W nadziei na wskrzeszenie katastrofalnej umowy nuklearnej (Wspólnego, Wszechstronnego Planu Działania) nie tylko zniesiono sankcje na rządzących mułłów w Iranie, administracja Bidena i Unia Europejska ignoruje los zagranicznych zakładników trzymanych w owianych złą sławą więzieniach Iranu.
Część zagranicznych zakładników w Iranie pochodzi z zachodnich krajów, włącznie z Stanami Zjednoczonymi, Francją, Kanadą, Niemcami, Wielką Brytanią i Australią.
Obecnie wśród zagranicznych obywateli przetrzymywanych jako zakładnicy w Iranie jest Nazanin Zaghari-Ratcliffe, Brytyjka, która w 2016 roku razem ze swoją wówczas 22-miesięczną córką pojechała do Iranu, by odwiedzić swoją rodzinę w Nowruz, irański Nowy Rok, po zawarciu umowy nuklearnej i zniesieniu sankcji wobec Republiki Islamskiej. Kiedy miała już wsiadać do samolotu, by powrócić do Wielkiej Brytanii, otoczyli ją funkcjonariusze Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC) i aresztowali.
W kwietniu 2021 roku, podczas trwających rozmów między irańskim reżimem a światowymimocarstwami, sąd IRGC skazał ją na kolejny rok więzienia.
Wśród amerykańskich zakładników trzymanych w irańskich więzieniach są Amerykanie irańskiego pochodzenia Baquer i Siamak Namazi, Morad Tahbazi i biznesman Emad Shargi. Rodzina Shargiego błagała administrację Bidena o pomoc w uwolnieniu go. „Nasza rodzina została rozdarta. Zabrali mojego męża” – powiedziała jego żona, Bahareh Shargi, moderatorce "Face the Nation", Margaret Brennan. Córka Shargiego, Hannah, powiedziała:
"Obraz, na który czekam, to jak on wchodzi w nasze drzwi. To wszystko, czego chcę. I o tym marzę… żeby wrócił do domu, żeby wszedł przez drzwi, zaskakując nas. A potem budzę się i rozumiem, że to był, oczywiście, tylko sen”.
Wsadzanie do więzień zagranicznych obywateli jest ogólnie pod kontrolą irańskiego systemu sądowniczego. Szef sądownictwa, znany jako Najwyższy Sędzia Iranu, jest bezpośrednio mianowany przez najwyższego przywódcę Iranu, Alego Chameneiego. Innymi słowy, system sądowniczy wymaga aprobaty najwyższego przywódcy przy podejmowaniu decyzji o zagranicznych więźniach i zakładnikach.
Nie jest tajemnicą, że irańskie władze używają zagranicznych obywateli jako pionki i karty przetargowe do wymuszania ekonomicznych ustępstw lub otrzymywania politycznych albo finansowych korzyści, jak również dla wymiany więźniów. Taka jest polityka teokratycznego establishmentu od czasu islamskiej rewolucji w 1979 roku, zaczynając od pierwszego dnia ustanowienia Republiki Islamskiej i zajęcia ambasady USA w Teheranie i trzymania 52 Amerykanów jako zakładników przez 444 dni.
Reżim uwalnia więźniów dopiero po osiągnięciu swoich politycznych, ekonomicznych i ideologicznych celów. Na przykład, administracja Obamy przekazała 1,7 miliarda dolarów w gotówce do Iranu w zamian za uwolnienie kilku irańsko-amerykańskich obywateli.
Obecnie reżim najprawdopodobniej widzi zagranicznych obywateli trzymanych w swoich więzieniach jako potężne środki nacisku, by zyskać przewagę w rozmowach nuklearnych.
Zagraniczni obywatele są także trzymani w skrajnie trudnych warunkach. Nie mają dostępu do uczciwej procedury prawnej, konsekwentnie odmawia się im pomocy adwokata i często trzymani są w izolatkach. Według raportu Human Rights Watch za 2021 rok:
"Irańskie sądy, a szczególnie rewolucyjne sądy, regularnie nie dopuszczają do uczciwych procesów i używają wymuszonego torturami przyznania się jako dowodu w sądzie. Władze nie zbadały licznych oskarżeń o tortury wobec zatrzymanych. Władze rutynowo ograniczają dostęp aresztowanych do adwokatów, szczególnie podczas początkowego okresu śledztwa.
Organizacja Wywiadowcza IRGC nadal aresztuje Irańczyków o podwójnym lub zagranicznym obywatelstwie pod niejasnymi zarzutami, takimi jak „współpraca z wrogim państwem’”.
Ostatnio grupa hakerów nazywająca siebie Edalat-e Ali (Sprawiedliwość Alego) pokazała wideo z więzień Iranu, ujawniając maltretowanie więźniów, włącznie z biciem i brutalnym traktowaniem zatrzymanych przez władze w osławionym więzieniu Evin, gdzie przetrzymuje się więźniów politycznych. „Będziemy nadal demaskować ucisk”, jakiemu irański rząd „poddaje naród” –czytamy w oświadczeniu tej grupy.
Zamiast ugłaskiwać irański reżim i zamykać oczy na łamanie przez niego praw człowieka, Zachód powinien pociągnąć rządzących mułłów Iranu do odpowiedzialności za przetrzymywanie zagranicznych obywateli jako zakładników, za używanie ich jako karty przetargowej, za którą chce wymusić polityczne i ekonomiczne ustępstwa.
Iran Regime’s Hostage Taking: Where Are the West and the UN?
Gatestone Institute, 9 października 2021
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Majid Rafizadeh
Amerykański politolog irańskiego pochodzenia. Wykładowca na Harvard University, Przewodniczący International American Council. Członek zarządu Harvard International Review.
