Prawda

Piątek, 1 listopada 2024 - 00:53

« Poprzedni Następny »


Wykrywanie kłamstw w mózgu


Steven Novella 2019-05-17


Dość powszechnie wiadomo, że sprawdzanie wariografem, kto kłamie, nie jest wystarczająco niezawodne, by można było go używać w praktyce. Tutaj jest dobre podsumowanie Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego (APA). Podstawową tezą jest stwierdzenie, że cała idea wykrywacza kłamstwa jest problematyczna z rozmaitych powodów. Po pierwsze, leżąca u podstaw przesłanka nie wynikła z badań psychologicznych i nie została potwierdzona przez badania. Chodzi o tezę, że ludzie okażą fizjologiczne oznaki stresu, kiedy podejmują wysiłek, by oszukać lub kiedy spotykają się z obciążającą ich informacją. Jednak związek między fizjologicznymi objawami a psychicznym stresem jest zbyt skomplikowany, by zbudować jakiś niezawodny test. Nie ma uniwersalnej cechy kłamania, którą dałoby się wykryć.

Wariograf używa dwóch podstawowych technik. Pierwszą jest test kontrolnych pytań (CQT) – zadajesz badanej osobie pytania kontrolne, które nie mają związku z przestępstwem, o które chodzi, oraz pytania związane z przestępstwem. Zakłada się, że badani zareagują silniej na pytania związane z przestępstwem niż na pytania kontrolne. Druga metoda, test ukrytej informacji (GKT) jest podobny – zadawanie losowych pytań wraz z jednym, bezpośrednio związanym z przestępstwem, może ujawnić wiedzę, jaką powinien mieć tylko sprawca.


Pomysł brzmi przekonująco i istotnie działa, czyli używanie tych technik daje niewielką, statystyczną przewagę w ustalaniu, kto kłamie, a kto nie. W praktycznym zastosowaniu jednak mała statystyczna przewaga jest kompletnie bez wartości. Jest zbyt wiele fałszywie pozytywnych i fałszywie negatywnych wyników, by to było użyteczne. Przy każdym indywidualnym podejrzanym po zakończeniu testu nadal nie wiesz, czy kłamał, czy nie.


Częścią problemu jest to, że ludzie są skomplikowani i różni. Nie wszyscy reagują w ten sam sposób na stres lub na sytuacje wywołane testami. Problem jest jednak jeszcze gorszy z powodu istniejących skutecznych psychicznych przeciwdziałań.


Są dwa podstawowe przeciwdziałania, które okazały się skuteczne – jeszcze bardziej obniżając statystyczne efekty wariografu. Pierwszym jest umysłowe przypisywanie znaczenia pytaniom kontrolnym, co powoduje podobne reakcje na pytania kontrolnie i istotne dla sprawy. Drugim jest tworzenie umysłowego dystansu do wszystkich pytań, włącznie z istotnymi. Skupianie się na czymś innym – dźwięku słów, ich dokładnym, słownikowym znaczeniu lub wyobrażanie sobie słynnych postaci, które je wypowiadają. Jeśli pytania są pisemne, można skupić się na kolorze tuszu, kroju czcionki lub innych powierzchownych aspektach.


Te przeciwdziałania są skuteczne. Zamazują wszystkie różnice między pytaniami kontrolnymi a istotnymi.


Rozpoczyna się jednak nowa epoka wykrywania kłamstw wraz z badaniami używającymi obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (fMRI), żeby spojrzeć bezpośrednio na działanie mózgu dla odkrycia, kto kłamie a kto nie kłamie. Ten pomysł jest bardzo przekonujący – nie możesz ukryć aktywności w mózgu. Nawet, jeśli używasz przeciwdziałań, obrazowanie pokaże dodatkowy wysiłek tych przeciwdziałań (przynajmniej w teorii). W niedawnym badaniu sprawdzano te tezy. Użyto dwóch różnych technik fMRI: obrazowania  obszaru zainteresowania i obrazowania całego mózgu. Badano 20 osób, które nie miały uprzedniego szkolenia i dano im krótkie instrukcje o dwóch umysłowych przeciwdziałaniach opisanych powyżej. Następnie testowano ich metodą ukrytej informacji (GKT).  


Przy obrazowaniu obszarów badanie pokazało, że technika „działa” tj. może statystycznie oddzielić pytania kontrolne od istotnych (w tym wypadku badanym dano liczbę do zachowania w tajemnicy, a potem pokazywano im kilka liczb włącznie z tą tajną). Choć jest to skuteczniejsze niż wariograf, wyniki nadal nie są wystarczająco dobre, by używać tego jako metody rozstrzygania w praktyce, kto jest niewinny, a kto jest winny. Ponadto, przeciwdziałania zredukowały skuteczność analizy o 20%. Proszę pamiętać, że to byli niewyszkoleni, przypadkowi ludzie, którym po prostu powiedziano, jak używać przeciwdziałań. 


Przy analizie całego mózgu skuteczność przeciwdziałań nie była statystycznie istotna, ale to było prawdopodobnie spowodowane tym, że podstawowa skuteczność tej analizy była bardzo niska (więc nie było dużo miejsca na dodatkowe efekty). Kiedy więc zestawia się przeciwdziałania z każdą z tych technik analizy, żadna nie działa wystarczająco dobrze, by można ją było używać w praktyce.


Obecnie pytaniem jest, czy fMRI lub jakakolwiek inna podobna technika obrazowania będzie kiedykolwiek wystarczająco dobra, by niezawodnie wykrywać oszustwo. Jest to ciekawe pytanie teoretyczne. Z jednej strony, w miarę jak nasze techniki obrazowania będą coraz lepsze, bardziej precyzyjne i z ulepszoną analizą, takie techniki wykrywania powinny się poprawić. Obiecujące wydaje się używanie algorytmów sztucznej inteligencji do nauczenia się, jak wykrywać oszustwo.


Z drugiej strony, istnieje nieodłączny chaos w stanach umysłowych – mnóstwo szumu, który ukrywa istotne sygnały. Ponadto, praktycznie mogą nie istnieć granice skutecznych umysłowych przeciwdziałań. Ktoś może być w stanie wyszkolić się w myśleniu dokładnie tak, jak człowiek niewinny, a przynajmniej zasłonić sygnały winy. To może być podobne do gry naprawdę dobrych aktorów. Na jakimś poziomie nie udają oni, że są postacią, którą grają, ale umysłowo muszą stać się tą postacią. Muszą wystarczająco dobrze udawać uczucia, by oszukać publiczność składającą się z ludzi, których ewolucja doskonale przygotowała do roli ekspertów w wykrywaniu emocji. Uczą się technik, które im w tym pomagają, żeby na rozkaz okazać autentyczne uczucie. Innymi słowy – oszukanie każdej techniki wykrywania kłamstw wydaje się być umiejętnością, którą można opanować. 


Niemniej, jeśli będziemy rozwijać tę technikę, w przyszłości możemy dojść do punktu, w którym nasze obrazowanie jest tak dokładne, że może wyciągnąć rzeczywistą pamięć z naszego mózgu. W tym momencie nie wiem, jakie mogłyby być skuteczne przeciwdziałania. To jednak naprawdę wychodzi poza wykrywanie kłamstw (wykrywanie reakcji na informację lub na to, co dzieje się w twoim mózgu, kiedy coś wypowiadasz) kontra odczytywanie informacji w twoim mózgu, niezależnie od tego, o czym myślisz w tym momencie. Możemy uznać, że wykrywacz kłamstw nigdy nie będzie działał wystarczająco dobrze z powodu wewnętrznej natury stanów umysłowych i skuteczności przeciwdziałań. Jednak rekonstruowanie informacji w mózgu może w którymś momencie stać się wystarczająco dokładne, by służyć jako zapis czynów w przeszłości. To przypomina bardziej kamerę obserwującą mózg niż wykrywacz kłamstw, ale może służyć temu samemu celowi.  


Konsekwencje tej technologii dla prywatności to zupełnie inne pytanie, ale takie, na które będziemy musieli odpowiedzieć w którymś momencie.

 

Detecting Lies in the Brain

6 maja 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1496 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Ludzie i wymieranie megafauny   Novella   2021-03-10
Banany edytowane przez CRISPR   Novella   2021-03-02
Nikczemne grzyby naśladują kwiaty trawy, by ułatwić własne rozmnażanie się   Coyne   2021-02-26
Co zabiło megafaunę Ameryki Północnej?   Novella   2021-02-25
Stresy i nowe szczepy wirusa   Ridley   2021-02-12
EWOLUCJA wirusa Covid-19   Coyne   2021-02-10
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Najmniejszy gad (i owodniowiec) świata: BARDZO mały kameleon   Coyne   2021-02-05
Dlaczego kocimiętka i matatabi doprowadzają koty do szaleństwa? Grupa badaczy mówi, że te rośliny mogą chronić je przed komarami   Coyne   2021-02-02
Bądźcie sceptyczni wobec wideo pokazujących “skutki uboczne” szczepionki   Novella   2021-01-28
Szaleństwo odnawialnej energii   Ridley   2021-01-23
Głębia ludzkiej historii   Novella   2021-01-19
Dlaczego szczepionki mRNA mogą zrewolucjonizować medycynę?   Ridley   2021-01-02
Szczepionka mRNA na koronawirusa: świadectwo ludzkiej pomysłowości i mocy nauki   Coyne   2021-01-01
Dziwaczny rodzaj rasistowskiego patriarchatu   Arora   2020-12-31
Centrala muszek owocowych: Bloomington Drosophila Stock Center   Coyne   2020-12-29
Pierwszy raport o używaniu narzędzi przez pszczoły: rodzimy gatunek używa grudek łajna, by odeprzeć drapieżne szerszenie   Coyne   2020-12-23
Nie – żadne chi nie istnieje   Novella   2020-12-21
Moc nauki dostarczyła najlepszej możliwej wiadomości w tym koszmarnym roku   Ridley   2020-12-18
Szczątkowa cecha ptaków, która mogła być funkcjonalna u przodków: zdalne wyczuwanie drgań dziobem (nadal czynne u kiwi)   Coyne   2020-12-16
Paradoks wielce niedoskonałego dobra   Koraszewski   2020-12-11
Nasiona roślin ewoluują, by upodobnić się odchodów antylopy, a oszukane żuki gnojowe odtaczają i zagrzebują nasiona   Coyne   2020-12-10
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
Czy problem zwijania białka został rozwiązany?   Coyne   2020-12-05
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
Intensywne zbieranie leczniczej rośliny przez ludzi prowadzi do ewolucji nowych kolorów liści i kwiatów   Coyne   2020-11-28
Jak ewoluuuje altruizm?   Coyne   2020-11-25
Filozof zainfekowany efektem potwierdzenia wyjaśnia, dlaczego ewolucja dowodzi Boga   Coyne   2020-11-23
Według nowych badań są cztery gatunki pingwinów białobrewych, a nie tylko jeden   Coyne   2020-11-19
Gra w łajdactwo, by zrozumieć łajdaków   Novella   2020-11-18
Ewolucja psów   Novella   2020-11-09
Genomowa i ewolucyjna analiza wymarłego kota szablozębnego   Coyne   2020-10-31
Zakład Simon-Ehrlich po 40 latach   Gale L. Pooley   2020-10-23
Używające narzędzi mrówki budują struktury, by spijać roztwór cukru w pojemnikach, nie topiąc się   Coyne   2020-10-22
Czego pandemia nauczyła nas o nauce?   Ridley   2020-10-19
Przeddarwinowscy “darwiniści”   Berry   2020-10-16
Covid 19 może przejmować kontrolę nad receptorami bólu, uśmierzając ból i podnosząc szerzenie się choroby: możliwy rezultat doboru naturalnego   Coyne   2020-10-15
Znowu wrzawa, że “teoria ewolucji wywrócona”, ale jak zwykle, robią z igły widły   Coyne   2020-10-13
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 4. Rzekome znaczenie dryfu genetycznego w ewolucji   Coyne   2020-10-09
Chromosomy Y ludzi, neandertalczyków i denisowian   Novella   2020-10-08
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 3. Rzekome znaczenie epigenetyki w ewolucji   Coyne   2020-10-07
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Uprawy GMO i wzrost plonów   Novella   2020-09-28
Książka o psychologii ewolucyjnej, która pokazuje wartość tej dziedziny – ale nie wartość memów   Coyne   2020-09-22
Przyjemności seksu i jagód   Ridley   2020-09-18
Czy można falsyfikować naukowe teorie? Naukowiec odpowiada, że “nie”   Coyne   2020-09-12
Naukowe pismo “Nature” przystaje do Przebudzonych twierdząc, że zarówno płeć, jak gender są niebinarne   Coyne   2020-09-09
Wybór ostatecznej wolności   Witkowski   2020-09-07
Polio zlikwidowane w Afryce   Novella   2020-09-05
Czy wyrazy ludzkiej twarzy są uniwersalne w okazywaniu emocji?   Coyne   2020-09-02
Barwny erudyta J.B.S. Haldane   Coyne   2020-08-28
Modelowanie zbijania się pingwinów cesarskich w gromadę: każdy dostaje równie dużo ciepła   Coyne   2020-08-25
Jak algorytmy wpływają na twoje życie   Novella   2020-08-24
Z okazji dziewięćdziesiątych urodzin Thomasa Sowella   Jacoby   2020-08-22
Prawdziwie długa szyja: 6-metrowy wodny gad z triasu z szyją długości 2,7 metra   Coyne   2020-08-19
Wątrobiane duszki   Novella   2020-08-17
Rozrzedzanie krwi bez groźby krwawienia   Novella   2020-08-14
Nowy raport: Bakteria po stu milionach lat nadal żywa!   Coyne   2020-08-08
Modlitwa to nie jest lekarstwo   Nowella   2020-08-07
Maleńki, 10-centymetrowy dinosaur, który zjadał owady   Coyne   2020-08-06
Piękny skoczek, który upodabnia się do mrówki   Coyne   2020-08-03
Urodziny Rosalind Franklin!   Cobb   2020-07-31
Kondor wielki: ptak, który rzadko kiedy macha skrzydłami   Coyne   2020-07-28
Czy ludzie byli w Nowym Świecie ponad 30 tysięcy lat temu?   Coyne   2020-07-26
Oszaleć na punkcie nietoperzy w czasach korony i politykierstwa   Collins   2020-07-25
Dwa gatunki dały zdolną do życia hybrydę, mimo że rozeszły się 150 milionów lat temu   Coyne   2020-07-23
Niccolo Tartaglia jego tajemnica   Jacoby   2020-07-20
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Dekolonizacja ewolucji (i Darwina) była nieunikniona   Coyne   2020-07-15
Filtr mózgu (czyli czego nie widzimy)   Novella   2020-07-14
Homeopatia jest bezwartościowa a czasami szkodliwa   Novella   2020-07-10
Pięć błędnych wyobrażeń o ewolucji: jedno jest wątpliwe, jedno niesłuszne   Coyne   2020-07-08
Wiecznie kurczący się tranzystor i wynalezienie Google   Ridley   2020-07-06
Postmodernizm: filozofia, która stoi za naszymi wojnami kulturowymi i postępującym nihilizmem   Hill   2020-07-02
Bodźce do innowacji w końcu pokonają COVID-19   Ridley   2020-06-27
Maleńkie stworzenia morskie budują olbrzymie, fantastyczne domy, by chronić się i zdobywać pokarm   Coyne   2020-06-25
Rośliny uprawne z edytowanym genomem pomagają farmerom i środowisku   Ridley   2020-06-20
Czy klucz do COVID można znaleźć w rosyjskiej pandemii?   Ridley   2020-06-18
Skąd więc wziął się ten wirus?   Ridley   2020-06-16
Nowe dane o tym, jak działają grzyby „mrówek zombie”   Coyne   2020-06-15
Czy brytyjski naukowy establishment popełnił największy błąd w historii?   Ridley   2020-06-13
Błysk światła w mroku   Sheagren   2020-06-12
Poczucie pewności napędza efekt potwierdzenia   Novella   2020-06-08
Czy możemy zobaczyć osobowość?   Novella   2020-06-05
Rozwiązanie dla obecnego kryzysu   Ridley   2020-06-02
Lokalizacja funkcji wykonawczych   Novella   2020-05-30
Przestańcie wierzyć w naukę   Greenfield   2020-05-28
Ewolucyjne korzenie sztuki   Koraszewski   2020-05-27
Innowacji nie można wymusić, ale można je zdławić   Ridley   2020-05-26
Stymulowanie kory wzrokowej   Novella   2020-05-23
Pora na telemedycynę   Novella   2020-05-19
Czy mrożącą krew w żyłach prawdą jest, że decyzja o zamknięciu społeczeństwa opierała się na luźnych matematycznych spekulacjach?   Ridley   2020-05-15
MMR jest bezpieczna i skuteczna   Novella   2020-05-14
Odporność stada na fakty   Koraszewski   2020-05-13
O COVID wiemy wszystko – i nie wiemy niczego   Ridley   2020-05-12
Nanotechnologia zastosowana do leczenia choroby Alzheimera   Novella   2020-05-11
COVID-19 – To są szkody   Novella   2020-05-05
Nadmiar teorii wszystkiego   Koraszewski   2020-05-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk