Prawda

Środa, 8 maja 2024 - 22:32

« Poprzedni Następny »


Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze


Jerry A. Coyne 2023-07-15

Kobiety też polowały na grubego zwierza.
Kobiety też polowały na grubego zwierza.

Trzydziestego czerwca opisywałem artykuł w PLOS One, którego dane pokazały, że w istniejących społecznościach łowców-zbieraczy kobiety brały udział w polowaniach znacznie częściej, niż większość ludzi (przynajmniej ja) myślała. (Artykuł jest tutaj.) Oto co napisałem, podając wnioski autorów (słowa autorów są podwójnie wcięte, mój krótki fragment pojedynczo).

Wnioski autorów:

Tutaj zbadaliśmy, czy odnotowane trendy łowiectwa, niezwiązane z płcią, znane z zapisówarcheologicznych, utrzymywały się w nowszych okresach etnograficznych. Opisana tutaj próbka jest wystarczająca, aby uzasadnić wniosek, że kobiety w społecznościach łowiecko-zbierackich na całym świecie w późniejszych okresach uczestniczyły w polowaniach, co ma sens, biorąc pod uwagę ogólną morfologię i fizjologię kobiet. Częstość występowania danych na temat polujących kobiet bezpośrednio zaprzecza powszechnemu przekonaniu, że kobiety zajmują się wyłącznie zbieractwem, podczas gdy mężczyźni wyłącznie polują, a ponadto, że dorozumiany płciowy podział pracy „łowca/zbieracz” jest niewłaściwie stosowany. Biorąc pod uwagę, że ten bimodalny paradygmat wpłynął na interpretację dowodów archeologicznych, które obejmują niechęć do rozpoznawania broni miotanej znajdowanej w grobach kobiet jako przeznaczonej do polowania (lub walki), ta praca przyłącza się do innych w wezwaniu do konieczności ponownej oceny archeologicznych dowodów, ponownego oszacowania etnograficznych dowodów, kwestionowania dychotomicznego używanie „łowiectwo i zbieractwo” i dekonstrukcji ogólnej narracji o „mężczyźnie-myśliwym”.


Spośród 63 społeczności łowiecko-zbierackich z jasnymi opisami strategii łowieckich, 79% z nich wykazywało polowanie przez kobiety. Powszechna obecność polujących kobiet sugeruje, że kobiety odgrywają zasadniczą rolę w polowaniach, dodatkowo dodając do danych, że kobiety przyczyniają się nieproporcjonalnie do całkowitego spożycia kalorii przez wiele grup łowiecko-zbierackich. Ponadto ponad 70% polowań dokonywanych przez kobiety interpretuje się jako celowe, co oznacza, że kobiety odgrywają aktywną i ważną rolę w polowaniu – i nauczaniu polowania – nawet jeśli używają różnych narzędzi i stosują różne strategie. Na przykład wśród Aka wymagany był udział kobiet w polowaniu sieciami, podczas gdy udział mężczyzn nie był.

Z tych danych jasno wynika, że społeczności łowców-zbieraczy nie wykazują ścisłego podziału pracy, chociaż chciałbym zobaczyć dane dotyczące częstotliwości polowań, w których uczestniczą kobiety, a nie tylko częstotliwości społeczeństw, w których kobiety polują. Mężczyźni nadal wykonują większość polowań i większość polowań na grubego zwierza, ale pokazuje to raczej umiarkowany niż ekstensywny podział pracy.

Dane te wzbudziły duże zainteresowanie, ponieważ artykuł podobno „obalał mit”, że w społecznościach łowców-zbieraczy, zarówno teraz, jak i wśród naszych przodków, istniał ścisły podział pracy: mężczyźni zajmowali się polowaniem, a kobiety zbieractwem. Podczas gdy większość antropologów, którzy się wtrącali, twierdziła, że nikt w tej dziedzinie nie wierzył w aż tak ścisły podział pracy, jestem pewien, że przynajmniej niektórzy laicy wierzyli, a dane są cenne w obalaniu takiego mitu.


Śledzę reakcję na oryginalny artykuł, ponieważ mamy tutaj przypadek nauki w toku: wydaje się, że „paradygmat” pracy przypisanej do płci został obalony (lub przynajmniej nadgryziony), a inni będą teraz analizować dane i wypowiadać się. Jedna rzecz, która nie była jasna w pierwotnym artykule, brzmiała: biorąc pod uwagę, że kobiety uczestniczą w polowaniach w większości współczesnych społeczeństw łowiecko-zbierackich, w jakim stopniu uczestniczą? Czy wykonują połowę polowań, czy tylko trochę? Podkreślam, że jakikolwiek taki podział pracy nie ma nic wspólnego z niższością jednej płci nad drugą, ale może być produktem ubocznym różnic w sile i szybkości mężczyzn i kobiet, cech, które wynikają z doboru naturalnego lub płciowego. Zanim jednak zaczniemy spekulować, potrzebujemy danych.


W każdym razie, w kiepsko zatytułowanym artykule w „Aporia Magazine” (polowanie przez kobiety NIE jest „mitem” i poniższy artykuł pokazuje, że nie jest), autor przeanalizował dane z 11 społeczeństw afrykańskich (granica tego, co można by przedstawić w tym krótkim artykule) i okazało się, że tak, kobiety polowały w wielu społeczeństwach – ale nigdy w takim stopniu, jak mężczyźni.


Autor, „Aleksander”, jest opisany następująco:

Alexander jest absolwentem badań behawioralnych i poznawczych. Jego zainteresowania badawcze dotyczą związków i atrakcyjności. Możesz śledzić go na Twitterze, aby uzyskać ciekawe wątki badawcze i na YouTube aby uzyskać porady randkowe oparte na dowodach.

 

Możesz przeczytać artykuł, klikając na link pod zrzutem ekranu poniżej.


Alexander zauważa zainteresowanie mediów artykułem w PLOS One, ale mówi, że chociaż nagłówki mogły błędnie podawać wyniki, prawdziwe „duże problemy” z artykułem są następujące:

  1. Dane nie pokazują, że jest „mitem”, iż mężczyźni są dominującymi myśliwymi w tych kulturach.
  2. Dane nie pokazują, że kobiety polują tak często jak mężczyźni.
  3. Dane nie pokazują, że kobiety zawsze polowały tak samo często jak mężczyźni.

Tak więc „mit” nie polega na tym, że kobiety nie polują, ale na tym, że polują tak często, jak mężczyźni. Tytuł powinien był to wyjaśnić.


Oto, jak Alexander przedstawił to, co zostało zrobione w oryginalnym artykule: proste kodowanie binarne z 0 dla „nie” (polowanie, łowienie ryb, zbieractwo) i 1 dla „tak”.

Anderson i in. (2023) przeanalizowali istniejącą literaturę etnograficzną w celu udokumentowania polowań przez kobiety. Zostało to sklasyfikowane jako zmienna binarna. Jeśli istniała jakakolwiek dokumentacja o polowaniach kobiet, zapisywano to jako 1, proste „tak”. Rodzi to problem. Nie określa ilościowo, ilu mężczyzn i kobiet uczestniczy w polowaniach. Nie miało znaczenia, czy polowania były rzadkie w przypadku kobiet, czy praktyki łowieckie kobiet znacznie różniły się od praktyk łowieckich mężczyzn (np. chwytanie ptaków w pułapki w porównaniu z polowaniem na słonie z włóczniami).

Alexander przyjrzał się 11 społeczeństwom w Afryce, konsultując się z oryginalnymi źródłami. Cytuje z nich; w niektórych wydaje się, że istnieje ścisły podział pracy bez kobiet polujących, w innych kobiety polują z sieciami, ale w innych kobiety polują bardzo rzadko. Alexander dzieli podział pracy na cztery subiektywne kategorie, a następnie wykreśla kategorię dla każdego społeczeństwa (poniżej):

Na podstawie opisu kultur w Anderson et al. (2023) i badań cytowanych powyżej, zakodowałem kultury zgodnie z następującym schematem:


Wyraźny podział pracy myśliwych ze względu na płeć: binarny tak/nie.


Stopień ogólnej segregacji polowań: skala 1-4. 1 oznacza brak segregacji; mężczyźni i kobiety wykonują te same zadania łowieckie w mieszanych grupach. 4 oznacza prawie całkowitą segregację.


Oto wyniki dla uwzględnionych społeczeństw afrykańskich:



Oto jego konkluzja:

100% społeczeństw miało płciowy podział pracy w polowaniu. Kobiety mogły uczestniczyć wraz z mężczyznami w niektórych kontekstach łowieckich, zwykle chwytając drobną zwierzynę za pomocą sieci, ale znacznie rzadziej uczestniczyły w polowaniu na grubą zwierzynę z bronią. Nawet w tych kontekstach zwykle bywało tak, że rola kobiet podczas wspólnego polowania była inna. Na przykład kobiety zapędzały dziką zwierzynę do pułapki, podczas gdy mężczyźni zabijali zwierzęta.


To są moje subiektywne oceny oparte na artykułach, które przeczytałem w Anderson et al. (2023) i cytowanej przeze mnie literaturze pomocniczej. Możecie się nie zgodzić i przypisać różne oceny. Chodzi o to, że istnieją znaczne różnice między kulturami w rolach łowieckich opartych na płci. Ponadto w każdym ze społeczeństw tak naprawdę te role są obecne.

Ponownie, wszystko, co możesz zrobić, to spojrzeć na dane, które odtwarza. Jego konkluzja jest taka, że generalnie istnieje pewien podział pracy, ale nie ma społeczeństw o randze 1 („brak segregacji”), a cztery wykazują „całkowitą segregację”.


Przeczytaj ten artykuł wraz z moim wcześniejszym postem i postem Aleksandra (zwłaszcza tekst, który odtwarza z oryginalnych źródeł), a także artykułem z PLOS One. I pamiętaj, że różnice między rolami płciowymi, duże lub małe, nie mówią nic o rankingu. Pamiętaj też, że pomysł, że „kobiety nigdy nie polują w społecznościach łowców-zbieraczy”, jest czymś, co antropolodzy odrzucili dawno temu. Aleksander kończy tym przypomnieniem:

Dlaczego powstało postrzeganie „mężczyzny-myśliwego”? Jest tak prawdopodobnie dlatego, że obserwujemy wiele praktyk łowieckich z podziałem na płeć, szczególnie podczas polowania z bronią na grubą zwierzynę. Ponadto, kiedy myślisz o polowaniu, pierwszą rzeczą, która przychodzi ci do głowy, może nie być zaganianie ptaków w sieci. Prawdopodobnie myślisz o mężczyźnie z włócznią — zazwyczaj jest to mężczyzna, a nie kobieta z włócznią.


Niemniej ważne jest nie dewaluowanie roli polowania na drobną zwierzynę i zbieractwa. Ichikawa (2021) zauważył, że polowanie na drobną zwierzynę łowną za pomocą sieci zapewniało taką samą podaż pożywienia w tonach, ale było również stabilne i nie sporadyczne w porównaniu z polowaniami na słonie. W społeczeństwach rolniczych kobiety nie tylko siedzą w domu. Praca w rolnictwie jest dzielona, a kobiety zwykle produkują tyle samo żywności, co mężczyźni. Kobiety ciężko pracują w różnych kulturach. Nie siedzą w jaskini, czekając, aż wrócisz z mięsem mamuta.


Niektórym to nie wystarcza. Kieruje nimi przekonanie, że egalitaryzm społeczeństw łowców-zbieraczy oznacza, że nie mają ról ani podziałów opartych na płci. To nie tylko wiara, ale ideologiczne pragnienie. Chcą wierzyć, że egalitaryzm łowców-zbieraczy oznacza identyczność płci. W tej kwestii zostawię was z tym, co  Lewis (2014)  napisał o rolach płciowych dla jednej grupy łowców-zbieraczy pigmejów, powiązanej z tymi, które zostały omówione w tej literaturze:

Mbendjele rozpoznają, pielęgnują i celebrują różnice między płciami, ale cenią je jednakowo. Aby zrozumieć egalitarne społeczeństwa, konieczne jest zrozumienie, że zróżnicowanie indywidualne i równość współistnieją.


[…] Mężczyźni i kobiety Mbendjele spędzają większość czasu poza snem osobno; w lesie kobiety zbierają się i łowią razem z innymi kobietami i dziećmi, mężczyźni szukają miodu lub polują w mniejszych grupach wyłącznie męskich.

Link do oryginału: https://whyevolutionistrue.com/2023/07/07/the-roles-of-men-and-women-in-hunting-revisited/

Why Evolution Is True, 7 lipca 2023

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem (wydanej również po polsku przez wydawnictwo "Stapis") książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1477 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Uprawy GM są dobre dla środowiska     2014-07-08
Bliskie spotkania z baronem MünchausenemPaulina Łopatniuk     2017-07-22
Indyjscy farmerzy wysiali ziarna GMO w proteście obywatelskiego nieposłuszeństwa     2019-06-13
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Maniok o wysokiej zawartości żelaza i cynku może poprawić odżywianie i zdrowie w Afryce Zachodniej     2019-02-05
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Wojna domowa w ludzkim genomie     2014-10-13
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Film dokumentalny “Know GMO”, nakręcany w Afryce, stawia wyzwanie panikarskiej kampanii straszenia ludzi     2015-11-07
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Maleńkim lisom na Wyspach Santa Barbara brakuje różnorodności genetycznej i strachu przed ludźmi     2016-05-15
Ekomodernizm i zrównoważona intensyfikacja     2015-06-17
Chemicznie zakamuflowana żaba     2015-12-12
Nie jesteśmy wszyscy neandertalczykami: tak postępuje nauka     2016-02-02
Strepsiptera – najdziwaczniejsze owady?     2015-12-22
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Ogniska odry w Brooklynie w 2013 r.: Badanie kosztów antyszczepionkowej pseudonauki     2018-08-14
Atak “doktorostwa Wolfson” na rodziców chłopca, który zmarł na koklusz     2018-09-20
Naiwna promocja “integrowania” znachorstwa do medycyny     2018-01-29
Triumf Mao: Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie akceptuje szarlatanerię tradycyjnej chińskiej medycyny     2019-06-04
Rolnictwo biodynamiczne: podobne do antropozoficznej medycyny, ale dla farm     2018-04-06
Fabrizio Benedetti pyta: “Czy badania placebo wzmacniają pseudonaukę?”     2019-11-01
Naturopaci: potrafią uczynić nawet sól z Epsom potencjalnym zabójcą     2017-10-23
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Szarlatan handlujący fałszywą nadzieją     2017-05-12
Czego może nas nauczyć była zwolenniczka antyszczepionkowców, Kelley Watson-Snyder     2019-08-30
Nanocząstki: nowy, jedyny, prawdziwy powód wszystkich chorób?     2017-03-24
Finansowanie społecznościowe terapii komórkami macierzystymi o nieudowodnionej skuteczności: wykorzystywanie hojności obcych, by płacić za szarlatanerię     2018-05-18
Antyszczepionkowcy - pielęgniarka lub lekarz nie powinni opiekować się dziećmi     2018-09-10
Wybuchy epidemii odry w Europie: zapowiedź tego, co przyjdzie do USA?     2017-07-24
Szczepionka HPV działa. Koniec kropka     2019-07-13
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Śmiertelność z powodu raka nadal spada wbrew twierdzeniom szarlatanów     2020-02-11
Efekt Krugera-Dunninga, antyszczepionkowcy i arogancja ignorancji     2018-08-09
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Tydzień Świadomości Homeopatii. Pomaga przypomnieć ludziom, że jest to szarlataneria!     2018-05-02
Plastry uśmierzające ból z Luminas: gdzie słowa „kwantum” i „energia” w rzeczywistości znaczą „magia”     2018-09-07
Zabobonne pojęcia u sedna przekonań antyszczepionkowych     2017-08-21
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Jak to jest, że Stanisław Burzyński nadal żeruje na zrozpaczonych pacjentach z rakiem?     2018-05-12
Helen Lawson i czarna maść: wycinanie, wypalanie i zatruwanie w sposób „naturalny”     2018-06-09
Homeopatia, wibracje i oszustwo     2018-06-12
Kolejne przypomnienie, nie ma epidemii autyzmu     2017-03-13
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Naturopatyczna propaganda głosi normalne porady dotyczące stylu życia jako własne i dodaje szamaństwo     2018-02-14
Rzekł antyszczepionkowiec: Szczepionki powodują autyzm u psów!     2017-04-28
Dychotomiczne myślenie, niepewność i zaprzeczanie nauce     2020-01-01
Dlaczego szarlatani nie powinni nadzorować sami siebie     2019-05-08
Zły tydzień dla homeopatii jest dobrym tygodniem dla nauki     2018-03-23
Inicjatywa „Globalna Spójność”: nonsens na globalną skalę     2018-04-11
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Musi się potępić akademicki mobbing uczonego     2018-12-14
Przekonania antyoświeceniowe są „zaskakująco trwałe”     2018-05-11
Na zdrowie: izraelscy naukowcy warzą piwo na ”wskrzeszonych” drożdżach sprzed 5000 lat     2019-05-31
Ostateczna klęska teorii ewolucji     2016-02-15
Co mówi nam ruch płaskiej Ziemi     2018-05-17
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Uderzające podobieństwo: rewolucyjne wyniki badań nad bliźniętami   Dynesen   2018-08-27
Opera mydlana z życia łysek amerykańskich, część III   Lyon   2017-07-28
Edytowanie genów kluczem do ulepszenia podstawowych upraw w Afryce   Abugu   2021-10-01
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Ugandyjscy studenci nalegają na powszechne stosowanie biotechnologii i uchwalenie prawa o biobezpieczeństwie   Agaba   2021-11-17
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
Czy wykształceni ludzie są bardziej antysemiccy?   Albert Cheng i Ian Kingsbury   2021-04-05
Fałszywe nadzieje i niewidzialni wrogowie   Anomaly   2018-02-09
Skuteczny kontra patologiczny altruizm   Anomaly   2018-10-10
Dziwaczny rodzaj rasistowskiego patriarchatu   Arora   2020-12-31
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Wszystkie antyizraelskie wiadomości zasługują na publikację   Bard   2021-09-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
Opowieść o dwóch krzywych dzwonowych   Ben Winegard   2017-04-12
Przeddarwinowscy “darwiniści”   Berry   2020-10-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Niebezpieczne życie antropologa   Blackwell   2019-10-12
Nowe zastosowania zużytych filtrów do dializy   Blum   2018-08-07
Odwołajcie antyszczepionkową konferencję w Tel Awiwie   Blum   2019-11-15
Fałszywa pokora nie uratuje planety   Boudry   2020-01-09
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
Ryzyko niewarte podejmowania: list otwarty do moich kolegów w świecie akademickim   Boutwell   2017-06-14
Stagnacja socjologii i jej przyczyny   Boutwell   2017-03-21
Ewolucyjne wyjaśnienie nienaukowych przekonań   Bretl   2020-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Zaprzeczanie neuronauce o różnicach płci   Cahill   2019-04-05
Propaganda w wykonaniu nauczycieli akademickich   Chesler   2021-06-02
Nagonka na Izrael grasuje w stowarzyszeniach nauk ścisłych, medycyny i edukacji   Chesler   2021-06-24
Ugandyjski dziennikarz: jak informować o biotechnologii, kiedy jej krytycy rozsiewają dezinformację?   Christopher Bendana   2017-11-03
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
Zrozumienie nowoczesnych horrorów afrykańskich zakorzenionych w handlu niewolnikami przez Ocean Indyjski   Clarfield   2019-02-28
Ewolucyjne korzyści udawania ofiary   Clark   2021-03-11
Co byłoby, gdyby Wilkins i Franklin umieli ze sobą współpracować?   Cobb   2016-09-03
Ewolucja człowieka: zarośnięty brzeg   Cobb   2016-02-24
Google świętuje Antoniego van Leeuwenhoeka   Cobb   2016-10-31
Ogony CAT osłabiają centralny dogmat – dlaczego ma to znaczenie i dlaczego nie ma   Cobb   2015-01-08
Z okazji urodzin Maxa Delbrücka   Cobb   2016-09-22
Wesołych Świąt od Oswalda Avery’ego – ale co byłoby, gdyby zmarł wcześniej?   Cobb   2016-12-30
Kacze dzioby, Umwelt i a priori Kanta   Cobb   2019-03-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk