa tak zwanych „ekspertów ds. ludobójstwa” przegłosowała rezolucję uznającą wojnę Izraela z Hamasem w Strefie Gazy za ludobójstwo. Nie była to analiza. Nie był to osąd oparty na faktach. To była propagandowa deklaracja, przebrana za opinię akademicką.

Więcej

Dlaczego irańska ideologia
zagraża Zachodowi?
Majid Rafizadeh

Ruhollah Musawi Chomeini założyciel i twórca ideologii Islamskiej Republiki Iranu. (Źródło zdjęcia: Wikipedia)

Wysoki rangą irański urzędnik otwarcie zadeklarował, że Iran jest zdolny do uderzenia w każde miejsce w Europie, a nawet w miasta USA, twierdząc, że irańskie okręty mogą zostać rozmieszczone w odległości około 2000 kilometrów od wybrzeża Stanów Zjednoczonych – w zasięgu ataku na Waszyngton, Nowy Jork i inne amerykańskie miasta. Groźba Iranu nie jest hipotetyczna – to udokumentowana zdolność połączona z udokumentowaną gotowością do jej użycia. Podczas trwającej 12 dni wojny w czerwcu Iran wystrzelił setki pocisków balistycznych w kierunku Izraela – dziesiątki z nich przedarły się przez izraelskie systemy obronne, siejąc zniszczenie, uderzając zarówno w cele cywilne, jak i wojskowe.

Więcej

Wojna z izraelskimi politykami
przekroczyła granice absurdu
Joshua Hoffman


Nienawiść do izraelskiego premiera Benjamina Netanjahu i jego koalicji stała się globalnym sportem — i przestańmy udawać, że chodzi tu naprawdę o politykę. To kwestia najstarszej nienawiści.
Benjamin Netanjahu był już różnie nazywany: mistrzem taktyki, upartym ideologiem, a nawet — przez pewnego niezbyt mądrego karykaturzysty z „The Guardian” — odpowiednikiem Władimira Putina.
To ostatnie porównanie jest niemal komiczne. Jeden polityk zdobył władzę przez cenzurę, więzienia polityczne i przemoc; drugi był wielokrotnie wybierany w demokratycznych wyborach w jednym z najbardziej politycznie zaangażowanych społeczeństw na świecie. Porównywanie ich to jak zestawianie arcymistrza szachowego z ulicznym zabijaką — obaj rywalizują, ale tylko jeden gra zgodnie z uczciwymi zasadami.

Więcej

Homo sapiens
idzie na wojnę
Andrzej Koraszewski


Lato się kończy, ruszyła flotylla ze stu państw ratować Gazę. Co ratować? No właśnie — ciekawe, którzy z uczestników tej wyprawy dobrze wiedzą, co robią, a którzy są lunatykami zamroczonymi przez media małe i duże? Jeśli pytasz, dlaczego tak wielu dało się nakłonić do poparcia jawnego nazizmu, spójrz w inną stronę. Brytyjski autor Winston Marshall wybrał się tego lata do Libanu. Jak pisze na łamach The Free Press, Hezbollah, podobnie osłabiony jak Hamas, nadal dysponuje tysiącami fanatycznych bojowników. Co jest istotą tego fanatyzmu? Gotowość oddania życia za wiarę i podziw dla Adolfa Hitlera.

Więcej

Terroryści Huti
najechali siedzibę ONZ
Jerusalem Post


Terroryści Huti dokonali w niedzielę najazdu na biura Organizacji Narodów Zjednoczonych w Sanie i zatrzymali co najmniej 11 członków personelu.


Rzeczniczka Światowego Programu Żywnościowego (WFP), Abeer Etefa, powiedziała agencji Associated Press, że siły bezpieczeństwa wtargnęły w niedzielę rano do biura agencji w stolicy Jemenu kontrolowanej przez Huti, dodając, że co najmniej jeden pracownik został zatrzymany w Sanie, a inni – według doniesień – w innych częściach kraju.

Więcej
Blue line

Orgiastyczny taniec
pluszowych misiów
Andrzej Koraszewski


Podczas gdy czołowi politycy zachodniego świata wybierają się do USA, by tam uroczyście uznać władców „Palestyny” za niezaprzeczalnych przedstawicieli tego narodu, administracja prezydenta Trampa zapowiedziała, że tych przedstawicieli do Nowego Jorku nie wpuści. Zapowiada się sensacja w teatrze absurdu. Czego chcą postępowi politycy z Australii, Francji, Kanady, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii? Twierdzą, że chcą pokoju. Ciekawe, bo finansują kształcenie do nienawiści, ideologię faszyzmu i deklaracje ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej.

Więcej

Ciche ludobójstwa
muzułmanów
Paul Finlayson

Kiedy muzułmanie zabijają muzułmanów, oburzenie jest opcjonalne; kiedy robią to inni — staje się operą.

Spójrzmy bez mrugnięcia okiem w dwie równoczesne otchłanie, które świat woli ignorować: Jemen i Sudan. To nie są drobne zapalne punkty w zapomnianych krainach, lecz rozległe rzeźnie, w których muzułmańskie frakcje mordują innych muzułmanów z zapałem, który zawstydziłby samego Czyngis-chana.

Teologia przywoływana jest na każdym punkcie kontrolnym, przy każdym nalocie, przy każdej masowej mogile; każda ze stron stylizuje się na prawowitego sługę Boga. 

Więcej
Blue line

Pan Romek
ma pytanie
Andrzej Koraszewski

Jak donosi Al Dżazira, Katar negocjuje zawieszenie broni w Demokratycznej Republice Konga.

Pan Romek w prywatnych wiadomościach na Facebooku zadaje mi pytanie o to, co proponuję w kwestii palestyńskiej, skoro nie „rozwiązanie dwupaństwowe”? Profil pana Romka jest skromny — nie wiadomo, gdzie mieszka ani czym się zajmuje. Zastanawiam się, dlaczego zwraca się z tym dręczącym go pytaniem akurat do mnie, mieszkańca Dobrzynia nad Wisłą? Być może wyczytał gdzieś, że jestem emerytowanym dziennikarzem i nie domyślił się tego, że byłem dziennikarzem jeszcze wtedy, kiedy wierzono, że dziennikarze mają informować, a nie wymyślać rozwiązania konfliktów w odległych krajach.

Więcej

Śmierć lepsza
niż matura
Nan Jacques Zilberdik


Wysoka rangą przedstawicielka Autonomii Palestyńskiej, Laila Ghannam, wyraziła jedną z podstawowych wartości ideologii AP — że śmierć za Allaha, poprzez akty terroru wobec Izraelczyków, stanowi jedno z najwyższych osiągnięć w palestyńskim społeczeństwie — wyższe niż edukacja, wyższe niż samo życie.

Posługując się niepokojącą grą słów opartą na arabskim wyrazie shahada, który oznacza zarówno „świadectwo” (np. ukończenia szkoły), jak i „męczeństwo”, Ghannam — gubernatorka dystryktu Ramallah — pogratulowała rodzinom poległych „męczenników” tego, że ich dzieci osiągnęły „większą szahadę”, czyli śmierć za Allaha, zamiast świadectwa maturalnego:

Więcej

Wiek Bezużytecznego
Aktywizmu
Lucy Tabrizi

Ilustracja wygenerowana przez AI.

Dziś wszyscy z czymś „solidaryzują się” – zwykle siedząc przy tym z telefonem w ręku. Jeszcze nigdy bycie „aktywistą” nie wymagało tak niewiele: wystarczy udostępnienie artykułu, flaga w zdjęciu profilowym, może kilka godzin spędzonych na marszu.

Protest kiedyś miał wagę, bo niósł ze sobą ryzyko. Sufrażystki przykuwały się do ogrodzeń, by wywalczyć prawo do głosu. Marsze na rzecz praw obywatelskich kończyły się pałkami, psami policyjnymi i armatkami wodnymi – wszystko po to, by położyć kres segregacji rasowej. To nie były moralne przedstawienia dla lajków. To były działania z jasno określonymi celami i planem. Dlatego odniosły sukces.

Więcej

Krucjata dziennikarzy
przeciwko Żydom
Bob Goldberg

Generowanie głodu przy pomocy AI.

Ogłoszenie przez ONZ klęski głodu w Gazie nie jest neutralną informacją, lecz najnowszą mutacją starego oszczerstwa — oskarżenia o mord rytualny — przebranej w szaty dziennikarstwa, uświęconej przez NGO i wykorzystanej jako broń w sądzie opinii publicznej.


Prawdopodobnie znasz już ten rytuał, odmawiany z liturgiczną precyzją. „Głód potwierdzony.” „Porażka ludzkości.” Ulubione przymiotniki ONZ pojawiają się jak w zegarku — jakby żałosna skarga była komunikatem prasowym. 

Więcej

Homo sapiens
i myślenie stadne
Andrzej Koraszewski 

Australijscy demonstranci podczas <em data-start=\

Racjonalizm naszego gatunku jest złudzeniem. W ubiegłym stuleciu dwukrotnie widzieliśmy obłęd polowań na czarownice na globalną skalę. Absurdalne obietnice wspaniałego jutra pociągnęły setki milionów do akceptacji gułagów i obozów zagłady. Chińska rewolucja kulturalna nie tylko zmieniała stada chińskich studentów w bestie, ale miała również wdzięcznych sympatyków na Zachodzie. Ludobójstwo w Sudanie i w Rwandzie miało niemal pełne poparcie społeczeństwa. Stulecia historii pokazują, że trzeci szympans nieustannie szuka okazji do wystąpienia w roli szlachetnego mordercy. W całej udokumentowanej historii widzieliśmy, jak grupowy konformizm nieodmiennie brał górę nad gotowością kwestionowania nawet najbardziej idiotycznych twierdzeń.

Więcej

Człowiek, który przeprasza
swojego kata
Paul Finlayson


Jak zachodnie uniwersytety, biurokraci i wielokulturowa lewica zamienili prawdę na uczucia, wolność na kruchość, a społeczeństwo obywatelskie na piaskownicę dla histerycznych dzieci. „Istotą tyranii nie jest żelazne prawo. Jest nią kapryśne prawo” – napisał Christopher Hitchens. I nigdzie ta ponura maksyma nie objawia się tak wyraźnie jak we współczesnej biurokratycznej farsie sprawiedliwości. 

Więcej

Czy Radosław Sikorski
jest bolszewikiem?
Andrzej Koraszewski


Minister Spraw Zagranicznych RP powiedział w moim imieniu w Hadze, że jego ministerstwo ogłasza sprzeciw wobec budowania mieszkań przez Żydów. Minister nie wyjaśnił, kto w tych mieszkaniach ma mieszkać, ani dlaczego budowanie mieszkań przez Żydów wywołuje jego gwałtowny sprzeciw. Portal „Do Rzeczy” cytuje słowa ministra przekazane na Twitterze/X:


"Izraelscy ministrowie deklarują, że chodzi o uniemożliwienie powstania państwa palestyńskiego. Skoro tak, to powstaje pytanie, co przewidują dla milionów Palestyńczyków, za których odpowiadają jako władza okupacyjna w Gazie i na Zachodnim Brzegu Jordanu."

Więcej

Dwa filmy
o wojnie w Gazie
Jerry A. Coyne


Kiedy kilka dni temu znalazłem o świcie w skrzynce mailowej wiadomość od starej i bliskiej przyjaciółki — która, przynajmniej jeśli o nią chodzi, prawdopodobnie nie uważa się już za moją przyjaciółkę. Do wiadomości załączyła fragment artykułu z brytyjskiego magazynu satyrycznego Private Eye, który czasem publikuje również materiały reporterskie, i uparcie twierdziła, że to pismo „ma wysoki poziom dziennikarstwa”. Cóż, jeśli kiedyś tak było, to już nie jest. Fragment, który mi przesłała, był nie tylko wyraźnie antyizraelski, ale też pełen kłamstw i niepopartych dowodami twierdzeń. Umieszczam go poniżej — z nadzieją, że da się przeczytać po kliknięciu na zdjęcie.
Powyższy artykuł całkowicie powiela propagandę Hamasu — począwszy od absurdalnego twierdzenia, że izraelska ofensywa spowodowała „ponad 60 tysięcy zgonów związanych z traumą” wśród palestyńskich cywilów, po „szacunkowe 70% ofiar to kobiety i dzieci, ofiary szeroko zakrojonych, nieukierunkowanych bombardowań”.

Więcej
Blue line

Harry Potter
i zegar na Placu Palestyny
Andrzej Koraszewski 

Antysemiuckie ulotkiu naklejane przez aktywistów w domach towarowych Wielkiej Brytanii.

Było już „wszystkie oczy na Rafah”, by nie widzieć Sudanu, Nigerii, Iranu, Ukrainy. Są wszystkie oczy na Gazę, by nie widzieć Syrii, Jemenu, Bangladeszu, Afganistanu. Wszystkie oczy na Izrael, by nie mówić, z kim walczy. Papież Leon XIV modli się za Gazę, wzywa do zakończenia barbarzyńskiej wojny przeciw niewinnym. António Manuel de Oliveira Guterres żąda pokoju dziś, żeby nazizm nie został przypadkiem pokonany. W Teheranie, na Placu Palestyny, nadal wielki zegar odlicza dni istnienia Izraela. Nie udało się tego zegara zniszczyć, ale nawet gdyby to się udało, ideologia szyickiej Islamskiej Republiki Iranu i sunnickiego Bractwa Muzułmańskiego pozostałaby żywa.

Więcej

Tak, antysyjonizm
to antysemityzm
Brendan O'Neill

Zarah Sultana, była posłanka brytyjskiej Partii Pracy. (Zrzut z ekranu)

Czy krytykowanie Izraela jest antysemickie? Oczywiście, że nie. Żadne państwo na świecie nie powinno być chronione przed krytyką czy wręcz szyderstwami ze strony obywateli świata.

Ale czy jest antysemityzmem wściekać się na Izrael dzień w dzień? Myśleć wyłącznie o nim? Pozwolić, by to małe państwo zajmowało każdą twoją myśl? Nazywać je wyjątkowo barbarzyńskim, wręcz demonicznym, państwem pałającym krwiożerczą żądzą jak żadne inne? Marzyć o jego zniszczeniu? Tydzień w tydzień maszerować po ulicach, krzycząc o jego unicestwieniu? Nazywać jego obywateli ludobójczymi potworami i szaleńcami? Drwić z nich, odwołując się do eksterminacji ich przodków, nazywając ich „nazistami”? Tak skupić się na wymazaniu tego jednego państwa, że całe twoje polityczne „ja” zostaje zredukowane do tego chorego celu, i z dumą określasz siebie mianem „antysyjonisty”? 
Tak. Tak, to jest antysemityzm. Jeśli obsesyjnie skupiasz się na żydowskiej ojczyźnie, jeślinie nawidzisz żydowskiego patriotyzmu bardziej niż jakiegokolwiek innego, jeśli z radością skandujesz o śmierci żołnierzy żydowskiego państwa i fantazjujesz o jego brutalnym wymazaniu „od rzeki do morza” – to masz problem z Żydami. I musimy powiedzieć to głośno.

Więcej

Twarz nowego
wspaniałego świata
Andrzej Koraszewski


Podejrzewam, że spotkanie Donalda Trumpa z Putinem tak zmieniło świat, jak zjazd trzech cesarzy,  w Skierniewicach we wrześniu 1884 roku. Wtedy dziennikarze zastanawiali się jak na historii świata odciśnie się to spotkanie i jak dzieci całego świata będą sobie radziły z nazwą Skierniewice. Gdyby ktoś pytał o czym cesarze rozmawiali w Skierniewicach, to uprzejmie donoszę, że o pokoju. Ustalili, że będą się nadal konsultować w kwestiach pokoju na europejskim kontynencie. Jałowe spekulacje, kto wygrał, a kto przegrał podczas spotkania Trump – Putin mamy za sobą, teraz czekamy na spotkanie Trump-Zełenski. Zanim opublikuję ten tekst będzie wiadomo, że nadal nic nie wiadomo i że perspektywa zakończenia wojny w Ukrainie jest równie odległa jak tydzień temu.

Więcej

Palestyńskie fantazje
Zachodu
Nils A. Haug

Prezydent Emmanuel Macron i prezydent Donald Trump w Białym Domu pochylają się nad losami świata, 24 lutego 2025 (Wikipedia)

Większość przywódców Zachodu wyraźnie odmawia wykazania się uczciwością, jeśli chodzi o kwestię palestyńską. Tylko liderzy całkowicie podporządkowani ekstremistycznym ideologiom mogliby uparcie forsować propozycję tak oderwaną od rzeczywistości i tak szkodliwą dla wielu ludzi – poczynając od rządzonych przez zbrodniarzy Palestyńczyków – że trudno to wręcz pojąć. Być może najlepiej zjawisko to opisuje pojęcie „błędu poznawczego”, który „prowadzi do interpretowania wszelkich nowych informacji jako potwierdzenia z góry przyjętych założeń”.
Powiązane z naiwnymi ideałami utopizmu – zwłaszcza wobec niebezpiecznie rosnącej liczby radykalnych muzułmanów w ich własnych krajach – jest schlebianie przez tych przywódców potencjalnym wyborcom w celu zapewnienia sobie reelekcji. W ten sposób nie tylko szkodzą własnemu społeczeństwu, kulturze i wartościom, ale też pędzą ku gwałtownej zagładzie cywilizacji zachodniej, na rzecz islamskiego kalifatu pod rządami szariatu. W Wielkiej Brytanii, na przykład, jak zauważył Stephen Pollard, „otwarta nienawiść do Żydów stała się normą”. Jakże upadli „mężowie stanu”.

Więcej
Dorastać we wszechświecie

Pomylone troski
zagubionych elit
Andrzej Koraszewski 

Powód, dla którego
ludzie nienawidzą Żydów
Joshua Hoffman

Faryzejska kultura
rzekomo współczujących
Andrzej Koraszewski

Obsesja
na punkcie Gazy
Hugh Fitzgerald

Lewicy czerep
rubaszny
Andrzej Koraszewski

Nowi Purytanie:
czyli kult bez Boga
Paul Finlayson

Uwagi o strategiach
przetrwania 
Andrzej Koraszewski

Gdzie są prawdziwi
faszyści?
Redakcja "Listów"

Nagroda dojechała
do Dobrzynia
Andrzej Koraszewski

Tłum w ogrodzie
Pauliny
A.K.

Próby świadectwa
raz jeszcze
Andrzej Koraszewski

Stąd
do wieczności
A.K. 

Pośladkowy poród
IV Rzeczpospolitej
Andrzej Koraszewski

Wyznanie
nieświętego Andrzeja
Andrzej Koraszewski

Natura jest przeżarta
rują i korupcją
Andrzej Koraszewski 

Blue line
Polecane
artykuły

Hamasowscy mordercy


Stawianie czoła


 Dyplomaci, pokerzyści i matematycy


Dlaczego BIden


Nie do naprawy


Brednie


Rafizadeh


Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill

Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk